Podlasie
Podlasie - (albo Podlasze; białoruski: Падляшша Padlašša, ukraiński: Підляшшя Pidliaszszja, litewski: Palenkė, łacina: Podlachia) — historyczna kraina Polski leżąca na Nizinie Podlaskiej. Historyczne Podlasie obejmuje południową część województwa podlaskiego, północny wschód i północ województwa lubelskiego oraz wschodni skrawek województwa mazowieckiego. Zamieszkana jest przez Podlasian. Etymologia wskazuje na źródłosłów ruski (pod Lachami), co może wiązać się z przynależnością ziem drohickich do Rusi we wczesnym średniowieczu, a po tym do Wielkiego Księstwa Litewskiego, gdyż pod Lachami oznacza dosłownie "obok Lachów" czyli Polaków.
Historia
Do obecnej chwili nie stwierdzono czy teren Podlasia we wczesnym średniowieczu znajdował się w sferze wpływów zachodniej czy wschodniej Słowiańszczyzny. Prawdopodobnie obie te grupy wzajemnie się na terenie Podlasia przenikały. W XI w. Podlasie weszło w skład Rusi Kijowskiej, a następnie Księstwa Wołyńskiego i Rusi Halicko-Wołyńskiej. W 1180 roku Drohiczyn otrzymał książę Leszek Mazowiecki (syn Bolesława Kędzierzawego) w zamian za pomoc zbrojną udzieloną Wasylowi Jaropełkowiczowi w wyprawie przeciw Włodzimierzowi Wołodarowiczowi. W Drohiczynie koronował się na króla Daniel Halicki. Od XIII do XV w. teren sporny między Mazowszem a Litwą. W 1390 roku król Władysław Jagiełło przekazał Podlasie księciu Januszowi I mazowieckiemu. W 1566 wydzielono z Podlasia ziemię brzeską, późniejsze województwo brzeskie. Po podpisaniu unii lubelskiej w 1569 jako województwo podlaskie znalazło się w składzie Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Podlasie wówczas składało się z ziem: drohickiej, mielnickiej i bielskiej . W okresie rozbiorów zostało rozdzielone między Prusy i Austrię wzdłuż Bugu. W 1807 część Podlasia przeszła do zaboru rosyjskiego (obwód białostocki), pozostałą zaś część w 1809 włączono do Księstwa Warszawskiego. Od 1815 część Podlasia, należąca uprzednio do Księstwa Warszawskiego, weszła w skład Królestwa Polskiego (Kongresowego). W 1919 znalazło się w granicach II Rzeczypospolitej.
Miasta
Dawne przekształcenia administracyjne spowodowały duże zmiany w określaniu granic Podlasia. Po rozbiorach Polski i kongresie wiedeńskim Podlasiem zaczęto określać obszary, które nie znajdowały się w województwie podlaskim czasów I Rzeczypospolitej, szczególnie zaś obszar województwa, później guberni podlaskiej z czasów Królestwa Polskiego. Stąd też poniższy podział odróżnia miasta znajdujące się na Podlasiu właściwym (określonym granicami województwa podlaskiego I Rzeczypospolitej) od miast, które z powodu zmian administracyjnych po rozbiorach Polski zaczęły być określane jako również podlaskie.
Inne hasła zawierające informacje o "Podlasie":
Dożynki
...
Order Orła Białego
...
Kraina historyczna
...
Kacper Bażanka
...
1947
...
Morena denna
...
Roztocze
– rząd małych pajęczaków (l. poj. roztocz)Inne:
Roztocza
Zobacz też:
Kujawy
,
Małopolska
,
Mazowsze
,
Mazury
,
Podlasie
,
Pomorze
,
Śląsk
,
Warmia
,
Wielkopolska
...
Unia lubelska
...
Zygmunt II August
...
Tatarzy
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Podlasie":
131 Powstanie kościuszkowskie i III rozbiór Polski (plansza 13)
...
223. Elementy geografii elektoralnej Polski (plansza 11)
...
111. Polska i Litwa za panowania Jagiellonów (plansza 9)
postanowił włączyć do Królestwa Polskiego ziemie ukraińskie (Wołyń, Bracławskie, Kijowskie ) oraz Podlasie należące do Litwy. Skłoniło to możnowładców litewskich do powrotu na obrady ...
|