Jan Aleksander Lipski herbu
Grabie
(ur.
15 czerwca
1690
w
Olszynie
, zm.
20 lutego
1746
w
Kielcach
) – polski duchowny katolicki, kawaler
Orderu Orła Białego
,
kardynał
,
biskup
łucki
1732
,
biskup
krakowski
1732
-
1746
,
książę
siewierski
1732
-
1746
.
Studiował na
Sorbonie
w
Paryżu
i w
Rzymie
. W
1717
roku otrzymał tytuł doktora obojga praw.
23 kwietnia
1719
przyjął
święcenia kapłańskie
. Kanclerz
arcybiskupa gnieźnieńskiego
, od
1724
podkanclerzy
koronny
i prezydent
Trybunału Koronnego
. Jako zaufany powiernik
Augusta II Mocnego
często brał udział w misjach dyplomatycznych między
Dreznem
a
Warszawą
. Posługiwał się pięcioma językami.
W
1732
mianowany został
biskupem
łuckim
, następnie w kilka miesięcy później
biskupem krakowskim
. W trakcie burzliwego bezkrólewia w
1733
opowiedział się po stronie kandydatury elektora saskiego
Fryderyka Augusta II Wettina
.
17 stycznia
1734
w katedrze wawelskiej koronował
Augusta III
i
Marię Józefę
. Dzięki protekcji nowego monarchy uzyskał na
konsystorzu
20 grudnia
1737
godność
kardynała
. Nigdy jednak nie otrzymał kapelusza kardynalskiego ani kościoła tytularnego, nie uczestniczył również w
konklawe 1740
, odrzucił proponowany mu przez papieża
Klemensa XII
tytuł
arcybiskupa
gnieźnieńskiego
i
prymasa Polski
.
Jako biskup krakowski Jan Aleksander Lipski zrezygnował ze wszystkich beneficjów. Zasłynął jako mecenas sztuki i opiekun włoskiego architekta
Franciszka Placidiego
. Na jego polecenie dokonano barokizacji wnętrza katedry wawelskiej i restauracji zamku królewskiego.
Pochowany został w
katedrze wawelskiej
w
kaplicy Lipskich
. Urnę z zabalsamowanym sercem kardynała złożono w bocznej ścianie kościoła parafialnego pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w
Choczu
.
Linki zewnętrzne