Jestem nauczycielem między innymi informatyki, więc TIK wykorzystuję, można powiedzieć, "na każdym kroku".
Moje pierwsze spotkanie z komputerem nastąpiło jeszcze na studiach magisterskich z matematyki, gdzie poznałam przede wszystkim system operacyjny DOS i zasady programowania. Później uczestniczyłam w grantach zorganizowanych przez MEN w ośrodku szkoleniowym T – Matic Grupa Computer Plus Edukacja w Białymstoku na temat "Podstawy użytkowania komputera" w wymiarze 40 godzin oraz "Podstawy Internetu w Dydaktyce" również w wymiarze 40 godzin.
Studia Podyplomowe "Informatyka dla Nauczycieli" znacznie wzbogaciły moją wiedzę i umiejętności, a ponadto dały uprawnienia do nauczania informatyki w szkole.
Sytuacja taka bardzo ułatwia mi pracę, gdyż jestem jednocześnie administratorem szkolnej pracowni komputerowej, więc mogę z niej korzystać w dowolnym czasie i technologię informacyjną stosować znacznie częściej i skuteczniej niż inni nauczyciele. Łatwiej bowiem jest mi łączyć nauczanie matematyki, fizyki i chemii wykorzystując kompetencje własne oraz umiejętności moich uczniów w zakresie stosowania TIK. Zdobyte umiejętności wykorzystuję między innymi do:
- opracowywania materiałów metodycznych i innych związanych z zadaniami dydaktyczno – wychowawczymi wynikającymi z potrzeb szkoły oraz potrzeb własnych (scenariusze lekcji, referaty, sprawozdania, ankiety, plany wynikowe, analizy raportów po egzaminach gimnazjalnych, dyplomy, listy gratulacyjne, regulaminy np. pracowni komputerowej, chemicznej, itp.);
- podniesienia atrakcyjności i skuteczności zajęć edukacyjnych (innych niż lekcje informatyki);
- przygotowywania materiałów dydaktycznych – sprawdziany, testy, krzyżówki, karty pracy, foliogramy, itp.;
- wykonywania pomocy dydaktycznych typu: prezentacje multimedialne, plansze, plakaty;
- prowadzenia dziennika lekcyjnego w MS Excel (gdy byłam wychowawcą klasy – przed rozpoczęciem stażu, wykorzystywałam także program "Świadectwa");
- sporządzania zestawień wyników nauczania służących do monitorowania postępów danego ucznia w nauce;
- systematycznie opracowuję wszelkie elektroniczne dokumenty dla potrzeb szkoły, np. EWIKAN, HERMES, SIO, PROJEKT WSPÓŁFINANSOWANY przez UNIĘ EUROPEJSKĄ dotyczący wyposażenia szkół w nowe pracownie komputerowe, zgłaszanie uczniów (absolwentów naszego gimnazjum) do LO im. J. Słowackiego w Warszawie (klasa sponsorowana przez BGŻ) i inne w razie potrzeby;
- systematycznie korzystam z linków do stron MENiS, gdzie na bieżąco śledzę akty prawne i rozporządzenia;
- często odwiedzam stronę OKE w Łomży, skąd ściągam pliki z przykładowymi arkuszami egzaminacyjnymi oraz zapoznaję się z ewentualnymi zmianami dotyczącymi procedur przeprowadzania egzaminów, wykorzystuję również dane do przeprowadzenia analizy porównawczej w zakresie wyników egzaminów;
- korzystam z forum dyskusyjnego OEIiZK oraz z porad dla administratorów szkolnych pracowni komputerowych;
- na bieżąco zapoznaję się z ofertami i informacjami CEN i SODN w Suwałkach;
- zapoznaję się z nowościami wydawniczymi i publikacjami wydawnictw oświatowych (WSiP, GWO, KwSz, ZamKor i inne);
- umożliwiam uczniom korzystanie z komputerów szkolnych (w ramach społecznych zajęć pozalekcyjnych) w celu wyszukania informacji lub opracowania graficznego wykonywanych przez nich projektów uczniowskich, czy prezentacji multimedialnych (opracowane przez siebie projekty, uczniowie prezentują nie tylko w formie papierowej, ale też jako pokazy, np. w postaci stron www);
- służę pomocą innym nauczycielom w opracowywaniu potrzebnych dokumentów lub udzielam odpowiednich wskazówek;
- czasami publikuję swoje artykuły na stronach www poświęconych edukacji (najczęściej w http://www.gimnazjum.pl/ lub http://www.literka.pl/);
- wykorzystałam swoje umiejętności do opracowania dokumentacji związanej z awansem zawodowym.
W dobie szybkiego rozwoju technik informatycznych, gdy umiejętność posługiwania się komputerem staje się koniecznością, a Internet daje nieograniczone wręcz możliwości, trudno sobie nawet wyobrazić pracę w szkole bez umiejętności stosowania technologii informacyjnej.
Ponieważ "apetyt rośnie w miarę jedzenia", więc zarówno ja, jak i moi uczniowie dążymy do ustawicznego samodoskonalenia się w tej dziedzinie. Zaskakują mnie wciąż nowymi pomysłami, inspirują do pracy, zapoznają z wszelkimi "nowinkami" dotyczącymi rozwoju technologii informacyjnej i komunikacyjnej, zadają pytania, na które nieraz wspólnie szukamy odpowiedzi.
Działania te znacznie uatrakcyjniły zajęcia lekcyjne i pozalekcyjne, szczególnie w przypadku możliwości obserwowania zjawisk przy pomocy symulacji komputerowych, które można powtórzyć i obejrzeć kilka razy, np. fizyka – rodzaje ruchu ciał, zjawiska optyczne, itp. oraz ze względu na łatwość wykonania zadań, np. matematyka – wykorzystanie arkusza kalkulacyjnego. Ponadto w wielu wypadkach prace wykonane na komputerze są estetyczniejsze niż opracowania manualne.
Obserwując ich zaangażowanie w wykonywaną pracę stwierdzam, że ochoczo podejmują nowe wyzwania, cieszą się, gdy prezentuję ich wytwory na forum klasy lub w spotkaniu z rodzicami. Zauważyłam również, że zgodniej niż w innych przypadkach współpracują, konsekwentnie dążąc do osiągnięcia celu. Nie obywa się jednak bez rywalizacji, chociaż jest to zazwyczaj "zdrowa" rywalizacja. Uczniowie współzawodnicząc ze sobą pogłębiają swoją wiedzę i umiejętności, co również bardzo mnie cieszy.
Ponadto wiadomości uczniów poszerzam o umiejętność obsługi bardziej skomplikowanych programów użytkowych, których znajomość pozwala na informatyczne wspomaganie działalności szkoły, uzmysławia uczniom, w jaki sposób komputer może być narzędziem pomocnym w różnych dziedzinach życia szkolnego i pozaszkolnego. Uświadamiam także zagrożenia spowodowane nieracjonalnym wykorzystaniem komputera, a jednocześnie pomagam w rozpoznaniu własnych uzdolnień i zainteresowań, co pozwoli uczniowi świadomie wybrać dalszy kierunek kształcenia.
Rola nauczyciela w realizacji zadań informatycznych szkoły jest niezmiernie ważna i pomimo tego, że dydaktyka jest najwdzięczniejszym polem zastosowania komputera w szkole, jest także polem najtrudniejszym. Komputer źle użyty jako środek dydaktyczny traci na wartości w tej roli. Przez samo pojawienie się komputera na lekcji nie powstaje jeszcze żadna nowa wartość dydaktyczna. Przyczynia się on do jej powstania dopiero wówczas, gdy stanie się czynnikiem stymulującym zdobywanie wiedzy czy umiejętności, gdy występuje w procesie dydaktycznym jako niezbędny jego element.
Spełnienie przez komputer takiej funkcji wymaga od nauczyciela doskonałej znajomości zarówno przedmiotu nauczania, jak i możliwości komputera, a ściślej jego oprogramowania. Potrzebne jest także rozumienie pedagogicznych aspektów środków informatyki. Nietrudno jednak wskazać takie zastosowania, w których komputer może spełnić funkcję środka dydaktycznego, a także przyboru szkolnego, wprawdzie nie niezbędnego, lecz wnoszącego nową jakość dydaktyczną do szkoły. Chodzi tu przede wszystkim o wykorzystanie komputera jako nowego środka wyrazu, środka ułatwiającego wykonanie wielu czynności, pozwalającego na obserwację różnorodnych zjawisk niemożliwych do obejrzenia w warunkach szkolnych oraz jako środka umożliwiającego szybki i łatwy dostęp do informacji. Odpowiednio użyty, dzięki funkcjom oprogramowania, może stanowić twórczy impuls i uruchomić wyobraźnię ucznia.
Kolejnym, równie prostym zastosowaniem komputera w dydaktyce jest użycie go do opracowywania wyników statystycznych a także graficznej ich prezentacji.
Rozwijanie umiejętności stosowania informatyki przeprowadzam poprzez przykłady związane z życiem codziennym, co sprawia, że uczniowie traktują TIK jako coraz bardziej potrzebną i niezbędną na co dzień.
Dla mnie komputer stał się nieodzownym narzędziem pomocnym nie tylko w pracy, ale i w życiu. Dał mi możliwość wymiany doświadczeń z nauczycielami z całego kraju, co jeszcze przed kilkoma laty było nie do pomyślenia, wpłynął w znaczący sposób na wzbogacenie mojego warsztatu pracy oraz poszerzenie wiedzy metodycznej i merytorycznej.
W najbliższej przyszłości (najprawdopodobniej jeszcze w bieżącym roku szkolnym 2005/2006) wykorzystam swoje umiejętności w tym zakresie do zaprezentowania naszej szkoły, jej dorobku i działalności na zewnątrz. Zamierzam bowiem założyć stronę internetową promującą nasze gimnazjum. W tym celu w roku szkolnym 2004/05 ukończyłam trzyczęściowy kurs tworzenia stron www w programie FrontPage. Owszem, umiałam tworzyć "proste stroniczki" w powszechnie dostępnych programach, ale poszukiwałam czegoś ambitniejszego. Bardzo przypadł mi do gustu właśnie FrontPage. Pracę nad budową strony już rozpoczęłam i bardzo liczę na pomoc uczniów i innych nauczycieli w gromadzeniu materiałów.
Przedstawione tutaj działania to tylko nieliczne z szeregu codziennych działań w zakresie stosowania technologii informacyjnej i komunikacyjnej przeze mnie i moich uczniów w naszej szkole.
Celina Gajewska
|
