W drodze awansu zawodowego istotnym faktem pozostaje notoryczne studiowanie literatury, sięganie do wielu tekstów źródłowych, jak również śledzenie nowości wydawniczych, wzbogacających niewątpliwie nasz warsztat pracy. Chciałabym podzielić się z państwem moją opinią dotyczącą pozycji, która może służyć jako narzędzie pracy każdego nauczyciela, wychowawcy, pedagoga.
GRUPA BAWI SIĘ I PRACUJE. ZBIÓR GRUPOWYCH GIER I ĆWICZEŃ PSYCHOLOGICZNYCH.
Opracowała Małgorzata Jachimska (na podstawie książki Donny Branders i Howarda Philipsa)
redakcja Olga Tokarczuk. Oficyna wydawnicza UNUS 1994, ss.167.
W czasach dzisiejszych, gdy tyle mówi się o przemocy, agresji, w szkołach bije się na alarm, a komunikaty medialne zatrważająco krzyczą: „Przemoc użyta wobec ucznia” czy: „Uczniowie pobili nauczyciela!” - zapomina się jak wielką rolę odgrywa w życiu młodego człowieka gra i zabawa. Rozwój emocjonalny powinien być kształtowany przy każdej nadarzającej się okazji. Uczniowie często nie zdają sobie sprawy, że już właśnie kroczą ku dorosłości. Na ich drodze pojawiają się liczne problemy , kształtujące ich osobowość: często przymus zarabiania czy wczesne macierzyństwo. A gdzie tu czas na zabawę w sensie "kształcącej uciechy rozwijającej umysł"?
Przymusowa dorosłość, szybsze dojrzewanie, skrócenie etapu dzieciństwa - to wszystko ma negatywny wpływ na rozwój osobowości młodego człowieka. Dzisiejsza młodzież, tak zaaferowana światem gier elektronicznych- nie sięga już po gry i zabawy planszowe. Rzadko (lub prawie wcale)można spotkać młodzież urządzającą sobie turniej szachowy lub warcabowy albo dobrowolnie organizowane wieczory "kalambury". W szkole na godzinach wychowawczych, spotkań z pedagogiem , zajęć świetlicowych można w sposób doskonały wdrożyć gry i zabawy, ćwiczenia psychologiczne.
Nie doświadczając tego- częstokroć uczniowie nie wiedzą, ile uśmiechu na twarzy wywołują tego typu zajęcia, jak odstresowują.
Szeroko stosowana np. w Szwecji pedagogika zabawy powinna na stałe zagościć w pracy polskich szkół. Naprzeciw takiej organizacji zajęć wychodzi pozycja "Grupa bawi się i pracuje" opracowania M. Jachimskiej, red. O. Tokarczuk. To dzięki tej książce, ukazane jest podejście do form edukacji, gdzie powinno się coraz częściej zamiast pytania: co wiesz? lub co robisz? zadawać pytanie: co czujesz? czego potrzebujesz?
W książce odnajdujemy ponad 200 gier i zabaw psychologicznych, które m.in. budują poczucie własnej wartości, uczą prawidłowej komunikacji. Zbiór przeznaczony jest dla osób pracujących z młodzieżą (nauczyciele, pracownicy domów kultury, ośrodków edukacyjno- wychowawczych), jak i z osobami dorosłymi (pracownicy socjalni, pielęgniarki). Nie ma ograniczeń wiekowych.
Gry wprowadzające, ogólnoużytkowe, podnoszące energię grupy, gry dla grup zaawansowanych; wymagające większej ilości czasu oraz końcowe- to 6 grup gier, zawartych w pozycji. Opis każdej gry zawiera wyszczególnienie potrzebnych materiałów potrzebnych do jej przeprowadzenia, cel, przebieg oraz jej warianty. Dzięki podziałowi- osoba korzystająca z omawianej pozycji- nie "gubi się" w doborze odpowiednich gier, ćwiczeń.
Jak podkreśla autorka książki- należy pamiętać jednak, że trzeba akceptować niechęć uczestników do brania udziału w grach i zabawach. "Czasami jedyną drogą, aby każdy brał udział w zabawie, jest pozwolić na nieuczestniczenie w niej". Każdy ma wolny wybór i trzeba to uszanować- choć bacznym okiem należy odróżnić zwykłe lenistwo ucznia.
Dla mnie- osoby będącej nauczycielem, kształcącym przyszłych pracowników socjalnych książka okazała się nieodzownym "podręcznikiem", który - jak wskazuje nazwa- zawsze mam "pod ręką".
Moi uczniowie początkowo niechętnie i ze sceptycyzmem podchodzili do zaproponowanej formy zajęć. Jakież było moje zdziwienie po kilku lekcjach, gdy podopieczni sami zaproponowali, iż każdy z nich, kolejno będzie przygotowywał zabawy. Oprócz wzbogacenia ich warsztatu pracy (praca w świetlicach, DPS- ach, Ośrodkach Pomocy Społecznej) gry również zintegrowały grupę, która podzielona była na kilka podgrup. W momencie otrzymywania dyplomów- żegnałam się z jedną, scaloną klasą. Wierzę, że przyczyniła się do tego omawiana pozycja.
Gorąco polecam tę pozycję, która jest książką "uniwersalną" i niewątpliwie powinna wzbogacić biblioteczkę każdego- przynajmniej nauczyciela.
Anetta Strychalska |
