Podczas II spotkania z psami dzieci i ich Rodzice pozmawali zachowania psów w aspektach znaczenia mowy ciała.
Elżbieta Kawszyniec,
Zajęcia otwartego z cyklu „Psy i my” przeprowadzonego w listopadzie 2000 r. W grupie dzieci 4-letnich przez mgr Elżbietę Kawszyniec.
Temat: Spotkanie II: - Psie wizyty.
Cel główny:
- Utrwalenie wiadomości na temat znaczenia „mowy ciała” w oparciu o bezpośrednią obserwację wyglądu i zachowania psów różnych ras.
- przypomnienie i utrwalenie zasad kontaktu człowieka z psem w oparciu o sytuacje występujące podczas zajęcia. (Równolegle prowadzony jest komentarz dla rodziców obecnych na zajęciach).
Cel szczegółowy:
- Dziecko potrafi zilustrować ruchem psie zachowania podczas różnych sytuacji (zaproszenie do zabawy, badanie i znaczenie terenu, postawa grożąca, postawa poddańcza).
- potrafi rozpoznać i nazwać płeć oglądanego psa
- na podstawie bezpośredniej obserwacji potrafi określić stan emocjonalny psa w danej chwili.
Metody:
- słowna - wypowiedzi dzieci dotyczące wyglądu i zachowań obserwowanych psów
- czynna - ruchowa ilustracja "mowy ciała" psa, bezpośredni kontakt z psami różnej wielkości.
- oglądowa - bezpośrednia obserwacja.
Pomoce: rysunki psich sylwetek, Macho, Iga, Arni, i szczenięta- psy w towarzystwie właścicieli.
Przebieg zajęcia(w oparciu o nagranie video)
Nauczycielka z dziećmi witają przybyłych rodziców, po czym pani Ela zwraca się do dzieci.
N: - Chciałabym, abyście pokazali dziś swoim rodzicom, czego nauczyliście się na temat psów. Pokażcie mi, jak zachowują się psy, które badają teren.
Dzieci chodzą na czworaka po sali.
N: - Pokażcie teraz, jak osy oznaczają teren. Jak znaczą teren psy, a jak suczki?
Chłopcy chodzą na czworaka, podnosząc od czasu do czasu nogę do góry,
Dziewczynki chodzą na czworaka, przysiadając to tu, to tam.
Nauczycielka pokazuje dzieciom i rodzicom namalowane na kartonach sylwetki psa w różnych stanach emocjonalnych („mowa ciała”).
N: - Jakie informacje chce nam przekazać ten pies na obrazku?
N: - Jak wyglądają jego uszy, jak trzyma ogon?
Dzieci odpowiadają w oparciu o wcześniejsze doświadczenia, opisując wygląd psich sylwetek.
Komentarz dla rodziców
Psia sylwetka nr 1:
- ogon noszony nisko,
- uszy skierowane do przodu,
- cała sylwetka rozluźniona.
Pies jest spokojny i obojętny wobec otoczenia.
Psia sylwetka nr 2:
- łeb jest uniesiony do góry, uszy także
- lekko uniesiony ogon
- czasami uniesiona przednia łapa.
Pies jest zaintrygowany. Należałoby zorientować się, co jest obiektem jego zainteresowania.
Psia sylwetka nr 3:
- sierść psa jest zjeżona na karku i grzbiecie, mięśnie łap są napięte i usztywnione
- zmarszczone wargi odsłaniają zęby, pies warczy
- czasami ogon jest uniesiony powyżej zadu.
Pies postawą imponującą i warczeniem ostrzega, przed naruszeniem jego terytorium. W takiej sytuacji trzeba zachować spokój, ustawić się do psa bokiem, unikając patrzenia mu w oczy. Można spróbować powoli wycofać się w bezpieczne miejsce.
Psia sylwetka nr 4:
- łeb psa jest pochylony nisko, odchylony na bok
- ogon jest podkulony, uszy stulone do tyłu
- pies kładzie się na plecach odsłaniając brzuch.
Pies uznaje zwierzchnictwo osobnika silniejszego, jego postawa znaczy: nie chcę zrobić ci krzywdy, ty też potraktuj mnie wspaniałomyślnie.
Psia sylwetka nr 5:
- pies przypada na przednie łapy, unosząc zad do góry i machając ogonem
- głowa jest uniesiona do góry, pysk wesoło otwarty, często pies poszczekuje.
Pies zaprasza do zabawy swoją. Postawą wyraża radość.
Po każdej prezentacji dzieci ilustrują ruchem odpowiednie zachowanie psa.
N: - Jeśli spotykacie psa, którego nie znacie, który biegnie sobie sam, to czego nie robicie?
Dzieci odpowiadają w oparciu o wiadomości wyniesione z poprzedniego zajęcia
Komentarz dla rodziców
- Nie podchodzimy do obcego psa,
- nie wołamy go do siebie,
- nie głaszczemy go.
Dzieci uzupełniają komentarz:
Gdy spotkamy psa z właścicielem i chcemy pogłaskać psa, to najpierw pytamy właściciela, czy możemy to zrobić. I dopiero, jak właściciel się zgodzi, możemy psa pogłaskać.
Nauczycielka pokazuje dzieciom kaganiec i pyta:
Czy pamiętacie, co to jest?
Do czego służy?
Dzieci odpowiadają według wiedzy i doświadczeń.
Komentarz dla rodziców
- kaganiec pies nosi po to, żeby nikogo nie pogryźć
- także po to, żeby nie zjadać niepożądanych resztek jedzenia
- pies powinien nosić kaganiec w miejscach publicznych i podczas podróży miejskimi środkami lokomocji.
N: - Chciałabym teraz przedstawić wszystkim psa. Usiądźcie na ławeczce pod ścianą i zachowujcie się spokojnie.
(do rodziców):
Proszę państwa, za chwilę zobaczymy młodego Amstaffa (American Staffordshire Terier). Mówi się o tej rasie, że to pies-morderca. Psy tej rasy były hodowane i używane do nielegalnych, niehumanitarnych walk psów. Stąd wywodzi się zła opinia o tej rasie. Chciałabym państwu pokazać, że dobrze prowadzony Amstaff wcale nie musi być agresywny.
II. Nauczycielka zaprasza pana Darka z Amstaffem Macho. Prezentuje właściciela i jego psa, wszystkim obecnym.
Dzieci oglądają psa, jedno z dzieci pyta:
Gdzie pies ma kaganiec?
Pan Darek odpowiada, że kaganiec został w samochodzie. Macho w tym czasie leży na dywanie.
N: - Jak zachowuje się Macho?
Dzieci odpowiadają, że Macho zachowuje się spokojnie. Opisują wygląd psa. Nauczycielka zwraca uwagę na cięte uszy u psa (określa się je jako kopiowane). Dzieci na pytanie nauczycielki o płeć Macho mówią, że to pies.
Nauczycielka pyta pana Darka, czy dzieci mogą pogłaskać psa?
Pan Darek przechodzi z Macho wzdłuż ławki, na której siedzą dzieci. Pies obwąchuje, liże po rękach, a dzieci go głaszczą.
Komentarz dla rodziców
Macho na pewno nie pogryzie dzieci, te które mają ochotę mogą śmiało go pogłaskać. Po zajęciu będziemy pamiętać o tym, żeby umyć ręce.
Państwo również możecie pogłaskać psa.
Pan Darek przechodzi z Macho w kierunku rodziców. Dorośli głaszczą psa. Macho zachowuje się bardzo przyjaźnie, cały czas merda ogonem.
N: - Sami państwo widzicie, że Macho mimo, że jest trochę zdezorientowany; nie zna tego miejsca; zachowuje się bardzo przyjaźnie. Dobrze prowadzony pies rasy bojowej wcale nie musi wiedzieć o tym, że jest groźny, jeżeli zapobiegnie temu poprawne jego wychowanie.
Rodzice, po kontakcie z Macho mówią, że ich wrażenia są pozytywne.
Żegnamy się z Macho, pan Darek odprowadza go do samochodu. Za chwilę zaprezentuje swojego drugiego psa rasy Rottweiler.
W czasie oczekiwania dzieci pokazują rodzicom, jaką postawę można przybrać w przypadku, gdy pies jest w trakcie ataku:
- przypadają twarzą do ziemi
- podciągają kolana pod brodę, chroniąc jamę brzuszną i klatkę piersiową
- przyciskają zwinięte pięści do uszu.
III. Pan Darek wprowadza Igę.
Dzieci opisują jej wygląd, określają płeć.
Iga jest suką, ma 9 lat, ma kopiowany ogon.
Nauczycielka prosi, aby pan Darek zaprezentował umiejętności Igi.
Pan Darek podaje Idze komendy, posługując się także gestami:
- Iga, noga! Siad! Leżeć! Siad! Waruj! Siad! Zostań! Daj głos! Podaj łapę! Równaj!
Iga wykonuje wszystkie polecenia. Pan Darek sam układał sukę na poziomie PT (Psa Towarzyszącego).
Następnie przechodzi z Iga wzdłuż ławeczki z dziećmi. Dzieci pozwalają się Idze obwąchać, głaszczą ją. Tak samo robią rodzice.
Wszyscy dziękujemy panu Darkowi, bijemy brawo Idze i żegnamy się, bo za drzwiami czekają już następni goście.
IV. Nauczycielka przedstawia wszystkim pana Bogusława- hodowcę owczarków niemieckich i jego sukę- Arni z Bocianiego Rezerwatu.
Dzieci opisują wygląd owczarka niemieckiego (znają już przedstawiciela tej rasy- Gerona), określają różnice w wyglądzie między owczarkiem, rottweilerem i amstaffem. Określają płeć Arni. Arni jest suczką, ma 6 lat.
Obserwując postawę i zachowanie Arni, dzieci oceniają jej stan emocjonalny:
-Arni ma ogon spuszczony w dół, łeb i uszy skierowane w stronę dzieci, ma kaganiec- Arni zachowuje się spokojnie, ale dzieci nie będą jej głaskać, gdyż Arni nie miała nigdy kontaktu z małymi dziećmi- stąd kaganiec na wszelki wypadek. Arni jest suczką wystawową, ma na szyi medale.
Podczas, gdy dorośli oglądają dyplomy, a dzieci medale, pan Bogusław opowiada o Arni:
-Arni jest nie tylko psem wystawowym, jest także psem obronnym. Zaprezentuje nam za chwilę swoje umiejętności w ataku na pozoranta, który również przybył tu do nas. Pozorant przygotowuje się do pokazu, nakładając na rękę specjalny skórzany ochraniacz.
Nauczycielka prosi dzieci aby zachowały spokój.
N:- Zwróćcie proszę wszyscy uwagę na Arni podczas ataku: Jak się porusza? Jak trzyma ogon? Jaka jest mowa jej ciała?
Pozorant jest już gotów. Pan Bogusław ściąga Arni kaganiec. Na hasło: "ATAK!", suka pędzi do pozoranta i chwyta go i chwyta go za skórzany rękaw.
Na prośbę nauczycielki sytuacja zostaje powtórzona jeszcze raz, ażeby wszyscy mieli okazję jeszcze raz zobaczyć zachowanie psa podczas ataku. Na hasło "PUŚĆ!" Arni puszcza rękaw.
Wszyscy biją brawo.
Komentarz dla rodziców
Proszę państwa, to co widzieliście przed chwilą, to była agresja kontrolowana. Sami mogliście stwierdzić, że suka nie chwytała pozoranta gdzie popadnie. Chwytała tylko za rękaw i biegła po najkrótszej prostej. Widzieliście też, że dzieci odebrały tę sytuację spokojnie. Ma to duże znaczenie także i dla was, gdyż często rodzice nieświadomie przekazują dzieciom swoje lęki.
V. Na zakończenie spotkania pan Bogusław pokazał miot pięciotygodniowych szczeniąt ze swojej hodowli.
Dzieci oglądając szczeniaki stwierdziły, że maluchy wcale nie przypominają wyglądem dorosłych owczarków. Mają trójkątne, obwisłe uszka, zakręcone ogonki, i łapki jak serdelki.
Podczas zabawy ze szczeniętami, nauczycielka zachęciła dzieci, żeby znalazły i wskazały szczeniaka, który jest najbardziej energiczny i takiego, który jest najspokojniejszy.
Nauczycielka podziękowała też panu Bogusławowi za przybycie. Podziękowała też dzieciom, za zdyscyplinowanie podczas zajęcia, a rodzicom i koleżankom z pracy za obecność.
Rodzice wyrazili uznanie dla wiadomości i aktywności dzieci, uważając, że zajęcia takiego typu są bardzo przydatne i wnoszą do rozwoju dzieci istotne umiejętności.
LISTOPAD-PSIE WIZYTY
Znów uczymy się na psie, jak przy psie zachować się,
Kiedy dobry, kiedy zły, czemu pokazuje kły?
To jest Iga - dobry pies, choć rottweiler groźny jest.
Ale Iga jest kochana, bo jest dobrze wychowana.
Amstaff Macho grzeczny jest
- dobrze wychowany pies.
A to Arni. Każdy czuje, jak się Arni zachowuje:
- proste uszy, niski ogon znaczą: nie skrzywdzę nikogo.
Podczas ćwiczeń z pozorantem Arni atakuje rękaw.
I robi to z wielką wprawą.
Arni w akcji!
Arni brawo!
A na koniec akcent miły
- Szczenięta z dziećmi się bawiły.
Kiedyś znajdą właściciela,
Przewodnika - przyjaciela.
Znamy fakt ogólnie znany:
PIES BEZPIECZNY
- TO PIES DOBRZE WYCHOWANY!!!
