www.szkolnictwo.pl

Ruch przy muzyce jest ulubioną formą zajęć dla większości uczniów, ponieważ pozwala odreagować napięcia, daje możliwość radosnego i spontanicznego „wyżycia się”. Ruch przy muzyce jest gimnastyką ciała poprawiającą kondycję i samopoczucie ucznia. Ćwiczenia przy muzyce rozwijają  nie tylko refleks, spostrzegawczość, pamięć, ale poprzez odpowiednie działania  kształtują osobowość dziecka.

Poprzez spontaniczne swobodne naturalne działania starannie wybrane dla określonych grup w zależności od wieku, sprawności fizycznej, aktywności psychofizycznej możemy w łatwy, prosty i radosny sposób wspomóc procesy rozwojowe wychowanków.
Bawiąc się przy muzyce musimy zadbać o precyzyjność ruchu, skupienie, rytmizację działań. Sprzyja to współpracy w grupie i budowaniu odpowiedzialności za dokładność przekazu, dostosowanie  tempa  ćwiczenia nie tylko do muzyki, ale do możliwości wszystkich uczniów. Uczy szacunku do możliwości koleżanki, kolegi, koncentracji, podzielności uwagi, umiejętności   szybkiego reagowania podejmowania decyzji. Życzliwość i akceptacja przy wspólnej zabawie przy muzyce wpływa na większą aktywność i kreatywność. Włączenie w zabawie wszystkich rodzajów ruchu w zakresie dużej i małej motoryki integruje funkcje systemu mózg – ciało.                                                  
Nauczyciel prowadzący zajęcia powinien uwzględnić możliwości indywidualne wszystkich uczestników zabawy tak, aby wykonanie zadania zakończyło się poczuciem satysfakcji i radości jednostki i całej grupy. Rozwój ruchowy człowieka jest jednym z najciekawszych i niezbadanych naukowo zjawisk. Naturalnym stanem ciała w dzieciństwie jest ruch. Dziecko jest aktywne, ciekawe i nieustannie poszukuje możliwości poruszania się. Rozwój ruchowy ma swoją strukturę własny przebieg, swój własny język niewerbalny. Podstawowym nośnikiem jest ciało. Rozwój ruchowy z kolei jest podstawą do ukształtowania się psychiki. I w ten właśnie  sposób następuje integracja  rozwoju ruchowego i ogólnego rozwoju psychicznego. Integracja ta ma przede wszystkim ogromne znaczenie na etapie rozwoju niemowlęcego i przedszkolnego. Nieprzypadkowo wielu znanych psychologów i pedagogów uważa, że rozwój intelektualny dziecka zależy od rozwoju ruchowego dziecka. Można stwierdzić więc, że im więcej, zgodnie z wiekiem, dziecko porusza się, tym aktywniej rozwijają się jego procesy myślowe, wyobraźnia, staje się twórcze, szybciej i aktywniej rozwija się jego mowa. Głównym  zadaniem w  procesie rozwoju ruchowego wzrastania dziecka jest ruch kontrolowany. Ruch kontrolowany prowadzi do kontrolowanego zachowania. Tak więc ruch przy  odpowiednio dobranej muzyce to nie tylko gimnastyka ciała, ale równocześnie gimnastyką mózgu. Wzajemne oddziaływanie rytmu muzycznego i rytmu ciała harmonizują procesy psychiczne i fizyczne. Znaczenie muzyki dla stymulacji rozwoju dzieci jest ogromne. Wzruszenie muzyczne nie jest wyłącznie wzruszeniem intelektualnym, ale wpływa na zmysły i wprawia w wibrację cały organizm. Muzyka pokonuje wszelkie bariery intelektualne i emocjonalne.
Muzyka przez metrum, tempo, rytm wydaje dzieciom polecenia, których nie trzeba rozumieć drogą pojęciową. Poprzez odpowiednie układanie ćwiczeń rytmicznych i metrycznych, a także pobudzających i hamujących można osiągnąć wysoki stopień uporządkowania koordynacji wzrokowo – ruchowej i słuchowej. Rytm muzyczny jest pewnym porządkiem ruchu dźwięków muzycznych w danym czasie. Muzyka odgrywa tu rolę przewodnią. Nadaje, bowiem kierunek ruchom. W ćwiczeniach rytmicznych przy muzyce występują trzy momenty: spostrzeganie dźwięków, skojarzenie z pewnym ruchem i uczucie przyjemności.
Bardzo istotną rolę w zabawach muzyczno – rytmicznych jest przeprowadzenie  ćwiczeń  inhibicyjno - incytacyjnych (pobudzająco –hamujących). Przeprowadza się je drogą zaskakiwania ucznia przejściem do ruchu pobudzającego lub przeciwnie do ruchu hamującego. Ćwiczenia te mają na  celu wyrabianie i usprawnianie orientacji myślowej oraz szybkiej reakcji mięśniowej. Do tego rodzaju ćwiczeń zaliczamy wprowadzenie różnych czynności ruchowych, jak zmiana kierunku, skok, podskok, klękanie,obrót, równowaga, a także zmiany w ustawieniu linowym. Najprostszą reakcją jest zatrzymanie się na baczność na przerwę w  muzyce. To pozornie proste zadanie  wymaga jednak wielkiej uwagi, skupienia, gotowości mięśni, uaktywniania  ciała   pozostającego w  bezruchu.
W większości zabaw ruchowo – rytmicznych jest okazja do ćwiczeń orientacji przestrzennej. W ćwiczeniach rytmicznych przy muzyce możemy wykorzystać instrumenty muzyczne, które jeszcze bardziej wzbogacą nam zajęcia i  uaktywnią dzieci do wzmożonego wysiłku intelektualnego. Świetnym sposobem zilustrowania ruchem utworu muzycznego jest ciekawa treść piosenki. I na odwrót dzieci mogą tworzyć ruch „plastykę ruchu”, do muzyki instrumentalnej. Muzyka instrumentalna w porównaniu z piosenką jest daleko trudniejsza w odbiorze. Dzieci mogą zilustrować utwór gestem lub ruchem.
Ulubioną formą aktywności ruchowej dziecka jest taniec. Od lat towarzyszy człowiekowi. Grupowe wyrażanie określonych uczuć w konkretnej sytuacji wzmacnia więź międzyludzką. Taniec grupowy sprzyja integracji uczestników, daje możliwość przeżycia przyjemności i  radości  ze  wspólnego  ruchu. Tańce integracyjne są w pewnym sensie metodą  pracy z grupą.
Mamy głęboką nadzieję, iż podejmowane działania  przez pedagogów  w  zakresie nauczania poprzez MUZYKĘ I RUCH dostarczą dużo radości z przeżywanego ruchu oraz wywołają uśmiech na twarzy dzieci.  

                               
TEMAT: RYTM, MUZYKA, TANIEC NA ZAJĘCIACH WYCHOWANIA FIZYCZNEGO
Cele lekcji w zakresie:
Sprawności motorycznej:
-         kształtowanie koordynacji ruchowej;
-         rozwijanie płynności i harmonii wykonywanych ruchów;
-         kształtowanie poczucia rytmu.
Umiejętności:
-         nauka kroku podstawowego poloneza;
-         zapoznanie z podstawowymi figurami poloneza;
-         rozpoznawanie tempa muzyki;
-         interpretacja ruchowa dźwięków wysokich i niskich;
-         poprawne wykonywanie ćwiczeń w odpowiednim tempie i rytmie;
-         współdziałanie w parach i w grupie ćwiczebnej.
Wiadomości:
-         wpływ ćwiczeń ruchowych na prawidłową postawę ciała i estetyczne poruszanie się;
-         zasady kulturalnego uczestnictwa w różnych formach aktywności ruchowej;
-         dokładne wykonywanie poleceń nauczyciela.
Ścieżki edukacyjne:
§         edukacja prozdrowotna:
-         ruch jako czynnik wpływający na zdrowie;
-         właściwa postawa ciała;
§         wychowanie patriotyczne i obywatelskie:
-         tańce narodowe.
Miejsce: sala gimnastyczna.
Czas trwania: 45 minut.
Liczba ćwiczących: 8 uczniów.
Środki dydaktyczne:
Metody: metoda zabawowo – klasyczna, metoda zabawowo – ścisła, metoda naśladowczo – ścisła, metoda zadaniowo – ścisła, metoda ruchowej ekspresji twórczej, pogadanka.
Formy: frątalna, indywidualna, ćwiczeń ze współćwiczącym, grupowa.