www.szkolnictwo.pl

Scenariusz, który prezentuję jest propozycją sprawdzonych w praktyce zajęć, podczas których dzieci pracują metodami aktywizującymi. Dziecko pracując tymi metodami angażuje się emocjonalnie, pobudza swoją wyobraźnię, aż wreszcie odczuwa radość z poznawania i uczenia się, również od grupy. Nauczyciela, jako organizatora tych zajęć winna cechować postawa otwarta, , zachęcająca do działania. Z bogatej oferty metod aktywnych wybrałam kreatywne rysowanie, dyskusję badawczą i mapę pojęciową. Mam nadzieję, że zaprezentowane zajęcia staną się dla innych inspiracją do poszukiwania własnych twórczych rozwiązań.

mgr Anna Pogorzelska
nauczyciel nauczania zintegrowanego
Zespół Szkół nr 3 w Dąbkach

Twórcza praca dziecka metodami aktywnymi

SCENARIUSZ ZAJĘĆ ZINTEGROWANYCH W KLASIE I

BLOK TEMATYCZNY: ZIMA POWOLI ODCHODZI

Temat dnia: Dokąd płynie kra?

Cele ogólne:

• inspirowanie do twórczej pracy poprzez metody aktywizujące,
• rozwijanie wyobraźni twórczej,
• doskonalenie umiejętności wnioskowania oraz korzystania z wcześniej zdobytej wiedzy
• usprawnianie techniki dodawania z przekroczeniem progu dziesiątkowego typu: 8+n,
• kształtowanie umiejętności wypowiadania się na określony temat na podstawie wiersza,
• wyrabianie umiejętności czytania ze zrozumieniem,
• kształtowanie umiejętności wyodrębniania postaci głównych i czytania z podziałem na role,
• rozwijanie czujności ortograficznej,
• wizualne opracowanie pojęcia „kra”, uporządkowanie myśli w logiczne struktury.

Cele szczegółowe:
Uczeń:

• wykaże się pomysłowością i twórczym działaniem,
• wypowie się w kilku zdaniach na temat wysłuchanego wiersza,
• sprawdza stopień rozumienia słuchanego tekstu,
• wyróżnia postaci w utworze,
• czyta z podziałem na role z właściwą intonacją,
• wyjaśnia pisownię wyrazów z „rz” wymiennym,
• rozwiązuje działania typu: 8+n
• wyciągnie wnioski z przeprowadzonego doświadczenia,
• wie, jak powstaje kra i dlaczego kra nie tonie,

Metody pracy:

• słowne – rozmowa, praca z tekstem,
• aktywizujące – kreatywne rysowanie, mapa pojęciowa, dyskusja badawcza,
• oglądowe – obserwacja, pokaz

Formy pracy:

• zbiorowa jednolita,
• indywidualna jednolita i zróżnicowana,
• grupowa zróżnicowana

Środki dydaktyczne:
Kartoniki w kształcie kry, diaskop, foliogramy – Rzeki Polski z serii „Świat wczoraj i dziś”, plansza poglądowa z zasadami pisowni „rz”, podręcznik „Wesoła Szkoła” cz. 4 i karty pracy cz. 4, sylwety kruka i wrony, kartoniki z nazwami rzeki Wkry, kry lodowe, arkusz do wykonania mapy mentalnej, szklanka-woda-kostka lodu, karta pracy do kreatywnego rysowania.

Zapis w dzienniku:
Kreatywne rysowanie kształtów kry. Słuchanie czytanego przez nauczyciela wiersza „Kra przy krze” H. Łochockiej. Rozmowa na temat zgodności ilustracji z treścią wiersza. Układanie odpowiedzi na pytania związane z treścią i formą wiersza. Czytanie z podziałem na role. Dodawanie z przekroczeniem progu dziesiątkowego typu: 8+n.
Przeprowadzenie doświadczenia badającego właściwości lodu – wyciąganie wniosków. Wyrazy z „rz” wymiennym.

PRZEBIEG ZAJĘĆ:

Uczniowie wchodzą do klasy po krach papierowych rozłożonych na podłodze . Powitanie według obrzędowości klasowej –
N: „Cześć, dzień dobry witam was. Pierwsza klaso, jak się masz?
U: „Dobrze, dobrze, bardzo dobrze”

1. Kreatywne rysowanie. Rozdanie kart inspirujących do kreatywnego rysowania – załącznik 1.
2. Łączenie dowolnie rozrzuconych kropek, tak aby utworzyć kontur kry lodowej.
3. Wycinanie zaprojektowanej kry lodowe i nakładanie jej na wspólną makietę rzeki /niebieska folia rozłożona na podłodze miejscu do gier i zabaw ruchowych /, której nazwę poznają po zapoznaniu się z treścią wiersza.
4. Odgadywanie hasła dnia. Porządkowanie na tablicy trzech części kry lodowej według wielkości, od najmniejszej do największej. Wybrane dziecko odwraca uporządkowane kry i odczytuje hasło dnia:

„ Dokąd płynie kra?”. Przyklejanie hasła na mapę myślową /mentalną/.

1. Wzorowe czytanie wiersza „Kra przy krze” przez nauczyciela i obrazowanie treści wiersza elementami ilustracji: kartonik z nazwą rzeki Wkra, kry lodowe, sylwety kruka i wrony - podręcznik s. 24.
2. Prezentacja rzeki Wkry na foliogramie rzek Polski.
3. Zestawienie treści wiersza z ilustracją i układanie odpowiedzi na pytania do tekstu poparte fragmentami wiersza. Sprawdzenie umiejętności czytania ze rozumieniem - podręcznik s. 24. ćw.1-3.

• Kto z kim rozmawia w wierszu? /wrona z krukiem/
• Dokąd płynie wrona i na czym? / do Wisły, na krze/
• Po jakiej rzece płynie wrona na krze? /po Wkrze/

1. Wyodrębnienie postaci występujących w wierszu /narrator, kruk, wrona/ i zaznaczanie fragmentów tekstu wypowiadanych przez postaci z wiersza.
2. Czytanie wiersza z podziałem na role. Ocena poprawności czytania z uwzględnieniem właściwej intonacji.
3. Praca w zespołach. Podział na grupy według umiejętności uczniów. Dobierają się w grypy, odszukując swoje imię na dużej krze lodowej /nauczyciel wcześniej przygotowuje kry z białego papieru pakowego z imionami dzieci, dobierając ich zgodnie z umiejętnościami/. Uczniowie otrzymują zadania w kopertach.

Praca zróżnicowana w grupach:
1 grupa - pracują metodą dyskusji badawczej. Wyjaśniają: Jak powstaje kra? Wykonują doświadczenie, które odpowie na pytanie: Dlaczego kra nie tonie? Korzystają z wiadomości zawartych w podręczniku na stronie 25. Uzupełniają wniosek z doświadczenia na karcie pracy.
2 grupa - Wyjaśniają znaczenie wyrazów: kra, krra!, Wkra. Łączą wyrazy z ich znaczeniem:
kra
Lód
krra! krra!
krakanie
Wkra
Rzeka

3 grupa – wyjaśniają zasady pisowni wyrazów z rz wymiennym. Dobierają pary wyrazów, w których rz wymienia się na r:
morze
morski
krze
kra
Wkrze
Wkra

4 grupa – układają z rozsypanki literowej postaci występujące w wierszu: narrator, kruk, wrona.

1. Prezentacja prac opracowanych w grupach.
2. Umieszczanie wykonanych prac na „mapie pojęciowej”.
3. Ocena pracy grupy zgodnie z systemem oceniania z WSO.
4. Zabawa ruchowa- dźwiękonaśladowcza „Z kry na krę”. Na podłodze rozłożone są kry lodowe (z papieru). Dzieci na sygnał klaśnięcia w dłonie przez nauczyciela, przeskakują z kry na krę, wydając przy tym odgłos krakania wrony – krra! krra!

III. Edukacja matematyczna - dodawanie z przekroczeniem progu dziesiątkowego typu: 8+n.

1. Ćwiczenia w pamięciowym dodawaniu typu: 8+n. Samodzielne obliczanie działań –karta pracy 25 - zad.1. Sprawdzenie poprawności dokonanych obliczeń.
2. Układanie zadania z treścią do formuły matematycznej i rysunku - karta pracy 25 - zad.2.

Nauczyciel wyjaśnia, że rozwiązanie zadania można zapisać w dwojaki sposób:

• Dopełniając do 10 pierwszy składnik 8+9= 8+2+7= …..
• Dopełniając do 10 drugi składnik 8+9=7+1+9= ….. Dzieci podają ustną odpowiedź do zadania.

1. Ćwiczenia doskonalące technikę rachunkową na dodawanie i odejmowanie w zakresie 20 z przekroczeniem progu dziesiątkowego - karta pracy 25- zad.3.

Wpisywanie brakujących liczb i porządkowanie wyników rosnąco.

1. Rozwiązywanie zadania tekstowego z wykorzystaniem poznanych sposobów dodawania do 8 z przekroczeniem progu dziesiątkowego - karta pracy 25 - zad.4. Przeliczanie słów „kra” wyartykułowanych przez wronę.
2. Zabawa ruchowa orientacyjno-porządkowa „Powódź”.

Dzieci biegają luźno po klasie . Na hasło: „powódź” każde dziecko wskakuje na dowolną krę z papieru przyklejoną do podłogi.

1. Podsumowanie zajęć. Samodzielna praca uczniów z kartami pracy w oparciu o opracowaną mapę myślową .

Samodzielne wyjaśnienie wyrazów: kra, krra!, Wkra. Łącznie wyrazów z ich znaczeniem - karta pracy 24 ćw. 1
Kra
-----------------> tafla lodu
Krra! Krra!----------> krakanie wrony
Wkra
---------------->nazwa rzeki

1. Wyrabianie czujności ortograficznej pisowni wyrazów z rz wymiennym.

Nauczyciel przypomina o zasadach pisowni wyrazów z rz wymiennym z zastosowaniem tablicy poglądowej.
Samodzielne dopisywanie wyrazów ilustrujących wymianę rz na r -karta pracy 24, ćw. 2.
krze
- kra
morze – morski

1. Sprawdzenie prac - ocena poprawności i staranności ich wykonania.
2. Zakończenie zajęć. Ułożenie z rozsypanki wyrazowej odpowiedzi na pytanie postawione w haśle dnia: Dokąd płynie kra?

do
Kra
morza.
płynie

Odpowiedź: Kra płynie do morza.
Zamieszczenie
odpowiedzi pod hasłem dnia na mapie mentalnej.

1. Zadanie pracy domowej. Naucz się czytać fragment wybranej roli z wiersza „Kra przy krze”. Możesz nauczyć się wiersza na pamięć. Wykonaj ćw. 5 i 6 z karty pracy 25.
2. Ewaluacja dnia.

Ocena zajęć. Siadają przy krze lodowej, przy której pracowali w grupach i wyrażają swoją opinię o przeżytym dniu, stawiając plusy nad swoim imieniem według zasady:
+++ zajęcia były bardzo ciekawe
++ zajęcia były ciekawe
+ zajęcia były nieciekawe
/trudne/
Opis zastosowanych metod aktywnych:

1. Kreatywne rysowanie – jest pomocne przy rozwijaniu wyobraźni twórczej. Pobudza dzieci do myślenia. Efekt plastyczny schodzi tu na dalszy plan , a istotny staje się sam proces tworzenia i język symboli.
2. Dyskusja badawcza – metoda ta polega na zdobywaniu wiedzy i doświadczeń poprzez obserwację i badanie wszystkimi zmysłami, a następnie dzieleniu się spostrzeżeniami z innymi i wspólnym wypracowaniu wniosków.
3. Mapa pojęciowa /mentalna/– to graficzny opis i objaśnienie danego pojęcia. Główne zagadnienie należy umieścić w środku mapy, a zagadnienia pochodne promieniście od niego. Mapy mentalne ilustrują spiralność, złożoność naszego myślenia. Pozwalają na dokonywanie podsumowań.

Anna Pogorzelska
Załącznik nr 1

KARTA DO KREATYWNEGO RYSOWANIA
Połącz dowolne kropki tak, aby powstał kontur kry lodowej. Pamiętaj, aby linie się nie przecinały

Możesz wypełnij kontur kry na niebiesko. Wytnij krę po liniach.

Opracowanie: Anna Pogorzelska