Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie
PrezentacjaForumPrezentacja nieoficjalnaZmiana prezentacji
Rodzina podstawowym środowiskiem wychowawczym w literaturze

Od 01.01.2015 odwiedzono tę wizytówkę 3857 razy.
Chcesz zwiększyć zainteresowanie Twoją jednostką?
Zaprezentuj w naszym informatorze swoją jednostkę ->>>
* szkolnictwo.pl - najpopularniejszy informator edukacyjny - 1,5 mln użytkowników miesięcznie



Platforma Edukacyjna - gotowe opracowania lekcji oraz testów.



 

Polskie określenie „rodzina” pochodzi od słowa „rodzić”. Małżeństwo dwojga ludzi staje się rodziną z chwilą poczęcia, a potem urodzenia pierwszego ich dziecka. Małżonkowie wówczas stają się rodzicami, ojcem i matką.

Problematykę rodziny w aspekcie psychologicznym prezentuje między innymi J. Rembowski. Autor twierdzi, że „rodzina jest (...) małą i jednocześnie pierwotną grupą o swoistej organizacji i o określonym układzie ról między poszczególnymi członkami, związaną wzajemną odpowiedzialnością moralną, świadomą własnej odrębności, mającą swe tradycje i przyzwyczajenia, zespoloną miłością i akceptującą się nawzajem".
     M. Trawińska, jako przedstawicielka socjologii, określa rodzinę jako „podstawową komórkę społeczną”. „Komórka’ - w przypadku rodziny - jest całością samą w sobie, podlegającą generalnym prawom oraz pełniącą określone funkcje. Natomiast określenie „społeczna” oznacza przekazywanie rodzinnych wzorów zachowań przez instytucje małżeństwa i rodzicielstwa, zmierzające do socjalizacji młodego pokolenia, co wymaga ciągłości zadań, celów i idei.
     Z kolei Z. Zaborowski, jako przedstawiciel psychologii stwierdza, iż rodzina jest grupą naturalną opartą na związkach krwi, małżeństwa lub adopcji. Jest to grupa o charakterze wspólnoty, której podstawową funkcją jest utrzymanie ciągłości biologicznej społeczeństwa.Według Z. Zaborowskiego rodzina stwarza warunki do zaspokajania różnorodnych potrzeb psychicznych i społecznych swoich członków. Rodzina określa również cele i wartości, do których dzieci mają dążyć, przyczynia się do formowania konkretnych potrzeb i zainteresowań.
     Pojęcie rodziny bywa także analizowane z punktu widzenia pedagogicznego. Np. H. Smarzyński traktuje rodzinę jako centralne środowisko wychowawcze dzieci. Uważa, iż rodzina ma decydujący wpływ na kształtowanie się prawidłowego procesu wychowawczego i osobowości dziecka. Środowisko rodzinne bowiem - stwierdza autor- jest głównym ośrodkiem rozwoju sfery emocjonalnej osobowości, postaw moralnych dzieci i ideowego wychowania. Rodzina jest podstawową grupą społeczną, w której kształtuje się umiejętność współżycia zespołowego dziecka w życiu społecznym.
     B. Matyjas pisze o wypełnianiu funkcji opiekuńczo -wychowawczych w rodzinach, a więc ujmuje rodzinę z pedagogicznego punktu widzenia. Uważa, iż rodzina jest najkorzystniejszym i równocześnie najbardziej znaczącym środowiskiem dla dziecka, gdy darzy się je uczuciem, otacza się je opieką oraz poddaje wpływom wychowawczym. Autorka stwierdza, że to w rodzinie dziecko zaczyna poznawać świat i nawiązywać z nim kontakt, w niej gromadzi też pierwsze społeczne doświadczenia i rozwija się emocjonalnie.
     Według K. Pospiszyl środowisko rodzinne jest pierwszym środowiskiem wychowawczym w życiu dziecka. Tu nawiązuje ono pierwsze kontakty z innymi ludźmi i zdobywa pierwsze doświadczenia z dziedziny współżycia społecznego. Stają się one podwaliną i zaczątkiem rozwoju społecznego małego człowieka, rzutując nieraz w decydujący sposób na całe jego przyszłe życie.Małe dziecko uczy się od swoich rodziców myśleć, mówić, kontrolować i opanowywać swoje reakcje, a także wpływać na innych ludzi. Dzięki wzorom osobowym, jakimi są rodzice dla dziecka, uczy się ono, jak odnosić się do innych, kogo lubić, kogo unikać, z kim się mniej lub bardziej liczyć, jak wyrażać swoją sympatię i antypatię, a kiedy powstrzymać reakcje.
     M. Ziemska wskazuje na fakt, iż to rodzina przez swoje mniej lub bardziej celowe oddziaływania opiekuńczo - wychowawcze, przez wzory i postawy rodziców a także przez doświadczenia wynikające z wzajemnych stosunków interpersonalnych i uczuciowych panujących między jej członkami -przyczynia się do całościowego rozwoju dziecka zarówno psychofizycznego jak i społecznego. Dzięki tym oddziaływaniom przygotowuje je do życia w społeczeństwie, które podejmuje jako dorosły człowiek. Równocześnie rodzina przekazuje dziecku normy, wartości, wzory zachowań i obyczaje kulturowe społeczeństwa, do którego przynależy.
     Według H. Filipczuk jednym z najważniejszych atutów rodziny, jako środowiska wychowawczego jest wczesne, długie i ciągłe oddziaływanie na rozwój fizyczny, umysłowy, emocjonalny, moralny oraz społeczny dziecka.
     Z kolei E. Jackowska podkreśla, że rodzice oddziały wuja na dziecko w najwcześniejszym okresie życia. Kontakty dziecka z rodzicami są przy tym długotrwałe i częste. W kontaktach społecznych z rodzicami i innymi członkami rodziny zaspokajane są podstawowe potrzeby psychiczne dziecka, takie jak doznawanie i odwzajemnianie miłości, współdziałanie społeczne, uznanie, poczucie bezpieczeństwa i inne. W wyniku oddziaływań wychowawczych rodziców, dziecko kształtuje swoje zachowanie stosownie do oczekiwań rodziców, jak również przez oddziaływanie nie zamierzone - rodzice stwarzają określoną sytuację bodźcową, która wyznacza kierunek zachowania dziecka. Rodzice stanowią dla dziecka najbliższe wzory osobowe, dzięki którym dziecko przyswaja różnorodne formy zachowań.
     Ogólnie ujmując - rodzina to centralne i najkorzystniejsze środowisko wychowawcze dziecka. Jest ona podstawową grupą społeczną, istniejącą powszechnie od najdawniejszych czasów; zapewnia ciągłość biologiczną społeczności ludzkiej oraz przekazuje dziedzictwo kulturowe następnym pokoleniom. Rodzina stanowi środowisko życia dziecka, z którym jest ono związane biologicznie, uczuciowo, kulturowo, materialnie oraz prawnie. Z bogatej literatury przedmiotu dotyczącej wpływu czynników środowiskowych na osiągnięcia uczniów podkreśla się rolę bodźców naturalnych rozumianych jako te, które zależą od danego układu geograficznego, czyli środowiska natualnego, w którym żyje człowiek oraz od warunków życia społecznego i kulturalnego.
     Wymienieni pedagodzy i psycholodzy w swoich pracach naukowych kładą nacisk na związek określonych przejawów życia rodzinnego dziecka z jego postępami w nauce szkolnej.

Trawińska M. : Bariery małżeńskiego sukcesu. Warszawa 1977,
Rembowski J. : Więzi uczuciowe w rodzinie. Studium psychologiczne. Warszawa 1972,
Zaborowski Z. : Rodzina jako grupa społeczno - wychowawcza. Warszawa 1980,
Smarzyński H. : Rodzina współczesna jako środowisko wychowawcze. Kraków 1978,
Matyjas B. : Wypełnianie funkcji opiekuńczo - wychowawczych w rodzinie dzieci dziewięcio - i
dziesięcioletnich. "Problemy Rodziny" 1994,nr3,
Pospiszyl K., Żabczyńska E. : Psychologia dziecka niedostosowanego społecznie. Warszawa 1981,
Ziemska M. : Rodzina a osobowość. Warszawa 1979,
Filipczuk H. : Rodzina a rozwój psychiczny dziecka. Warszawa 1981,
Jackowska E. : Środowisko rodzinne a przystosowanie społeczne dziecka w młodszym wieku szkolnym..Warszawa 1980,


OPRACOWAŁA: Klaudia Leciej - Kawalec

Umieść poniższy link na swojej stronie aby wzmocnić promocję tej jednostki oraz jej pozycjonowanie w wyszukiwarkach internetowych:

X


Zarejestruj się lub zaloguj,
aby mieć pełny dostęp
do serwisu edukacyjnego.




www.szkolnictwo.pl

e-mail: zmiany@szkolnictwo.pl
- największy w Polsce katalog szkół
- ponad 1 mln użytkowników miesięcznie




Nauczycielu! Bezpłatne, interaktywne lekcje i testy oraz prezentacje w PowerPoint`cie --> www.szkolnictwo.pl (w zakładce "Nauka").

Zaloguj się aby mieć dostęp do platformy edukacyjnej




Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie