Chciałabym przedstawić Państwu scenariusz nadania naszej szkole imienia Lotników Polskich. Składa się on z dwóch części: A. Pożegnanie wakacji i B. Nadanie imienia szkole. Scenariusz ten powstał w oparciu o znane wiersze o tematyce wakacyjnej i szkolnej, jak i o patriotyczne utwory poetyckie i muzyczne o tematyce wojennej, poświęcone pamięci bohatersko walczących, w czasie II wojny światowej, lotników. W nieszablonowy sposób zostały zaprezentowane na scenie zarówno wiersze, jak i pieśni czy partie narracyjne.
I. CZĘŚĆ OFICJALNA
II. CZĘŚĆ ARTYSTYCZNA
[A. Pożegnanie wakacji- wszyscy śpiewający mają na plecach plecaki, a w nich – wakacyjne pamiątki. Dekoracja sceny – drzewa, ławeczki, na których siedzą uczniowie. Recytujący w danej chwili podchodzą do mikrofonów, potem wracają na miejsce. B. Widowisko z okazji nadania S. P. Nr 1 w Poddębicach im. Lotników Polskich- artystycznie upięta flaga Polski (na jedynej tylnej ścianie), duży granatowy napis na białym kartonie- „Szkoła Podstawowa im. Lotników Polskich w Poddębicach” (bukiet kwiatów w wielkim wazonie, modele wojennych samolotów pod sufitem).
A. Pożegnanie wakacji
v Narrator I
Serdecznie witamy wszystkich zgromadzonych 3 września 2005 r. na dzisiejszej uroczystości. Oto rozpoczynamy nowy rok szkolny, wspominamy rocznicę wybuchu II wojny światowej. Dzisiaj też Szkole Podstawowej Nr 1 w Poddębicach zostało nadane imię Lotników Polskich, co napawa nas wielką dumą i radością. To między innymi dzięki nim możemy dzisiaj w wolnej Polsce już bez lęku uczyć się i zdobywać wiedzę.
v Narrator II
Ale najpierw chcemy pożegnać gorące lato i wakacje. Przed nami 10 miesięcy wytężonej nauki. A potem - znowu wakacje ! Znów będziemy odwiedzać najdalsze zakątki naszego kraju, penetrować tereny jeszcze nie zbadane. Wspaniale było podróżować pieszo, koleją, statkiem, samochodem czy samolotem...
(w tle melodia piosenki „Plecak na plecach”)
v Uczennica 1
Do widzenia, lesie zielony,
do widzenia, rzeko pluszcząca,
do widzenia, szpaki i wrony
żeglujące wysoko do słońca.
Spakowany plecak, walizka,
odjeżdżamy już jutro rano.
Mrok zapada. Brzozo srebrzysta
I dąbrowo złota – dobranoc !
v Uczennica 2 (smutno)
Żegnajcie, lasy zielone,
żegnajcie, rzeki błękitne.
Już wrzesień idzie przez łąki
i wrzosem liliowo kwitnie.
Żegnajcie, letnie przygody,
czas już powracać do domu.
v Uczennica 3 (lirycznie)
Złocą, czerwienią się liście
dębów, jesionów i klonów.
Witaj nam, szkoło radosna,
grająca dzwonkiem co rano!
Dzień dobry, szkoło wesoła.
Lesie i łąko, dobranoc...
v Piosenka „Plecak na plecach” w wykonaniu uczniów (wykonawcy wbiegają na scenę z plecakami, tworząc szachownicę. Solistki śpiewają zwrotki, chór refren).
v Uczeń 1
Dosyć już lasów i traw –
Dosyć, koledzy, hasania!
Do szkoły koledzy! Do ław!
Pitagoras się kłania...
Na harce nie ma już czasu,
Już jesień, już jesień – już pierwszy!
Tam w szkole Jan z Czarnolasu
Z naręczem czeka nas wierszy.
v Uczennica 4
Stęskniła się szkoła za wami
wszystkimi swoimi ławkami.
Bo taka jest natura klas,
że bardzo im potrzeba was.
Więc gdy wróciliście już do szkoły,
po tych wakacjach swoich wesołych,
to pamiętajcie w miarę możności,
by starej poczciwej szkole
nie robić jednak przykrości.
v Narratorzy I i II
Szybko biegną wskazówki zegara,
zaraz dzwonek rozmowę nam przerwie.
Czas na lekcje.
[...].
v Radosna piosenka o szkole, pełna energii i budząca zapał do nauki- „Tak jak w szkole” (chór tworzy dwa półkola- w każdym znajduje się jeden solista).
B. Widowisko z okazji nadania S. P. Nr 1 w Poddębicach imienia Lotników Polskich
Narrator I
Wrzesień kojarzy się wszystkim z zakończeniem wakacji, rozpoczęciem roku szkolnego, cudownym babim latem. Nie zawsze jednak tak było. Nie wszyscy mogli rozpocząć rok szkolny. Był taki wrzesień, kiedy klasy nie doczekały się uczniów.
1 września 1939 roku o świcie wojska niemieckie zaatakowały obszar państwa polskiego na lądzie, morzu i w powietrzu. Rozpoczęła się trwająca 36 dni wojna obronna Polski i zarazem II wojna światowa. Rozpoczęcie nowego roku szkolnego jest więc nie tylko okazją, by wspomnieć o minionych wakacjach, ale także okazją na dobrą lekcję historii.
v Uczennica 5
Sześć długich zim,
pięć długich lat
szła światem wojna,
żłobiła ślad.
Ogień miotała, śmierć i zniszczenie.
Sześć ostrych zim, pięć skwarnych lat...
v Narrator II
O szóstej rano rozgłośnia Polskiego Radia w Warszawie nadała komunikat: „Zarządzam w całym kraju alarm przeciwlotniczy”.
v Uczeń 2
„Uwaga! Uwaga! Przeszedł!
Koma trzy!”
Ktoś biegnie po schodach.
Trzasnęły gdzieś drzwi.
Ze zgiełku i wrzawy
Dźwięk jeden wybucha i rośnie,
Kołuje jękliwie,
Głos syren w oktawy
Opada i wznosi się jęk:
„Ogłaszam alarm dla miasta Warszawy!”
v Piosenka „Warszawskie dzieci” (chór wkracza na scenę zdecydowanym marszowym krokiem, tworząc dwa rzędy po prawej i lewej stronie sceny).
v Narrator II
Bohatersko walczył lotnik polski, nie szczędząc swej krwi, odważnie patrząc śmierci i wrogowi w twarz, wykonując codziennie loty nad terytoriami różnych państw.
Pamiętając o ich heroizmie, chcemy, by Szkoła Podstawowa Nr 1 w Poddębicach nosiła miano Lotników Polskich. To marzenie dzisiaj się spełnia.
Nasi patroni to lotnicy pochodzący z terenu powiatu poddębickiego i okolic, którzy bohatersko walczyli o wolność ojczyzny w czasie I i II wojny światowej.
Są to: major pilot Jerzy Mencel, pułkownik Szczepan Ścibior, chorąży Bolesław Michalak, starszy sierżant Jan Grąbczewski, kapral Karol Konstanty Jaworski, Wiktor Seweryn Kubiak, podporucznik Mieczysław Koper, podporucznik Teodor Jan Kawecki, podporucznik radiooperator Leon Wilmański. Dwaj ostatni zginęli w czasie II wojny światowej.
W dniu 25 sierpnia 2003 roku major Jerzy Mencel otrzymał tytuł Honorowego Obywatela Poddębic. Przyjechał on do Polski na obchody 100- lecia lotnictwa światowego i 85- lecia lotnictwa polskiego.
Jesteśmy niezwykle dumni i szczęśliwi, mogąc uczyć się i pracować w szkole, która będzie nosiła imię Lotników Polskich, których heroizmu i poświęcenia nigdy nie zapomnimy, dla których „Ojczyzna była (...) dobrem najwyższym, cenniejszym niż życie”.
v Uczeń 3
(...) leciałem na migu naprowadzony rozkazem na chmurę
nawet ładna była pogoda
za ładna na umieranie
ta chmura wyglądała groźnie
nadałem przez radio
sztuczny horyzont kręcił się jak oszalały
nie ja sterowałem- mną sterował wiatr
zdmuchnął płomień w silniku
strach po raz pierwszy, strach po raz drugi (...)
v Uczeń 4
(...) Żołnierze z Narwiku, z Cassino,
wściekłe, pancerne lwy,
Polska żąda od was czynu,
Do czynu stańcie wy!
Lotnicy, do maszyn na start,
Wy- nowi polscy święci!
Cóż dla was Berlin?- domek z kart. (...)
v Piosenka „Czerwone maki spod Monte Cassino” (chórzyści, stojąc w półkolu, trzymają maki, które po skończonej pieśni włożą, podchodząc po kolei, do stojącego na scenie wazonu).
v Uczennica 6:
(w tle „Warszawianka”)
Kiedy się wypełniły dni
I przyszło zginąć latem,
prosto do nieba czwórkami szli
żołnierze z Westerplatte.
(kiedy Uczennica 6 mówi tę zwrotkę, wchodzą czterej uczniowie)
Uczennica 7
(pojawia się z boku z bukietem polnych kwiatów i mówi z nostalgią):
A lato było piękne tego roku
I tak mówili:
Uczniowie (chórem)
- „Ach, to nic,
że tak bolały rany,
bo jakże słodko teraz iść
na te niebiańskie polany”.
Uczennica 7
A na ziemi tego roku było tyle wrzosu na bukiety.
Uczniowie
„W Gdańsku staliśmy tak jak mur,
gwiżdżąc na szwabską armatę,
teraz wznosimy się wśród chmur,
żołnierze z Westerplatte”.
(wszyscy wycofują się z centrum sceny)
v Narrator I
W czasie ataku Niemiec na Francję w walkach obronnych brały udział polskie formacje wojskowe, wchodzące w skład wojsk francuskich, m. in.: dywizjon lotniczy i marynarka polska. Walczyły one w rejonie Paryża, w Lotaryngii, Szampanii.
Wszyscy wstają na baczność i mówią: Chwała im i cześć!
v Narrator II
Polacy wzięli udział także w walkach powietrznych o Anglię, najpierw w eskadrach brytyjskich, potem już w polskich dywizjonach, wśród których największa chwałą okrył się Dywizjon Myśliwski 303. Polscy lotnicy wnieśli cenny wkład w zwycięstwo.
Wszyscy: Chwała im i cześć!
v Narrator I
(w tle muzyka naśladująca ryk samolotów i huk bomb)
A oto jak wspomina te chwile Arkady Fiedler w swej książce "Dywizjon 303":
"Wyprawa bombowców, wzięta w dwa ognie, nie wytrzymała uderzenia. Zrywając szyki, bombowce zaczęły uciekać jak furiaty. Niektóre w stronę Francji, inne na oślep, w stronę Irlandii. Panika była ogólna i niepohamowana. Wielka wyprawa Luftwaffe rozpadła się w bezładne części, jak ciało trędowatego. (....) Po rozbiciu wyprawy, a tym samym jej unieszkodliwieniu, nastąpił drugi końcowy okres walki, a mianowicie pościg i tępienie uciekającego wroga. (....). I były to heroiczne zmagania: na rozległej połaci kraju, od Londynu aż po brzegi Kanału, polski myśliwiec raz jeszcze składał dowody swego niezwalczonego męstwa, trwałej zawziętości i sprawności niepowszedniego pilota - szalał, budził podziw i zwyciężał (....).”
v Piosenka „Nad jasne łąki chmur” w wykonaniu solistki.
v Narrator II
Ale trwała Polska usłana tysiącami mogił, łuną pożarów i ogromem nieszczęścia.
Był to czas grozy, pogardy i poniżenia, ale i czas walki- uporczywego trwania
i istnienia narodu. Nasi lotnicy nie szczędzili sił i własnej krwi w walce o wolną Polskę.
v Uczennica 8 (w tle symfonia Bethowena).
Mieli nadzieję,
Że uda im się to,
Co nie udało się nikomu.
Ich wiara wzniosła tę maszynę
Jeszcze wyżej nie było możliwe.
Lecz zdarzyło się coś,
Co musiało zachwiać tę równowagę.
Gdyż spadli na ziemię
I pochłonęła ich ciemność głuchoniema
v Narrator I
Nastał dzień 1 sierpnia 1944 roku godzina 17 zwana godziną „W”. Wybuchło powstanie warszawskie. Było to jedno z najtragiczniejszych wydarzeń II wojny światowej. Walczyli w nim żołnierze, harcerze z Szarych Szeregów oraz ludność cywilna. Powstańcy bronili się zaciekle przez 63 dni.
v Narrator II
Nadszedł w końcu rok 1945- oczekiwany przez 5 długich lat koniec wojny.
Lotnicy polscy, dziękujemy Wam za poświęcenie, za Wasze wielkie czyny, za to, że nie poddaliście się i wierzyliście w wolną Polskę. Rycerze przestworzy, prowadził Was anioł sławy, a później anioł śmierci- mimo to nie ulękliście się i walczyliście z godnym podziwu heroizmem. Nie wolno nam zapomnieć o tamtych tragicznych dniach (koniec symfonii Bethowena).
v Uczennica 9
(wiersz ten zwyciężył w szkolnym konkursie poezji „Lotnicy- podniebni bohaterowie”. Wykonuje go uczennica, która go napisała).
My z historii wydarzenia te znamy,
Jak wróg napadł na kraj nasz kochany,
Niszczył wszystko: ulice i domy,
Bombardował po lasach szwadrony.
Walkę z wrogiem podjęli lotnicy,
Walcząc dzielnie nad niebem stolicy,
Polski lotnik był hardy dla wroga,
Bił się w Anglii i w Normandii na fiordach.
Polscy piloci to przestworzy asy,
Zaciekle niszczyli niemieckie sztukasy,
A kiedy nadeszła zwycięska godzina,
Walczyli mężnie nad niebem Berlina.
Wielu z nich młodość oddało Ojczyźnie,
Tym, co przeżyli– ran nikt nie zabliźni.
To o nich pisze się wiersze ku pamięci,
By nie zapomnieli dorośli i dzieci.
v „Marsz lotników” (chór tworzy dwa rzędy- na refrenie I rząd maszeruje do tyłu, a II do przodu, udając ruch śmigła samolotu).
v Uczeń 5
Lotnicy polscy!- Orły zbratane z wichrami,
Z blaskiem słońca i zimnem dalekich przestworzy-
Błyszczącą piersią przepruły chmury Europy,
A wznosząc się coraz wyżej, do Ciebie Boże,
Do twego tronu , dotarły swymi skrzydłami.
(....)
Wiem Panie! Chciałeś mieć w hufcu bystrych Aniołów
Lotników Polskich- mknących lotem błyskawicy.
Zaszumiał wicher.... zdruzgotał dzieło i życie,
Padli ofiarą ciosów dzikiej nawałnicy,
By potem, niby Feniks znów powstać z popiołów.
Dla Ciebie , myśmy zostali na ziemi sami,
Przy trumnach okrytych narodowym sztandarem (...)
v Uczennica 10
By każdy dzień frunął do słońca i śpiewał,
by sad każdy rodził zdrowe owoce,
a burze omijały drzewa...
By dom każdy świecił źrenicami okien,
by gołębie zasypiały spokojnie...
By dzień każdy na słonecznych zegarach
odliczał swoje godziny,
by noc każda pogodnymi gwiazdami
lśniła nad nami, gdy śpimy.
Pieśń „Zwycięstwo” (chór tworzy jeden rząd).
Narrator I
Oddajemy dzisiaj hołd poległym żołnierzom, lotnikom i partyzantom. Pochylmy się nad każdą żołnierską mogiłą, nad każdym bezimiennym grobem , nad cierpieniem, które przyniosła wojna. Wrzesień to czas rozważań nad nauką płynącą z tej okrutnej wojny, refleksji o pokoju w Polsce, Europie i na świecie.
W starszej części społeczeństwa odżywają dzisiaj wspomnienia tamtych dni, w młodszej niech zrodzi się głęboka zaduma i serdeczna troska o dzień dzisiejszy i jutrzejszy,
o perspektywę życia w pokoju.
Dziękujemy, Wam, dzielni lotnicy! A w podzięce składamy naszą pamięć i tę oto różę (uczennica 11stoi na środku sceny z czerwoną różą [w tle liryczna melodia „Czas róż”], kilkoro uczniów schodzi ze sceny i wręcza naszym gościom- lotnikom- po czerwonej róży. Wracają na scenę, siadają na ławeczkach, zasłuchani w słowa recytującej wiersz pt. „Dziewczyna z różą”).
Uczennica 11
... Ja jestem dziewczyna z różą.
Popatrzcie- dookoła my.
Popatrzcie- dookoła ona.
Ojczyzna moja!
... wrześniowa jesteś, październikowa,
świerkowym grudniem śnieżysz serce.
W żołnierskiej rocie twoje imię,
w kolędzie,
w pieśni
i w piosence.
w ogrodach jesteś i w wiolinie,
w Puszczy Jodłowej,
w dębie płockim,
w każdej ze stref Kochanowskiego,
i w fortepianie szopenowskim.
Błękitna jesteś nad Bałtykiem
zielona jesteś ponad Wisłą,
wiosenną białość dajesz sadom,
jesienny fiolet wrzosowiskom.
Palcami Cię oglądam co dzień,
Szukam i słucham każdym wierszem.
I słyszę nawet, jak pod stopą
Wyrasta trawy źdźbło najmniejsze.
... Kiedy będzie słońce i pogoda,
przyjdźże Jasiu, do mnie do ogroda...
Niech w ogrodzie rozkwita,
Jak w poematach, wierszach,
róża jeszcze piękniejsza,
róża jeszcze czerwieńsza...
róża dni do czynu,
patronka zakochanych,
siostra pięknych wawrzynów...
Osłaniajcie tę różę
przed płomieniem, przed burzą.
To dla was ta róża-
od dziewczyny z różą.
Wchodzi chór śpiewając „Czas róż” (dołączają recytujący i śpiewają ostatni refren. Kiedy kończą, kłaniają się).
Scenariusz: Monika Kardyńska- Bodnar
Dobór piosenek i pieśni patriotycznych
oraz choreografia: Anna Kostrzewa
