Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie
PrezentacjaForumPrezentacja nieoficjalnaZmiana prezentacji
Wpływ środowiska życia dziecka na ksztaltowanie się jego osobowości

Od 01.01.2015 odwiedzono tę wizytówkę 15474 razy.
Chcesz zwiększyć zainteresowanie Twoją jednostką?
Zaprezentuj w naszym informatorze swoją jednostkę ->>>
* szkolnictwo.pl - najpopularniejszy informator edukacyjny - 1,5 mln użytkowników miesięcznie



Platforma Edukacyjna - gotowe opracowania lekcji oraz testów.



 

Rodzina pierwsza wprowadza młode pokolenie w życie społeczne, kształtuje jego uczucia, które w dalszym życiu mają wielkie znaczaczenie. W wieku przedszkolnym kształtują się zasadnicze zręby osobowości dziecka, dlatego też rola rodziny jest niezastąpiona.
Wpływ środowiska życia dziecka
na kształtowanie się jego osobowości


Osobowość jest terminem wieloznacznym i w psychologii współczesnej funkcjonuje co najmniej kilkadziesiąt rożnych definicji. Najczęściej jednak spotyka się określenie osobowości jako zespołu cech wrodzonych odziedziczonych po rodzicach i przodkach oraz cech nabytych w trakcie procesu wychowawczego.
Kształtowanie osobowości dziecka należy do naczelnych i podstawowych zadań pedagogicznych każdej rodziny. W środowisku rodzinnym zdobywa dziecko fundamenty swej osobowości na bazie zdobywanych tu doświadczeń i przeżywanych treści.
Najbardziej uwrażliwione ono jest na oddziaływanie wychowawcze rodziny w wieku przedszkolnym. Wielu pedagogów i psychologów utrzymuje że w wieku przedszkolnym kształtują się zasadnicze zręby osobowości dziecka, a dopiero na ich podstawie następuje dalszy rozwój osobowości wieku szkolnym i wieku dojrzewania.
Rodzina pierwsza wprowadza młode pokolenie w życie społeczne, kształtuje jego uczucia, które w dalszym życiu mają wielkie znaczenie. Kształtowanie osobowości dziecka to jakby formowanie cegiełki, która staje się z czasem cząstką dużego muru. Wszyscy rodzice powinni pamiętać i mieć na uwadze fakt, że okres poprzedzający wejście młodego człowieka w mury szkoły stanowi fundament jego całej przyszłej osobowości. Przeżycia dziecka w wieku przedszkolnym rzutują na całą dalszą postawę dziecka i jego osobowość.
Duża rola rodziny w kształtowaniu osobowości dziecka wynika z podstawowego aktu, iż społeczne instytucje wyspecjalizowane w wychowaniu (takie jak szkoła) włączają się w dzieło formowania osobowości dziecka najczęściej dopiero w 6-7 roku jego życia, podczas gdy wszystkie zasadnicze zręby jego osobowości tworzą się, jak wykazuje współczesna psychologia rozwojowa, w pierwszych trzech latach życia dziecka. Zaledwie połowa dzieci w miastach i nieliczna grupa dzieci na wsi wchodzi wcześniej w orbitę wychowawczego działania przedszkoli, ale i wtedy dzieje się to również po trzecim roku życia, kiedy zasadniczo ważne dla dziecka procesy osobowościotwórcze już się odbyły w rodzinie.
Wpływ rodziny na kształtowanie osobowości dziecka zaczyna się poczynając już od wieku niemowlęcego. Sposób zaspokajania potrzeb dziecka, umiejętne kierowanie jego procesami pobudzania i hamowania, klimat uczuciowy, sprzyjanie lub przeszkadzanie jego aktywności i samodzielności określa zręby jego przyszłego charakteru, typ emocjonalności (ufne lub nieufne) , nastawienie do otoczenia, takie lub inne wiodące motywy działania. Zdaniem psychologów rozwojowych, wiele przyszłych kłopotów charakterologicznych intelektualnych tkwi korzeniami w błędach i przeoczeniach tej właśnie najwcześniejszej fazy rozwojowej (w wieku 0-3 lat), którą liczni rodzice nie doceniają i uważają za czysto „biologiczną”.
Uświadomić sobie należy, że panowanie dziecka nad swoimi emocjami, zdolność do podporządkowania się woli innych, nadmierna agresywność lub apatia, lekkomyślność lub lękliwość, zdolność do kontaktowania się z innymi ludźmi lub skłonność do zamykania się w sobie, oziębłość uczuciowa lub nadmierna ekspansywność uczuć, skrajny egoizm i nie uznawanie interesów innych ludzi oraz wiele innych cech charakteru i systemu motywacyjnego człowieka kształtuje się właśnie w tym najważniejszym okresie życia dziecka. Stąd tak wieka rola pedagogizacji rodziców mających małe dziecko lub dopiero przygotowujących się do roli rodzicielskiej, tzn. zanim staną się rodzicami.
W okresie przedszkolnym w wieku od 3 do 6 lat rola rodziny pozostaje wciąż duża, choć już maleje w przypadku, jeśli dziecko zostaje objęte wychowaniem przedszkolnym. I choć uważa się już w tym okresie intelektualny rozwój dziecka za główną domenę przedszkola i szkoły, to nie można nie doceniać szansy, jaką posiadają rodzice – uczestniczenia w rozwoju umysłowym swojego dziecka zanim znajdzie się ono jeszcze w szkole, choćby umiejętnie sterując użytkiem robionym przez dziecko z telewizji i komputera, jak też udzielając odpowiedzi na niezliczone pytania dziecka (według Szumana dziecko czteroletnie stawia do 1500 pytań rocznie). Odpowiedzi na te pytania to nie tylko okazja do poszerzania wiedzy dziecka o świecie, ale i okazja do kształtowania w nim wartości, poglądów moralnych „co dobre i co złe”, zaszczepienia społecznie uznawanych norm postępowania. Jednak słowne pouczenia nie są jedyną ani najważniejszą formą oddziaływania rodziny na moralność dziecka. Druga forma oddziaływania rodziny na dziecko polega na stwarzaniu sytuacji praktycznych, w których dziecko musi uczestniczyć.
W środowisku rodzinnym dziecko powinno się uczyć stawiać pierwsze kroki, powinno się uczyć języka własnego narodu, powinno zdobywać wiedzę o otaczającym świecie. W środowisku rodzinnym poznawać powinno świat wartości moralnych – co to jest dobro a co zło, jakie postępowanie i czyny ludzi są wartościowe, a które zasługują na naganę i są szkodliwe. W rodzinie spotykać się dziecko powinno również z wartościami estetycznymi, uczyć się, co to jest piękno, przeżywać piękno otoczenia i przyrody rodzimej. W codziennym życiu rodzinnym dziecko poznawać winno także pojęcie prawdy i nauczyć się odróżniać prawdę od fałszu przez samodzielne myślenie, obserwację, rozmowy i dyskusje z rodzicami rodziny oraz bliskimi osobami. W domu powinno przeżywać wspólne radości i smutki z rodzicami i rodzeństwem, poznawać warunki życia rodzin i wchodzić w życie społeczne na różnych jego etapach.
Najważniejszym czynnikiem w kształtowaniu osobowości dzieci jest postawa wychowawcza rodziców i ich autorytet. Rodzice wychowując swe pociechy nadają kierunek rozwoju ich osobowości przez swe oddziaływanie pedagogiczne, wytyczające cele i zadania w postępowaniu dzieci, przez hamowanie niewłaściwych reakcji dziecka i wprowadzanie ich na właściwą drogę postępowania. Rodzice muszą się liczyć z temperamentem dziecka, gdyż inaczej reaguje dziecko o żywym usposobieniu, a inaczej o temperamencie spokojnym. W związku z tym, u dziecka o temperamencie żywym trzeba umiejętnie hamować postępowanie żywiołowe, a dzieci o temperamencie spokojnym należy raczej pobudzać do żywszego działania systematycznego i wytrwałego, ponieważ ten typ dzieci często ma poczucie niedowartościowania.
Po wejściu dziecka w mury wpływ na kształtowanie osobowości mają również wychowawcy i nauczyciele. Nie pomniejsza to jednak nadal w tym procesie bardzo ważnej roli rodziny.
Duże znaczenie na dalszy harmonijny rozwój młodego człowieka ma zbieżność celów wychowawczych szkoły i środowiska rodzinnego. Ważne jest, aby rodzice wyznawali tę samą hierarchię wartości co szkoła, utrzymywali z nią żywy i pozytywny kontakt, uczestniczyli w rozwiązywaniu problemów sygnalizowanych przez nauczycieli, doceniali wagę nauki szkolnej nauki dziecka, dawali prymat roli ucznia oraz starali się zapewnić dziecku warunki do nauki i rozwoju zainteresowań do jakich wzywają ich nauczyciele.
Dzięki takiemu stosunkowi i podejściu rodziców do swych dzieci, wykształcają się w wychowankach takie cechy osobowości jak: poczucie bezpieczeństwa, zaufania do najbliższych osób, możność liczenia na najbliższych w każdej sytuacji.
Rodzice wiedząc o tym i zdając sobie sprawę z ciążącej na nich odpowiedzialności za kształtowanie osobowości swych dzieci, powinni starać się stwarzać jak najlepsze warunki do realizacji tego celu. W głównej mierze powinni chronić swe dzieci przed ujemnym wpływem środowiska społecznego i kulturowego, a zwłaszcza strzec je od towarzystwa złych kolegów.
Jak więc widzimy, środowisko rodzinne daje fundamenty całemu wychowaniu dziecka, które ma wyrosnąć na prawego członka naszej społeczności.
W rzeczywistości w wielu rodzinach nikt nie nadzoruje postępowania dzieci i nie zajmuje się ich wychowaniem. W wyniku tego wychowanie w takich środowiskach rodzinnych może ulec spaczeniu, a rozwój osobowości dziecka być zaburzonym, czego następstwem są niepowodzenia w nauce i załamanie planu życiowego dziecka, a niekiedy wykolejenia się i zejścia na drogę niedostosowania społecznego.
Widzimy więc, że rola rodziny w kształtowaniu młodego człowieka jest olbrzymia. Rodzice są wiec zobowiązani do prawidłowego oddziaływania na dziecko i stwarzania dobrego klimatu, aby osobowość dziecka mogła kształtować się prawidłowo.


Bibliografia:

1. Przetacznikowa M., Włodarski Z. Psychologia wychowawcza. Warszawa. PWN. 1986.
2. Ziemska M. Rodzina a osobowość. Wiedza Powszechna. Warszawa 1979.
3. Okoń. W. Słownik pedagogiczny. Warszawa. PWN. 1984.




Opracowała:
Elżbieta Kolmasiak

Umieść poniższy link na swojej stronie aby wzmocnić promocję tej jednostki oraz jej pozycjonowanie w wyszukiwarkach internetowych:

X


Zarejestruj się lub zaloguj,
aby mieć pełny dostęp
do serwisu edukacyjnego.




www.szkolnictwo.pl

e-mail: zmiany@szkolnictwo.pl
- największy w Polsce katalog szkół
- ponad 1 mln użytkowników miesięcznie




Nauczycielu! Bezpłatne, interaktywne lekcje i testy oraz prezentacje w PowerPoint`cie --> www.szkolnictwo.pl (w zakładce "Nauka").

Zaloguj się aby mieć dostęp do platformy edukacyjnej




Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie