Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie
PrezentacjaForumPrezentacja nieoficjalnaZmiana prezentacji
Samorządność jako forma aktywności wychowawczej

Od 01.01.2015 odwiedzono tę wizytówkę 2406 razy.
Chcesz zwiększyć zainteresowanie Twoją jednostką?
Zaprezentuj w naszym informatorze swoją jednostkę ->>>
* szkolnictwo.pl - najpopularniejszy informator edukacyjny - 1,5 mln użytkowników miesięcznie



Platforma Edukacyjna - gotowe opracowania lekcji oraz testów.



 

   Termin " samorząd" oznacza zarówno zespół wychowanków powołany do pełnienia określonych ról wynikających z funkcjonalnego podziału, jak również aktywność wszystkich wychowanków na terenie danej placówki. Warunkiem prawdziwej samorządności jest sprawne funkcjonowanie samorządu wychowanków tam, gdzie działa on właściwie, jest autentyczna samorządność wychowanków.
     Można tu teraz postawić pytanie : czy rzeczywiście w placówce, gdzie jest rozpiętość wiekowa, gdzie obecnie przebywają dzieci 2,5 letnie, wymagające ciągłej opieki i zainteresowania- można oczekiwać samorządności. Jaką rolę bez doświadczenia życiowego, podlegających obowiązku szkolnemu , wymagających stałej opieki – może pełnić grupa wychowanków w zbiorowości samorządu wychowanków?
     Na to pytanie odpowiedzieć można również pytaniem: a kiedy oddziaływanie wychowawcze jest zbyt wczesne?
     Psychologia poucza, że wychowawczo znaczące są pierwsze lata, a nawet pierwsze miesiące życia dziecka, a więc działania wychowawcze w stosunku do dzieci dwunasto – czy piętnasto letnich nie są przedwczesne. Kwestia tylko w tym, żeby oddziaływania te były przemyślane, dostosowane do możliwości realizacyjnych dzieci, by wyzwalały w sposób naturalny chęć działania u dorastających chłopców i dziewcząt.
     Dziecko jest pełnym człowiekiem dzięki wolności wyborów. Wprawdzie wiele procesów osobowościowych zachodzi poza jego świadomością lub niezależnie od jego woli, ale można wśród nich wyodrębnić pewien nurt zmian, których dziecko jest sprawcą i za które staje się odpowiedzialne.
     " Wszystko, co robimy, dzieli się na trzy części. Albo robimy, bo nam kazano, bo inaczej nie można, bo musimy; albo robimy bo chcemy, bo się nam tak podoba ; albo robimy, bo tak jest słusznie, bo tak powinno być. Najczęściej pomieszane jest razem: i mus, i dobra wola, i chęć".
     Od człowieka zależy w wielu przypadkach stopień sprawstwa swojego działania. " Zadano nam lekcje, musimy je odrobić , ale od nas zależy, czy odrobimy je starannie , czy niedbale. Czasem wstajemy rano z łóżka chętnie, a czasem wstajemy bo tak trzeba. Ale jeśli nawet musimy rano wstać, możemy sami wybrać chwilę kiedy wstajemy. I tu mamy wolność wyboru; czy wstać o kilka minut wcześniej i nie spieszyć się , czy wstać później i spieszyć się. Takie wybory odbywają się wszędzie, zawsze, u każdego. Ja sam wybieram dla siebie samego."
     Swoboda decydowania dotyczy tak sfery przedmiotowej, jak i podmiotowej. To od nas zależy , czy będziemy panami swoich myśli i uczuć, czy może panami " swoich rąk, nóg i języka". Rola zaś wychowania polega na umiejętnym wspieraniu, rozwijaniu i urzeczywistnianiu drzemiących w dziecku uzdolnień i możliwości.
     Oczywiście praca samorządu wychowanków nie jest taka, jakiej można oczekiwać od ludzi dorosłych. Musi być sterowana przez nauczyciela i to sterowanie wychowawcze jest właśnie warunkiem pełnego powodzenia, ale chodzi o to, żeby udział dorosłych był dyskretny, ukierunkowujący i stymulujący wysiłki młodzieży. Samorząd powstać powinien w sposób , by wdrożyć wychowanków do prawdziwej demokracji , dać im możliwość decydowania o swoim przedstawicielstwie. Można to uczynić przez tajne wybory. Jest zatem opracowana ordynacja wyborcza ( kandydatów wyłaniają poszczególne grupy wychowawcze i organizacje na terenie placówki ), są spotkania z kandydatami, ustala się akcesoria typu list wyborczy , urna i odbywają się wybory. Przedsięwzięcie to nie ma charakteru zabawowego. Młodzież przeżywa wiele wrażeń, ale dokonuje się tego aktu w atmosferze pełnej powagi. Wychowanków uświadamia się, że sami decydują o kształcie swojego samorządu, ale tym samym zobowiązują się do aktywnej działalności pod przewodem swoich kolegów, w stosunku do których muszą być w pełni lojalni. Wybory odbywają się raz na dwa lata, co roku dokonuje się wyborów uzupełniających tych członków zarządu, którzy ukończyli szkołę. Czynne i bierne prawo wyborcze przysługuje uczniom klas szkoły podstawowej. Wybory samorządu to początek sprawy, najważniejsza jest działalność. W celu sprawnej realizacji zadań , a jednocześnie dla zdynamizowania aktywności wszystkich członków samorządu powołuje się sekcje:

  • gospdarczo- porządkowa
  • kultury i sportu
  • ekologiczna

     Samorząd spotyka się raz w miesiącu na zebraniach, które mają charakter naturalnych rozmów. Wychowawca będąc przywódcą formalnym- ma być zaakceptowany przez nich jako przywódca nieformalny. Chodzi przecież o uczenie samodzielności, o ukształtowanie w świadomości wychowanków ich kompetencji, subiektywnego poczucia samorządności. Wychowawca opiekun żywo interesuje się decyzjami, dzieli się uwagami. Powinien zachęcać do podejmowania prac służących ulepszaniu wspólnego życia, podsuwać pomysły, przekonywać o ich celowości, a nawet konieczności. Konieczna jest dobra organizacja pracy, bo chroni to przed bałaganem, wyręczaniem się, lekceważeniem poleceń, niepoważnym traktowaniem obowiązków. Początkowa faza wychowawcy polega na zachęcaniu i pozyskiwaniu wychowanków do różnych prac , które podjął się wykonać samorząd. Szczególną uwagę powinien zwrócić na młodzież bierną , obojętną na przejawy zorganizowanego życia w placówce oraz naruszającą pewne normy.
     Podobnie jak w każdej ukierunkowanej działalności, tak i w pracy samorządu wychowanków trzeba znaleźć " punk wyjściowy ". Czasem pojawia się on spontanicznie, innym razem może zmobilizować młodzież do wysiłku wytyczony cel. Rzecz w tym by sam początek pociągał, wywoływał poczucie celowości i rzeczywistej wartości poczynania. By było ono interesujące. By działało dodatnio na stany emocjonalne wychowanków. Znaczenie zasadnicze tych poczynań ma zręczne wdrażanie, umiejętne uczenie wychowanków współdziałania i współpracy w zespole, podnoszenie ich samopoczucia poprzez działanie, uświadamianie przydatności podjętego wysiłku dla zespołu, a przez to wzmocnienie poczucia przynależności do niego. Organizacja pracy w zespole powinna obfitować w mnogość i wielostronność tematyki i treści pożytecznych społecznie i korzystnych dla rozwoju intelektualnego poszczególnych wychowanków. Ważna i trudna jest rola wychowawcy, bo powinien on tak dobierać tematykę proponowanych młodzieży prac i sposoby działania , aby pozyskując jednostki, jednocześnie stopniowo zdobywać ogół młodzieży do chętnego uczestnictwa, a także tworzyć sytuacje sprzyjające wyzwalaniu inicjatywy wychowanków. Wychowawca powinien zachęcać do podejmowania prac służących ulepszeniu wspólnego życia, podsuwać pomysły, przekonywać o ich celowości , a nawet konieczności. W działalności samorządu nie można dopuścić do utrwalenia się podziału na wychowanków funkcyjnych i wykonawców, każdy powinien mieć możliwość pełnienia ról i wykonywania rozmaitych zadań.
      Ważnym elementem wychowawczym w działalności samorządu jest wspólne podsumowanie wyników pracy, z uwzględnieniem jej użyteczności społecznej. Przyczynia się to do bardziej świadomego uczestnictwa młodzieży w realizacji następnych zamierzeń, przyzwyczaja wychowanków do rozrachunku przed sobą, przed kolegami i wychowawcami z powierzonej funkcji, z podjętej pracy.
     Zadaniem pierwszego etapu wdrażania wychowanków do pracy w samorządzie jest dostarczenie im możliwie dużego zasobu dobrych doświadczeń. Stanowi to podstawę do stopniowego przekazywania inicjatywy młodzieży: częściej sama powinna teraz dostrzegać potrzebę działania, planowania, organizować i realizować zadania. Sprzyja to lepszemu poznawaniu przez nią swoich możliwości i uzdolnień- między innymi- organizacyjnych, skuteczniejszej kontroli wzajemnej i trafnej ocenie wyników pracy. Znaczna samodzielność młodzieży w planowaniu, organizowaniu i wykonawstwie zadań wymaga dobrej znajomości obowiązujących w placówce zarządzeń i regulaminów normujących życie w placówce. Wdrożenie wychowanków do uczestnictwa w pracy społecznej, zdobycie przez nich doświadczeń w pełnieniu różnych funkcji, wyzwolenie inicjatywy i znaczna samodzielność wykonawstwa z poszanowaniem ogólnie przyjętych norm w placówce. Przy dyskretnym kierownictwie wychowawcy- opiekuna samorząd jest faktycznym organizatorem wielu imprez lokalnych , okolicznościowych tradycyjnych kulturowo i religijnych. Samorząd nie tylko spełnia zadania swoich członków, jest przede wszystkim ich organizatorem. Dzieje się tak , dzięki prawdziwie demokratycznych wyborach samorządu.
     Wychowankowie " słuchają" swoich kolegów, chcą podejmować działania, chętnie pracują. Wiedzą, że nikt, kto podejmuje się zadań, ponosi trud i poświęca swój czas nie jest w samorządzie wychowanków pominięty. Wychowankowie wiedzą , że samorząd poinformuje wychowawców o zasługach każdego, że to co robią interesuje nauczycieli, że nauczyciele chcą o wszystkim wiedzieć i doceniają ich wysiłek. Samorząd powinien w ten sposób nagradzać przynależność wychowanków do samorządności , bowiem nie można oczekiwać od dorastającej młodzieży, ażeby bezinteresownie, tylko w imię wpajanych ideałów, podejmowała się działań społecznych dla innych. Taką postawę może prezentować człowiek dorosły, w pełni dojrzały społecznie. Jeżeli do takich zachowań chcemy wdrożyć młodzież , należy uruchomić określony wyżej system wynagradzania społecznego. Wyrażanie aprobaty i uznania , na publicznej akceptacji społecznej wartości wykonanej pracy. W wieku dorastania wyrażenie własnej osobowości, potrzeba uznania społecznego jest szczególnie odczuwana. Być wyróżnionym na tle grupy, placówki to wartość szczególnie ceniona.

Opracowała: Elżbieta Stefaniuk

Dziekuję koleżance Beacie Nawolskiej za możliwość opublikowania materiału na jej stronie.

Umieść poniższy link na swojej stronie aby wzmocnić promocję tej jednostki oraz jej pozycjonowanie w wyszukiwarkach internetowych:

X


Zarejestruj się lub zaloguj,
aby mieć pełny dostęp
do serwisu edukacyjnego.




www.szkolnictwo.pl

e-mail: zmiany@szkolnictwo.pl
- największy w Polsce katalog szkół
- ponad 1 mln użytkowników miesięcznie




Nauczycielu! Bezpłatne, interaktywne lekcje i testy oraz prezentacje w PowerPoint`cie --> www.szkolnictwo.pl (w zakładce "Nauka").

Zaloguj się aby mieć dostęp do platformy edukacyjnej




Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie