Nie spotkamy klasy, w której nie byłoby uczniów mających mniejsze lub większe trudności w uczeniu się matematyki. Przyczyn tego stanu jest wiele.
I grupa
- Brak sympatii do matematyki
- Uwarunkowania środowiskowe
- Częste nieobecności spowodowane np. złym stanem zdrowia lub sytuacjami w rodzinie
- Brakiem zdolności
II grupa
- Dysleksja
- Dysgrafia
- Dyskalkulia
- Opóźnienie rozwoju
Aby pokonać kłopoty w nauce matematyki należy:
- sprawdzić czy uczeń ma luki w wiedzy (diagnoza wstępna). W naszej szkole jest to diagnoza wstępna uczniów rozpoczynających naukę w gimnazjum z 5 przedmiotów (matematyki, języka polskiego, biologii, historii, geografii). Zespół nauczycieli wraz z wychowawcą i pedagogiem analizuje te wyniki i podejmuje działania.
- zorganizować pomoc w uzupełnianiu wiedzy ( rodzice, zajęcia wyrównawcze, pomoc koleżeńska,).
- nawiązać kontakt z pedagogiem szkolnym i rodzicami w celu poznania ucznia i ewentualnego kierowania na badania pod kątem dysfunkcji
- stosować ćwiczenia rachunku pamięciowego ( w domu i w szkole)
- różnicować prace domowe i sprawdziany wiedzy
- dostrzegać nawet najmniejsze sukcesy i zachęcać do pokonywania ‘kolejnych schodów’
W każdej klasie spotkamy ucznia z dysleksją. Dla wszystkich nauczycieli, a zwłaszcza nauczycieli matematyki, problem występującej dysleksji jest bardzo ważny, ponieważ jest często związany z nietypowym podejściem uczniów do problemów matematycznych i jest czasami trudno rozpoznawalny.
Najczęściej występującymi błędami u uczniów dyslektycznych to mylenie zapisów np. 45 zamiast 54 lub 3 zamiast 4/3. Uczeń często myli działania np. mówi o dodawaniu lub dzieleniu, a wykonuje odejmowanie lub mnożenie. Uczeń taki zna zasady i schematy postępowania, lecz je źle zapisuje. Dlatego może zaskakiwać swoimi oryginalnymi i nietypowymi propozycjami rozwiązań zadań przy jednoczesnym popełnianiu prostych błędów rachunkowych. Jest w stanie poprawnie i dość szybko wykonać działanie w pamięci, a przy zapisie jego popełnia błąd. Najprostsza reedukacja w czasie lekcji może polegać na zwracaniu uwagi na zapisy matematyczne i proponowaniu kilkakrotnego czytania poleceń do zadań oraz zachęcaniu do poszukiwania własnych sposobów rozwiązań. Należy pamiętać, że gdy dyslektyk robi błędy, często nie ma w tym jego winy. Negatywna ocena pracy takiego ucznia jest często nieporozumieniem, zaś pozostawienie go w tej samej klasie jest nieskuteczne i szkodliwe.
Ocenianie ucznia dyslektycznego jest trudną sprawą i wymaga indywidualnego podejścia do każdego z nich. Zdarza się , że uczeń podaje poprawną odpowiedź, a nie potrafi jej uzasadnić. Jest to wynik tego, że dysleksja zmusza ucznia do pomysłowości i kombinowania w pamięci. Muszą działać szybko więc nie są w stanie powtórzyć swojej drogi rozumowania.
Dlatego zaleca się ocenianie tych uczniów:
- z krótkich zadań obejmujących cały materiał,
- odpowiedzi ustnych, zadań otwartych
- ocenianie tego , co uczeń potrafi i robi dobrze.
- zaś na pracach pisemnych, egzaminach uczeń powinien mieć więcej czasu na rozwiązania zadań i do dyspozycji kalkulatory, słowniki, które często są dla niego niezbędną pomocą
Wykrycie dysleksji, wiedza na jej temat, odpowiednia diagnoza i orzeczenie specjalisty jest w stanie zapobiec poważnym konsekwencjom: od drobnych niepowodzeń do całkowitej alienacji społecznej ucznia, licznym nieporozumieniom w stosunku uczeń- rodzic-nauczyciel i może być jedną z pomocnych dróg w usuwaniu niepowodzeń szkolnych uczniów i nauczycieli.
Dyskalkulia to postać dysleksji polegająca na nie radzeniu sobie z matematyką, z liczbami. Powszechnym symptomem dyskalkuli jest niemożność zapamiętania numerów telefonów.
Jeżeli zauważamy, że mimo systematycznych ćwiczeń pamięciowych uczeń liczy na palcach to może być to sygnał, że mamy do czynienia z dyskalkulią. Takie uczeń ma trudności z pojęciem liczby i wykonywaniem działań, z czytaniem liczb powyżej tysiąca, różnicowaniem figur geometrycznych, ze wszystkimi pojęciami abstrakcyjnymi. Aby pokonać te trudności trzeba wiele razy wracać do powtórzeń i dopiero je poszerzać o nowe pojęcia. Systematyczna praca i jeszcze raz praca z tym dzieckiem szkoły i domu może prowadzić do przezwyciężenia trudności lub ich minimalizacji.
Literatura
- H. Lewicka, Kłopoty w uczeniu się matematyki(Matematyka 2004)
- M Poświatowska, Praca z uczniem dyslektycznym ( Matematyka 2004)
Maria Szyndlarewicz
