Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie
PrezentacjaForumPrezentacja nieoficjalnaZmiana prezentacji
Rola wycieczki w procesie dydaktycznym

Od 01.01.2015 odwiedzono tę wizytówkę 2264 razy.
Chcesz zwiększyć zainteresowanie Twoją jednostką?
Zaprezentuj w naszym informatorze swoją jednostkę ->>>
* szkolnictwo.pl - najpopularniejszy informator edukacyjny - 1,5 mln użytkowników miesięcznie



Platforma Edukacyjna - gotowe opracowania lekcji oraz testów.



 

 

Najbardziej atrakcyjną i efektywną formą pracy pozalekcyjnej wychowawcy klasy z uczniami są wycieczki. Umożliwiają one nawiązywanie bezpośrednich kontaktów dzieci i młodzieży ze środowiskiem lokalnym, jak również z życiem społeczno-gospodarczym i kulturalnym w różnych regionach kraju. Są źródłem wielu obserwacji i doświadczeń, których nie jest w stanie dostarczyć nawet najbardziej ciekawie przeprowadzona lekcja w klasie. Poza tym uczniowie mają możność nabywania nie znanych im dotąd informacji oraz poszerzenia kręgu swych zainteresowań.
Organizowane wycieczki-podobnie jak imprezy klasowe-przyczyniają się do urozmaicenia życia klasy i wpływają pozytywnie na panujące w niej stosunki międzyludzkie, a tym samym stają się ważnym czynnikiem powstawania atmosfery pożądanej z wychowawczego punktu widzenia. Stanowią nadzwyczajną okazję rozwijania i doskonalenia umiejętności współżycia uczniów, jak również patriotycznego i obywatelskiego wychowania. Wychowawca klasy ma możność lepszego poznania uczniów w warunkach pozaszkolnych oraz wyzbycia się niektórych utartych opinii.

Wycieczki organizowane przez wychowawcę klasy mogą mieć charakter zarówno rekreacyjny, jak i poznawczy czyli dydaktyczny. Te ostatnie dzieli się na wycieczki kompleksowe, uwzględniające co najmniej kilka dziedzin zainteresowań uczniów, i wycieczki ukierunkowane, mające na celu uprzystępnienie im doświadczeń i wiedzy z zakresu określonego przedmiotu nauczania, np. geografii, historii, wychowania obywatelskiego, j.polskiego itd. Wychowawca klasy stara się organizować zwłaszcza wycieczki kompleksowe, podczas których elementy rekreacji splatają się ze sferą poznawczą uczniów. Przy czym nie wyklucza to odbywania wycieczek ukierunkowanych, np. do okolicznych miejsc zabytkowych, muzeów, zakładów pracy, instytucji użyteczności publicznej i społecznej, czy też na różnego rodzaju wystawy malarstwa, sztuki ludowej, numizmatyki itp. Wszystkim wycieczkom przysługuje niewątpliwy walor wychowawczy, zwłaszcza wycieczkom kompleksowym, a więc krajoznawczym czy turystycznym, z całodziennym lub parogodzinnym biwakowaniem, połączonym z zajęciami terenowymi.

Każda z wycieczek wymaga odpowiedniego zaplanowania i przygotowania. W jednym i w drugim udział biorą na ogół zarówno wychowawca klasy, jak i uczniowie. Planowanie wycieczki ogranicza się w zasadzie do ustalenia jej rodzaju, łącznie z wyznaczeniem celów, jakie zamierza się realizować oraz od określenia terminu odbycia wycieczki i czasu jej trwania. Natomiast przygotowanie wycieczki jest sprawą bardziej złożoną. Tak np. przygotowywanie wycieczki połączonej z zajęciami terenowymi, jak zwiad społeczny wsi lub osiedla, poznawanie drzew i krzewów lub zachowań ptaków i zwierząt, bieg patrolowy itp. wymaga zatroszczenie się o takie sprawy ,jak:
- wcześniejsze poinformowanie uczniów i rodziców o mających odbyć się zajęciach terenowych i o konieczności odpowiedniego zaopatrzenia ćwiczących w sprzęt osobisty, przybory, ubranie itp.
- podział klasy na grupy lub zastępy oraz dokonanie wewnętrznej organizacji każdego z tych zespołów (wybór dowódców, funkcyjnych)
- poinformowanie uczniów o czasie pobytu w terenie i głównych tematach ćwiczeń.
- ustalenie trasy marszu, miejsc postoju i ćwiczeń
- podanie miejsca zbiórki na ćwiczenia i czasu powrotu z zajęć
- ustalenie znaków i sygnałów porozumiewania się na odległość podczas ćwiczeń w terenie oraz znaków alarmowych, sygnalizujących np. przerwanie ćwiczeń, zaistnienie wypadku, zbiórkę alarmową itp.
- zgłoszenie dyrekcji szkoły wyjścia uczniów w teren

W przypadku organizowania jakiejkolwiek wycieczki zachodzi również konieczność zapoznania się z najnowszymi zarządzeniami władz oświatowych i szkolnych w tym zakresie oraz opracowanie ramowego programu wycieczki. Wycieczka wyjazdowa wymaga ponadto-oprócz zapewnienia środków transportu-dokładnego obliczenia kosztów ogólnych i kosztów przypadających na jednego jej uczestnika, a także załatwienia różnych formalności związanych ze zwiedzaniem; wyżywieniem i noclegami (np. uzgodnienie terminu i czasu przybycia, uzyskania zniżek, sporządzenie wykazów uczestników wycieczki itp). Po odpowiednim zaplanowaniu i przygotowaniu wycieczki następuje jej przeprowadzenie. Podczas tego etapu wycieczki, niebagatelną rolę odgrywają wykonywane przez uczniów konkretne zadania. Wykonywanie ich nie tylko usprawnia przebieg wycieczki, lecz przede wszystkim sprzyja uspołecznianiu uczniów, w tym także pogłębianiu wśród nich interpersonalnej życzliwości. Uczniowie przekonują się, że czynne zaangażowanie ogółu w sprawy klasy nie jest bynajmniej-jak można by sądzić z nazwy-pobożnym tylko życzeniem wychowawcy klasy lub hasłem bez pokrycia. Stanowi istotny składnik każdego niemal przedsięwzięcia podejmowanego przez uczniów dla dobra całej klasy. Właśnie dzięki zaangażowaniu wszystkich uczniów klasy w wykonywanie konkretnych zadań organizowana wycieczka dostarcza niezapomnianych wrażeń i przeżyć oraz jest wdzięcznym terenem nabywania bogatych doświadczeń społecznych i kształtowania właściwych postaw społeczno-moralnych.

Podejmowanie przez uczniów zadania mogą być różnorodne.
Dobór ich zależy w dużej mierze od zainteresowań uczniów, możliwości wykonania i realnych potrzeb w tym zakresie. Zapotrzebowanie na nie zgłasza przeważnie wychowawca klasy. Może zaproponować, aby jedni uczniowie, np. podczas wycieczki krajoznawczej, zajmowali się sprawami porządkowymi, inni robieniem zdjęć fotograficznych dla zaprezentowania ich w gazetce klasowej, a jeszcze inni nagrywanie na taśmie magnetofonowej ciekawszych rozmów z zamiarem ich odtworzenia rodzicom lub kolegom i koleżankom z innych klas. Inne propozycje wychowawcy klasy mogą dotyczyć pełnienia przez uczniów roli przewodników lub zajmowania się uprzyjemnianiem wycieczki poprzez inicjowanie gier i zabaw lub wspólne śpiewanie. Pamięć również należy o podręcznej apteczce. Wymienione i inne zadania wykonują uczniowie najchętniej w ramach 3-5 osobowych zespołów. Końcowym etapem wycieczki jest podsumowanie wrażeń i wykorzystanie zebranych materiałów w życiu klasy i szkoły. Uczniowie chętnie dzielą się spostrzeżeniami z wycieczki w czasie godzin wychowawczych. Z przyjemnością nawiązują do niej także podczas lekcji z poszczególnych przedmiotów nauczania. Zgromadzone w czasie wycieczki materiały, np.: w postaci zdjęć i notatek, służyć mogą za podstawę do zredagowania gazetki, sporządzenia albumu, przygotowania fotomontażu, zaprowadzenia kroniki klasowej lub dokonania w niej nowych zapisów, przygotowania zwięzłej relacji z wycieczki z zamiarem przekazania jej rodzicom itp.

Na zakończenie warto podkreślić, że organizowana przez wychowawcę wycieczka, także ta o charakterze rekreacyjnym, jest wdzięcznym zadaniem, w wykonaniu którego mogą i powinni brać czynny udział sami uczniowie. Im bardziej angażują się w jej przygotowanie i przebieg, tym większy wywiera ona wpływ wychowawczy. Niemałe znaczenie ma tu atrakcyjność wykonywanych przez uczniów zadań i panujący podczas trwania wycieczki nastrój pełen pogody i umiaru. Jakkolwiek organizowanie tak rozumianej wycieczki nie jest przedsięwzięciem łatwym, to jednak zasługuje na szersze uwzględnienie w repertuarze form oddziaływań, możliwych w pracy wychowawcy pracy. Dobrze byłoby organizować wycieczkę co najmniej 2-3 razy w roku szkolnym.

Organizując wycieczki musimy pamiętać, że:

Wycieczki powinny być organizowane w celu realizacji programu nauczania danego przedmiotu(lub kilku przedmiotów), albo zadań wychowawczych szkoły określonych w programie wychowawczym.
Działalność w zakresie krajoznawstwa i turystyki służyć powinna w szczególności:
a. poznawania kraju, jego środowiska przyrodniczego, tradycji, zabytków kultury i historii,
b. poszerzeniu wiedzy z różnych dziedzin życia społecznego, gospodarczego i kulturalnego,
c. wspomagania rodziny i szkoły w procesie wychowania
d. upowszechniania wśród młodzieży zasad ochrony środowiska oraz umiejętności korzystania z zasobów przyrody,
e. podnoszenia kondycji zdrowotnej oraz sprawności fizycznej,
f. upowszechnianiu form aktywnego wypoczynku.

Działalność, o której mowa wyżej może być organizowana w ramach zajęć lekcyjnych i pozalekcyjnych.
Działalność w zakresie krajoznawstwa i turystyki obejmuje następujące formy:
a. wycieczki przedmiotowe-inicjowane i realizowane przez nauczycieli w celu uzupełnienia obowiązującego programu nauczania, w ramach danego przedmiotu lub przedmiotów pokrewnych,
b. wycieczki krajoznawczo-turystyczne, w których udział nie wymaga od uczestników przygotowania kondycyjnego i umiejętności specjalistycznych,
c. imprezy wyjazdowe związane z realizacją programu nauczania takie jak "zielone szkoły".

Aby usprawnić pracę szkoły wyjazdy planuje się wspólnie z uczniami i ich rodzicami na początku roku szkolnego i wpisuje do harmonogramu wycieczek klasowych.
Trasy wycieczek powinny być dopasowane do wieku i możliwości finansowych jej uczestników.

Zakładamy, że na początku roku planujemy jedną dłuższą wycieczkę.
W zależności od wieku organizuje się:

  • dla uczniów klas 1-3 wycieczki 1-dniowe w obrębie regionu, wycieczki wynikające z programu nauczania oraz wyjście okolicznościowe
  • dla uczniów klas 4-6 SP organizuje się wyjazdy jednodniowe w obrębie województwa lub województw ościennych
  • dla uczniów klas 1-3 gimnazjum 1,2-dniowe po całej Polsce.

    Warunkiem podjęcia przez nauczyciela zadań związanych z organizowaniem wyjazdu na wycieczkę jest wcześniejsze uzyskanie zgody dyrektora szkoły na tę wycieczkę. Organizator wycieczki składa propozycję jej zorganizowania w chwili zebrania 80% liczby uczestników wycieczki i zebraniu oświadczeń rodziców.

    Warunkiem uczestnictwa ucznia w wycieczce szkolnej jest uzyskanie od rodzica pisemnej zgody na udział dziecka w wycieczce, a w przypadku wyjazdu ucznia z inną klasą, również zgody wychowawcy.
    Organizator wycieczki musi znaleźć najdogodniejszą formę realizacji i płatności wycieczki po wcześniejszym uzgodnieniu z rodzicami.
    Organizujący wycieczkę nauczyciel zobowiązany jest do złożenia na tydzień planowanym terminem wycieczki niezbędnej dokumentacji u dyrektora szkoły celem jej zatwierdzenia.
    Niedopełnienie formalności związanych z organizacją wycieczki wiąże się z odmową jej zatwierdzenia.

    Dokumentacja wycieczki powinna zawierać:

  • Założenia programowe
  • Opis trasy, miejsce pobytu, noclegów
  • Terminy, w tym godziny wyjazdu i powrotu
  • Listę uczestników (adres zamieszkania, PESEL, Kasa Chorych, telefon kontaktowy, prawnych opiekunów)
  • Nazwisko opiekunów i kierownika
  • Oświadczenie dotyczące zasad bezpieczeństwa na wycieczce
  • Środek lokomocji
  • Numery telefonów kontaktowych z grupą
  • Numery polisy ubezpieczeniowej
  • Lista pozostających uczniów wraz z przydziałem do klasy
  • Kartę wycieczki, w której umieszczone są powyższe dane wypełnia kierownik wycieczki, a podpisują kierownik, opiekunowie i dyrektor szkoły
    Musimy pamiętać, że aby zapewnić bezpieczeństwo uczniom podczas wyjazdu określa się minimalną liczbę opiekunów:
  • Przy wyjściu z uczniami poza teren szkoły w obrębie tej samej miejscowości przynajmniej jeden opiekun na 30 uczniów, przy korzystaniu z miejskich środków lokomocji dwóch opiekunów na 30 uczniów
  • Przy wyjeździe z uczniami poza miejscowość przynajmniej jeden opiekun na 15 uczniów
  • Na wycieczki turystyki kwalifikowanej jeden opiekun na 10 uczniów
  • Przy wyjeździe z w góry kierownik wycieczki zobowiązany jest do zapewnienia przewodnika turystycznego.
    W wycieczkach turystyczno-krajoznawczych nie mogą brać udziału uczniowie, w stosunku do których istnieją przeciwwskazania lekarskie.
    Pod pojęciem opiekuna wycieczki należy rozumieć nauczyciela (wychowawcę) lub za zgodą dyrektora szkoły inną pełnoletnią osobę. W każdym przypadku korzystny jest udział rodziców, którzy dodatkowo pomogą w sprawowaniu opieki.
    Opiekun wycieczki:
  • Sprawuje opiekę nad powierzonymi mu uczniami,
  • Współdziała z kierownikiem w zakresie realizacji programu i harmonogramu wycieczki lub imprezy,
  • Sprawuje nadzór nad przestrzeganiu regulaminu przez uczniów, ze szczególnym uwzględnieniem zasad bezpieczeństwa,
  • Nadzoruje wykonywanie zadań przydzielonych uczniom,
  • Opiekun wycieczki zobowiązany jest sprawdzić stan liczbowy uczniów przed wyruszeniem na wycieczkę oraz przed wyruszeniem z każdego miejsca pobytu, w czasie zwiedzania, przejazdu oraz przybycia do punktu docelowego
  • Wykonuje inne zadania zlecone przez kierownika

    Zorganizowane grupy (kolumny) powinny poruszać się po jezdni jak najbliżej prawej jej krawędzi. Uczniowie w kolumnie maszerują dwójkami. Jeżeli przemarsz kolumny odbywa się w warunkach niedostatecznej widoczności w ciągu dnia, pierwszy i ostatni z maszerujących z lewej strony powinien mieć zapaloną latarkę

  • pierwszy o świetle białym, skierowanym do przodu
  • ostatni o świetle czerwonym, skierowanym do tyłu.

    Do zadań kierownika wycieczki należy :

  • opracowanie programu, harmonogramu i wypełnienie karty wycieczki.
  • zabranie na wycieczkę apteczki pierwszej pomocy,
  • zapoznanie uczestników wycieczki z zasadami bezpieczeństwa,
  • określenia zadań opiekunów w zakresie realizacji programu, zapewnienie opieki i bezpieczeństwa,
  • zorganizowanie transportu i noclegów.

    W przypadku wyjazdu do kina, teatru, na imprezy o charakterze kulturalnym obowiązują te same zasady.

    mgr Krystyna Kozieł
    mgr Halina Jarosz
    Z.S.O. nr 11 w Bytomiu

  • Umieść poniższy link na swojej stronie aby wzmocnić promocję tej jednostki oraz jej pozycjonowanie w wyszukiwarkach internetowych:

    X


    Zarejestruj się lub zaloguj,
    aby mieć pełny dostęp
    do serwisu edukacyjnego.




    www.szkolnictwo.pl

    e-mail: zmiany@szkolnictwo.pl
    - największy w Polsce katalog szkół
    - ponad 1 mln użytkowników miesięcznie




    Nauczycielu! Bezpłatne, interaktywne lekcje i testy oraz prezentacje w PowerPoint`cie --> www.szkolnictwo.pl (w zakładce "Nauka").

    Zaloguj się aby mieć dostęp do platformy edukacyjnej




    Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie