Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie
PrezentacjaForumPrezentacja nieoficjalnaZmiana prezentacji
Analiza i interpretacja noweli B. Prusa

Od 01.01.2015 odwiedzono tę wizytówkę 12731 razy.
Chcesz zwiększyć zainteresowanie Twoją jednostką?
Zaprezentuj w naszym informatorze swoją jednostkę ->>>
* szkolnictwo.pl - najpopularniejszy informator edukacyjny - 1,5 mln użytkowników miesięcznie



Platforma Edukacyjna - gotowe opracowania lekcji oraz testów.



 

 
     Utwór, który postanowiłam zinterpretować to nowela "Nawrócony". Zastała ona napisana przez Bolesława Prusa.
     Nowela to krótki, pisany prozą utwór literacki. Bohaterem nowel jest zawsze konkretny człowiek jasno i wyraźnie zarysowany. To natomiast, co go spotyka i co stanowi treść noweli jest ważne, ciekawe, znaczące. Jest zazwyczaj jakieś jedno niespodziewane wydarzenie, jedno zaskakujące przeżycie, które pociąga za sobą daleko idące konsekwencje, a często decydujące o całym późniejszym życiu człowieka.
     Podobnie rzecz się dzieje w noweli "Nawrócony", która jest utworem satyrycznym i groteskowym. Tytuł noweli odnosi się do głównego bohatera- pana Łukasza.
     Stary Łukasz pod wpływem snu o piekle i karach, jakie spotykają tam grzeszników, ulega nawróceniu ale tylko chwilowemu. W krótkim czasie powraca do dawnego sposobu postępowania "...Wczoraj byłem trochę rozstrojony, ale dziś jestem już zupełnie trzeźwy i uroczyście odwołuję wszystkie nierozsądne obietnice...".
     Pojawiają się również problemy poruszane przez autora typu: karykatura skąpstwa, egoizmu, a jednocześnie pesymistyczne powątpiewanie, by taki zdeklarowany człowiek mógł się kiedykolwiek zmienić "...Pan Łukasz był podobną istotą w rodzaju ludzkim. Przyniósłszy na świat instynkt zagarniania wszystkiego, co się da, nie myślał o celu działań, nie zdawał sobie sprawy ze skutków tylko zagarniał. Głuchy na krzyk cierpień i klątw, obojętny dla nieszczęść jakie wytwarzał, krzywdził ludzi na prawo i lewo, sam nic osobliwego nie zaznał tylko chwytał i gromadził..."
      Jak w wielu utworach Bolesława Prusa, tak i w "Nawróconym" występuje narrator nie kryjący swych opinii i szukający bezpośredniego kontaktu z czytelnikiem. Oceny narratora dotyczące głównie pana Łukasza, jego nieprzyjemnego wyglądu, opisu wnętrza mieszkania, a także obrazu piekła i portretu zbiorowego mieszkańców kamienicy.
      Akcja utworu toczy się w Warszawie, na Starym Mieście. Gdzieś w pobliżu jest kolumna Zygmunta "...poszedł po wodę koło Zygmunta....". Są to czasy współczesne Prusowi. Jednowątkowa, krótka akcja mieści się w trzech godzinach; narrator skrupulatnie notuje "...Rzucił okiem na zegar. Szósta- i mrok już zapełnia pokój. Jest więc szósta wieczór. Ostatnia zaś godzina, jaką słyszał, była trzecia...". Do zasadniczego zwrotu akcji i dramatycznego, przewrotnego zakończenia dochodzi następnego dnia po popołudniu.
      Osobę pana Łukasza poznajemy w przeddzień procesu z córką. Czeka on na przyjazd adwokata i przyjaciela w jednej osobie- pana Kryspina "...W dniu jutrzejszym przypada w sadzie sprawa jego z córką o kamienicę, a tu jakby na nieszczęście, adwokat Kryspin wyjechał z Warszawy..." Stary Łukasz siedzi w dużym pokoju, wśród częściowo potrzebnych, przeważnie jednak niepotrzebnych starych gratów niewartych "funta kłaków". Stoją one bez ładu i składu, pokryte grubą warstwą kurzu. Bohater noweli jest siedemdziesięcioletnim i chudym starcem. Nie ma ani jednego zęba, ponieważ żałował wydatków na dentystę, ma spiczastą brodę i zapadnięte oczy. Żółty odcień skóry, trzęsąca się głowa sprawiały wrażenie niesmaku, a nawet obrzydzenia. Prus opisuje go ze złośliwym i zjadliwym humorem.
     Bohatera interesuje jedynie gromadzenie pieniędzy "Gromadził sprzęty, książki, odzież, rozmaite osobliwości, a nade wszystko- pieniądze". Myśli tylko o tym, jak nie płacić podatku, jak przerzucić koszty remontu na lokatorów kamienicy, jak podnieść komorne, nie zapłacić rzemieślnikowi za wykonaną usługę.
     Pan Łukasz zatracił sens swojego życia. Już jako małe dziecko zabierał dzieciom zabawki, nie umiał się dzielić z innymi. Jako młodzieniec też tylko myślał o sobie. Ożenił się nie z miłości, ale żeby móc pomnożyć swój majątek. Z tego małżeństwa urodziła się córka. W niedługim czasie zmarła żona, pozostawiając córce kamienicę, którą wniosła w posagu. To o nią pan Łukasz rozpoczął proces z córką.
     Sytuacja się komplikuje, kiedy bohater otrzymuje list z wiadomością, iż adwokat Kryspin zginął w katastrofie kolejowej. Zrozpaczony kładzie się na łóżko i popada w stan odrętwienia i snu.
      Zanim jednak pan Łukasz zaczyna śnić, wiemy już o nim prawie wszystko. Co więcej autor systematycznie wymienia rekwizyty z późniejszego snu, kojarzące się z piekłem- na ulicy gotuje się smoła i starca dusi dym "...O! jeszcze dziś gotują tę obrzydłą smołę pod oknami, a dym aż dusi... Bodaj z piekła nie wyjrzeli ci asfalciarze...", a na śmietniku leży pantofel, w który zostanie zaklęta dusza pana Łukasz. We śnie dostrzega drzwi, za którymi zauważa Kryspina i znajomych sędziów. Ich obecność traktuje zupełnie naturalnie, a nawet cieszy się, że "rozegrają partyjkę". Okazuje się, że jest w piekle, w którym jeszcze nie rozstrzygnięto, w jakim kręgu piekieł ma się znaleźć czy nadal będzie mógł grywać w karty z dawnymi przyjaciółmi. Ma o tym zdecydować dochodzenie dotyczące tego, czy pan Łukasz choć raz w życiu dokonał czegoś bezinteresownego. Zostaje poddany wielu próbom, ale okazuje się, że stary kutwa nigdy niczego takiego nie zrobił. Wszystko to, co on sam uważa za czyn bezinteresowny, jest tylko dobrze zamaskowanym własnym interesem. Całe jego życie, wszystkie jego uczynki były wyrachowane, przemyślane, egoistyczne, bezwzględne, pozbawione szczerych uczuć. Pieniądze i rzeczy materialne rządziły panem Łukaszem bezwarunkowo. Nawet sam diabeł orzeka, iż nie chce mieć w piekle tak lichej duszy. Wtedy sąd decyduje się na ostatnią próbę: dusza bohatera zostaje zaklęta w stary pantofel (ten sam, który wyrzucił na śmietnik, gdyż nie nadawał się do kolejnej reperacji), aby choć w tej postaci oddał ludziom jakąś przysługę. Ale nawet w takim wcieleniu dusza skąpca nie chce służyć ludziom bezinteresownie. Decyzją diabła zostaje wyrzucony z piekła.Kiedy starzec budzi się we własnym pokoju, obolały i zmęczony, ogarnia go przerażenie. Wstrząśnięty piekielną wizją uświadamia sobie pustkę i bezsensowność własnego życia . Postanawia naprawić własne życie. Opowieść powinna się w tym miejscu skończyć, dydaktyczna wymowa utworu jest widoczna jak na dłoni. I tu spotyka czytelnika niespodzianka.
     Jednakże jak mało trzeba, by bohater mógł powrócić do dawnego sposobu postępowania. Gdy okazało się, że pobyt w piekle to tylko koszmarny sen, a adwokat Kryspin żyje, stary chciwiec w jednej chwili zapomniał o karze, która go prześladowała w myślach, o potrzebach innych ludzi, o bezinteresownej pomocy drugiemu człowiekowi.
     Zerwał swe postanowienia o odwołaniu sprawy w sądzie, pomocy rodzinie murarza i wszystko wróciło do normy. Zakończenie jest dobitne. Taka budowa: zwarta, jednowątkowa, oparta na jednym wydarzeniu, z dobitnym początkiem i zakończeniem jest typowa dla klasycznej noweli.
     Jak nie wiele warte było nawrócenie pana Łukasza. Zastanowienie się nad życiem, postępowaniem i nawróceniem pana Łukasza zmusza czytelnika do refleksji nad sensem swojego życia i postępowaniem oraz do uświadamiania sobie wartości, które powinny kierować życiem każdego człowieka: miłości, dobroci, wyrozumiałości, ofiarności, bezinteresowności w niesieniu pomocy drugiemu człowiekowi. Główny bohater nie przeżył wewnętrznej przemiany, jego wędrówka nie miała sensu.

Opracowała : mgr Katarzyna Wudkiewicz
Nauczycielka Szkoły Podstawowej w Skarżynie

Umieść poniższy link na swojej stronie aby wzmocnić promocję tej jednostki oraz jej pozycjonowanie w wyszukiwarkach internetowych:

X


Zarejestruj się lub zaloguj,
aby mieć pełny dostęp
do serwisu edukacyjnego.




www.szkolnictwo.pl

e-mail: zmiany@szkolnictwo.pl
- największy w Polsce katalog szkół
- ponad 1 mln użytkowników miesięcznie




Nauczycielu! Bezpłatne, interaktywne lekcje i testy oraz prezentacje w PowerPoint`cie --> www.szkolnictwo.pl (w zakładce "Nauka").

Zaloguj się aby mieć dostęp do platformy edukacyjnej




Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie