www.szkolnictwo.pl

PROPOZYCJA ZASTOSOWANIA METODY PROJEKTÓW DLA UCZNIÓW DRUGIEGO POZIOMU LICEALNEGO DO REALIZACJI W RAMACH PRZEDMIOTU INFORMATYKA.

BLOK TEMATYCZNY – BAZY DANYCH

OPIS PROJEKTU

OGÓLNE ZAŁOŻENIA PROJEKTU
Poniższy materiał dydaktyczny przeznaczony jest do wykorzystania na zajęciach z informatyki w liceum, prowadzonych w grupach ok. 15 osób, po dwie godziny lekcyjne tygodniowo. Uczniowie oprócz planowych godzin dydaktycznych mogą skorzystać ze sprzętu komputerowego na prowadzonych raz w tygodniu kołach informatycznych. W ramach obowiązkowych i ponadobowiązkowych zajęć mogą również korzystać z usług Internetu. W trakcie realizacji projektu uczniowie mają możliwość konsultacji z nauczycielem, również poza godzinami zajęć.

TEMAT PROJEKTU
Wypożyczalnia książek – tworzymy bazę danych.

CEL OGÓLNY
Wykształcenie postawy twórczej w rozwiązywaniu problemów wspólnym wysiłkiem grupy.

CELE OPERACYJNE-UCZEŃ POTRAFI:

1. Przeanalizować powierzone mu zadanie celem określenie potrzebnych do jego wykonania informacji.
2. Dobrać odpowiednie dane, stosownie do rozwiązywanego problemu, w tym odrzucić informacje niepotrzebne.
3. Zaprojektować siatkę połączeń miedzy informacjami, pozwalającą na wykorzystanie danych zgodnie z poczynionymi przez grupę założeniami.
4. Formułować do stworzonych przez siebie struktur danych pytania i odrzucać te, które nie generują przydatnej odpowiedzi.
5. Zaprezentować projekt grupy zgodnie z wymaganiami.
6. Stosować w konsultacji z nauczycielem konwencje „kultury” programowania.

WYMAGANIA:

1. Przy tworzeniu schematu konstrukcyjnego tabel uczeń powinien zachować czytelność schematu, a poszczególne elementy powinny być zgodne z zasadami tworzenia schematów blokowych.
2. Wszelkiego rodzaju nazwy i identyfikatory nie mogą zawierać polskich znaków (w pracach programistycznych używa się tylko znaków występujących w języku angielskim- jest to wymagane np. przy współpracy z systemami UNIX-owymi).
3. Pola wykorzystane w bazie danych powinny być opisane.
4. Zestaw możliwych pytań do bazy danych powinien być uzupełniony o zastaw informacji, jakie niosą ze sobą odpowiedzi.
5. Grupy konsultują z nauczycielem swoją prace przynajmniej trzykrotnie:
   1. po przygotowaniu teoretycznego modelu bazy danych,
   2. po przygotowaniu listy pytań i odpowiedzi,
   3. dla akceptacji projektu do prezentacji.
6. Obecność na zajęciach jest wymagana.
7. Dokumentacja powinna zawierać:
   1. stronę tytułową zawierającą:
      - precyzyjnie sformułowany tytuł sprawozdania,
      - nazwiska autorów,
   2. spis treści,
   3. wstęp,
   4. warunki projektu,
   5. część informacyjna – ukierunkowany opis realizacji projektu przez grupę wraz z załącznikami (w tym stworzona baza danych).
   6. wnioski,
   7. bibliografię,
8. Ostateczny termin złożenia dokumentacji – zajęcia poprzedzające prezentacje projektów.
9. Czas prezentacji – 15 minut (10 minut – prezentacja teoretyczna, 5 minut – prezentacja bazy danych).

PARAMETRY PROJEKTU

1. Ramy czasowe: Realizacja projektu przewidziana na przestrzeni 7-8 godzin dydaktycznych (praca na lekcjach - 2 godziny tygodniowo) oraz praca uczniów poza zajęciami.
2. Ramy tematyczne: Projekt realizowany jest w ramach podsumowania bloku tematycznego Bazy Danych, przeprowadzonego w oparciu o generator baz danych Microsoft Access.
3. Zakres posiadanych przez uczniów umiejętności i wiedzy na dzień realizacji projektu:
   Uczeń potrafi:
   1. wyjaśnić pojęcie i zasady tworzenia baz danych,
   2. tworzyć tabele i relacje między nimi,
   3. tworzyć formularze,
   4. tworzyć zapytania i raporty.
4. Forma pracy: grupowa – zakładając, że nasza grupa zajęciowa liczy piętnaście osób dzielimy ją na pięć grup trzyosobowych. Należy tak wybrać sposób podziału, aby uniknąć tworzenia się grup według poziomu umiejętności i wiedzy, tzw. słabych i mocnych grup. Podział może się odbyć np. poprzez losowanie numerów.
5. Środki dydaktyczne wykorzystywane przez nauczyciela: sprzęt komputerowy wraz z oprogramowaniem, tablice poglądowe, materiały pomocnicze dla uczniów.

PRZEWIDYWANY PRZEBIEG PROJEKTU

1. Nauczyciel zaznajamia uczniów z:
   1. metodą którą będą pracowali
   2. ramami tematycznymi projektu
   3. celami jakie powinny zostać zrealizowane poprzez pracę nad projektem
   4. wymaganiami jakim będą musieli sprostać.
   5. czasem trwania pracy nad zadaniem
   i dzieli klasę na grupy trzyosobowe i rozdaje wymagania.
2. Jeszcze przed rozpoczęciem realizacji projektu przez uczniów nauczyciel w formie zadania domowego poleca uczniom sporządzić spis własnych biblioteczek i na podstawie przykładowego schematu (zał. nr 1) opracować schemat i konstrukcję tabel (na arkuszach A4).
3. Przy następnym spotkaniu konsultują z nauczycielem swoje propozycje rozwiązania cząstkowego problemu. Nauczyciel pomaga wyłowić błędy i naprowadza na sposoby ich skorygowania, jak również możliwości implementacji.
4. Uczniowie w grupach tworzą tabele na podstawie wykonanych projektów i opracowują GUI (Graphics User Interface) i wprowadzają zebrane wcześniej dane.
5. Nauczyciel zleca uczniom do wykonania poza zajęciami listy pytań, jakie chcieliby uzyskać od powstającej bazy danych i co zyskują znając odpowiedzi na te pytania (zał. Nr 2).
6. Grupy konsultują z nauczycielem zasadność pytań i wartość praktyczną uzyskiwanych w ten sposób odpowiedzi.(odrzucenie niepotrzebnych, wzbogacenie o ujawnione w dyskusji).
7. Tworzenie kwerend i raportów na podstawie wyselekcjonowanych pytań.
8. Przygotowanie dokumentacji - praca w domu – dostarczenie dokumentacji nauczycielowi.
9. Ostateczna konsultacja z nauczycielem
10. Prezentacja projektów grup na forum klasy – część teoretyczna i praktyczna. Każdorazowo po prezentacji dyskusja z udziałem pozostałych uczniów i nauczyciela, na drodze której jest kształtowana ocena. (Oczywiście z zachowaniem wszystkich wymagań i ustalonych wcześniej kryteriów).
11. Podsumowanie realizacji projektów przez nauczyciela.

WNIOSKI

W trakcie realizacji projektu uczniowie nabywają umiejętności łączenia pracy teoretycznej z pracą praktyczną. Taka metoda pracy stymuluje kreatywne podejście do rozwiązywania problemów i pozostawia uczniom dużą swobodę wyboru sposobu realizacji wyznaczonych zadań. Uczestnictwo w projekcie wyrabia dobre nawyki i przybliża metody pracy zespołów zadaniowych w organizacjach, przygotowując w ten sposób młodych ludzi do przyszłej pracy.
Przy tak przyjętym temacie projektu uczniowie mają okazję wykształcić u siebie stosowanie niepisanych standardów obowiązujących w informatyce, co może się w przyszłości okazać bardzo pomocne. W tej propozycji zajęć uczniowie mają też szansę wykształcić nawyk systematycznej pracy i umiejętność dzielenia jej na etapy, ja również rozdzielać zadania wewnątrz grupy według predyspozycji i umiejętności.

Opracowała: Marzena Janas

BIBLIOGRAFIA

Brejak A. – Metody aktywizujące w liceum technicznym. WODN, Łódź 1995
Schultz R. – Nauczyciel jako innowator. WsiP, Warszawa 1990
Barański Cz. – Uwarunkowania działalności innowacyjnej nauczycieli. WsiP, Warszawa 1986