|
mgr Danuta Butyńska
mgr Krystyna Cichowska
„Resocjalizacja w marszu”
Rajd Roztocze 2004
Pod takim hasłem po raz czwarty organizowany jest Rajd Młodzieżowych Ośrodków Wychowawczych „Roztocze 2004”. Uczestnikami rajdu jest młodzież przebywająca w placówkach resocjalizacyjnych z terenu całej Polski. Młodzież tę najogólniej można określić jako „społecznie niedostosowaną”. W literaturze pedagogicznej zamiennie używa się w stosunku do określenia „społecznie niedostosowana” wyrazów: „zaniedbana”, „zaburzona w zachowaniu”, „trudna pod względem wychowawczym”.
Maria Grzegorzelska młodzież społecznie niedostosowaną charakteryzuje następująco:
- osoby takie – swoją uwagę skupiają na zainteresowaniu dla tzw. złych czynów, wyżywają się w akcjach społecznie destrukcyjnych;
- wykazuje niechęć do pracy i nauki, brak odpowiedzialności za swoje czyny, życie chwilą, przygodą i awanturą, wykazuje brak zaufania do ludzi, nowych rzeczy i sytuacji.
Młodzież ta przebywając w placówkach poddawana jest „resocjalizacji” – czyli działaniom naprawczym, zmierzającym do ukształtowania postaw akceptowanych społecznie. Praca z dziećmi i młodzieżą niedostosowaną społecznie w placówce odbywa się w oparciu o plan pracy wychowawczo-resocjalizacyjnej i indywidualne plany pracy. Jednym z ważnych ogniw tego planu jest turystyka, poznawanie najbliższej okolicy i piękna ojczystego kraju. Realizacja tego założenia odbywa się poprzez udział młodzieży w wędrówkach pieszych, rowerowych, wycieczkach autokarowych.
Organizatorami rajdu „Roztocze 2004” są wychowawcy-pedagodzy pracujący w Młodzieżowym Ośrodku Wychowawczym w Lubaczowie, z kilkunastoletnim stażem pracy w zawodzie. W czasie trwania wędrówki mają okazję do obserwowania młodzieży w nowych sytuacjach, w kontakcie z przyrodą.
Młodzież przybywająca do placówki – oprócz wspomnianych wyżej przejawów społecznego niedostosowania charakteryzuje się ponadto: zaburzeniami w sferze osobowości, niezaspokojeniem potrzeb psychicznych, nadpobudliwością psychoruchową lub też „zamknięciem w sobie” – wycofaniem.
Z zaspokojeniem potrzeb psychicznych wiąże się min. potrzeba zdobywania nowych doświadczeń, zamiłowanie do przygód, szukaniem zabawy i przyjemności, w dążeniu do przeżyć poznawczych i estetycznych.
Wędrówki piesze dają możliwość rozładowania wszelkich napięć, wyciszenia emocji, wzmocnienia siły woli, która kształtuje się w toku samodzielnego rozwiązywania problemów i zadań w sytuacjach trudnych.
W czasie wspólnego wędrowania wytwarza się sprzyjająca atmosfera wychowawcza. Młodzież negująca pobyt w placówce, poza jej obszarem staje się bardziej otwarta, chętna do rozmowy. W sposób naturalny opiekunowie mogą posłużyć się wieloma metodami wychowawczymi takimi jak: wpływu osobistego, doradzania wychowawczego czy też oddziaływania sytuacyjnego a w nim dyscyplinującego.
Obserwując młodzież – uczestników rajdu, można stwierdzić, iż w czasie wspólnej wędrówki uczy się ona odpowiedzialności za siebie i drugiego człowieka (podporządkowanie się ustaleniom przewodnika w czasie wędrówki po szlakach turystycznych), częściej zauważa się przejawy takich cech jak: koleżeńskość, życzliwość, chęć niesienia pomocy innym, wyciszeniu ulega agresja, gniew, wszelki negatywizm i niechęć do współdziałania.
Organizatorzy rajdu stawiają sobie do realizacji bardziej szczegółowe zadania. Należą do nich:
- poznanie walorów turystycznych oraz historii Roztocza,
- rozbudzanie zainteresowani turystyką i pasji krajoznawczych,
- promowanie turystyki pieszej,
- propagowanie wiedzy i świadomości ekologicznej,
- integracja młodych turystów.
PROGRAM RAJDU
Rajd „Roztocze 2004” rozpocznie się 9 IX 2004r.
W pierwszym dniu młodzież zwiedzać będzie min. Horyniec Zdrój – a w nim Pałac Poninskich. Pałac ten otoczony jest przepięknymi ogrodami o układzie geometrycznym. Rozplanowane one zostały w II poł. XVII w. Naprzeciw pałacu stoi dawny prywatny teatr dworski wybudowany w latach 1843-46 przez księcia Leandra Ponińskiego. Przedstawienia teatralne wykonywały zespoły z Wiednia i z Lwowa.
W tym samym dniu młodzież odwiedzi niewielką wieś Radruż, która wzmiankowana była w 1444 roku. W XVIII w. istniała tam huta żelaza. Na największą uwagę zasługuje greckokatolicki zespół cerkiewny – jeden z najcenniejszych zabytków drewnianych Polski. Cerkiew pw. Św. Paraskewy wybudowana została pod koniec XVI w. Wnętrze zdobi polichromia z 1648 r. malowana wprost na drewnie. Zespół cerkiewny otacza solidne ogrodzenie wybudowane z kamienia około 1825 r., nakryte gontowym daszkiem z mocną bramą i furtą.
Na zakończenie 1-go dnia rajdu planowane jest wspólne ognisko – pieczenie kiełbasek oraz konkurs na najbardziej rozśpiewaną grupę. Dla wykazania odwagi organizatorzy proponują uczestnikom nocny marsz z pochodniami do pustelni Św. Brata Alberta.
10.09.2004 r.
W 2-gim dniu rajdu młodzież wędrować będzie szlakiem turystycznym – poprzez Menasterz – do Diabelskiego Kamienia – Wielki Dział i bunkry na linii Mołotowa.
Podsumowanie tego dnia organizatorzy przewidzieli również przy ognisku. Młodzież będzie miała okazję wykazać się swoją wiedzą – biorąc udział w konkursie o tematyce z zakresu turystyki i ekologii.
11.09.2004.r.
W trzecim dniu rajdu uczestnicy przejadą do Narola, zobaczą tam zespół pałacowy Łosiów. Wędrować będą poprzez Park Krajobrazowy Puszczy Solskiej – do Rebizantów – poprzez Szumy – doliną rzeki Tanwi.
Trasa tego dnia pozwoli młodzieży poznać jeden z najpiękniejszych zakątków Roztocza, w tym przełomowe odcinki rzek Jelenia i Tanwi z seriami „szumów”.
Organizatorzy zachęcając młodzież do aktywnego spędzania tego czasu – w nagrodę za włożony trud i wysiłek przygotowali wiele nagród rzeczowych oraz dyplomy. Każdy zespół – otrzyma również pamiątkowe puchary.
Jeśli ktoś, chociaż raz wędrował szlakami Roztocza – zdaje sobie sprawę z jego bogactwa historyczno-krajobrazowo-przyrodniczego, jego nieodpartego piękna i uroku. Zrozumie organizatorów rajdu – dlaczego wybrali właśnie ten zakątek kraju –aby pokazać go młodzieży i „rozkochać” ją w pieszym wędrówkach.
Bibliografia
1. O. Lipkowski „Pedagogika specjalna” – zarys PWN W-wa 1981
2. S. Turlej „Młodzież społecznie niedostosowana” Wydawnictwa Szkolne
i Pedagogiczne W-wa 1981
3. S. Górski „Metodyka resocjalizacji” Instytut Wydawniczy Związków zawodowych
W-wa 1985
4. P. Wład i M. Wiśniewski „Roztocze Wschodnie” Wydawnictwo Naukowe
Turystyczne i Edukacyjne Mielec 2004
Danuta Butyńska
Krystyna Cichowska |
