Podstawa prawna: Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 3 sierpnia 2000r. w sprawie uzyskiwania stopni awansu zawodowego przez nauczycieli, Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 29 maja 2002r. zmieniające rozporządzenie w sprawie uzyskiwania stopni awansu zawodowego przez nauczycieli.
Imię i nazwisko: Grażyna Michałowska-Kalinowska
Miejsce zatrudnienia: Gimnazjum nr 12 w Poznaniu
Nauczany przedmiot: język niemiecki
Rozpoczęcie stażu: 01.09.2001r.
Zakończenie stażu: 31.05.2004r.
Celem stażu było:
- doskonalenie własnych umiejętności
- doskonalenie warsztatu i metod pracy
- poszerzenie zakresu wiedzy
- spełnienie wymagań kwalifikacyjnych umożliwiających uzyskanie awansu na stopień nauczyciela dyplomowanego.
Plan rozwoju zawodowego opracowałam w oparciu o rozporządzenie MEN z dnia 3 sierpnia 2000r. w sprawie uzyskiwania stopni awansu zawodowego przez nauczycieli (Dz. U. Nr 70, poz. 825), założenia Statutu Szkoły, Planu Pracy Szkoły i Planu Wychowawczego, a także biorąc pod uwagę potrzeby i oczekiwania uczniów, rodziców i współpracowników. Starałam się, by uwzględniał on specyfikę i potrzeby szkoły, a jednocześnie mobilizował mnie do coraz aktywniejszej pracy i jeszcze bardziej skutecznego oddziaływania na wychowanków.
W momencie rozpoczęcia stażu zmieniło się miejsce mojej pracy, zaczęłam mianowicie pracować w Gimnazjum nr 12.
Ostatnie 2 lata i 9 miesięcy były dla mnie okresem szczególnym. Szczególnym jednak nie ze względu na wyjątkowość zdarzeń, lecz na nowe wymagania postawione nam nauczycielom, które pociągnęły ze sobą konieczność trochę innego sposobu pracy, a może raczej konieczność jej dokumentowania. Chciałabym zaraz na wstępie zaznaczyć, iż w sprawozdaniu tym nie znajdzie się spraw wyjątkowych, pasjonujących i rewelacyjnych, lecz obraz normalnej nauczycielskiej pracy wykonywanej przez tysiące nauczycieli, tyle, że zobrazowanej i udokumentowanej. W dniu 30 sierpnia 2001roku złożyłam wniosek o rozpoczęcie stażu, celem którego miało być uzyskanie stopnia awansu zawodowego nauczyciela dyplomowanego. Po przeanalizowaniu moich mocnych i słabych stron opracowałam Plan Rozwoju Zawodowego, w którym uwzględniłam zaznajomienie się z przepisami prawa oświatowego, samodzielne oraz przez udział w różnych formach doskonalenia zawodowego pogłębianie swojej wiedzy, uczestniczenie w pracach organów szkoły wynikających ze statutu szkoły. W moim planie założyłam zrealizowanie zadań, które dzięki moim osiągnięciom, umiejętnościom i predyspozycjom , dobrze wykonam, a zrealizowanie ich procentować będzie podniesieniem jakości mojej pracy, a w związku z tym i szkoły, w której pracuję.
W związku z faktem, że przepisy prawa oświatowego w trakcie trwania mojego stażu zmieniały się, dwa zadania z mojego planu nie mogły zostać zrealizowane, nie z mojej winy. Są to zadania wymienione w § 5 ustęp 2, punkt 3e i 3g Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 29 maja 2002 roku. Zadanie, o którym mowa w punkcie 3e ze względu na zmianę terminu wprowadzenia tzw. Nowej Matury, a więc między innymi późniejsze wprowadzenie zewnętrznego egzaminu z języka obcego, zostanie przeze mnie zrealizowane w późniejszym terminie. Okazało się również, że ukończenie przeze mnie 3-semestralnego podyplomowego studium dla nauczycieli języka niemieckiego nie daje mi dodatkowych kwalifikacji zawodowych w rozumieniu ustawodawcy. Niestety, zarobki nauczycieli w okresie trwania mojego stażu nie wzrosły na tyle, żeby było możliwe ukończenie przeze mnie innych studiów podyplomowych, które dawałyby mi w rozumieniu ustawodawcy dodatkowe kwalifikacje zawodowe. W związku z tymi faktami podjęłam decyzję o zrealizowaniu zadań wymienionych w § 5 ustęp 2, punkt 3d i punkt 3h.
W trakcie realizacji planu dokonywałam bieżącej analizy własnych dokonań i skuteczności realizowanych zadań. Rozpatrywałam osiągnięcie celów szczegółowych, formułowałam wnioski i sugestie do dalszej pracy. Dokumentowanie przebiegu stażu znacznie ułatwiły mi już posiadane umiejętności wykorzystywania w pracy technologii komputerowej i informacyjnej. Mam tu na myśli stosowanie aplikacji biurowych do prowadzenia dokumentacji, opracowywanie zestawień, statystyk, sprawdzianów i testów dla uczniów. Odbyty staż pozwolił mi racjonalnie zaplanować dalszy przebieg kariery zawodowej, zaś dokonywane sprawozdanie stało się okazją do krytycznej autorefleksji i podstawą wniosków do dalszej pracy. Diagnoza własnych kompetencji na początku stażu umożliwiła mi zrozumienie, na jakim etapie mojej kariery się znajduję. Uświadomiłam sobie swoje mocne i słabe strony, jasno określiłam posiadane zasoby i te, które jeszcze powinnam uzupełnić. Poznawanie przepisów oświatowych, nowoczesnych metod nauczania, wymianę doświadczeń z innymi nauczycielami realizowałam przez cały okres stażu. Odbywało się to poprzez prace w zespołach nauczycieli w szkole i na zewnątrz, aktywny udział w grupach dyskusyjnych (np. pl.soc.edukacja.szkola), nauczycielskich forach dyskusyjnych, sieciową korespondencję z nauczycielami z całej Polski.
Moje publikacje można znaleźć na portalach oświatowych: www.literka.pl, www.publikator-nauczycielski.w.interia.pl, www.ipe.civ.pl. Moje sprawozdanie z pobytu w Hamburgu w lipcu 2003 roku i udziału w kongresie dla nauczycieli i pedagogów, a poświęconego sprawom wychowania dla pokoju, znajduje się na stronie www.deutsch.info.pl W numerze 6/06 dwumiesięcznika Ośrodka Doskonalenia Nauczycieli w Poznaniu, opublikowałam artykuł pod tytułem „W Finlandii nauczają lepiej (?)”. Jestem także autorem publikacji wydanych przez MAWI Sp. z o.o. w Warszawie, ul. Monte Cassino 13 – scenariusza lekcji, planu rozwoju zawodowego, kontraktu zawartego pomiędzy opiekunem stażu a stażystą, wewnątrz-szkolnego przedmiotowego systemu oceniania, a także pracy „Wie die Berge in die Schweiz kamen – teksty literackie na lekcjach języka niemieckiego”. W dniu 19 listopada 2002r. odbyła się Rada Pedagogiczna Szkoleniowa, podczas której przedstawiłam nauczycielom języków obcych w Gimnazjum nr 12 referat, k zatytułowany „Rozważania o metodzie nauczania – wstęp do dyskusji”.
W okresie stażu w roku szkolnym 2001/02 byłam opiekunem praktyk pedagogicznych studentki lingwistyki stosowanej UAM oraz w roku szkolnym 2002/03 studentki Wyższej Szkoły Języków Obcych. Celem nadrzędnym praktyki pedagogicznej było zapoznanie się studentek z całokształtem pracy nauczyciela języka obcego. Celami szczegółowymi – poznanie zasad organizacji pracy, sposób prowadzenia dokumentów szkolnych, zapoznanie się z programem nauczania, sporządzanie konspektów, wyciąganie wniosków z doskonalenia się w zawodzie nauczyciela, zdobywanie wiedzy i umiejętności praktycznych dotyczących metod oraz środków wychowawczych, doskonalenie umiejętności organizacji pracy własnej, pracy zespołowej, efektywnego zarządzania czasem, sumienności, odpowiedzialności za powierzone zadania. Praktyki obejmowały w sumie150 godzin. W tym czasie studentki hospitowały zajęcia i przeprowadzały zajęcia samodzielnie. Zaliczone zostały również godziny spędzone np. na pełnieniu dyżurów w czasie przerw oraz konsultacje ze mną, jako opiekunem praktyki.
W roku szkolnym 2002/03 byłam również opiekunem stażu nauczyciela języka angielskiego w szkole, w której jestem zatrudniona. W roku szkolnym 2003/04 kontynuowałam opiekę nad tym samym nauczycielem. Celem stażu jest w tej chwili uzyskanie przez tego nauczyciela stopnia nauczyciela mianowanego. Dla w/w osób prowadziłam lekcje otwarte, obserwowałam ich lekcje, omawiałam i analizowałam przeprowadzone przeze mnie i przez nich zajęcia.
W okresie stażu wzięłam udział w następujących kursach doskonalących:
- workshop „Leben in Deutschland” (112 godzin)
- Wykorzystanie nowoczesnych mediów w nauczaniu języków obcych (28 godzin)
- Nowe metody na lekcjach języka niemieckiego – komputer, pisanie kreatywne i drama (48 godzin)
- Der Europäische Referenzrahmen für Fremdsprachen und das Sprachenportfolio (14 godzin)
- Jak zbliżyć dialogi lekcyjne do komunikacji naturalnej (3 godziny)
- Computer im DAF (3 godziny)
- Deutsch in Österreich (3 godziny)
- Sprachenportfolio (3 godziny)
- Nowe metody nauczania z eM (3 godziny)
- Awans zawodowy nauczyciela (4 godziny)
- Od scenki do spektaklu (30 godzin)
- Myślę, uczę się, zapominam? – Autonomiczne uczenie się i strategie uczenia się języka niemieckiego (20 godzin)
Bardzo interesujący i pouczający był mój udział w Europejskim Kongresie dla Wychowania w Pokoju, odbywającym się po raz czwarty, tym razem w Hamburgu i pod hasłem „Die Waffen nieder – eine friedliche Welt ist möglich!”, w dniach od 30 czerwca do 4 lipca 2003r. Jest to kongres, w którym biorą udział nauczyciele i pedagodzy właściwie z całego świata. Równie pouczający był mój udział w Konferencji Polsko – Niemieckiej, poświęconej integracji w Europie i integracji w szkole, a zorganizowanej przez Sekcję Krajową Oświaty i Wychowania NSZZ Solidarność i Gewerkschaft Erziehung und Wissenschaft, która odbyła się w dniach 12 do 14 września w Poznaniu.
Moim największym sukcesem jest jednak ukończenie Podyplomowego Studium dla Nauczycieli Języka Niemieckiego na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza. Program studium – ponad 320 godzin zajęć – obejmował moduł zajęć literaturoznawczo-kulturoznawczych, moduł zajęć językoznawczych, moduł dydaktyczno-metodyczno-pedagogiczny, moduł praktycznej nauki języka niemieckiego. Do najciekawszych zajęć należały wykłady i ćwiczenia poświęcone dokumentom Rady Europy w nauczaniu języków obcych, sztuce, filmowi i teatrowi w państwach niemieckich, elementom kształtującym kompetencję kulturową nauczyciela i ucznia w procesie nauczania i uczenia się języka niemieckiego jako języka obcego, gramatyce pedagogicznej i jej modelom opisu języka w nauczaniu języka obcego, integracji międzyprzedmiotowej, autonomii w nauczaniu języka obcego, pracy projektowej, motywowaniu uczniów, konstruowaniu testów, nowym mediom, rozwijaniu kreatywnego pisania.
Jednocześnie stale samodzielnie pogłębiam wiedzę i umiejętności w zakresie dydaktyki nauczanego przedmiotu, pedagogiki i psychologii. Rezultatem tej pracy są zestawienia bibliograficzne przeczytanej literatury fachowej, materiały w postaci elektronicznej, konspekty zajęć. Koszt mojego doskonalenia zawodowego, a więc koszt kursów, w jakich wzięłam udział podczas odbywania stażu oraz koszt pozycji, o które uzupełniłam swoją bibliotekę, to kwota około 3 800zł.
Efektem mojej pracy na początku stażu jest Przedmiotowy System Oceniania z Języka Niemieckiego. Jednym z pierwszych zadań było także dostosowanie programu nauczania do warunków szkoły i możliwości uczniów. Stworzyłam również autorski program nauczania języka niemieckiego. Z zasadami wspomnianego wyżej przedmiotowego systemu oceniania zostali zapoznani moi uczniowie, szczególną wagę przykładam też do motywowania każdej oceny. W ramach indywidualizacji pracy z uczniami zdolnymi opracowałam program i cykl lekcji z wykorzystaniem komputera oraz program zajęć rozwijających zdolności i zainteresowania uczniów. Dla uczniów zainteresowanych językiem obcym prowadziłam konsultacje, podczas których mogli przygotować się do udziału w konkursach języka niemieckiego, przygotowując zestawy lektur oraz materiałów edukacyjnych. Indywidualizowałam też pracę z uczniami mającymi trudności w nauce. Przygotowałam zestawy dodatkowych ćwiczeń, dostosowywałam wymagania do możliwości uczniów. W roku szkolnym 2001/02 prowadziłam nauczanie indywidualne jednej uczennicy, w roku szkolnym 2002/03 dwojga uczniów, w roku szkolnym 2003/04 jednego ucznia. Staram się, gdy to tylko możliwe pracować indywidualnie z każdym uczniem. W minionych trzech latach, a więc w roku szkolnym 2001/02, 2002/03, 2003/04 zajmowałam się w Gimnazjum nr 12 organizacją konkursu etapu szkolnego języka niemieckiego. Przygotowywałam testy konkursowe, sprawdzałam prace uczestników konkursu, przygotowywałam uczniów do kolejnego etapu, sporządzałam protokoły z przebiegu konkursu. W roku szkolnym 2003/04 oraz 2002/03 dwóch konkursów – kuratoryjnego oraz Ogólnopolskiego Konkursu Języka Niemieckiego dla Gimnazjalistów, organizowanego przez Polskie Stowarzyszenie Nauczycieli Języka Niemieckiego. Od roku szkolnego 2003/04 jest to konkurs uznawany przez wielkopolskie kuratorium i za osiągnięcia w nim są przyznawane punkty w taki sam sposób, jak za udział w konkursie kuratoryjnym.
W roku szkolnym 2001/02 oraz 2002/03 współorganizowałam w moim gimnazjum Tydzień Języków Obcych. Podczas takiego tygodnia organizowałam pokazy filmów w niemieckiej wersji językowej oraz szereg konkursów dla uczniów, wspólnie z uczniami ozdabiałam szkołę hasłami, przysłowiami, zwrotami niemieckimi. Ukoronowaniem cyklu konkursów był quiz, zorganizowany na wzór znanego z telewizji „Wer wird Milionär?”.
W quizie tym brały udział dwuosobowe zespoły uczniów – jeden uczeń uczący się języka niemieckiego i jeden języka angielskiego. Przygotowałam ponad 200 pytań do tego quizu, a do jego zorganizowania namówiłam koleżankę uczącą języka angielskiego.
W roku szkolnym 2002/03 oraz 2003/04 postanowiłam zapoznać uczniów z projektem internetowym „Odysseespiel”, a po zapoznaniu i przekonaniu uczniów do jego idei, wziąć w nim udział. Jest to projekt internetowy, przygotowywany przy udziale Instytutu Goethego w Warszawie. W projekcie tym każdorazowo bierze udział 4 do 5 nauczycieli wraz ze swoimi uczniami z całego świata. Podczas stażu zapoznawałam się z innowacyjną metodą pracy z uczniami , która w dużym uproszczeniu polega na aktywnych metodach nauczania i gromadzeniu prac uczniów w tzw. portfolio. Tę metodę wprowadzam w pracy z uczniami od roku szkolnego 2002/03. Od początku stażu pracuję z uczniami stosując również metodę projektu. Uczniowie pracują indywidualnie i grupowo, a efekty swojej pracy każdorazowo prezentują na forum klasowym, wspólnie dokonując również oceny. Staram się o włączanie do nauczania mojego przedmiotu kształcenia umiejętności kluczowych – planowania, organizowania i oceniania własnego uczenia się, skutecznego porozumiewania się w różnych sytuacjach, rozwiązywania problemów w twórczy sposób, operowania informacjami i efektywne posługiwanie się technologią informacyjną, efektywnego współdziałania w zespole. Zakłada to również mój autorski program nauczania.
Od maja 2002 roku aktywnie współpracuję z poznańskim oddziałem Polskiego Stowarzyszenia Nauczycieli Języka Niemieckiego. W dniach od 6 do 8 września 2002r. odbył się w Poznaniu Ogólnopolski Zjazd Stowarzyszenia Nauczycieli Języka Niemieckiego. Czynnie włączyłam się do prac Komitetu Organizacyjnego. W roku szkolnym 2002/03 odbył się I Ogólnopolski Konkurs Języka Niemieckiego dla Gimnazjalistów. Konkurs ten, przy współpracy z Instytutem Goethego w Warszawie oraz Ambasadą Niemiec zorganizowało PSNJN. Byłam członkiem 4-osobowego Komitetu Regionalnego, który zajmował się organizacja etapu szkolnego oraz etapu regionalnego w województwie wielkopolskim. Na otwarciu etapu regionalnego I Ogólnopolskiego Konkursu Języka Niemieckiego dla Gimnazjalistów, gościem był pan Kurator Wielkopolski. W bieżącym roku szkolnym 2003/04 pełnię funkcję koordynatora Komitetu Regionalnego. Już od ubiegłego roku szkolnego Komitet Regionalny usilnie zabiegał o to, aby osiągnięcia uczniów w naszym konkursie były tak punktowane, jak osiągnięcia w kuratoryjnym konkursie języka niemieckiego. Na ten temat rozmawiałyśmy – 4 członkinie Komitetu Regionalnego oraz przewodnicząca PSNJN Oddział Poznań - podczas spotkania z panem Kuratorem, które odbyło się w lutym 2003r. Po kolejnej wymianie pism oraz telefonach w tej sprawie do kuratorium, ku naszej ogromnej radości nasz konkurs został wpisany na listę konkursów punktowanych w województwie wielkopolskim. Współpracuję również ze Starostwem Poznańskim, które współfinansuje nasz konkurs dla gimnazjalistów. Od roku szkolnego 2002/03 współpracuję z Ośrodkiem Doskonalenia Nauczycieli w Poznaniu, al. Niepodległości. Co tydzień pełnię 2-godzinny dyżur w Mediatece, mieszczącej się w ośrodku ODN. Mediateka posiada bardzo ciekawe pozycje książkowe, aktualną niemieckojęzyczną prasę, płyty i programy multimedialne, które nauczyciele mogą wypożyczać lub zapoznawać się z nimi na miejscu. W okresie stażu współpracowałam również z Instytutem Goethego w Warszawie, pozyskując cenne pomoce dydaktyczne oraz nagrody dla uczniów za osiągnięcia w konkursach, przeprowadzanych podczas Tygodnia Języków Obcych, organizowanego w moim gimnazjum.
W roku szkolnym 2002/03 oraz 2003/04 zajmowałam się organizacją badania wyników w nauczaniu języka niemieckiego w klasach o profilu podstawowym. Byłam autorką testu dla uczniów klas o profilu podstawowym, sprawdzałam prace, opracowałam wyniki i przedstawiałam ich analizę na radzie pedagogicznej.
W roku szkolnym 2003/04 byłam autorką testu startowego z języka niemieckiego dla uczniów klas pierwszych gimnazjum, sprawdzałam prace uczniów, opracowywałam wyniki testu oraz wnioski wynikające z nich .
Na początku roku szkolnego 2002/03 Rada Pedagogiczna mojego gimnazjum podjęła decyzję o przystąpieniu do programu „Szkoła z klasą”, która została rozpoczęta przez Gazetę Wyborczą i Centrum Edukacji Obywatelskiej, pod patronatem prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego. Partnerem akcji została Polsko-Amerykańska Fundacja Wolności. Bez zastanawiania się włączyłam się czynnie do prac wokół zadania 6A „Szkoła przygotowuje do przyszłości – jak uczymy języka?” Wraz z nauczycielką języka angielskiego pełniłam funkcję koordynatora odpowiedzialnego za realizację zadania. Wspólnie z nauczycielką języka angielskiego przygotowałyśmy sprawozdanie z realizacji zadania. Po przesłaniu sprawozdań z wykonania poszczególnych zadań szkoła nasza uzyskała tytuł „Szkoły z klasą”. W bieżącym roku szkolnym szkoła moja bierze udział w kontynuacji tego programu, który nazywa się „Szkoła ucząca się”. Gimnazjum nr 12 jest jedyną szkołą w Wielkopolsce, które pracuje w ramach SUS. Organizatorem jest Centrum Edukacji Obywatelskiej, z którym Gazeta Wyborcza współorganizuje akcję „Szkoła z klasą”.
W okresie trwania stażu starałam się sprostać wymaganiom, jakie stawia przede mną wprowadzona reforma edukacji. W swojej pracy z uczniami stosuję takie metody, formy i techniki pracy, które umożliwiają ich wszechstronny rozwój. Zależy mi na prawidłowych relacjach interpersonalnych, gdyż w dużej mierze decydują one o moich sukcesach i wynikach uczniów. Jestem otwarta i pozytywnie nastawiona na wszelkie nowości dydaktyczne i metodyczne. Systematycznie doskonaliłam swój warsztat pracy. Przygotowałam mnóstwo pomocy dydaktycznych do wykorzystania na zajęciach, głównie przy pomocy komputera (plansze, krzyżówki, testy, ankiety). Ucznia traktuję podmiotowo, doceniam jego wkład pracy na miarę swoich możliwości, szanuję go, doceniam jego indywidualność, staram się zrozumieć jego potrzeby i zdolności. Pracowałam zarówno z uczniami zdolnymi, jak i tymi, którzy potrzebują pomocy. W związku z tym przygotowywałam ich do konkursów szkolnych i pozaszkolnych. Na lekcjach tak organizuję proces uczenia się uczniów, aby wzbudzić zainteresowanie przedmiotem, wyzwalać u nich inicjatywę i samodzielność. Staram się pracować metodami aktywnymi z wykorzystaniem wszelkich pomocy, jakie posiada szkoła oraz moich własnych. Od początku mojej pracy zawsze stawiałam na podnoszenie kwalifikacji, czego dowodem są liczne zaświadczenia. Do oceny własnej pracy opracowałam i przeprowadziłam ankiety ewaluacyjne, których wyniki pomogą mi w modyfikacji mojego postępowania edukacyjnego w przyszłości. Dokumenty dotyczące procesu uzyskiwania stopnia awansu zawodowego umieściłam w Internecie, również na własnej stronie internetowej. Mam nadzieję, że materiały te będą stanowiły pomoc dla innych nauczycieli ubiegających się o awans zawodowy. Bilansując swoją pracę w okresie stażu stwierdzić mogę, że zdecydowana większość zaplanowanych zdań została przeze mnie zrealizowana. Obok własnej satysfakcji przekonuje mnie również uznanie władz Polskiego Stowarzyszenia Nauczycieli Języka Niemieckiego.
Zakończenie okresu stażu skłoniło mnie od wyciągnięcia wniosków do dalszej pracy zawodowej. Chciałabym w jej trakcie nadal podnosić swoje umiejętności i kwalifikacje zawodowe, aktywnie współpracować z podopiecznymi, stosować nowoczesne metody nauczania, jak nauczanie z zastosowaniem projektów oraz portfolio językowego, zaleceń Rady Europy i europejskiego systemu opisu kształcenia językowego. W dniach od 1.07. do 3.07. br. wezmę udział w seminarium zatytułowanym „Der neue deutsche Familienroman”, a zorganizowanym przez Instytut Goethego. W przyszłym roku szkolnym będę nadal współpracowała z PSNJN, między innymi organizując trzeci konkurs języka niemieckiego dla gimnazjalistów, a także z ODN, pełniąc dyżury w Mediotece. Wezmę też udział w kolejnym zjeździe członków PSNJN, który tym razem odbędzie się w Lublinie. |
