Program nauczania zintegrowanego dokładnie określa umiejętności, jakie powinien opanować uczeń klas I-III w zakresie ustnego i pisemnego wypowia-dania się. Są to duże wymagania. Ukierunkowane są one na wszechstronny roz-wój aktywnej osobowości. Najbardziej twórcze są swobodne teksty, które mogą przyjmować postać bajek, opowiadań, wierszy czy rymowanek.
Jeżeli uczeń ma stworzyć swobodny tekst, to trzeba podpowiedzieć jakiś bli-ski mu temat. Już w klasie II można rozpocząć próby inspirowane jesienną wy-cieczką do lasu. Uczeń ma po spacerze sporo wrażeń i przeżyć, które może wy-razić słowem lub wytworem plastycznym.(Po wielu latach zauważyłam, że jest to bardzo wdzięczny temat dla dzieci i powstają ciekawe wytwory.)
Tematyka związana z porami roku sprawia, że uczniowie bardzo chętnie prze-lewają na papier swoje wrażenia. Lubią też pisać o rodzinie (mamie, tacie, bab-ci, rodzeństwie), zwierzętach czczy swoich zabawach.
Inwencja twórcza, jaką wykazują moi uczniowie zmusza mnie nieustannie do sięgania po najnowsze metody kształcenia, które nie ograniczają swobody myśli i twórczego rozwoju uczniów. Są to metody wspierania aktywności edukacyjnej dziecka promujące jego otwartość, pomysłowość i oryginalność wypowiedzi. Wszechstronnie inspiruję dzieci, pobudzam ich wyobraźnię różnorodnymi środ-kami dydaktycznymi.
Przeprowadzane zajęcia mają na ogół taki tok:
1. Organizowanie wszechstronnej inspiracji – wycieczka, film, nagranie na ka-secie magnetofonowej, ilustracje, albumy, utwory poetyckie, rozmowy, po-gadanki. Wprowadza to na zajęciach właściwy nastrój i klimat pracy twór-czej.
2. Swobodna praca twórcza -wybór przez dzieci dowolnego sposobu prezenta-cji. Może to być twórczość literacka (swobodny tekst, opowiadanie, baśń czy wierszyk) lub plastyczna.
3. Analiza wytworów – uczniowie wyjaśniają, dlaczego wybrali taki sposób przekazu, co im się udało, a czego nie potrafili wykonać. Tu następuje też ewentualna poprawa błędów. Podawane są również nowe sposoby rozwiąza-nia widziane przez inne osoby.
4. Opracowanie sposobu prezentacji wytworów pracy twórczej – uczniowie proponują miejsce i sposób wystawienia pracy plastycznej. Utwory literackie są opracowywane dalej. Tworzy się księgi baśni, zbiory swobodnych tekstów czy „tomiki poetyckie”. Są one potem ilustrowane i powstaje okładka. cza-sem wydawane mogą być gazetki okolicznościowe np. Pory roku, Dzień Mamy, Dzień Taty itp. Potem oprawią się je, aby powstał trwały wytwór. Można wysłać prace na konkursy lub do gazet prezentujących twórczość dzieci.
Moi uczniowie chętnie pisali swobodne teksty. Wiele osób układało rymo-wanki. Ci, którzy mieli problemy z pisaniem wykonywali ilustracje do wysłu-chanych tekstów oraz projektowali okładkę i tak powstawały zbiorki. Były one bindowane. W ten sposób wszyscy uczniowie mieli swój udział w tworzeniu klasowych książek tematycznych. Każdy zaistniał i miał satysfakcję z własnej pracy. W ten sposób powstały w klasie II i III zbiory swobodnych tekstów, księ-ga baśni, tomiki poetycki i gazetki okolicznościowe „My kochamy swoje ma-my” oraz „Od córeczki i synusia dla tatusia”. Zostały one wydrukowane i po-wielone przy pomocy rodziców. Wiele prac zostało nagrodzonych i wyróżnio-nych na konkursach plastycznych i literackich na szczeblu ogólnopolskim, wo-jewódzkim i miejskim.
Te doświadczenia to pierwsze zetknięcie się uczniów z twórczością plastycz-na i literacką. Zdobywane w atmosferze życzliwości na długo pozostaną w pa-mięci dzieci, rozwiną aktywność twórczą, umocnią wiarę we własne siły i będą procentowały przez dalsze lata nauki. Jednak najważniejszy w tym wypadku jest nie efekt końcowy, ale sam proces twórczy.
Potwierdzeniem twórczości moich uczniów niech będą ich prace.
Bzy dla mamy
Moja mama jest kochana,
Daje mi całusy od rana.
Dzień z mamą jest radosny,
Jak piękny promyk wiosny.
Pachnące bzy wtedy rozkwitają
I kolorowo do mamy się uśmiechają.
Aleksandra Janikowska
Dla babci
Babciu w dniu Twojego święta
Życzę Ci, abyś była uśmiechnięta.
Daję Ci w prezencie serce moje
Za smaczne ciasta Twoje.
Pragnę, abyś szczęśliwa była
I bardzo długo, długo żyła.
Kamil Adamkowski
O moim tatusiu
Mój tata jest wesoły
I gotuje smaczne rosoły.
Śpiewa mi piosenki
I kupuje różne sukienki.
Ładnie mi rysuje
I na dobranoc całuje.
Potem opowiada bajkę,
Jak kot palił fajkę.
Natalia Grzelak
Ukochane motylki
Motylki nasze kochane
Pierwsze kwiaty zakwitły nad ranem.
Słonko coraz mocniej przygrzewa,
Ptaki zaczęły już śpiewać.
Tęsknimy bardzo za wami
I nie możemy doczekać się
Kiedy będziecie tu z nami.
Ola Śmiechowska
Katarzyna Chojnicka - Urlich |
