Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie
PrezentacjaForumPrezentacja nieoficjalnaZmiana prezentacji
Efektywność początkowej nauki czytania w młodszym wieku szkolnym, a rozumienie czytanego tekstu

Od 01.01.2015 odwiedzono tę wizytówkę 3297 razy.
Chcesz zwiększyć zainteresowanie Twoją jednostką?
Zaprezentuj w naszym informatorze swoją jednostkę ->>>
* szkolnictwo.pl - najpopularniejszy informator edukacyjny - 1,5 mln użytkowników miesięcznie



Platforma Edukacyjna - gotowe opracowania lekcji oraz testów.



 

 Umiejętność czytania należy rozpatrywać jako proces rozwojowy, odbywający się przez całe życie jednostki, od wczesnego dzieciństwa do wieku dojrzałego. Rozwój umiejętności czytania odbywa się stopniowo. Dla każdego wieku i poziomu rozwoju istnieją pewne ogólne oraz pewne specyficzne stopnie tych umiejętności, które należy opanować.
Opanowanie umiejętności dobrego czytania pozwala uczniom na zdobywanie wiadomości zarówno w zakresie materiału programowego z języka polskiego, jak i z pozostałych przedmiotów nauczania. Czytanie wzbogaca bierne i czynne słownictwo dziecka, pomaga w ogólnym opanowaniu języka. Czytanie wywiera znaczny wpływ na poziom kultury słowa, wzbogaca strukturę składniowo - stylistyczną własnych wypowiedzi, uczy rozumienia struktury większych całości myślowych. Zdobywanie umiejętności poprawnego czytania doskonali formę dźwiękową języka uczniów (artykulacja, akcent, przestankowanie, siłę, modulację głosu, tempo) . Podnoszenie się poziomu kultury językowej związane jest ściśle z rozwojem procesów poznawczych i emocjonalnych.
Czytając zdobywa dziecko (uczeń) różnorodne wiadomości o kraju, świecie, człowieku, w takim zakresie, do jakiego nie mogłoby dojść własnymi bezpośrednimi doświadczeniami. Obok walorów poznawczych czytanie stanowi ważną dziedzinę oddziaływania wychowawczego, ma duży wpływ na kształtowanie wartościowych społecznie cech osobowości.
Każdy nauczyciel szkoły podstawowej przyczynia się do kształtowania u ucznia umiejętności czytania i dlatego wszyscy powinni być świadomi zadań ustalonych przez wspólny program nauki czytania w szkole, aby koordynacja różnych działań podejmowanych przez grono pedagogiczne dała należyte efekty.
W programie nauczania szkoły podstawowej stwierdza się m.in., że szkoła przy nauczaniu wszystkich przedmiotów powinna sprzyjać rozwojowi języka ucznia pod wszystkimi względami. Jednakże program nie usuwa inicjatywy i pomysłowości nauczyciela, wierząc, że najlepsze pomysły metodyczne powstają w pierwszej linii frontu pedagogicznego, tj. w szkole, przy warsztacie twórczej pracy wobec gromadki chłonnych, rozwijających się umysłów dziecięcych.
Za naczelny cel nauki czytania w szkole podstawowej uważa się „przekazanie uczniom najdalej idących możliwości orientowania się w świecie, który odbierają za pomocą słów i obrazów" .22.
Mając za podstawę ten ogólnie naszkicowany cel główny, program nauczania określa następnie, jakie ogólne wymagania należy stawiać nauce czytania. Nie może ona ograniczyć się do przekazania jedynie technicznej umiejętności czytania, lecz musi być ukierunkowana na wyćwiczenie u uczniów wydobywania z tekstów obrazów, „myśli, faktów oraz problemów”. Nauka czytania powinna również zadośćuczynić potrzebom uczniów w przeżyciach w sferze fantazji, a rozwijając ich gust literacki, przyczyniać się do wychowania estetycznego, poszerzać ich zainteresowania oraz tworzyć trwałą chęć i potrzebę czytania przez całe ich przyszłe życie.
Dlatego też dla każdego nauczyciela szkoły podstawowej głównym celem w zakresie nauki czytania powinno być opanowanie przez uczniów :
- techniki czytania,
- stosowanie czytania jako narzędzia uczenia się oraz
- traktowanie czytania jako przyjemności i wyrabianie coraz lepszego gustu literackiego.
Cel pierwszy obejmuje umiejętności o charakterze podstawowym, zarówno co się tyczy technicznej umiejętności odczytywania tekstu, jak i różnych typów jego rozumienia. Drugi cel obejmuje umiejętności czytania, przy których najważniejszym zadaniem jest użycie i spożytkowanie treści - czytanie funkcjonalne, lub też czytanie typu uczenie się. Trzeci natomiast cel - czytanie emocjonalne – obejmuje w procesie czytania takie czynności, które głównie mają dostarczać przyjemności i rozrywki, stymulować zainteresowania ucznia czytaniem oraz przyczyniać się do rozwoju osobowości ucznia.
Trzy główne typy ćwiczeń, które mają być prowadzone w różnych wyszczególnionych tu celach, nie powinny być podejmowane w oderwaniu od siebie. Ciekawe, pełne napięcia czy zabawne opowiadanie może być użyte dla doskonalenia pewnych umiejętności czytania, które później mogą się przydać przy czytaniu informacyjnym materiałów ze specjalistycznych dziedzin. Racjonalny program nauki czytania musi mieć rozmach oraz dobrze wyważony podział pomiędzy ćwiczeniami w poszczególnych głównych dziedzinach.
Prowadząc naukę czytania w różnych poziomach koncentrujemy m.in. ,nasze wysiłki na ćwiczeniu umiejętności naszych uczniów w identyfikowaniu liter i wyrazów, na nauczaniu rozumianego tekstu, co ukrywa się za tymi dziwnymi symbolami; uczymy ich stosowania różnych typów umiejętności czytania, aby mogli jak najbardziej efektywnie korzystać z tekstu drukowanego lub pisanego. Ale nie wolno nam zapomnieć, że te umiejętności, są tylko pomocą, instrumentem, narzędziem, a nie końcowym celem samym w sobie.
„Jednakże do rozpoczęcia efektywnej nauki czytania i jej kontynuacji niezbędna jest dojrzałość umysłowa dziecka, prawidłowy rozwój mowy oraz sprawność fizyczna” .23. Gotowość dziecka podjęcia nauki w szkole przyjęto nazywać jako dojrzałość szkolną. Spośród kryteriów dojrzałości szkolnej wysuwa się jego kryterium podstawowe odpowiedni rozwój umysłowy, poziom intelektu umożliwiający ujmowanie związków przyczynowo - skutkowych, rozumienie symboli graficznych oraz przechodzenie od konkretów do abstrakcji i dokonywanie słuchowej i wzrokowej analizy oraz syntezy słów. W zakresie procesów poznawczych konieczne jest osiągnięcie przez dziecko zdolności koncentracji uwagi dowolnej oraz zdolności zapamiętywania i uczenia się.
Prawidłowo funkcjonujący intelekt daje dziecku możliwość pełnego rozumienia otrzymywanych informacji, pytań i poleceń raz przyswajania wiedzy. W zakresie dojrzałości społecznej oczekuje się od dziecka umiejętności harmonijnego, bezkonfliktowego współdziałania z rówieśnikami, zarówno w zabawie jak w nauce. Istotnym składnikiem dojrzałości społecznej jest wytrwałość w pracy zbiorowej i indywidualnej oraz umiejętność podporządkowywania się poleceniom i regulaminowi szkolnemu.
Pod względem dojrzałości emocjonalnej dziecko powinno osiągnąć umiejętność dostatecznego panowania nad sobą w sytuacjach trudnych oraz opanowywania różnych reakcji emocjonalnych.
Fizyczna dojrzałość szkolna wyraża się prawidłowością rozwoju fizycznego, odpowiadającego cechom właściwym wiekowi dziecka, dobrą sprawnością ruchową, prawidłowym funkcjonowaniem systemu nerwowego, a także zdrowiem.
Przy rozpatrywaniu kryteriów dojrzałości szkolnej dziecka trzeba pamiętać
o równorzędnej wadze wszystkich zakresów dojrzałości, tylko pełna pod każdym z wymienionych wyżej dojrzałość dziecka może gwarantować jego powodzenie w nauce.
Do rozpoczęcia nauki czytania niezbędne jest spełnienie wszystkich wyżej wymienionych warunków, a głównie prawidłowy rozwój mowy. Specjalnego znaczenia nabiera tutaj zakończenia procesu rozwoju mowy w zakresie artykulacji oraz opanowanie dostatecznego zasobu słów w słownictwie biernym i czynnym. Od stopnia opanowania artykulacji zależy poprawność czytania, a dostateczny zasób słownictwa umożliwia rozumienie czytanego tekstu oraz posługiwanie się nim w różnego rodzaju ćwiczeniach
w czytaniu i pisaniu.

Literatura:
1. E. Malmguist ,Nauka czytania w szkole podstawowej, WSiP, Warszawa 1982,
2. J. Malendowicz – O trudnej sztuce czytania i pisania, Nasza Księgarnia,
Warszawa 1978
3. R. Więckowski, Początkowa nauka czytania, jego istota, podstawowe metody,
Wychowanie w przedszkolu ,1976
4. W. Puślecki, Zreformowana edukacja wczesnoszkolna a efektywność czytania,
WSP, Opole 1985

Opracowanie: mgr Małgorzata Witos
nauczyciel nauczania zintegrowanego

Umieść poniższy link na swojej stronie aby wzmocnić promocję tej jednostki oraz jej pozycjonowanie w wyszukiwarkach internetowych:

X


Zarejestruj się lub zaloguj,
aby mieć pełny dostęp
do serwisu edukacyjnego.




www.szkolnictwo.pl

e-mail: zmiany@szkolnictwo.pl
- największy w Polsce katalog szkół
- ponad 1 mln użytkowników miesięcznie




Nauczycielu! Bezpłatne, interaktywne lekcje i testy oraz prezentacje w PowerPoint`cie --> www.szkolnictwo.pl (w zakładce "Nauka").

Zaloguj się aby mieć dostęp do platformy edukacyjnej




Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie