PROGRAM PRACY OPIEKUŃCZO-WYCHOWAWCZEJ ŚWIETLICY SZKOLNEJ
WPROWADZENIE
Świetlica szkolna jest miejscem, w którym uczeń może kształcić i rozwijać swoje zainteresowania, może sprawdzić swoje koncepcje, dokonywać prób.
Aby pomagać rodzicom w wychowywaniu dzieci, każda świetlica powinna zapewnić wszechstronną opiekę wychowawczą. Planowa i zorganizowana opieka nad uczniem w godzinach pozalekcyjnych jest ważnym ogniwem pracy szkoły. Podstawowym warunkiem powodzenia pracy wychowawczej jest wszechstronne ukazywanie dzieciom i młodzieży współczesnego życia, zbliżenie jej do aktywnego w nim udziału. Dzieci należy uczuciowo związać z naszym krajem, wzbogacić świat przeżyć przez rozmowy, książki, filmy oraz wycieczki.
Świetlica szkolna to taki neutralny teren, nie przynależny żadnej klasie, żadnemu przedmiotowi, żadnej pracowni – ale wspólny. Tutaj można spotkać się z kolegami przed i po zajęciach, zagrać w szachy, warcaby, gry planszowe i komputerowe, rysować i malować. W trakcie organizowanych zajęć świetlicowych pragniemy dać szansę wykazać się uczniowi słabemu w nauce, często zniechęconemu brakiem osiągnięć i jednocześnie rozwinąć szczególne zainteresowania uczniów wybitnie zdolnych.
CHARAKTERYSTYKA PROGRAMU
Program przeznaczony jest do pracy opiekuńczo-wychowawczej świetlicy szkolnej, do realizacji na zajęciach świetlicowych w szkole podstawowej. Podstawowym założeniem programu jest ukierunkowanie pracy ucznia, kształcenie i rozwijanie zainteresowań, rozbudzanie chęci do działania w atmosferze swobody, gdzie nie ma systemu klasowo-lekcyjnego ani ocen.
Zakładam, że program ma charakter:
· podmiotowy – zarówno nauczyciel prowadzący zajęcia, jak i uczniowie w nich uczestniczący mają prawo do swobody uczestniczenia w różnorodnych zajęciach,
· czynnościowy – program nastawiony jest na wyzwalanie działań przede wszystkim ucznia, uczeń nabywa i poszerza swoją wiedzę,
· funkcjonalny – realizacja nastawiona jest na utrwalanie i porządkowanie wiadomości oraz na umiejętność prezentowania swojej wiedzy,
· spiralny – jest kontynuacją treści kształcenia i nawiązuje do wiadomości i umiejętności nabytych wcześniej.
CELE GŁÓWNE PROGRAMU
1. Zaspokojenie potrzeb środowiska w zakresie zorganizowanej opieki dla dzieci.
2. Przygotowanie dziecka do samodzielności.
3. Pomoc w odkrywaniu własnych możliwości, predyspozycji, talentów oraz ich twórczego wykorzystywania.
4. Propagowanie zdrowego stylu życia, kształtowanie właściwych nawyków zdrowotnych.
5. Wpajanie szacunku dla tradycji, historii narodowej oraz symboli narodowych.
6. Uczenie właściwych, bezpiecznych zachowań w różnych sytuacjach.
7. Właściwe i bezpieczne korzystanie z dóbr przyrody.
CELE SZCZEGÓŁOWE
1. Zapewnienie dzieciom zorganizowanej opieki wychowawczej.
2. Kształtowanie właściwej postawy etyczno-moralnej, wyrabianie osobowościowych cech charakteru takich jak: pracowitość, uczciwość, zdyscyplinowanie.
3. Wdrażanie dzieci do samodzielnej pracy umysłowej.
4. Organizowanie zespołowej nauki.
5. Utrwalanie wiadomości szkolnych.
6. Udzielanie pomocy uczniom mającym trudności w nauce.
7. Rozwijanie uzdolnień i zainteresowań intelektualnych, artystycznych i technicznych dzieci.
8. Przygotowanie do właściwego spędzania czasu wolnego.
9. Wyrabianie nawyków kulturalnej rozrywki, sportu i zabawy oraz pobytu na wolnym powietrzu.
10. Kształtowanie nawyków kulturalnego zachowania się w domu, szkole i w swoim środowisku.
11. Dbałość o dobre imię i honor szkoły.
12. Budzenie szacunku dla tradycji i symboli narodowych.
13. Budzenie szacunku dla dobra wspólnego, poszanowanie cudzej własności i pracy.
14. Kształcenie umiejętności właściwego i bezpiecznego korzystania z dóbr przyrody, wyrabianie odpowiedzialności za jej stan.
TREŚCI KSZTAŁCENIA
WRZESIEŃ
Temat Treści nauczania Wykaz osiągnięć ucznia
POWRÓT DO SZKOŁY - Zapoznanie z regulaminem świetlicy. - Powitanie w świetlicy dzieci z klasy pierwszej. - Rozmowy z dziećmi na temat minionych wakacji.- Zwrócenie uwagi na poprawność wypowiedzi. - Ilustrowanie miejsc wypoczynku poprzez rysowanie i malowanie. - Stworzenie mini galerii „Mali Artyści”. - Założenie kroniki świetlicy. - Uczeń zna regulamin świetlicy. - Uczeń potrafi zareklamować atrakcje turystyczne miejscowości, w których przyjemnie spędził wakacje. - Uczeń wie, że kronika jest dokumentem przedstawiającym historię.
BEZPIECZNADROGA DO SZKOŁY I BEZPIECZNY POWRÓT DO DOMU - Zapoznanie dzieci z ogólnymi przepisami ruchu drogowego. - Pogadanka- „Bezpieczna droga do i ze szkoły”. - Zapoznanie ze znakami drogowymi w pobliżu szkoły.- Rysowanie na temat: „Moja droga do szkoły”. - Uczeń zna problematykę bezpiecznego uczestnictwa w ruchu drogowym. - Potrafi posługiwać się różnymi technikami plastycznymi.
SPRZĄTANIE ŚWIATA - Wprowadzenie terminu „ekologia” – wyjaśnienie stosowne do wieku i zasobu pojęciowego dzieci. - Dlaczego „sprzątamy świat” – rozmowy z dziećmi. - Niszcząca działalność człowieka – dlaczego człowiek niszczy swoje środowisko, jak temu zapobiec. - Uczeń zna pojęcie „ekologia”, wie na czym polega szacunek dla przyrody. - Uczeń wie, w jaki sposób żyć w zgodzie z przyrodą.
NADESZŁA JESIEŃ - Zmiany zachodzące w przyrodzie: barwy jesieni, owoce, warzywa. - Rozpoznawanie podstawowych gatunków drzew po kształcie liści, owoców. - Głośne czytanie wierszy i opowiadań o tematyce jesiennej. - Konkurs plastyczny: „Bukiet Pani Jesieni”. - Uczeń zna pory roku. - Rozróżnia gatunki drzew. - Recytuje wiersze o jesieni.
EDUKACJA MULTIMEDIALNA.
PAŹDZIERNIK
Temat Treści nauczania Wykaz osiągnięć ucznia
NASZ PATRON SZKOŁY - Zapoznanie z życiorysem generała Władysława Sikorskiego. - Oglądanie zdjęć z nadania imienia szkole. - Zajęcia plastyczne mające na celu przybliżenie historii patrona szkoły. - Uczeń zna życiorys patrona szkoły.
DZIEŃ EDUKACJI NARODOWEJ - Pogadanka na temat pracy nauczyciela. - Składanie życzeń. - Wykonanie laurek dla nauczycieli. - Uczeń szanuje pracę nauczycieli.
PROPAGO- WANIE ZDROWEGO STYLU ŻYCIA - Zwrócenie uwagi na higienę życia psychicznego i fizycznego dziecka. - Zasady zdrowego i racjonalnego odżywiania się. - Kształtowanie właściwych nawyków zdrowotnych. - Czytanie wierszy o warzywach. - Rysowanie i malowanie owoców i warzyw. - Uczeń ma świadomość, że warunki spożywania posiłku mogą wpływać n jego zdrowie. - Uczeń potrafi dobrać strój, adekwatnie do pogody.
ŚWIETLICA NASZYM DRUGIM DOMEM - Przypomnienie dzieciom treści regulaminu świetlicy. - Co chciałbyś zmienić w naszej świetlicy. - Zwrócenie uwagi na kulturę życia codziennego. - Budzenie szacunku dla dobra wspólnego, poszanowanie cudzej własności i pracy. - Głośne czytanie fragmentów z ulubionych książek i prasy.- Zorganizowanie kółka teatralnego. - Uczeń zna treść regulaminu świetlicy. - Uczeń utrzymuje porządek w szafach z zabawkami i pomocami dydaktycznymi.
EDUKACJA MULTIMEDIALNA
LISTOPAD
Temat Treści nauczania Wykaz osiągnięć ucznia
DZIEŃ WSZYSTKICH ŚWIĘTYCH. TRADYCJE, SYMBOLIKA - Tradycje obchodzenia Święta Zmarłych w naszym kraju. - Kształtowanie właściwego stosunku do miejsc pamięci. - Wykonanie plakatu „Znicz”. - Uczeń pamięta o mogiłach bliskich i miejscach pamięci narodowej.
ŚWIĘTO NIEPODLE-GŁOŚCI - Zapoznanie uczniów z legendami o początkach Państwa Polskiego. - Przypomnienie nazw symboli narodowych. - Czytanie artykułów z prasy – jak Polska odzyskała niepodległość w 1918r. - Uczeń zna legendy o początkach Państwa Polskiego. - Uczeń potrafi rozpoznawać symbole narodowe.
MOJE HOBBY - Rozwijanie indywidualnych zainteresowań. - Wypowiadanie się dzieci na temat własnego hobby. - Słuchanie bajek czytanych przez wychowawcę. - Uczeń poprawnie wypowiada się na dany temat.
PRZYRODA WOKÓŁ NAS. ZWIERZĘTA I ROŚLINY HODOWANE W DOMU - Rozmowy z dziećmi o ulubionych zwierzętach, które można hodować w domu. - Pielęgnowanie roślin doniczkowych. - Gry i zabawy stolikowe. - Przypomnienie zasad różnych gier planszowych. - Czytanie książek o zwierzętach. - Uczeń wie , jak pielęgnować rośliny doniczkowe. - Uczeń zna zasady gier planszowych.
TRADYCJE, OBRZĘDY I ZWYCZAJE ANDRZEJKOWE - Historia obrzędów andrzejkowych. - Bawimy się kulturalnie przy muzyce. - Czytanie opowiadań o wróżbach andrzejkowych. - Uczeń potrafi wykorzystać swoje talenty w organizacji „Dnia Wróżb i Magii”. - Uczeń bawi się kulturalnie.
EDUKACJA MULTIMEDIALNA
GRUDZIEŃ
Temat Treści nauczania Wykaz osiągnięć ucznia
IDZIE ŚWIĘTY MIKOŁAJ - Zwyczaje obchodów dnia św. Mikołaja w różnych krajach. - Wykonanie portretów św. Mikołaja. - Czytanie wierszy o Mikołaju. - Uczeń zna zwyczaje mikołajkowe w różnych krajach.
OCZEKUJEMY ŚWIĄT BOŻEGO NARODZENIA - Tradycje związane z Bożym Narodzeniem – wypowiedzi dzieci. - Ubieranie choinki, dekoracja świetlicy. - Kształtowanie umiejętności przygotowania i uczestniczenia w wieczerzy wigilijnej. - Słuchanie kolęd i pastorałek z kaset. - Przedstawienie jasełek. - Uczeń zna tradycje i zwyczaje bożonarodzeniowe. - Uczeń zna właściwe wzorce zachowań podczas uroczystości rodzinnych.
ŻEGNAMY 2005 ROK I WITAMY 2006 - Moje najmilsze wspomnienia i przeżycia minionego roku – wypowiedzi ustne. - Przysłowia i baśnie związane z Nowym Rokiem. - Uczeń zna przysłowia o Nowym Roku.
EDUKACJA MULTIMEDIALNA
STYCZEŃ
Temat Treści nauczania Wykaz osiągnięć ucznia
SPORTY I ZABAWY ZIMOWE - Bezpieczeństwo a sporty zimowe – kształtowanie nawyków dbania o bezpieczeństwo własne i innych. - Ilustracja zabaw zimowych. - Zorganizowanie i przeprowadzenie turnieju warcabowego dla klas I – IV. - Uczeń wie jak prawidłowo zachować się podczas uprawiania sportów zimowych. Uczeń prawidłowo zachowuje się w sytuacji rywalizacji.
ŚWIĘTUJEMY DZIEŃ BABCI I DZIADKA - Wypowiedzi dzieci o swoich babciach i dziadkach. - Redagowanie i pisanie życzeń. - Rozmawiamy o naszych uczuciach do babci i dziadka – zajęcia integracyjne. - Rysujemy portret babci i dziadka. - Wyszukiwanie wierszy i opowiadań związanych z tematem. - Uczeń wie, w jaki sposób można okazać drugiej osobie, że się ją kocha.
FERIE ZIMOWE - Bezpiecznie spędzamy ferie zimowe w różnych częściach kraju. - Sporty zimowe – stosowanie różnych technik. - Lepimy świetlicowego bałwana na boisku szkolnym. - Uczeń wie jak dbać o bezpieczeństwo własne i innych.
EDUKACJA MULTIMEDIALNA
LUTY
Temat Treści nauczania Wykaz osiągnięć ucznia
WSPOMNIENIAZ FERII. - Wspomnienia z ferii – swobodne wypowiedzi dzieci. - Najpiękniej spędzony dzień podczas ferii. - Poznanie zasad gry nowych gier świetlicowych. - Uczeń zna zasady gry.
WALENTYNKI - Uczymy się wyrażać różne uczucia – zajęcia integracyjne. - Redagowanie życzeń walentynkowych. - Wykonanie ozdobnych kartek i drobnych upominków.
OPIEKUJEMY SIĘ ZWIERZĘTAMI - Pogadanka na temat konieczności dokarmiania ptaków zimą. - Wypowiedzi dzieci: jak pomagam ptakom i zwierzętom przetrwać zimę. - Wykonanie rysunku ptasiej stołówki.- Naśladowanie chodu różnych zwierząt i ptaków. - Przeglądanie encyklopedii zwierząt – wyszukiwanie wiadomości o własnym zwierzątku, czytanie. - Uczeń wie dlaczego i w jaki sposób może pomóc ptakom przetrwać zimę.
ŁASZCZÓW – MOJAMIEJSCOWOŚĆ - Zabytki Łaszczowa. - Zakłady pracy. - Jakie zmiany zaszły ostatnio w mojej miejscowości. - Wykonanie albumu o Łaszczowie. - Konkurs plastyczny – „Łaszczów – moja miejscowość” – technika prac dowolna. - Spacer ulicami. - Uczeń zna zabytki Łaszczowa i potrafi o nich opowiadać.
EDUKACJA MULTIMEDIALNA
MARZEC
Temat Treści nauczania Wykaz osiągnięć ucznia
DZIEŃ DZIEWCZYNEK - Zabawy integracyjne – mówimy o uczuciach do mam, babć, koleżanek, uczymy się słuchać innych. - Konkurs na najładniejszy portret koleżanki – zgadnij kto to? - Wiosenne zabawy na boisku szkolnym. - Uczeń wie jak, w kulturalny sposób poinformować drugą osobę o swoich uczuciach.
GRZECZNOŚĆ NA CO DZIEŃ - Formy grzecznościowe wobec osób starszych i rówieśników. - Przypomnienie regulaminu świetlicy. - Układanie haseł o grzeczności. - Scenki tematyczne: zachowanie się przy stoliku, w autobusie, w kinie, na ulicy itp.- Oglądanie filmu tematycznie związanego z różnymi formami grzecznościowymi. - Uczeń zna regulamin świetlicy. - Zna formy grzecznościowe i potrafi się zachować w różnych okolicznościach.
WIOSENNE PORZĄDKI - Układanie i rozwiązywanie przysłów związanych z wiosną. - Porządkowanie i naprawa gier i książek świetlicowych. - Zbieranie śmieci wokół szkoły. - Czytanie baśni. - Uczeń wie, dlaczego należy dbać o czystość i porządek wokół siebie.
WITAMY WIOSNĘ - Obrzędy i zwyczaje związane z powitaniem wiosny – pogadanka.- Wykonanie gaiku. - Wycieczka nad rzekę – „Topienie Marzanny”. - Wykonanie gazetki pt. „Wiosna tuż tuż”. - Szukanie oznak wiosny. - Czytanie opowiadań o wiośnie. - Gry i zabawy na boisku szkolnym. - Uczeń zna obrzędy i zwyczaje związane z powitaniem wiosny.
EDUKACJA MULTIMEDIALNA
KWIECIEŃ
Temat Treści nauczania Wykaz osiągnięć ucznia
DBAJMY O ZDROWIE. DZIEŃ PRACOWNIKA SŁUŻBY ZDROWIA - Poznajemy zasady zdrowego żywienia.- Jemy produkty mleczne i warzywa. - Spotkanie z pielęgniarką szkolną – złożenie życzeń. - Rozmowy profilaktyczne o paleniu, narkotykach, chorobach serca. - Malowanie akwarelą ulubionych owoców. - Inscenizacja wierszy Brzechwy. - Właściwa kultura podczas spożywania posiłków. - Uczeń zna profilaktykę chorób „brudnych rąk”. - Uczeń zna profilaktykę chorób jamy ustnej i zębów. - Uczeń potrafi zachować się przy stole.
PRZYGOTO-WUJEMY SIĘ DO ŚWIĄT. OBRZĘDY RELIGIJNE I ŚWIECKIE ZWIĄZANE Z WIELKANOCĄ - Obrzędy Wielkiego Tygodnia. - Wypowiedzi o przebiegu świąt we własnym domu. - Zwyczaje ludowe w naszym regionie. - Malowanie pisanek i zajączków. - Wykonanie kwiatów wiosennych i palm z kolorowej bibuły. - Zabawy na boisku. - Odczytywanie treści z kartek świątecznych. - Uczeń zna tradycje i zwyczaje związane ze Świętami Wielkanocnymi.
EDUKACJA MULTIMEDIALNA
MAJ
Temat Treści nauczania Wykaz osiągnięć ucznia
CZYTAMY KSIĄŻKI - Wypowiedzi dzieci na temat ulubionej książki, poprawne wypowiadanie się. - Rola książki jako źródła wzruszeń i wiedzy o świecie. - Twórcy literatury dla dzieci. - Wizyta w bibliotece szkolnej i publicznej. - Ilustracja do wybranej książki. - Gry i zabawy ruchowe. - Konkurs pięknego czytania. - Uczeń wie jak należy zachować się w bibliotece. - Uczeń zna twórców literatury dla dzieci. - Uczeń potrafi posługiwać się różnymi środkami plastycznymi.
DZIEŃ MATKI - Opowiadanie o swojej mamie. - Konkurs deklamacji wierszy o mamie. - Portret mamy – kredki. - Zabawa w teatr – moja mama pracuje. - Jakie pytania zadałbyś swojej mamie – notatnik reportera – wywiad. - Doskonalenie techniki pięknego czytania. - Uczeń wie w jaki sposób można okazać swoje uczucia.
PRZYGOTO-WUJEMY SIĘ DO DNIA SPORTU - Osiągnięcia sportowe naszej szkoły. - Rodzaje sportów. - Znaczenie sportu dla zdrowia. - Konkurs plastyczny – Mój ulubiony sport. - Wyszukiwanie wiadomości o najlepszych sportowcach w kraju - Uczeń ma możliwość odkrycia swoich predyspozycji sportowych.
EDUKACJA MULTIMEDIALNA
CZERWIEC
Temat Treści nauczania Wykaz osiągnięć ucznia
DZIEŃ SPORTU ŚWIĘTUJEMY DZIEŃ DZIECKA - Udział w imprezach sportowych w naszej szkole w Dniu Sportu. - Mecz piłki nożnej, rzut do celu – konkurencje dostosowane do warunków i wieku dzieci. - Jak obchodzi się Dzień Dziecka w różnych krajach – rozmowy z dziećmi. - Wycinanie z gazet różnych sylwetek dzieci – wykonanie gazetki. - oglądanie filmów o zabawach dzieci w różnych krajach. - Uczeń wie jak zachować się podczas rywalizacji sportowej. Uczeń wie jak obchodzony jest Dzień Dziecka w różnych krajach.
JEDZIEMY NA WAKACJE - Przedstawienie przez wychowawcę różnych ciekawych krajobrazów naszego kraju. - Bezpieczeństwo podczas zabaw na wakacjach. - Czytanie opisu o miejscowościach i krajobrazach do których pojedziemy na wakacje. - Ilustracje do tematów: wycieczka rowerowa, wędrówka po górach, kąpiel w morzu, basenie, jeziorze. - Zabawy na boisku szkolnym. - Uczeń zna różne krajobrazy Polski. - Uczeń wie jak prawidłowo zachować się podczas uprawiania sportów letnich.
EDUKACJA MULTIMEDIALNA
FORMY:
- indywidualna
- grupowa
- zbiorowa
METODY :
1. Aktywizujące – drama.
2. Słowne – czytanie, wypowiedź, praca z tekstem.
3. Czynne – rysowanie, uzupełnianie tekstu.
4. Oglądowe – pokaz, prezentacja, obserwacja.
PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW:
Program wychowawczy świetlicy służy nauce i uatrakcyjnieniu zajęć. Aby osiągnąć założone cele należy:
- zapewnić opiekę;
- rozwijać działalność poznawczą, artystyczną;
- rozbudzać zainteresowania dziecka;
- zaspokajać i kształtować potrzeby;
- budzić twórczą aktywność;
- współdziałać w organizowaniu zajęć i imprez;
- powierzać różnego rodzaju zadania;
- pomagać w rozwiązywaniu zadań i problemów;
- kształtować świadomość i potrzeby uczniów.
SPOSOBY OCENIANIA UCZNIÓW:
W trakcie realizacji programu, ucznia należy oceniać oceną słowną
(np. pochwałą) za:
- aktywność na zajęciach;
- samodzielność w wykonywaniu ćwiczeń, poleceń i zadań;
- wartość prezentowanych prac;
- ogólny zasób zdobytych wiadomości i umiejętności.
W świetlicy można zapewnić każdemu dziecku sukces obliczony na miarę jego możliwości. Warto pamiętać o zasadzie: jak najmniej krytyki – jak najwięcej uznania i pochwał, gdyż sukces dodaje każdemu skrzydeł, a dziecku w szczególności.
UWAGI O REALIZACJI PROGRAMU:
Realizacja treści programowych powinna odbywać się w sali świetlicowej wyposażonej w różnorodne gry i pomoce dydaktyczne. Edukacja multimedialna odbywać się będzie podczas realizacji programu „W krainie marzeń”.
EWALUACJA PROGRAMU:
1. Konkursy plastyczne.
2. Wystawy i prezentacje wykonanych prac.
3. Odgrywanie scenek dramowych.
BIBLIOGRAFIA:
1. Anna i Zdzisław Wiechowie: „Poradnik dla wychowawców świetlic szkolnych”. Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1986.
2. Anna Panek: „Zajęcia pozalekcyjne w reformowanej szkole”. Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej, Kraków 2002.
3. „Świetlica szkolna szansą do wykorzystania”, pod redakcją Marii Pietkiewicz. Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1988.
Opracowała:
mgr Grażyna Michalczyszyn – wychowawca świetlicy szkolnej |
