Wiek dorastania to okres przyspieszonego wzrostu ciała na długość. Zmiany kośćca i rozwój czynnościowy płuc powoduje rozwój klatki piersiowej i zmianę sylwetki dziecka. W okresie dorastania w dalszym ciągu powiększa się układ mięśniowy. Powoduje to wzrost siły i wytrzymałości, polepsza koordynację ruchów. Równocześnie z w.w. zmianami ulega przeobrażeniom układ sercowo-naczyniowy. Między 12 a 16 rokiem życia notuje się wzrost ciężaru ciała i objętości serca, które musi sprostać zadaniu rozprowadzenia krwi do szybko zwiększającej się w tym okresie masy ciała, w wyniku czego następuje pogłębienie i zwolnienie częstości skurczów, co z kolei wpływa na podniesienie ciśnienia krwi w naczyniach krwionośnych. Płuca, pomimo gwałtownego wzrostu znajdują się jednak w pewnej ujemnej dysproporcji do potrzeb organizmu. Przemianom ulega również układ nerwowy. Jego zmiany objawiają się w nadmiernej wrażliwości i pobudliwości oraz zachwianiu równowagi procesów pobudzania i hamowania na korzyść pobudzania. W związku z tym młodzi ludzie w tym okresie stają się nerwowi, drażliwi i nieopanowani. Fizjologiczne podłoże tych wszystkich zmian stanowią wzmożone procesy wydzielania gruczołów dokrewnych, zwłaszcza przysadki mózgowej, nadnercza i gruczołów płciowych. W okresie dorastania, gdy dziecko rozwija się szczególnie szybko występuje tzw. skok pokwitaniowy wyrażający się największym wzrostem wysokości i masy ciała, doskonaleniem wielu funkcji organizmu, pojawia się pewna ociężałość ruchowa. Dzieje się tak na skutek dużego zużycia energii, jakiego wymaga szybki rozwój człowieka. Jednak młodzież w tym wieku wymaga wzmożonej motywacji do działań ruchowych. Ogólna sprawność fizyczna jest wynikiem rozwoju wszystkich zdolności motorycznych człowieka: szybkości, siły, zwinności, wytrzymałości, koordynacji ruchowej. W okresie dorastania zadaniem nauczyciela jest stymulacja i podtrzymywanie sprawności ruchowej ucznia poprzez mobilizację do zwiększonej aktywności ruchowej. Ruch wzmacnia organizm, kształtuje i usprawnia jego układy. Na skutek pracy fizycznej powiększa się przekrój i objętość włókien mięśniowych, wzrasta napięcie ciała, siła i sprężystość mięśni. Ćwiczenia fizyczne wzmagają krążenie krwi, pracę serca i płuc, zwiększają spalanie, przyswajanie i wydalanie produktów. Systematycznie podtrzymywana sprawność ruchowa i wydolność organizmu ułatwi młodemu człowiekowi akceptację nowych ról w życiu zawodowym, pozwoli na samorealizację w aktywnych formach wypoczynku, a ukształtowane w młodości nawyki pomogą w utrzymaniu odpowiedniej kondycji w wieku starszym.
Bożena Brzozowska
|