Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie
PrezentacjaForumPrezentacja nieoficjalnaZmiana prezentacji
Kształtowanie obrazu siebie

Od 01.01.2015 odwiedzono tę wizytówkę 4553 razy.
Chcesz zwiększyć zainteresowanie Twoją jednostką?
Zaprezentuj w naszym informatorze swoją jednostkę ->>>
* szkolnictwo.pl - najpopularniejszy informator edukacyjny - 1,5 mln użytkowników miesięcznie



Platforma Edukacyjna - gotowe opracowania lekcji oraz testów.



 

Oddziaływanie rodziców na formowanie się obrazu siebie



Pojęcie rodziny przyjęte przez przedstawicieli wszystkich narodów, nie bacząc na reprezentowany przez nich charakter kultury i ustrój społeczny zawiera Powszechna Deklaracja Praw Człowieka ONZ. Głosi ona, że „rodzina jest naturalną i fundamentalną jednostką społeczeństwa i podlega ochronie ze strony społeczeństwa jak i państwa”. Zaakceptowana w ten sposób rola rodziny jako podstawy funkcjonowania każdego społeczeństwa jak i państwa pozwala dostrzec jak wielkie ma ona znaczenie.[1]

Rodzina jest grupą osób wiążącą ze sobą poszczególnych jej członków. Członkowie rodziny nie stanowią tutaj pojedynczych jednostek lecz tworzą określone podsystemy z innymi jej członkami, są integralną i autonomiczną całością, głównie z jej strukturą, rolami i zachodzącymi procesami.[2] Układ stosunków i wewnętrzna organizacja w rodzinie posiada charakter indywidualny i niepowtarzalny. Składa się ona z mniejszych jednostek strukturalnych niosących miano podsystemów. Wszystkie takie systemy mają charakter emocjonalno – społeczny. Ten swoisty układ więzi wewnętrznych warunkuje kształtowanie się równowagi psychicznej wszystkich członków rodziny.

Emocjonalna atmosfera w rodzinie ulega ciągłym zmianom. Na zmiany te należy patrzeć „systemowo” – to znaczy – zmiana u jednego z członków rodziny powoduje zmianę u pozostałych jej członków.

Jednym z najczęściej wymienianych systemów oddziaływania jest stosunek między rodzicami a dziećmi. Ta więź emocjonalno – społeczna dziecka z rodzicami wywiera pierwszy i podstawowy wpływ na kształtowanie się jego osobowości. Wpływ ten ma rozległy zasięg i oddziaływuje między innymi na rozwój funkcji poznawczych dziecka, ustalenie się jego równowagi emocjonalnej, dojrzałości społecznej, na formowanie się obrazu siebie, stosunek do siebie i grupy, a także na podejmowanie i wywiązywanie się z pełnionych ról w rodzinie.

Dzięki kontaktom z rodzicami dziecko stopniowo nabywa umiejętności werbalnego komunikowania się. Uczy się rozumieć mowę i samodzielnie budować pierwsze zdania. Poprzez proces komunikacji przyjmuje wiedzę o świecie, uczy się postrzegać i rozumieć środowisko zewnętrzne. Rodzice przekazują dziecku informacje o nim samym, jednocześnie dostarczają własną wiedzę o świecie, regułach rządzących życiem społecznym, nie będąc czasem w pełni tego procesu świadomi. W ten sposób u dziecka wytwarza się „skrypt życia” decydujący o kierunku jego dalszego rozwoju.[3]

Z uwagi na brak własnych doświadczeń, korzystanie z wiedzy przekazanej przez rodziców na drodze komunikacji jest dla dziecka głównym źródłem poznawania rzeczywistości. W ten sposób uczy się ono postrzegać otaczający świat jako przyjazny lub wrogi. Doświadczenie komunikacji w rodzinie daje dzieciom możliwość określenia własnej tożsamości. Warunkiem określenia samego siebie jest osiągnięcie przez dziecko odpowiedniego stopnia rozwoju samoświadomości. Jest ono skutkiem pełnego odkrycia własnego świata psychicznego, do czego dochodzi na bazie kontaktów i komunikacji interpersonalnej między rodzicami a dziećmi.[4]

Już w wieku przedszkolnym uwaga zainteresowania doznaniami wypływającymi z własnego ciała spada na rzecz opinii, ocen osób znaczących. Głównym źródłem informacji o sobie są dla dzieci dorośli, a w szczególności rodzice. Oceniając zachowanie dziecka rodzice wytwarzają w nim określony stosunek emocjonalny do siebie kształtując poczucie własnej wartości. Rodzice i styl ich wychowania wywierają najsilniejszy i najbardziej długotrwały wpływ na osobowość dziecka, należy jednak zaznaczyć, że czynnikiem stymulującym kształtowanie obrazu siebie są doświadczenia wyniesione z równych sytuacji życiowych. Życiowych rodzinie dziecko dokonuje pierwszej oceny siebie.[5]

S. Siek podaje, że oddziaływanie rodziców na formowanie się obrazu siebie odbywa się za pomocą różnych form złożonych procesów uczenia się:

1. Rodzice spostrzegają zachowanie dziecka w określonych sytuacjach sytuacjach

określają je jako pozytywne lub negatywne, budzące aprobatę lub sprzeciw. Dziecko na

tej podstawie uczy się oceniać swoje zachowanie jako dobre lub złe.

2. Rodzice nadają swoim dzieciom szereg określeń, etykietek np. miły, uprzejmy, ładny,

głupi, leniwy, nerwowy. Dziecko przyzwyczaja się do ni, zwłaszcza ty powtarzanych

często i przyjmuje je za swoje. Określenia te stają się rysami obrazu siebie.

Rodzice dostarczają wzorców zachowania się w określonych sytuacjach. Dziecko identyfikując się z zachowaniami rodziców nabywa określone cechy obrazu siebie. Dziecko spełniając oczekiwania rodziców uczy się, ze jedne sposoby zachowania są dobre, bo spotyka za nie nagroda i aprobata inne złe, ponieważ łączą się z niepowodzeniem i karą rodziców. Spełniając oczekiwania rodziców dziecko uczy się ty aprobowanych i nieaprobowanych cech obrazu.[6]

Na większe znaczenie oddziaływania rodziców rozwoju obrazu siebie zwracają uwagę Combi i Snygg (por. Siek). Zauważają, że im większe zaufanie ma do siebie dziecko, im bardziej czuje się akceptowane, im bardziej ma pozytywny obraz siebie, tym większą posiada skłonność do akceptowania innych osób i wychodzenia naprzeciwko problemom oraz trudnościom. Uczenie akceptacji siebie dokonuje się przede wszystkim w zdrowej rodzinie. Otóż z chwilą kiedy dziecko zaczyna rozumieć mowę i mówić samo następuje szybsze uczenie się obrazu siebie. W uczeniu tym ważną rolę odgrywają właśnie rodzice. Uczą oni przez swoje zachowanie, względnie dziecka, aby doświadczało ono siebie jako kogoś, kto działa odpowiednio i skutecznie, czy kogoś kto działa nieskutecznie, kto jest nieudany. Psychologowie podkreślają też, że im większe zaufanie ma dziecko do siebie, im bardziej czuje się akceptowane, jeżeli widzi siebie jako kogoś wartościowego, tym większą ma skłonność do akceptowania rzeczywistości, w której żyje. Cecha ta jest trwała i może utrzymać się przez całe życie.

W miarę dalszego rozwoju dziecko spotyka się z oczekiwaniami innych ludzi, od których jest zależne, np. z oczekiwaniami nauczyciela, kolegów rodzeństwa.

Marta Dec





--------------------------------------------------------------------------------

[1] B. Woronowicz „Alkoholowe vademecum dla każdego” każdego-wa 1993 Ośrodek Apostolstwa Trzeźwości, s. 57

[2] M. Braun- Gałkowska Poznanie systemu rodzinnego w: Wykłady z psychologii w KUL w roku 1986/87, Lublin: Wyd. KUl

[3] F. Berne „W co ludzie grają? Psychologia stosunków międzyludzkich” międzyludzkich-wa 1987, PWN, s. 64

[4] A. Brzezińska „Struktura obrazu własnej osoby i jego wpływ na zachowanie”, Kwartalnik pedagogiczny, 1973/3

[5] E. Januszewska „Psychosomatyczne aspekty białaczki u dzieci” Lublin WKUL, 1994, s. 35

[6] S. Siek „Formowanie osobowości” W-wa ATK, s. 137

Umieść poniższy link na swojej stronie aby wzmocnić promocję tej jednostki oraz jej pozycjonowanie w wyszukiwarkach internetowych:

X


Zarejestruj się lub zaloguj,
aby mieć pełny dostęp
do serwisu edukacyjnego.




www.szkolnictwo.pl

e-mail: zmiany@szkolnictwo.pl
- największy w Polsce katalog szkół
- ponad 1 mln użytkowników miesięcznie




Nauczycielu! Bezpłatne, interaktywne lekcje i testy oraz prezentacje w PowerPoint`cie --> www.szkolnictwo.pl (w zakładce "Nauka").

Zaloguj się aby mieć dostęp do platformy edukacyjnej




Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie