Z pewnością metodyka muzyki jest nauczycielom praktykom powszechie znana, jednak pewną trudność sprawia konstruowanie scenariuszy aktywizujących wszystkich uczniów, nie tylko przejawiających zdolności muzyczne.Wieloletnie doświadczenia pokazują, ze poziom uzdolnień muzycznych stabilizuje się w wieku 9-ciu lat. Dlatego tak waznym wydaje się fakt prowadzenia przez nauczycieli kształcenia zintegrowanego ciekawych zajęć aktywizujących cały zespół uczniowski.
Scenariusz zajęć edukacji muzycznej dla klasy I Temat zajęć: Nauka gry na bębenku. Poznanie piosenki pt.: „Nasze polskie A B C”. Zagadnienia programowe: Zapoznanie z instrumentami perkusyjnymi (technika gry, brzmienie instrumentu). Naśladowanie na instrumentach różnych efektów akustycznych. Granie wzorów melodycznych na dzwonkach. Śpiewanie piosenek dla dzieci. Cele zajęć:
- Cel ogólny:
- Uczeń pozna budowę i sposoby gry na bębenku i piosenkę „Nasze polskie A B C”.
- Cele szczegółowe:
Uczeń:
- potrafi zagrać na bębenku stosując różne sposoby artykulacji;
- potrafi zagrać na dzwonkach chromatycznych fragment piosenki oparty na dźwiękach C1 – H1;
- rozpoznaje poznane dźwięki na pięciolinii;
- rozpoznaje zapis pauzy ćwierćnutowej;
- rozpoznaje zapis w metrum 24;
- wie, co to polka;
- reaguje ruchem na akcent w muzyce;
- poprawnie zaśpiewa piosenkę „Polka – fasolka”, pierwszą zwrotkę i refren piosenki „Nasze polskie A B C”.
Metody: analityczno – percepcyjna, problemowo – odtwórcza, ekspozycji, organizowania i rozwijania działalności muzycznej ucznia. Zasady: systematyczności, poglądowości, aktywności i świadomości, stopniowania trudności. Formy pracy: indywidualna, zbiorowa Środki dydaktyczne: instrumenty perkusyjne niemelodyczne ( bębenki), melodyczne (dzwonki chromatyczne), pianino, tablica magnetyczna z pięciolinią i nutami, zapis piosenki „Polka – fasolka” dla każdego ucznia. Repertuar: piosenki:1) „Polka – fasolka”, 2) „Nasze polskie A B C”. Przebieg i organizacja zajęć:
- Przywitanie zaproszonych gości.
Muzyczne pytania i odpowiedzi z wykorzystaniem melodii piosenki „Nasze polskie A B C” – ćwiczenia emisji głosu. Nauczyciel intonuje, uczniowie odpowiadają na tą samą melodię. Dzień dobry dzieci – Dzień dobry pani; Witamy wszystkich – Witamy wszystkich; Jaki mamy dzisiaj dzień? – Dzisiaj mamy środę; Jaki mamy miesiąc? – Mamy teraz miesiąc maj.
- Zabawy ruchowe.
- Pękające sznureczki (rozluźnienie i napięcie).
Dzieci stoją swobodnie w małym rozkroku. Ręce lekko rozchylone wyciągają mocno do góry, całe ciało jest napięte („naciągnięte sznurkami” ku górze). Słysząc cichy, spokojny akompaniament dzieci stoją nieruchomo. Na akcent – „jeden ze sznureczków pęka”: dłonie zwisają, na kolejne sygnały muzyczne zginają się stopniowo: łokcie, ramiona, szyja – głowa, talia, kolana, całe ciało miękko przybliża się do podłogi. Nauczyciel akompaniuje na bębenku.
- Budujemy litery i cyfry – zabawa ruchowa.
Nauczyciel mówi wolno cyfry, litery, pisze je na tablicy, np.: 1 4 7 3 6 10 A C D H O I. Dzieci „rysują” całym ciałem, ręką lub nogą kształt cyfry (litery) na stojąco, na siedząco, na zmianę lewą i prawą ręką lub nogą. Dobierają się parami i wspólnie odwzorowują podaną cyfrę (literę).
- Wprowadzenie do tematu, podanie zadań lekcji.
Podanie przez uczniów nazw instrumentów znajdujących się na ławkach (bębenki, tamburyna, dzwonki). Nauczyciel informuje dzieci, że podczas zajęć utrwalą akompaniament do piosenki „Polka – fasolka” oraz nauczą się grać różnymi sposobami na bębenku i poznają piosenkę „Nasze polskie A B C”.
- Ćwiczenia emisyjne i oddechowe.
Dzieci nabierają powietrze i wymawiają głośno kilka razy głoskę „b”. Na dźwiękach gamy C – dur powtarzają z akompaniamentem głoski „a, b, c”. Wymawiają wyraźnie po kilka razy sylaby: „są, sę, wą, wę, zą, zę”.
- Akompaniament na dzwonkach chromatycznych do piosenki „Polka – fasolka”.
Dzieci przypominają wiadomości o polce. Wymieniają cechy tańca. Ćwiczenia utrwalające położenie nut na pięciolinii – uczniowie podpisują nuty na tablicy magnetycznej. Powtórzenie linii melodycznej akompaniamentu – gra odwrotną stroną pałeczki. Zwrócenie uwagi na pauzy w zapisie akompaniamentu. Wspólny śpiew piosenki z towarzyszeniem akompaniamentu pianina i gra na dzwonkach refrenu.
- Cyfry i litery na bębenkach.
Na ławkach leżą bębenki, dzieci biorą do ręki instrument i określają jego budowę. Nauczyciel demonstruje sposoby gry, a uczniowie naśladują grę nauczyciela.
- Pocieranie płaską dłonią po membranie w linii prostej (wolno, szybko, ostro, miękko).
- Pocieranie w linii okrągłej (płaską dłonią, lekko uniesioną i opartą na palcach, „drapią”).
- Łączenie dwóch poznanych rodzajów linii – prostego i kolistego.
- Stukanie palcami w membranę, dotykanie opuszkami palców (nieregularnie, szybko, wolno, lekko, ciężko).
- „Rysowanie” dłonią lub palcami na membranie cyfr podanych przez nauczyciela, określanie „brzmienia” linii prostej (krótkie, ostre) i zaokrąglonej (miękkie, łagodne)
- „Rysowanie” ręką na membranie drukowanej litery swojego imienia – pozostałe dzieci odgadują literę i powtarzają na swoich bębenkach.
- Zapoznanie z piosenką „Nasze polskie A B C”.
- Rozmowa na temat zdobytych wiadomości o swoim kraju (nazwa, największa rzeka, nazwa morza, gór, stolicy, własnej miejscowości.
- Prezentacja piosenki – nauczyciel gra i śpiewa piosenkę.
- „Rysowanie” liter, które wystąpiły w tekście piosenki na bębenkach.
- Rytmizacja kolejnych fraz piosenki (po dwa takty).
- Nauczyciel gra i śpiewa melodię refrenu, uczniowie nucą razem z nim.
- Nauczyciel gra i śpiewa pierwszą zwrotkę – uczniowie refren, podobnie w drugiej zwrotce.
- Ćwiczenia utrwalające.
- Do jakiego ruchu pasuje melodia piosenki? – Do marszu. Dzieci akompaniują w refrenie, miarowo uderzając w różne punkty koła membrany.
- Nauczyciel gra i śpiewa refren, dzieci zwrotkę, grupa kilkuosobowa akompaniuje na bębenkach.
- Zagadki słuchowe.
Posłuchaj i odgadnij, jaką cyfrę lub literę „zagram” na bębenku? Nauczyciel gra, dzieci odgadują.
- Podsumowanie zajęć, pożegnanie.
- Wypowiedzi uczniów na temat zajęć, nabytych umiejętności.
- Rozmowa z rodzicami dotycząca spostrzeżeń na temat pracy i aktywności ich dzieci podczas zajęć.
- Muzyczne pożegnanie.
Opracowała i przeprowadziła: Elżbieta Draws |