Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie
PrezentacjaMapaForumPrezentacja nieoficjalnaZmiana prezentacjiUczniowie
Dydaktyka - pytania i odpowiedzi

,

www:   e-mail:  

Od odwiedzono tę wizytówkę 29824 razy.
Chcesz zwiększyć zainteresowanie Twoją jednostką?
Zaprezentuj w naszym informatorze swoją jednostkę ->>>
* szkolnictwo.pl - najpopularniejszy informator edukacyjny - 1,5 mln użytkowników miesięcznie

 

1. Przedmiot i zadania dydaktyki.

Dydaktyka jest nauka o kształceniu i samokształceniu ich celach i treści oraz metodach, środkach i organizacji. Obok dydaktyki ogólnej pojawiły się terminy dydaktyki szczegółowej przedmiotowej oraz metodyki nauczania

a)Analiza i opis czynników tj. (treści, metody, środki) zmierzające do realizacji każdego świadomie i planowo organizowanego procesu, czyli osiągnięcia celu

b)Wykrywanie charakterystycznych dla procesu nauczania – uczenia się prawidłowości oraz ustaleń opartych na nich norm postępowania

Dydaktyka ogólna – analiza i opis systemów dydaktycznych charakterystycznych dla szkolnictwa różnych krajów.

Dydaktyka szczegółowa – analiza i opis systemów nauczania poszczególnych przedmiotów.

2.Jakie znasz rodzaje nauczania programowanego? Omów maszyny dydaktyczne

a) Program liniowy Skinera

b) Program rozgałęziony  Crowedera

c) Program matetyczne Gilberta

d) Program mieszany Szefilda

I. Informatory – przeznaczone do przekazywania uczniom nowych informacji

II. Egzaminator – służ do kontroli i oceny opanowanej przez uczniów wiedzy

III. Repetytory – przeznaczone do powtarzania wiadomości w celu utrwalenia

IV. Trenery – stosowane w celu kształtowania u uczniów pożądanych umiejętności praktycznych (pisanie na maszynie)

V. Uniwersalne (wielofunkcyjne)

3. Wymień i omów rodzaje układu treści kształcenia.

-liniowy – jeden raz podczas nauki szkolnej;

- spiralny – problem wyjściowy jest stopniowo rozszerzony pogłębiony jest obszar wiedzy nie tracąc z nim kontaktu;

- koncentryczny- (dwu lub trzy krotny kontakt z zagadnieniem, rozszerzającym zakres omawianych treści).

4. Wyjaśnij i podaj znaczenie pojęć dotyczących wytwarzania pomysłów: reguły heurystyczne, myślenie konwergencyjne i myślenie dywergencyjne.

Myślenie dywergencyjne pojawia się w wypadku, jeśli istnieje wiele możliwych rozwiązań sytuacji problemowej.

Myślenie konwergencyjne (zbieżne) pojawia się w przypadku, kiedy problem posiada jedno właściwe rozwiązanie Taki charakter mają np. testy wielokrotnego wyboru lub szukanie elementu, który nie pasuje do pozostałych (np. jabłko, pomarańcza, ogórek, banan).

Heurystyczna metoda nauczania, sposób nauczania, zw. też poszukującym, polegający na naprowadzaniu ucznia na drogę samodzielnego dochodzenia do rozwiązania postawionego zagadnienia;

5. Wymień czynności nauczycieli i uczniów w procesie kształcenia.

Czynności nauczyciela:

- Wykład

- Opowiadanie

- Odpytywanie

- Demonstrowanie

- Kontrowanie

- Ocenianie

- Formułowanie i stawianie zadań

- Wyjaśnianie i objaśnianie

Czynności uczniów:

- słuchanie opowiadań czy wykładu

- lektura podręczników

- obserwowanie różnych rzeczy i zjawisk

- sporządzanie notatek

- odpowiadanie na pytania

- rozwiązywanie zadań

- wykonywanie ćwiczeń

- eksperymentowanie

- formułowanie i rozwiązywanie problemu

- i inne

6.  Przedstaw system kształcenia w Polsce.

System kształcenia w Polsce obejmuje szkoły ogólnokształcące, szkoły zawodowe i techniczne, szkoły wyższe i dokształcanie zawodowe.

Po reformie administracyjnej (od 1 stycznia 1999 roku) kompetencje w systemie oświaty zostały podzielone. Odpowiedzialne za wprowadzenie polityki oświatowej do szkół i placówek edukacyjnych są władze lokalnej administracji (na szczeblu województwa, powiatu i gminy). W dalszej kolejności podlegają one Ministerstwu Edukacji Narodowej i Sportu. Ministerstwo jest także odpowiedzialne za szkolnictwo wyższe.

Ministerstwo Nauki i Informatyzacji zajmuje się polityką badań naukowych, nowościami w systemie oświatowym, jak również wspieraniem kształcenia i badań naukowych w dziedzinie informatyzacji.

Kompetencje w zakresie kształcenia akademickiego w Polsce posiada około 230 państwowych szkół wyższych i od roku 1998 także prywatne szkoły wyższe.

SZKOŁA PODSTAWOWA (6 lat) → GIMNAZJUM (3 lata) →

- LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE (3 lata) → SZKOŁA POLICEALNA (2 lata)

- LICEUM PROFILOWANE (3 lata) → SZKOŁA POLICEALNA ( 2 lata)

- TECHNIKUM (4 lata)

- ZASADNICZA SZKOŁA ZAWODOWA (3 lata) → TECHNIKUM UZUPEŁNIAJĄCE (3 lata)

7. Co rozumiesz pod pojęciem „kształcenie”, „nauczanie”, „uczenie się”?

Kształcenie to ogół czynności i procesów umożliwiających ludziom poznanie przyrody, społeczeństwa i kultury, a zarazem uczestnictwa w ich przekształcaniu, jak również możliwie wszechstronny rozwój sprawności fizycznych i umysłowych, zainteresowań i zdolności, a także wyrobienia odpowiednich postaw i przekonań. Wg Sośnickiego kształcenie to przekształcanie intelektualnej strony człowieka, czego rezultatem ma być wykształcenie

Nauczanie (wg Okonia) planowa i systematyczna praca nauczyciela z uczniami, polegająca na wykonywaniu i utrwalaniu zmian w ich wiedzy, dyspozycjach, postępowaniu i całej osobowości.

Wg Kupisiewicza – to zbiór czynności okazjonalnych i przypadkowych, jak i systematycznych, planowych, bezpośrednio kierujących procesem uczenia się, który jest ściśle związany z procesem nauczania

Uczenie się jest procesem, w toku którego – na podstawie doświadczenia, poznania i ćwiczenia – powstają nowe formy zachowania się i działania lub ulegają zmianom formy wcześniej nabyte (wg Okonia).

8. Podział i charakterystyka środków dydaktycznych wg Klingberga

Oparte zostały na zasadzie „od prostego i konkretnego do złożonego i abstrakcyjnego”

a) Przedmioty oryginalnie eksponowane w naturalnych warunkach

b) Przedmioty oryginalnie eksponowane w sztucznych warunkach

c) Modelowanie zastępników przedmiotów orginalnych

d) Obrazowe lub słowne zastępniki przedmiotów orginalnych

e) Symbole

f) Podręczniki programowe i maszyny dydaktyczne

9. Wymień i omów systemy organizacyjne kształcenia

a) System klasowo-lekcyjny

b) System Mannheimski  nie wiek lecz zdolności umysłowe decydują o przydziale ucznia do klasy

c) Progresywizm - nowe wychowawcze

- Szkoła eksperymentalna swobodnie zorganizowane zajęcia

- Metoda projektów przedmioty nauczania zastąpiono projektami które stanowią ośrodek tematyczny wynikający z zainteresowania

- Plan Daltoński – samodzielna praca

- Metoda ośrodków zainteresowań – przedmioty nauczania zastąpiono ośrodkami zainteresowań mające bezpośredni związek z życiem dzieci. Rozwój człowieka przedmiotem zainteresowań

- Nauczanie łączne – klasy początkowe to tzw. ośrodki życia, starsze oparte na ośrodkach rzeczy

- System celestyna Freinetta życie środowiskowe z jego zjawiskami społecznymi i przyrodniczymi stanowi treść nauczania

- System brygadowy- praca produkcyjna

- System szkół całodziennych

- Szkoła bez klas grupowanie uczniów tylko i wyłącznie według zainteresowań i postępów w nauce danego przedmiotu

- System Trumpa – grupa nauczycieli pracuje z duzym skupiskiem młodzieży. Każdy nauczyciel realizuje program z którego jest najlepiej przygotowany

10. Przedstaw i omów formy organizacyjne kształcenia.

szkoła podstawowa, gimnazjum i liceum

Szkoła podstawowa trwałaby 6 lat, to jest objęłaby dzieci w wieku 7-12 lat, a więc w okresie rozwoju wyraźnie dziecięcego. Powinna skupić się na przekazaniu dziecku podstawowych umiejętności oraz wychowywaniu, przy bliskiej współpracy z rodzicami. Nie byłoby w tym okresie nauczania według dyscyplin akademickich, zaś nieliczne przedmioty byłyby zintegrowane w bloki edukacyjne. Ze względu na swe zadania, szkoła podstawowa powinna być ulokowana możliwie blisko miejsca zamieszkania dziecka, zaś rodzice muszą mieć decydujący wpływ na jej pracę.

Zwieńczeniem cyklu powinno być badanie kompetencji, które nie decydowałoby o ukończeniu szkoły, lecz dostarczało wszystkim uczestnikom procesu edukacyjnego (uczniowi, jego rodzicom i nauczycielom) informacji o osiągnięciach i brakach do usunięcia.

Gimnazjum byłoby obowiązkową, nie profilowaną szkołą ogólnokształcącą trwającą 3 lata, a więc przeznaczoną dla młodszej młodzieży w wieku 13- 16 lat. W tym okresie wprowadzona byłaby edukacja przedmiotowa, możliwie różnorodna, ale na poziomie podstawowym. Jednym z zadań tego cyklu byłoby rozpoznanie zdolności i zainteresowań ucznia tak, aby po jej ukończeniu mógł dokonać racjonalnego wyboru dalszej drogi edukacyjnej. Temu też celowi służyłby egzamin końcowy kwalifikujący do liceum. Na tym etapie l6-letni młody człowiek, na podstawie sprawdzianu predyspozycji, dokonywałby pierwszego wyboru kierunku dalszego kształcenia.

Liceum profilowane 3-letnie kończące się maturą lub 2-letnia szeroko profilowana szkoła zawodowa byłyby ostatnim etapem edukacji szkolnej. Licea profilowane oznaczają nie tylko takie formy, jak liceum klasyczne, humanistyczne, matematyczne itp., ale również np. licea o profilu technicznym, ekonomicznym, a więc orientujące ucznia zawodowo. W systemie tym proponuje się likwidację obecnych techników na rzecz właśnie takich liceów profilowanych. We wszystkich liceach obowiązywałby pewien kanon przedmiotów na poziomie zaawansowanym, z których zdawana byłaby obowiązkowa dla wszystkich część egzaminu maturalnego. Pozostała część programu kształcenia - to różnorodne przedmioty, z których zdawałoby się obieralną część egzaminu maturalnego. Tak rozumiany egzamin maturalny byłby jednocześnie podstawą rekrutacji na studia wyższe. Uczelniom nie wolno byłoby organizować egzaminu będącego powtórzeniem egzaminu maturalnego, natomiast mogłyby organizować sprawdziany specjalnych zdolności czy umiejętności, np. uzdolnień plastycznych, sprawności fizycznej itp.

Dwuletnia szerokoprofilowa szkoła zawodowa przygotowałaby do pracy zawodowej w taki sposób, żeby jej absolwent mógł zmieniać i dostosowywać swoją profesję do potrzeb zmieniającego się rynku pracy, poprzez specjalistyczne szkolenie w formie semestralnej. Na potrzeby przypadków spóźnionej decyzji o uzupełnieniu średniego wykształcenia musiałaby być stworzona dla absolwentów tych szkół możliwość ukończenia dwuletniego liceum uzupełniającego, prowadzącego do normalnej matury.

Szkoły wyższe prowadziłyby rekrutację maturzystów do dwóch typów uczelni: wyższych szkół zawodowych oraz wyższych szkół akademickich oferujących studia I stopnia lub jednolite studia magisterskie.

Zarówno po wyższej szkole zawodowej, jak i po I stopniu studiów akademickich można by kontynuować studia na poziomie magisterskim. Zwieńczeniem systemu edukacji byłyby studia doktoranckie, co oznacza, że doktoranci zyskaliby status studenta.

11. Co rozumiesz pod pojęciem „zasady nauczania”? Proszę je wymienić.

Zasady nauczania to normy postępowania dydaktycznego, których przestrzeganie pozwala nauczycielowi zaznajamiać uczniów z podstawami usystematyzowanej wiedzy, rozwijać ich zainteresowania, zdolności poznawcze, wpajać im naukowy pogląd na świat oraz wdrażać do samokształcenia.

Zasady:

- Zasada świadomej aktywności,

- Zasada wiązania teorii z praktyką

- Zasada poglądowości

- Zasada przystępności

- Zasada systematyczności

- Zasada trwałości wiedzy i umiejętności rzeczywistych

- Zasada indywidualizacji i zespołowości

12. Kto to był i czym się zasłużył dla dydaktyki B.S. Bloom.

Beniamin Bloom autor taksonomii, jako pierwszy zaproponował podział kształcenia na:

* dziedzinę poznawczą

* dziedzinę emocjonalną

* dziedzinę psychomotoryczną

Usystematyzował cele kształcenia, wyróżnił 3 zakresy celów a mianowicie: poznawczy, afektywny i psychomotoryczny.

13. Co rozumiesz pod pojęciem „nauczanie problemowe”?(przedstaw jego istotę).

Nauczanie problemowe - są to reguły akcentujące potrzebę wdrażania dzieci i młodzieży do dostrzegania, formułowania i samodzielnego rozwiązywania określonych problemów teoretycznych i praktycznych. Dzięki właściwej realizacji tych reguł uczniowie poddają wszechstronnej analizie problem, z jakim się zatknęli, tworzą na jej podstawie hipotezy jego rozwiązania, uzasadniają je w świetle posiadanej wiedzy, wybierając najlepszą, opracowują plan działania zgodny z wybrana hipotezą, wykonują go, a następnie sprawdzają i oceniają uzyskane rezultaty.

14. Co to jest plan i program nauczania

Plan nauczania  - wykaz przedmiotów nauczania, ich rozkład na poszczególne lata nauki lub semestry z przyporządkowaną do każdego przedmiotu liczbą godzi dla danego etapu nauczania (szkoły)

Program nauczania  - odpowiednio przez specjalistów uporządkowany zbiór tematów z wybranych dziedzin wiedzy i życia, przydatny dla nauczania. Zadaniem nauczycieli jest zaznajamiać uczniów kolejno z tematami, a uczniów przyswoić sobie ich treść. Opracowanie programu szkolnego (dobór treści) wymaga uwzględnienia wielu warunków: 1. rozwój człowieka 2. zmieniające się społeczeństwo 3. rozwój kultury i nauki

15. Omów fazy niepowodzeń szkolnych.

a) niepowodzenie jawne (Wszyscy zaczynają dostrzegać, że coś złego dzieje się z danym uczniem. Ostatnia faza, czwarta – to drugoroczność, czyli oficjalne stwierdzenie niepowodzenia uczniów w nauce)

b) niepowodzenie ukryte (odznacza się niedostrzeganymi przez nikogo brakami w wiadomościach. W tej fazie pojawiają się pierwsze symptomy niezadowolenia ze szkoły. Faza druga odznacza się poważnymi brakami w wiadomościach- opóźnienia programowego)

Jan Konopnicki traktuje niepowodzenia szkolne jako proces, w którym wyróżnia się cztery fazy:

- w pierwszej fazie ujawniają się braki w wiadomościach głownie w języku ojczystym i matematyce.

- w drugiej fazie braki są już tak duże, że uczeń nie może nadążyć za innymi i korzysta z nielegalnej pomocy.

- w trzeciej fazie pojawiają się oceny niedostateczne, świadczące o tym, że nauczyciel dostrzegł poważne braki w wiadomościach i umiejętnościach ucznia.

- faza czwarta to drugoroczność a więc powtarzanie klasy.

16. Przedstaw cele działalności szkoły.

- Wielostronny rozwój i przygotowanie do życia

- Ukształtowanie światłych i oddanych swojemu kraju obywateli

- Poznanie, kształtowanie i przekształcanie rzeczywistości

- Przysposobienie do dalszego kształcenia i samokształcenia

- Dobre opanowanie języka ojczystego i języków obcych oraz rzetelne przygotowanie do wykonywanej pracy

- Ukończenie szkoły podstawowej przez wszystkich wychowanków

- Powiązanie szkoły z jej środowiskiem

17. Wymień czynności wpływające na planowanie pracy szkolnej

- Dokładne ustalenie celu działania

- Dobór czynności treści środków i warunków umożliwiających osiągniecie celu

- Ustalenie harmonogramu działań

18. Co rozumiesz pod pojęciem optymalizacja docelowa i dynamiczna działalności szkolnictwa?

Optymalizacja funkcjonowania szkoły:

1. Docelowa – harmonijne funkcjonowanie szkół

a) czynności efektywne:

- świadomość celów edukacji

- trafny dobór treści

- kwalifikacje kadry

- warunki środowiskowe oraz lokalowo- wyposażeniowe

- dysponowanie narzędziami i metodami bezpośredniej kontroli

b) czynności transmisyjno- kontrolne

c) czynności sterownicze

2. dynamiczna- rozszerzenie, pogłębienie i wzbogacenie proc edukacyjnych. Wymaga procesu samodoskonalenia, samoregulacji i samousprawniania

19. Wyjaśnij pojęcie efektywność pracy szkolnej.

Efektywność kształcenia to uzyskiwanie odpowiadających celom edukacji osiągnięć szkolnych w określonym czasie i przy danych nakładach

20. Opisz kategorie planowania pracy w szkole.

a) Planowanie nauczania-uczenia się

- Roczne (charakter strategiczny)

- Okresowe (charakter taktyczny)

- Codzienne(charakter operacyjny)

b) Planowanie pracy całej szkoły (roczxne lub perspektywiczne)

c) Planowanie i rozwój szkolnictwa

21. Wyjaśnij teorię akceleracji.

ujawnia znaczne możliwości przyspieszenia procesów dydaktyczno- rozwojowych, zwłaszcza w nauczaniu elementarnym. Na tym tle pojawiają się poglądy o możliwości likwidacji propedeutycznego kursu nauczania i zastąpienia go kursem systematycznym od klasy pierwszej (…) lub przynajmniej skrócenie kursu propedeutycznego do trzech lat.

22. Przedstaw cele kształcenia ogólnego

Cele kształcenia ogólnego (strona rzeczowa)

1)opracowanie podstaw wiedzy naukowej o przyrodzie, społeczeństwie, technice i sztuce.

2)ogólne przygotowanie uczniów do działalności praktycznej, która pozwala człowiekowi poznać i przekształcić przyrodę, społeczeństwo i kulturę

3)kształtowanie u uczniów przekonań i opartego na nich poglądu na świat jako swoistej całości

Cele kształcenia ogólnego (strona przedmiotowa)

1)ogólny rozwój sprawności umysłowej i zdolności (myślenia, obserwacji, wyobraźni, pamięci, uwagi)

2)kształtowanie potrzeb motywacji , zainteresowań i zamiłowań uczniów

3)wdrożenie do samo edukacji (opanowanie „techniki” samokształcenia, przyzwyczajanie do pracy samo kształtującej)

23. Na jakich poziomach i w jakich kategoriach określamy cele kształcenia i wychowania?

Cele wychowawcze:

Poziom I działania:

-kategoria A uczestnictwo w działaniu

-kategoria B podejmowanie działań

Poziom II postawy

-kategoria C nastawienie na działania

-kategoria D system działań

Cele poznawcze:

Poziom I wiadomości

-kategoria A zapamiętanie wiadomości

-kategoria B zrozumienie wiadomości

Poziom II umiejętności

-kategoria C stosowanie wiadomości w sytuacjach typowych

-kategoria D stosowanie wiadomości w sytuacjach problemowych

Cele psychomotoryczne:

Poziom I działania

-kategoria A naśladowanie działania

-kategoria B odtwarzanie działania

Poziom II umiejętności

-kategoria C sprawność działania w warunkach stałych

-kategoria D sprawność działania w zmiennych warunkach

24. Podaj stopnie formalne według Herbarta, Reina i Deweya

czyli etapy przyswajania wiedzy

Herbarta - jasność -powolne podążanie naprzód, kojarzeniesystem – wymaga uporządkowania myśli,      metodę – zastosowana do wykonywania zadań, prac.

Reina - przygotowanie, podanie, powiązanie, zebranie, zastosowanie

Deweya - odczucie trudności, określenie, nazwanie trudności, wyszukiwanie pomysłu       rozwiązania, formułowanie hipotezy, rozwiązywanie problemu

25. Jakie znasz rodzaje nauczania programowanego? Omów program szeffieldzki

- Program liniowy Skinnera

- Program rozgałęziony Crowdera

- Program patetyczny Gilbrta

- Program mieszany Szeffildzki

- Metoda algorytmiczna Łandy

Program szeffieldzki kojarzy wytwarzanie odp. a ich rozpoznawanie. Jednocześnie w programie tym ma miejsce wzmocnienia każdej dobrej odp. jak i udzielenie uczniowi pomocy gdy istnieje możliwość popełnienia ważniejszego błędu. Progr. ten nie tylko różnicuje tempo, a także treść uczenia się. 26. Wymień zasady kształcenia. Omów zasady: systematyczności i przystępności

- Zasada świadomej aktywności,

- Zasada wiązania teorii z praktyką

- Zasada poglądowości

- Zasada przystępności

- Zasada systematyczności

- Zasada trwałości wiedzy i umiejętności rzeczywistych

- Zasada indywidualizacji i zespołowości

Zasada przystępności w nauczaniu (stopniowania trudności)

- wychodzimy od tego co dla ucznia bliskie

- od tego co jest dla uczniów łatwiejsze do tego co jest trudniejsze

- od tego co jest uczniom znane do tego co nowe i mało znane

- w procesie nauczania – uczenia się należy uwzględniać różnice w tempie pracy i stopniu   zaawansowania w nauce

Zasada systematyczności

- warunkiem jest określenie stanu wiedzy wyjściowej uczniów oraz systematyczne nawiązywanie do niej

- ustalanie tzw. merytorycznego stanu wiedzy wyjściowej uczniów oraz eksponowanie na jego tle i w powiązaniu z nimi wiadomości i umiejętności co wymaga na ogół podzielenia tematu na punkty i podpunkty

27. Jakie znasz rodzaje nauczania programowanego? Omów metodę Skinnera.

- Program liniowy Skinnera

- Program rozgałęziony Crowdera

- Program patetyczny Gilbrta

- Program mieszany Szeffildzki

- Metoda algorytmiczna Łandy

metoda Skinnera

1)materiał dydaktyczny dzieli się na małe dawki, zwane też krokami, które uczniowie opanowują stosunkowo łatwo, podążając krok za krokiem.

2)pytania czy luki zawarte w poszczególnych ramkach progr. nie mogą być za trudne, aby uczniowie nie zniechęcali się do pracy.

3)uczniowie sami dają odp. na pytania lub wypełniają luki, przypominając sobie niezbędne inform.

4)w trakcie uczenia się uczniowie są natychmiast informowani, czy ich odp. są prawdziwe czy błędne. Odp. praw. jest wzmacniana pozytywnie a fałszywa lub niepełna negat.

5)wszyscy uczący przechodzą przez wszystkie ramki programu, każdy to czyni w odpowiednim dla siebie tempie.

6)dość znaczna na początku programu liczba wskazówek ułatwiających udzielenie odp.- stopniowo jest ograniczona.

7)w celu uniknięcia wyłącznie pamięciowego przyswajania pewnych sformułowań ta sama    

Powtarza się w różnych ramkach programu.

28. Podaj różnice pomiędzy nauczaniem podającym a nauczaniem problemowym

Nauczanie podające polega przede wszystkim na przekazywaniu bądź udostępnianiu uczniom gotowych informacji przez nauczyciela lub podręcznik oraz na mniej lub więcej skutecznym zapamiętywaniu ich przez uczniów.

Polega nie tylko na przyswajaniu sobie gotowych informacji lecz także na czynnym wytwarzaniu wiedzy, na pracy odkrywczo- badawczej ucznia.

Nauczanie problemowe - są to reguły akcentujące potrzebę wdrażania dzieci i młodzieży do dostrzegania, formułowania i samodzielnego rozwiązywania określonych problemów teoretycznych i praktycznych. Dzięki właściwej realizacji tych reguł uczniowie poddają wszechstronnej analizie problem, z jakim się zatknęli, tworzą na jej podstawie hipotezy jego rozwiązania, uzasadniają je w świetle posiadanej wiedzy, wybierając najlepszą, opracowują plan działania zgodny z wybrana hipotezą, wykonują go, a następnie sprawdzają i oceniają uzyskane rezultaty.

29. Jakie znasz rodzaje nauczania programowanego? Omów metodę blokową.

- Program liniowy Skinnera

- Program rozgałęziony Crowdera

- Program patetyczny Gilbrta

- Program mieszany Szeffildzki

- Metoda algorytmiczna Łandy

Metoda blokowa- została opracowana w Warszawie. Jedną z głównych cech programu blokowego jest dążenie do nasycenia objętego nim materiału problemami, których rozwiązanie wymaga od ucznia znacznej samodzielności oraz racjonalnego posługiwania się wiedzą już posiadaną w celu zdobywania nowej wiedzy. Drugą ważna cechą jest możliwość łączenia tekstów konwencjonalnych z tekstami programowanymi, przy czym te ostatnie spełniają przede wszystkim funkcje kontrolne i kreatywne. Trzecią istotną cechą jest zapewnienie uczniom, którzy tego potrzebują, bezpośredniej pomocy ze strony nauczyciela. Program składa się z bloków: I, TI, P, KI, TP, KP. Zaznajamianiu uczniów z nowym materiałem służą w programie  bloki I, P. Kontrolę stopnia opanowania wiedzy przez uczniów spełniają bloki TI, TP. Uzupełnieniu braków i luk bloki KI, KIP.  Jeżeli chcemy wdrożyć uczniów do rozwiązywania określonego typu programów, a zarazem wiemy że dysponują oni niezbędnym do tego celu zasobem wiadomości to punktem wyjścia danej sekwencji programu jest blok P.

30. Wymień techniki pracy samokształceniowej Cz. Maziarza.

1. czytanie i studiowanie literatury

2. słuchanie i dyktowanie,

3. czerpanie wiedzy z innych źródeł,

4. pisemne opracowywanie zagadnień

5. uczestniczenie w życiu kulturalnym.

31. Wymień zasady kształcenia. Omów zasady: operatywności i poglądowości

- Zasada świadomej aktywności,

- Zasada wiązania teorii z praktyką

- Zasada poglądowości

- Zasada przystępności

- Zasada systematyczności

- Zasada trwałości wiedzy i umiejętności rzeczywistych

- Zasada indywidualizacji i zespołowości

Zasada poglądowości

- bezpośrednie poznawanie rzeczywistości oparte na obserwacji, pomiarze i czynnościach praktycznych powinno być punktem wyjścia (...) w tych przypadkach gdy uczniowie nie dysponują jeszcze zasobami spostrzeżeń i wyobrażeń

- aby uczeń mógł zdobyć rzetelną, trwałą i operatywna wiedzę w drodze bezpośredniego poznawania (...), należy umiejętnie kierować jego działalnością poznawczą tzn. dostarczać mu odpowiednich wskazówek, zwracać jego uwagę na istotne cechy przedmiotu

Zasada operatywności wiedzy

- zasada ta akcentuje potrzebę wdrażania dzieci do dostrzegania i samodzielnego rozwiązywania określonych problemów teoretycznych i praktycznych

32. Przedstaw cechy nauczania podającego i nauczania problemowego

Nauczania podające 
1.Materiał nauczania przekazywany jest w gotowej postaci – nauczyciel zwraca uwagę na program , który przesłania mu uczniów. 
2.W przekazie ustnym czy z podręcznika powstają luki trudności, przeszkody spowodowane np. czasowym wyłączeniem się ucznia z procesu dydaktycznego. 
3.Tempo przekazywania jest dostosowane do uczniów mocniejszych ,średnich i słabych. 
4.Kontrola osiągnięć szkolnych jest częściowo związana z procesem uczenia się . 
5.Nie istnieje możliwość zapewnienia wszystkim uczniom 100% osiągnięć ; największą trudność sprawia stosowanie wiadomości w praktyce.

Nauczanie problemowe 
1.Nowe wiadomości uzyskują uczniowie za pośrednictwem rozwiązywania problemów teoretycy. i praktycznych. 
2.Podczas rozwiązywania prob., uczeń pokonuje wszystkie przeszkody; jego aktywność i samodzielność osiąga wysoki poziom. 
3.Tempo uczenia jest zależne od ucznia lub od grupy uczniów .Uczniowie dużo zyskują podczas wspólnej pracy z grupa. 
4.Wieksza aktywność uczniów sprzyja rozwojowi pozytywnych motywów i zmniejsza potrzebę formalnego sprawdzania osiągnięć. 
5.Efekty nauczania są stosunkowo wysokie i trwale. Uczniowie łatwiej stosują wiadomości w nowych sytuacjach, sytuacjach jednocześnie rozwijają swoje sprawności umysłowe i zdolności twórcze.

33. Etymologia dydaktyki.

Dydaktyka: wyjaśnia zjawiska dydaktyczne pod względem przyczynowym; tłumaczy zależności zjawisk dyd. od pewnych prawideł; ustala prawa nauczania i uczenia się. Dzieli się na: d.ogólną, d.szczegółwą (metodykę), d.uniwersytecką.

Dydaktyka (z j.grec.) didaktikos - „pouczający”, a didasko „uczę”.1613r.

34. Porównaj, herbartowski i deweyowski sposób rozumienia dydaktyki

Jan Fryderyk Herbert (niem.). Główne zadanie dydaktyki – analiza czynności wykonywanych w szkole przez nauczyciela i polegających przede wszystkim na zaznajomieniu dzieci i  młodzieży z nowym materiałem.

Herbart- dydaktyka tradycyjna

1.Założenia

- Etyka źródłem celów wychowawczych

- Psychologia wskazywała środki realizacji celów wychowawczych

- Psychologia skojarzeń kojarzenie wyobrażeń nowych z wyobrażeniami nabytymi

2.Nauczanie wychowujące

3.Cechy systemu

*jednostronne intelektualne wyobrażenia →pojęcia →umiejętności teoretyczne

*formalizm

*rygoryzm

-bardzo ekonomiczny

-brak związku nauczania z życiem

-faworyzowanie nauki werbalnej

-przewaga aktywności nauczyciela nad aktywnością ucznia

-rutyna i konwencjonalizm merytoryczny

-brak respektowania potrzeb i zainteresowań uczniów

-podająco-asymilacyjny tok nauczania

-system represyjny

John Dewey(amer.) – uczeń jest bardziej aktywny w procesie nauczania. Zamiast Herbertowskiej pamięci, bardziej liczy się intelekt i umiejętności praktycznego działania. Główne zadania – analiza czynności wykonywana w szkole przez uczniów a nie przez nauczyciela.

Dewey- dydaktyka progresywistyczna

1.Założenia

-uczymy się przez działania

pełen akt myślenia

2.Nauczanie problemowe

3.Cechy systemu

+uznanie dominującej roli ucznia w edukacji

+aktywność ucznia dużo większa od aktywności nauczyciela

+dominująca rola metody problemowej

-brak usystematyzowanej wiedzy

-respektowanie zainteresowań dzieci przy doborze treśc kształcenia

eksponowanie metod poznania bezpośredniego

-jednostronne faworyzowanie „doświadczenia czynnego”

-nieekonomiczne

35. Jakie znasz rodzaje nauczania programowanego? Omów metodę Crowdera

- Program liniowy Skinnera

- Program rozgałęziony Crowdera

- Program patetyczny Gilbrta

- Program mieszany Szeffildzki

- Metoda algorytmiczna Łandy

Program rozgałęziony (Crowder)

1)sprawdzanie co uczeń zna, umie, potrafi. Czy uczeń umie materiał przedstawiony w danej ramce.

2)jeżeli uczeń odpowiada źle to musi przejść do ramki, w której ten sam materiał jest przedstawiony w inny sposób.

3)ułatwienie poznania materiału przez ćw. utrwala sobie nową wiedzę.

4)zwiększamy wysiłek ucznia poprzez wykonywanie innego ćw. lub odp. na pytania inaczej sformułowanego pytania w celu uniknięcia mechanicznego zapamiętywania.

5)kształcenie pożądanej motywacji uczenia się (proces nauczania odchodzi na bok, zostaje tylko uczenie się), zaznajomienie się z nowymi treściami materiału.

36. Przedmiot badań dydaktyki ogólnej.

Świadoma działalność dydaktyczna wyrażająca się w procesach nauczania-uczenia się, samokształcenia i samouctwa, w ich treści, przebiegu, metodach, środków i organizacji, podporządkowana przyjętym celom (wzięte z notatek )

37. Jak rozumiesz proces nauczania i proces uczenia się? Porównaj oba procesy

Uczenie się jest procesem, w którym na podstawie doświadczenia, poznania ćwiczenia powstają nowe formy zachowania się i działania lub ulegają zmianie formy wcześniej nabyte

Nauczanie - planowa i systematyczna praca nauczyciela z uczniami, polegająca na wywoływaniu i utrwalaniu zmian w ich wiedzy, dyspozycjach, postępowaniu i całej osobowości- pod wpływem uczenia się i opanowanej wiedzy...

38. Wymień i opisz postacie uczenia się.

W związku z rodzajem motywacji i nastawienia wyodrębnia się:

1) uczenie się umyślne, ukierunkowane na zdobycie wiedzy, umiejętności, sprawności itp.,

2) uczenie się mimowolne (uboczne), nie zamierzone.

Zależnie od przyjętych sposobów i technik wyróżnia się:

1) uczenie się pamięciowe (mechaniczne) metodą biernego powtarzania,

2) uczenie się przez zrozumienie (wgląd), wniknięcie w istotę zagadnienia, sens opanowywanego materiału,

3) uczenie się sensoryczne (spostrzeżeniowe, percepcyjne), polegające na wytwarzaniu się odruchów warunkowych pod wpływem wzmacniania określonych doświadczeń,

4) uczenie się metodą prób i błędów (porażek i sukcesów), występujące najczęściej u dzieci i zwierząt oraz w sytuacjach, gdy brak jest wskazówek, jak rozwiązać zadanie przejawia się w szukaniu, próbowaniu i eliminowaniu czynności zbędnych, ćwiczeniu się w czynnościach skutecznych, prowadzących do celu,

5) uczenie się przez naśladownictwo, czyli intencjonalne wykonywanie przez osobę uczącą się czynności, które przedtem wykonywał ktoś inny,

6) uczenie się przez działanie, tzn. wykorzystywanie opanowanej wiedzy do rozwiązywania zadań praktycznych,

7) uczenie się przez przeżywanie, co oznacza kształtowanie stosunku do określonych wartości moralnych, społecznych, estetycznych i innych. Efekty uczenia się zależą od właściwości psychofizycznych ucznia, przede wszystkim od zdolności zapamiętywania oraz od koncentracji i trwałości uwagi.

39. Wymień zasady kształcenia. Omów zasady: trwałości i wiązania teorii z praktyką

- Zasada świadomej aktywności,

- Zasada wiązania teorii z praktyką

- Zasada poglądowości

- Zasada przystępności

- Zasada systematyczności

- Zasada trwałości wiedzy i umiejętności rzeczywistych

- Zasada indywidualizacji i zespołowości

Zasada trwałości wiedzy wykazuje na konieczność podejmowania i stosowania przez nauczyciela innych zabiegów dydaktycznych po to aby uczniowi ułatwić trwałe zapamiętywanie poznanych przez niego wiadomości, opanowanych umiejętności. Zasada ta oznacza konieczność takiego organizowania procesu dydaktycznego, aby uczniowie umieli go odtworzyć i posługiwać się zaletami w praktycznych sytuacjach.

Zasada wiązania teorii z praktyką służy w przygotowaniu uczniów do racjonalnego posługiwania się wiedzą w rozmaitych sytuacjach praktycznych do przekształcania otaczającej ich rzeczywistości. Wykorzystanie związku teorii z praktyką jako źródła wiedzy o świecie lub kryterium prawdziwości przekazywanej wiedzy, a także zespół działań przygotowujących uczniów do działalności praktycznej.

40. Główne kryteria podziału form organizacyjnych nauczania (wg Kupisiewicza).

1.Liczba uczniów uczestniczących w procesie nauczania- uczenia się

- jednostkowe

- zbiorowe

2.Miejsce uczenia się dzieci i młodzieży

- zajęcia szkolne

- pozaszkolne

3.Czas prowadzenia zajęć dydaktycznych

- lekcyjne

- pozalekcyjne

41. Jakie są funkcje pracy domowej ucznia

- dydaktyczną, a w jej zakresie: aopanowanie nowego materiału,

b) utrwalenie przyswojonego materiału,

c) kształtowanie umiejętności i nawyków,

d) rozwijanie samodzielności w myśleniu i działaniu.

- wychowawczą, a w jej zakresie: a) kształtowanie woli i charakteru,

b) rozwijanie systematyczności i dokładności,

c) rozwijanie inicjatywy i pomysłowości,

d) wzmacnianie wiary we własne siły,

e) kształtowanie właściwego stosunku do pracy i ludzi pracy.

42. Omów konwencjonalne formy sprawdzania wiadomości uczniów

- Ustne

- Pisemne

- Posługiwanie się książką

- Wykonywanie prac praktycznych

- Obserwacja uczniów w toku ich pracy

a) kontrola bierząca

b) kontrola końcowa

- sprawdzanie bieżące

- sprawdzanie sporadyczne

- sprawdzanie końcowe

- sprawdzanie okresowe

43. Pojęcie, geneza i etymologia „metod” nauczania.

Metodos (grec.) - to droga, sposób postępowania. Przez metodę nauczania będziemy rozumieć systematycznie stosowany sposób pracy nauczyciela z uczniami umożliwiający uczniom opanowanie wiedzy wraz z umiejętnością posługiwania się nią w praktyce  jak również rozwijanie zdolności i zainteresowań umysłowych

44. Omów funkcje dydaktyczne metod nauczania (wg Kupisiewicza).

a) Służyć zaznajamianiu uczniów z nowym materiałem

b) Zapewnić utrwalenie wiedzy zdobytej przez uczniów

c) Ułatwiać kontrolę i ocenę stopnia opanowania tej wiedzy       (nie wiem wg kogo jest ta teoria)

45. Przedstaw koncepcję mono-metody Galpierina

Koncepcja mono metody to teoria etapowego kształtowania czynności umysłowych. Proces przekazywania doświadczeń społecznych  drogą kontaktów nauczyciela z uczniem poprzez eksterioryzację odpowiedniego działania, kształtowania go w formie zewnętrznej a następnie stopniowe przekształcanie w działanie wewnętrzne.

Etapy:

- Tworzenia schematu orientacyjnej postawy czynności

- Kształtowania czynności materialnych

- Mowy zewnętrznej

- Mowy wewnętrznej

- Interioryzacji czynności

Był twórcą teorii etapowego kształtowania czynności umysłowych, ogłosił pogląd o związku psychiki z zachowaniem, nauczanie wymaga wprowadzenia treści odpowiadających strefie najbliższego rozwoju ucznia, a nie aktualnego poziomu tego rozwoju. W czynnościach ucznia wyodrębnił 3 fazy: orientacyjna, wykonawcza, kontrolna.

46. Podaj dokładną klasyfikację metod kształcenia wg Okonia.

metody asymilacji wiedzy - uczenie się przez przyswajanie; a) pogadanka

b) dyskusja

c) wykład

d) praca z książką

- metody samodzielnego dochodzenia do wiedzy - uczenie się przez odkrywanie;

a) klasyczna metoda problemowa

b) metoda przypadków

c) metoda sytuacyjna

d) giełda pomysłów

e) mikronauczanie

f) gry dydaktyczne

metody waloryzacyjne – uczenie się przez przeżywanie; a) metody impresyjne

b) metody ekspresyjne

metody praktyczne – uczenie się przez działanie;

a) metody ćwiczebne

b) metody realizacji zadań wytwórczych

47. Omów metody asymilacji wiedzy.

a) Pogadanka- zmusza ucznia do samodzielnej pracy myślowej. Istotą jest to że jest ona swoistą rozmową nauczyciela z uczniem, przy czym nauczyciel jast w tej rozmowie osobą kierującą,

b) Dyskusja- istotą dyskusji jest wymienianie poglądów na określony temat. Warukiem skutecznego posługiwania się dyskusją jest przygotowanie uczniów do wymiany myśli zarówno w sensie merytorycznym jak i formalnym,

c) Wykład- służy przekazywaniu uczniom określonych wiadomości z zakresu nauk o przyrodzie, społeczeństwie, technice i kulturze. Oddziałuje na wyobraźnię i uczucia, pobudza myślenie a także aktywizuje myślenie hipotetyczno- dedukcyjne słuchaczy. Struktura wykładu jest systematyczna.

d) Praca z książką opiera się przede wszystkim na opanowaniu sposobów posługiwania się książką oraz wykorzystywania środków masowych (czasopism).

48. Omów metody samodzielnego dochodzenia do wiedzy

a) Klasyczna metoda problemowa- uwzględnia 4 momenty a mianowicie; wytwarzanie sytuacji problemowej; formułowanie sytuacji problemowej; weryfikacja pomysłów rozwiązania; porządkowanie i stosowanie uzyskanych wyników w nowych zadaniach o charakterze praktycznym bądź teoretycznym,

b) Metoda przypadków- polega na rozpatrzeniu przez niewielką grupę uczniów jakiegoś przypadku, i rozwiązaniu jakichś trudności w celu jego wyjaśnienia. Następnie następuje właściwy proces poszukiwania odpowiedzi na pytania,

c) Metoda sytuacyjna- polega na wprowadzeniu uczniów w jakąś złożoną sytuację, za której takim lub innym rozwiązaniem przemawiają jakieś racje za i przeciw. Zadaniem uczniów jest zrozumieć tę sytuację oraz podjąć decyzję w sprawie jej rozwiązania a następnie przewidzieć skutki tej decyzji,

d) Giełda pomysłów- polega na zespołowym wytwarzaniu pomysłów rozwiązania jakiegoś zadania, przy czym zespół rozwiązujący to zadanie ma wynaleźć jak najwięcej nowych pomysłów. Po zebraniu wszystkich dopiero się je ocenia.

e) Mikronauczanie- metoda twórczego uczenia się złożonych czynności praktycznych.

f) Gry dydaktyczne- obecność pierwiastka zabawy, będącego działaniem wykonywanym dla przyjemności, stanowi czyynik pożądany w toku uczenia się.

49. Klasyfikacja metod nauczania wg Kupisiewicza

a) Opatre na obserwacji i pomiarze

- Pokazu

- Pomiaru

b) Oparte na posługiwaniu się słowem

- Pogadanka

- Opowiadanie

- Wykład

- Dyskusja

- Praca z książką

- Ćwiczenia

c) Oparte na działalności praktycznej uczniów

- Zajęć laboratoryjnych

- Zajęć praktycznych

d) Metoda gier dydaktycznych

50. Omów metody waloryzacyjne (wartościujące) i metody praktyczne

Metody waloryzacyjne:

a) Metody impresyjne- sprowadzają się do organizowania uczestnictwa dzieci i młodzieży czy dorosłych w odpowiednio eksponowanych wartościach: społecznych, moralnych, estetycznych i naukowych. Metoda polaga na wywoływaniu takich czynności jak: zdobywanie informacji o dziele eksponowanym i jego twórcy; pełne skupienie uczestników w toku ekspozycji dzieła; stosowna forma aktywności własnej uczestników; konfrontacja idei z zasadami postępowania uczestników i ewentualne wyprowadzenie wniosków praktycznych

b) Metoda ekspresyjne polaga na stwarzaniu sytuacji w których uczestnicy sami wytwarzają bądź odtwarzają dane wartości itp. psychodrama, happening.

Metoda zajęć praktycznych obejmuje dość szeroki zakres czynności uczniów, jak itp., obróbka drewna i metali, różnorakie prace na działce szkolnej, obsługa aparatów i maszyn, rysunek techniczny, praca produkcyjna, hodowla itp.  „W odróżnieniu od metody laboratoryjnej, gdzie działalność ucznia zbliżona jest do procesu badania naukowego, a więc ma na celu przede wszystkim poznanie, zdobycie wiedzy, w metodzie zajęć praktycznych dominuje stosowanie wiedzy w rozwiązywaniu zadań praktycznych. Tak więc na pian pierwszy wysuwa się tu rozwijanie umiejętności stosowania teorii w praktyce, wiążące się jednak stale ze zdobywaniem i pogłębianiem wiedzy”.

Kształtowanie tego rodzaju umiejętności przebiega sprawnie i przynosi dobre wyniki, kiedy ma charakter procesu składającego się z następujących ogniw:

1)   uświadamianie uczniom nazwy i znaczenia danej umiejętności, co jest odpowiednikiem opisanego w rozdziale 4 pierwszego momentu procesu nauczania;

2)   sformułowanie na podstawie wcześniej opanowanych wiadomości jednej lub kilku reguł postępowania;

3)   wzorcowe wykonanie dane] czynności przez nauczyciela;

4)   pierwsze czynności uczniów wykonywane przy stałej kontroli ze strony nauczyciela;

5)   systematyczne i samodzielne wykonywanie przez dzieci i młodzież ćwiczeń rozłożonych odpowiednio w czasie.

51. Rola podręcznika wg Lecha

1.Funkcja informacyjna -podaje matereriał nauczania  
2.Funkcja badawcza 
3.Funkcja praktyczna  
4. Funkcja, samokształceniowa

- Podaje materiał nauczania w sposób odpowiednio uporządkowany, oszczędny, przejrzysty i dokładny

- Ułatwia uczniom pracę poznawczą na lekcjach przez uwalnianie ich od konieczności dokonywania mechanicznych zapisów, streszczeń, rysunków

- Zaznajamia z metodami pracy szkolnej i domowej, ind i zespołowej

- Umożliwia nauczycielowi i uczniom szybkie sprawdzenie stopnia zrozumiałości lekcji

- Uczy zdobywania wiedzy za pośrednictwem książki, samodzielnego czytania tekstów naukowych

- Ukierunkowuje samodzielną pracę przy dokonywaniu syntezy przerobionego materiału.

52. Czym zasłużył się dla dydaktyki J.A.Sickinger

Wprowadził selekcję uczniów zmierzającą do tworzenia klas zgodnie ze zdolnościami uczniów. Realizowany przez niego projekt, noszący nazwę „systemu mannheimskiego”, występował przeciw zasadzie: „każdemu to, co dla niego właściwe”.

53. Zadania i funkcje środków dydaktycznych w procesie dydaktyczno-wychowawczym

Funkcje

- Poznawcze - bezpośrednie poznawanie przez uczniów określonych fragmentów rzeczywistości

- Kształcąca – rozwijanie zdolności poznawczych oraz uczuć i woli dziecka

- Dydaktyczna – zdobywanie przez uczniów wiadomości i umiejetności, ułatwiaja utrwalenie przerobionego materiału weryfikującą hipotezę, sprawdzenie stopnia opanowania wiedzy.

pośredniczenie pomiędzy jednym człowiekiem, a drugim w przekazywaniu przez nich sobie informacji (stąd nazwa „środki masowego przekazu” lub „masowe komunikacje”);

magazynowanie informacji;

przekazywanie informacji i wykonywanie różnych czynności pomocniczych np. operacji matematycznych

54. Podział i charakterystyka środków dydaktycznych wg Fleminga i Jacoby’ego

1)  środki naturalne (przedstawiają samą rzeczywistość)

2)  środki. techniczne (ukazują

rzeczywistość w sposób

pośredeni)-należą tu:

ś.wzrokowe, słuchowe,

wzrokowo – słuchowe

(audiowizualne),manipulacyjne,

modelowe i automatyczne

3)   środki symboliczne

(przedstawiają rzeczywistość za

pomocą odpowiedniej symboliki

np. słowa żywego,

drukowanego, znaków,

rysunków technicznych, grafów

itp.)

55. Podział i charakterystyka środków dydaktycznych wg Okonia

A) środki proste:

1. środki słowne – to przede wszystkim podręczniki i inne teksty drukowane

2. środki wzrokowe (wizualne, więc oryginalne przedmioty, modele, obrazy, wykresy, mapy)

B) Środki złożone:

1) środki mechaniczne wzrokowe, umożliwiające przekazywanie obrazów za pomocą urządzeń technicznych, jak np. aparat fotograficzny, episkop, mikroskop, teleskop

2) środki słuchowe pozwalające przekazać dźwięki i  szmery – za pośrednictwem gramofonu, magnetofonu czy radia

3) środki słuchowo-wzrokowe (audiowizualne) łączące obraz z dzwiękiem, jak film dźwiękowy czy telewizja

4) środki automatyzujące proces uczenia się do których można zaliczyć maszyny dydaktyczne, gabinety językowe zwane laboratoriami językowymi, oraz komputery.

56. Podział i charakterystyka środków dydaktycznych wg Kupisiewicza

-wzrokowe (oryginalne przedmioty lub ich zastępniki – wykresy) 
-słuchowe (radiomagnetof,) 
-wzrokowo-sluchowe (filmy)

57. Wymień kryteria potrzebne do opracowania testów dydaktycznych

- Wiadomości o faktach i zależności między nimi

- Rozwiązywanie problemów teoretycznych i praktycznych

- Samodzielne dokonywanie ocen

- Samodzielne stosowanie wiedzy w nowych sytuacjach

58. Omów formy sprawdzania osiągnięć szkolnych

- Ustne sprawdzenie wiadomości

- Prace pisemne

- Posługiwanie się książką

- Wykonywanie prac praktycznych

- Obserwowanie uczniów w toku ich pracy

Okoń:

- Kontrola bieżąca

- Kontrola końcowa  

Janiszowska Kuligowska

a) Sprawdzanie bieżące

b) Sporadyczne

c) Końcowe

d) Okresowe      

Referaty odczyty

59. Co rozumiesz pod pojęciem trafność i rzetelność testu dydaktycznego

Trafność - w jakim stopniu jest on reprezentatywną próbą treści programu dydaktycznego

Rzetelność - mówiąca o tym by zadanie dokładnie mierzyło osiągnięcia uczniów

60. Stan badań nad problemami teorii pomiaru dydaktycznego

61. Jakie czynniki mają wpływ na powodzenia szkolne

- szkoła;

- nauczyciel;

- warunki społeczne pracy szkolnej;

- grono nauczycielskie;

- warunki domowe

62. Wymień i omów przyczyny niepowodzeń szkolnych.

- ekonomiczno środowiskowe (brak opieki nad dzieckiem);

- intelektualne(ogólny brak zdolności);

- dydaktyczno – programowe(niewłaściwe kryteria oceny osiągnięć uczniów oraz braki w doborze treści kształcenia);

lub

- (1966) intelektualne;

- emocjonalne;

- szkolne (organizacyjne i szkolne).

3 główne przyczyny niepowodzeń szkolnych:

1.Popełniane przez nauczycieli w czasie lekcji błędy metodyczne, polegające na słabej znajomości procesów nauczania i uczenia się

2.Niedostateczna znajomość uczniów przez nauczycieli

3.Brak ze strony szkoły opieki nad uczniami opóźnionymi w nauce

63. Przedstaw klasyfikację niepowodzeń szkolnych wg Kupisiewicza

1. Przyczyny społeczno-ekonomiczne

2. Przyczyny biopsychiczne

3. Przyczyny dydaktyczne.

64. Opisz podstawowe dydaktyczne środki zapobiegania i zwalczania niepowodzeń szkolnych (Kupisiewicz).

profilaktykę pedagogiczną - czynności zmierzające do zapobiegania powstawaniu luk i zaległości w opanowanym przez uczniów materiale nauczania (służą temu: odpowiednie nauczanie i organizacja pracy na lekcji, właściwy dobór metod i form pracy), 
diagnozę pedagogiczną - czynności mające na celu wczesne wykrywanie luk i zaległości (służą temu sposoby obserwacji i dobrego poznania ucznia), 
terapię pedagogiczną - czynności, których zadaniem jest likwidowanie zaległości w nauce, jest to praca indywidualna z uczniem, dodatkowe nauczanie na zajęciach wyrównawczych.

65. Przedstaw metody planowania dydaktycznego

a) Roczny plan dydaktyczny

b) Okresowy plan dydaktyczny

c) Codzienny plan dydaktyczny

66. Przedmiot i zadania dydaktyki informatyki

Przedmiotem jest proces nauczania – uczenia się łącznie z czynnikami, które go wywołują, warunkami w jakich przebiega oraz rezultatem do jakich prowadzi

Zadania:

1. analiza i opis czynników (metody i środki) zmierzających do realizacji każdego świadomie i planowo organizowanego procesu, czyli osiągnięciu określonego celu

2. wykrywanie charakterystycznych dla procesu nauczania – uczenia się prawidłowości oraz ustalenie opartych na nich norm postępowania

67. Treści kształcenia informatyki w szkole podstawowej.

1. Posługiwanie się sprzętem komputerowym i korzystanie z usług systemu operacyjnego.

- podstawowe elementy komputera i ich funkcje;

- zasady bezpiecznej pracy z komputerem;

- informacja w komputerze: programy i dane; nośniki informacji;

- komunikacja użytkownika z komputerem;

- podstawowe usługi systemu operacyjnego;

- ogólne wiadomości o sieciach komputerowych.

- formy reprezentowania i przetwarzania informacji przez człowieka i komputer;

- multimedialne źródła informacji;

- podstawowe zasady pracy w sieciach komputerowych; typowe usługi z zakresu komunikacji między użytkownikami oraz dostępu do informacji i jej przesyłania;

- zabezpieczanie informacji (kopie bezpieczeństwa, ochrona antywirusowa).

2. Stosowanie programów użytkowych do wykonywania zadań szkolnych.;

- kształtowanie układu dokumentu tekstowego z użyciem podstawowych form redakcyjnych; włączanie tabel i grafiki; przykłady stosowania zaawansowanych narzędzi, w tym korekcji pisowni, dzielenia wyrazów i korespondencji seryjnej;

- wykorzystanie arkusza kalkulacyjnego do rozwiązywania zadań z programu nauczania szkoły i z życia codziennego;

- bazy danych: przykłady wyszukiwania informacji z użyciem operatorów logicznych; przykłady różnych form organizacji danych; zastosowania baz danych.

3. Algorytmy rozwiązywania zadań.

- przykłady ścisłego formułowania zadań (zakres wartości danych, forma wyników);

- rozwiązywanie umiarkowanie złożonych zadań szkolnych.

4. Symulacja procesów

- przykłady odwzorowywania w komputerze przebiegów poznanych procesów fizycznych, m.in. ruchu ciał; eksperymentowanie z doborem parametrów.

5. Społeczne, etyczne i ekonomiczne aspekty rozwoju informatyki.

- pożytki i konsekwencje wynikające dla osób i społeczeństw z zastosowań informatyki;

- zagrożenia wychowawcze: szkodliwe gry, deprawujące treści, uzależnienie; zagadnienia etyczne i prawne związane z ochroną własności intelektualnej i ochroną danych.

68. Treści kształcenia informatyki w szkole gimnazjalnej.

1. Zasady bezpiecznego posługiwania się komputerem.

2. Komputer jako źródło wiedzy i komunikowania się. Zastosowania komputera w życiu codziennym.

- Formy reprezentowania i przetwarzania informacji przez człowieka i komputer.

- Redagowanie tekstów i tworzenie rysunków za pomocą komputera.

- Tworzenie dokumentów zawierających tekst, grafikę i tabele.

- Wykorzystanie arkusza kalkulacyjnego do rozwiązywania zadań z programu

nauczania gimnazjum i codziennego życia.

- Korzystanie z multimedialnych źródeł informacji.

- Przykłady różnych form organizacji danych. Przykłady wyszukiwania i zapisywania

informacji w bazach danych.

- Przykłady zastosowań komputera jako narzędzia dostępu do rozproszonych źródeł

informacji i komunikacji na odległość.

3. Opracowywanie za pomocą komputera prostych tekstów, rysunków i motywów.

4. Korzystanie z elementarnych zastosowań komputerów do wzbogacania własnego uczenia się i poznawania różnych dziedzin wiedzy.

5. Poznawanie zastosowań komputerów i opartych na technice komputerowej urządzeń spotykanych przez ucznia w miejscach publicznych.

69. Treści kształcenia informatyki w szkole ponadgimnazjalnej

1. Posługiwanie się sprzętem komputerowym i korzystanie z usług systemu operacyjnego.

- podstawowe elementy komputera i ich funkcje;

- zasady bezpiecznej pracy z komputerem;

- informacja w komputerze: programy i dane; nośniki informacji;

- komunikacja użytkownika z komputerem;

- podstawowe usługi systemu operacyjnego;

- ogólne wiadomości o sieciach komputerowych.

- formy reprezentowania i przetwarzania informacji przez człowieka i komputer;

- multimedialne źródła informacji;

- podstawowe zasady pracy w sieciach komputerowych; typowe usługi z zakresu komunikacji między użytkownikami oraz dostępu do informacji i jej przesyłania;

- zabezpieczanie informacji (kopie bezpieczeństwa, ochrona antywirusowa).

2. Stosowanie programów użytkowych do wykonywania zadań szkolnych.;

- kształtowanie układu dokumentu tekstowego z użyciem podstawowych form redakcyjnych; włączanie tabel i grafiki; przykłady stosowania zaawansowanych narzędzi, w tym korekcji pisowni, dzielenia wyrazów i korespondencji seryjnej;

- wykorzystanie arkusza kalkulacyjnego do rozwiązywania zadań z programu nauczania szkoły i z życia codziennego;

- bazy danych: przykłady wyszukiwania informacji z użyciem operatorów logicznych; przykłady różnych form organizacji danych; zastosowania baz danych.

3. Algorytmy rozwiązywania zadań.

- przykłady ścisłego formułowania zadań (zakres wartości danych, forma wyników);

- rozwiązywanie umiarkowanie złożonych zadań szkolnych.

4. Symulacja procesów

- przykłady odwzorowywania w komputerze przebiegów poznanych procesów fizycznych, m.in. ruchu ciał; eksperymentowanie z doborem parametrów.

5. Społeczne, etyczne i ekonomiczne aspekty rozwoju informatyki.

- pożytki i konsekwencje wynikające dla osób i społeczeństw z zastosowań informatyki;

- zagrożenia wychowawcze: szkodliwe gry, deprawujące treści, uzależnienie; zagadnienia etyczne i prawne związane z ochroną własności intelektualnej i ochroną danych.

70. Wyjaśnij zagadnienie: podstawa programowa (co to jest? Kto tworzy? Kogo i czego dotyczy?).

Podstawa programowa jest dokumentem w randze rozporządzenia Ministra, określającym ramy dla powstawania innych dokumentów, determinujących nauczanie w szkole a także zewnętrzne ocenianie tego procesu. Określa ona w sposób ogólny cele kształcenia, zadania szkoły oraz zakres i rodzaj sprawności, umiejętności i wiadomości, które powinni osiągnąć uczniowie w procesie edukacji. Ogólność owego określenia polega na tym, że adresatowi pozostawiona zostaje dwojakiego rodzaju swoboda: zarówno uzupełniania jak i interpretacji poszczególnych zapisów podstawy. Co ciekawsze, poprawne posługiwanie się Podstawą obliguje wręcz adresata do skorzystania z tej swobody. Tak więc z punktu widzenia dydaktyki szczegółowej przedmiotu (np. fizyki z astronomią), Podstawa nie jest gotowym, możliwym do realizacji programem nauczania; jest raczej źródłem, dokumentem wyjściowym dla tworzenia innych dokumentów (w tym pomocy dydaktycznych). Ta ostatnia cecha, często uwypuklana w dyskusjach, jest bardzo istotna. Oznacza ona, że bezpośrednimi adresatami Podstawy nie są ani nauczyciele, ani tym bardziej uczniowie. Nie oznacza to wcale, że nie wolno im jej czytać; jednakże czytanie to musi przebiegać "ze zrozumieniem".

Wyłaniają się dwie zasadnicze grupy bezpośrednich adresatów Podstawy programowej. Jedna to autorzy programów nauczania, podręczników i innych materiałów dydaktycznych; do tej grupy zaliczyłbym też recenzentów powołanych przez MENiS do badania zgodności z Podstawą powstających materiałów. Druga grupa to pracownicy i współpracownicy Centralnej i Okręgowych Komisji Egzaminacyjnych, przygotowujący wszelkiego rodzaju materiały egzaminacyjne (Informatory, Arkusze, itp.); także osoby badające zgodność tych materiałów z Podstawą (ufam, że takowa kontrola, niezależna od Komisji Egzaminacyjnych, istnieje). Dopiero za pośrednictwem tych dwóch "zestawów dokumentów" Podstawa trafia pod strzechy i determinuje działania nauczycieli i uczniów w szkole.

71. Cele i zadania szkoły podstawowej w zakresie kształcenia informatycznego

1. Stworzenie warunków do osiągnięcia umiejętności posługiwania się komputerem, jego oprogramowaniem i technologią informacyjną.

2.Zainteresowanie uczniów rozwojem wiedzy informacyjnej oraz nowymi możliwościami dostępu do informacji i komunikowania się.

3. Wspomaganie uczniów w ich rozpoznaniu własnych uzdolnień i zainteresowań w celu świadomego wyboru dalszego kierunku kształcenia

72. Cele i zadania szkoły gimnazjalnej w zakresie kształcenia informatycznego

Cele edukacyjne

Przygotowanie do aktywnego i odpowiedzialnego życia w społeczeństwie informacyjnym.

Zadania szkoły

1.   Stworzenie warunków do osiągnięcia umiejętności posługiwania się komputerem, jego oprogramowaniem i technologią informacyjną.

2.   Zainteresowanie uczniów rozwojem wiedzy informacyjnej oraz nowymi możliwościami dostępu do informacji i komunikowania się.

3.   Wspomaganie uczniów w rozpoznaniu własnych uzdolnień i zainteresowań w celu świadomego wyboru dalszego kierunku kształcenia.

73. Cele i zadania szkoły ponadgimnazjalnej w zakresie kształcenia informatycznego

1. Przygotowanie uczniów do posługiwania się techniką komputerową w prostych zastosowaniach praktycznych.

2. Pomoc uczniom w rozpoznaniu własnych uzdolnień i zainteresowań w celu świadomego wyboru dalszego kierunku kształcenia.

3. Uwrażliwienie uczniów na zagrożenia dla ich zdrowia i rozwoju związane z niewłaściwym korzystaniem z urządzeń i programów komputerowych.

4. Kształtowanie umiejętności analizowania zadań szkolnych i prostych problemów praktycznych oraz tworzenia algorytmów ich rozwiązywania.

74. Przedstaw zadania nauczyciela

Nauczyciel to odpowiednio przygotowany specjalista do prowadzenia prac dydaktyczno- wychowawczych w instytucjach oświatowo- wychowawczych, szkołach, przedszkolach, kursach

- Zadanie przygotowawcze

- Wychowawcze

- Dydaktyczne

- Opiekuńcze

- Współpraca ze środowiskiem

- Samokształcenie

- Administracyjno - gospodarcze

75. Przedstaw zadania wychowawcy

Wychowawca klasy- nauczyciel odpowiedzialny za koordynację i prowadzenie pracy wychowawczej w powierzonej mu klasie, osoba zajmująca się wychowywaniem

- Poznanie wszystkich uczniów w klasie

- Poznanie warunków domowych uczniów

- Czuwanie nad zachowaniem

- Czuwanie nad postawami społeczno - moralnymi

- Czuwanie nad kulturą i zdrowiem uczniów

- Kształtowanie pozytywnego stosunku do nauki

- Organizowanie pomocy w przypadkach indywidualnych

76. Przedstaw zadania edukatora

To osoba zatrudniona przez placówki doskonalenia zawodowego, mogą to być konsultanci, doradcy metodyczni, nauczyciele po odpowiednim przeszkoleniu.

- Podnoszenie kwalifikacji innych w zakresie dotyczącej tematyki oświaty

- Rozwiewa problemy nowej matury

- Odpowiada za nauczanie: blokowe i zintegrowane

77. Przedstaw zadania pedagoga szkolnego

To osoba zatrudniona w szkole, celem sprawowania opieki wychowawczej nad uczniami, prowadzenie profilaktyki wychowawczej, organizowanie prac korekcyjno- wychowawczych, udzielanie indywidualnej pomocy uczniowi, kompensowanie braków środowiska rodzinnego.

Praca opiekuńczo – wychowawcza

- Współdziałanie w organizowaniu procesów dydaktycznych

- Współdziałanie z dyrekcją szkoły w zakresie kształtowania kultury pedagogicznej rodziców

- Organizowanie i koordynowanie pracy opiekuńczo – wychowawczej w środowisku

- Działalność naukowa

78. Opisz trzy dowolnie wybrane metody aktywizujące, które mogą być wykorzystane na lekcjach informatyki

Metoda projektów - Od pewnego czasu trudno byłoby sobie wyobrazić nauczanie przedmiotów informatycznych bez metody projektów, ale i niemożliwe wręcz jest staranne opracowanie jakichkolwiek projektów bez pomocy technologii informacyjnej. Można stwierdzić, że stała się ona klasyczną metodą nauczania informatyki.

Metoda debaty może posłużyć do przeprowadzenia interesującej lekcji w przypadku, gdy młodzież zostanie emocjonalnie zaangażowana, a jednocześnie znajdą się zwolennicy i przeciwnicy postawionej tezy. Charakterystyczne dla tej metody umiejętności takie jak precyzyjne formułowanie własnych myśli, aktywne słuchanie, dobór wartościowych argumentów, analizowanie faktów i ich ocena, korzystanie z doświadczeń innych, wymiana poglądów, współpraca w zespole, wyrabianie szacunku dla cudzych poglądów i przekonań można kształtować również na lekcjach informatyki. Do tego celu doskonale nadaje się dział związany z etyką i rozwojem TI, jej wpływem na życie jednostki i społeczeństwa.

 Metoda drzewka decyzyjnego (tabeli decyzyjnej)

Metoda drzewka decyzyjnego lub różniąca się od niej jedynie zapisem graficznym zadania metoda tabeli decyzyjnej doskonale przygotowuje uczniów do umiejętnego rozpoznawania skutków pozytywnych i negatywnych podejmowanych decyzji. Poza przygotowaniem szablonu drzewka lub tabeli nie wymaga ona więcej działań organizacyjnych niż tradycyjne metody nauczania.

Metoda układanki (puzzli)

wymaga dość starannego przygotowania lekcji zarówno pod względem organizacyjnym (umiejętny podział klasy na grupy, odpowiednio zorganizowane stanowiska pracy), a także pod względem dostarczenia uczniom odpowiednich materiałów pomocniczych. Materiały pomocnicze mogą być w postaci osobnych kartek zawierających opracowane krótkie, niezależne podtematy do opracowania przez uczniów z poszczególnych grup, może to być zadanie, problem do rozwiązania wraz ze szczegółowymi wskazówkami pozwalającymi uczniowi samodzielnie wykonać to zadanie. Metoda ta, aczkolwiek wymagająca nieco przygotowań, daje uczniom poczucie swobodnej atmosfery na lekcji mimo konieczności zachowania dyscypliny. Zgodnie z piramidą uczenia się wg Susan Shapiro - najefektywniejszy jest sposób uczenia się poprzez uczenie innych, a właśnie taki sposób jest tu zastosowany. Metoda ta ma wiele walorów wychowawczych, jak choćby współpraca w grupie, kultura dyskusji, dzielenie się wiedzą z

Bura mózgów

1.Wytwarzanie pomysłów.

Proces ten powinien być inspirowany przez nauczyciela poprzez stawianie pytań kierowanych do całej klasy. Odpowiedzi powinny być zapisywane na tablicy. Po zakończeniu zapisywania należy odczytać wszystkie zapisane propozycje. Na wszystkie stawiane pytania dotyczące zapisanych propozycji odpowiadają ich autorzy

2.Ocena i analiza zgłoszonych pomysłów. Etap ten służy selekcji podanych pomysłów a technika jego wykonania może być bardzo różna, zależna od pomysłowości nauczyciela prowadzącego.

3.Zastosowanie pomysłów, rozwiązań w praktyce. 

635  6-grup; 3-odpowiedzi;5-liczba powtórzeń - zapisanie zadania na tablicy, Podział klasy na grupy, Rozmieszczenie grup w kole, Grupa zapisuje trzy propozycje rozwiązań i podaje sąsiadom po lewej stronie, Każda grupa zapisuje kolejno 3 inne rozwiązania lub rozwija wcześniejszą odpowiedź, Po pięciokrotnej wędrówce kartki otrzymujemy 18 rozwiązań, Ocena rozwiązań według ustalonych kryteriów) 
 

Mapa pojęciowa - pozwala na tworzenie struktury wiedzy poprzez zależności między jej elementami.

Nadaje się do szerokiego wykorzystania w całym cyklu nauczania w trakcie realizacji nowych zagadnień, jako forma pracy na lekcjach powtórzeniowych oraz sposób badania stanu wiedzy i umiejętności intelektualnych. W metodzie tej do opracowania zadania wykorzystuje się rysunki, obrazy, symbole, hasła. •Nauczyciel formułuje temat, nad którym mają pracować uczniowie; podaje pisemną lub ustną instrukcję o sposobie i czasie wykonania.

•Każdy uczeń wypisuje na małych kartkach wszystkie skojarzenia związane z tematem (5 skojarzeń, każde na oddzielnej kartce).

•Nauczyciel dzieli uczniów na 4-6 osobowe grupy. Uczestnicy grupy składają wszystkie kartki na stole, przy którym pracują.

•Grupy analizują zapisy na kartkach, zbierają kartki o podobnej treści. Powstają zbiory i podzbiory w zakresie haseł, treści i są nazywane.

•Grupy tworzą projekt plakatu, przyklejają kartki na arkuszu papieru, łączą je strzałkami. Wyszukują zależności i powiązania między elementami na plakacie oraz dopisują brakujące hasła. Powstaje  

79. Podaj przykładowe tematy lekcji informatyki do pięciu wybranych metod aktywizujących

Metoda drzewka decyzyjnego – Dobór sprzętu komputerowego do konkretnych potrzeb, Algorytmy sterowania

Metoda debaty – Dobre i złe strony internetu, Prawa autorskie, Hacker – bohater czy przestępca, Czy komputery mogą zmienić świat? (tendencje w rozwoju technologii informacyjnej).

Metoda dywaniku pomysłu – multimedialna prezentacja przedstawiająca klasę

Metoda układanki (puzzli)

- Różne sposoby sortowania elementów tablicy (z implementacją algorytmów w Pascalu lub C)

Mapa pojęciowa – budowa komputera

80. Wyjaśnij pojęcie: technologia informacyjna. Przedstaw jej zadania i rolę w edukacji.

TI to zespół środków czyli urządzeń tj komputery, media czy narzędzi jak oprogramowanie. Obejmuje swoim zasięgiem m.in. informację, komputery, informację i komunikację.

Zadania i rola:

- Umożliwienie uczniom podstaw TI

- Umożliwienie uczniom i nauczycielom wykorzystanie TI w celu nabycia umiejętności, poszukiwania, porządkowania i korzystania z informacji

- Wykorzystanie TI jako pomocy w poznawaniu i w nauczaniu innych dziedzin

81. Przedstaw strukturę konspektu lekcji.

Konspekt lekcji jest szczegółowym rozwinięciem planu lekcji.

Obejmuje:

- Temat lekcji

- Cele i zadania lekcji

- Porządek lekcji z rozbiciem na poszczególne etapy

- Temat pracy domowej

- Przewidywane pytania nauczyciela i uczniów.

Oprócz tego w konspekcie lekcji zamieszcza się rejestr tych metod i środków dydaktycznych, które mają być zastosowane w poszczególnych etapach jej realizacji. W przypadku zamierzonego wykorzystania testów programowanych na lekcji, w konspekcie uwzględnia się także materiały dodatkowe np. zestawy trudniejszych zadań lub ćwiczeń dla uczniów pracujących szybciej.

82. Cele i zadania hospitacji.

Obserwacja połączona z dokonaniem oceny pracy nauczyciela.

Obserwacja warsztatu pracy nauczyciela, sposobu planowania pracy, konstrukcji lekcji, wykorzystania środków dydaktycznych, indywidualizacji nauczania, motywowania uczniów do nauki, właściwego oceniania itp.

Jej celem jest diagnoza mocnych i słabych stron pracy nauczyciela i pomoc w doskonaleniu umiejętności metodycznych obserwowanego nauczyciela.

Obserwacja uczniów, ich wiedzy, umiejętności i postaw. Jest to hospitacja, która służy obserwacji aktywności (zachowań) uczniów na lekcji, spowodowanych określonymi działaniami nauczyciela.

83. Rodzaje i ogniwa hospitacji.

Hospitacja kontrolno-oceniająca:

obserwacja połączona z dokonaniem oceny pracy nauczyciela. Oceniającym obserwatorem jest dyrektor, wicedyrektor lub wizytator. Formalną ocenę pracy nauczyciela formułuje się na podstawie obserwacji lekcji przeprowadzonych przez ocenianego.

Hospitacja doradczo-doskonaląca:

obserwacja warsztatu pracy nauczyciela, sposobu planowania pracy, konstrukcji lekcji, wykorzystania środków dydaktycznych, indywidualizacji nauczania, motywowania uczniów do nauki, właściwego oceniania itp. Jej celem jest diagnoza mocnych i słabych stron pracy nauczyciela i pomoc w doskonaleniu umiejętności metodycznych obserwowanego nauczyciela. Obserwatorem jest dyrektor, bądź jego zastępcy.

Hospitacja diagnozująca:

obserwacja uczniów, ich wiedzy, umiejętności i postaw. Jest to hospitacja, która służy obserwacji aktywności (zachowań) uczniów na lekcji, spowodowanych określonymi działaniami nauczyciela. Dokonywana jest przez dyrektora lub jego zastępcę.Termin hospitacji diagnozującej proponuje nauczyciel, który uważa, że jego uczniowie są gotowi do zaprezentowania swoich osiągnięć(umiejętności)

Hospitacja zajęć innych niż lekcje

- wg harmonogramu imprez i uroczystości oraz na zaproszenie nauczycieli,

Bieżące kontrole i lustracje

- dyżury, dokumentacja, plany pracy.

84. Wymień podstawową dokumentację szkoły.

Statut szkoły

Plan pracy zespołu nauczycieli przedmiotów ogólnokształcących

Plan pracy zespołu nauczycieli przedmiotów zawodowych

Plan wychowawczy szkoły

85. Co rozumiesz pod pojęciem ocenianie i ocena szkolna.

Ocenianie- proces wyrażania opinii o uczniach za pomocą stopni lub ocen opisowych zarówno sporadycznie jak i co kwartał (okres) lub przy końcu roku szkolnego. Swoiste formy oceniania uczniów to ocenianie osiągnięć szkolnych, badanie wyników nauczania oraz egzaminy.

Ocena szkolna- ustosunkowanie się nauczyciela do osiągnięć ucznia, czego wyrazem może być określony stopień szkolny lub opinia wyrażana w formie pisemnej lub ustnej, a także zewnętrzne objawy zachowania się nauczyciela. Ocena szkolna daje nauczycielowi szerokie możliwości do wyrażania własnego stosunku do osiągnięć lub niepowodzeń ucznia.

86. Rodzaje oceniania i ocen szkolnych.

- Ocena opisowa

- Ocena cyfrowa

- Ocena obrazkowa

Podstawowe rodzaje ocen zależnie od jej miejsca, czasu, funkcji

-diagnostyczna – poprzedza rozpoczęcie procesu nauczania i uczenia się, ma na celu określenie poziomu intelektualnego klasy i poszczególnych uczniów

-formatywna – wyraża stopień realizacji założonych celów w aspekcie danej jednostki metodycznej, danej jednostki lekcyjnej lub danego ćwiczenia

-sumatywna – określa stopień opanowania wiedzy i umiejętności całych partii materiału z danego zakresu (większa dawka materiału, np. semestralna, roczna)

-alternatywna – czy uczeń osiągnął umiejętność, czy nie, czy opanował materiał, czy nie

-kwantytatywna – określa w sposób ilościowy stopień osiągnięcia danego celu

87. Funkcje oceny szkolnej.

Dydaktyczna – polega na stwarzaniu uczniom okazji, możliwości do uzupełnienia i doskonalenia efektów własnej pracy. Uczeń w czasie kontroli i oceny powinien się jeszcze czegoś nauczyć. Nauczyciel najpierw powinien zadać pytanie, a potem wywoływać ucznia do odpowiedzi. Żadne postawione przez nauczyciela pytanie nie może pozostać bez odpowiedzi. Jeśli dany uczeń nie wie, odpowiadają inni z klasy. Ostatecznie odpowiada sam nauczyciel.

-Diagnostyczna – pozwala na ocenę postępów poszczególnych uczniów, a tym samym indywidualizuje proces nauczania. Kontrola na początku pracy z klasą pozwala nauczycielowi zorientować się, co uczniowie potrafią. Oceny z takiej kontroli nie są wpisywane do dziennika. Jest to tylko informacja dla nauczyciela. Nie należy jednak uczniom mówić, że oceny nie będą wpisywane, należy tylko zapowiedzieć sprawdzian wstępny.

-Selekcyjna – umożliwia dobór kandydatów, np. do szkół średnich, na studia, itp. To także końcowa klasyfikacja, dokonanie hierarchizacji uczniów.

-Wychowawcza – aktywizuje uczniów i przyczynia się do rozwoju umiejętności samokontroli – wpływanie na system motywacyjny

-Metodyczna – dotyczy nauczyciela i polega na weryfikacji jego pracy z uczniami. Pozwala stwierdzić, czy opanowanie materiału odbywa się zgodnie z rozkładem programowym.

-Prognostyczna – polega na możliwości przewidywania szans poszczególnych uczniów, ich rozwoju.

-Psychologiczna – powiązana z funkcją wychowawczą. Dotyczy aspektu kar i nagród – ocena pozytywna to nagroda, a negatywna to kara.

-Społeczna

88. Kryteria ocen.

- Wypowiedzi ustne- oceniany jest poziom prezentowanych wiadomości, stosowanie poprawnej terminologii technicznej

- Kartkówki składające się z prostych pytań

- Sprawdziany, testy punktowane za poszczególne zadania

- Prace domowe – ocenie podlega staranność i poprawność

- Aktywność ucznia- zaangażowanie na lekcji, wykonywanie zadań dodatkowych

- Dokumentacja techniczna- poprawność wykonania rysunków, dokładność, estetyka

- Prace wytwórcze –opanowanie tematycznej czynności, umiejętności jej wykonanie, przestrzeganie zasad BHP, praca w zespole, umiejętność organizowania i planowania pracy

- Prace długoterminowe- zgodność z tematem pracy, korzystanie z różnych źródeł informacji

0-33 %   1

34-50 % 2

51-75 % 3

76-90 % 4 

91-100 % 5

OGÓLNE KRYTERIA OCEN:

CELUJĄCA Uczeń :

- wykracza wiedzą poza program nauczania

- proponuje rozwiązania samodzielne, oryginalne

- korzysta z różnych źródeł wiedzy

- potrafi samodzielnie dokonywać syntezy i analizy

- twórczo i samodzielnie rozwija uzdolnienia i zainteresowania

- bierze udział i osiąga sukcesy w konkursach przedmiotowych i innych

- jego wypowiedzi ustne i pisemne charakteryzują się wzorowym językiem

- umie integrować różne dziedziny wiedzy

BARDZO DOBRA Uczeń:

- w stopniu wyczerpującym opanował materiał

- pracuje bez pomocy nauczyciela

- samodzielnie interpretuje i łączy zdobywaną wiedzę

- wykorzystuje różne źródła wiedzy

- chętnie podejmuje dodatkowe zadania

- posługuje się poprawnym, komunikatywnym językiem

- umie stosować posiadaną wiedzę

DOBRA Uczeń

- ma niewielkie braki wiedzy

- sugestia, inspiracja nauczyciela umożliwia mu samodzielnie rozwiązać problem

- wykazuje się myśleniem logicznym

- wykazuje się aktywnością na lekcjach

- posługuje się poprawnym językiem

DOSTATECZNA Uczeń

- uczeń posiada wiedzę wyrywkową i fragmentaryczną

- wykonuje zadania z pomocą nauczyciela

- nie jest aktywny na lekcji

- posługuje się podstawowymi pojęciami

DOPUSZCZAJĄCA Uczeń

- ma duże braki wiedzy

- sam lub przy pomocy nauczyciela rozwiązuje zadania o niewielkim stopniu trudności

- na lekcji prezentuje bierną postawę

- wykazuje m.in. chęci do współpracy

- minimalny zasób wiedzy wystarczający do kontynuowania nauki

NIEDOSTATECZNA Uczeń:

- nie opanował elementarnych wiadomości

- ma ubogi zasób słownictwa

- nie bierze udziału w lekcji

- nie wykazuje chęci do współpracy

- wykazuje się brakiem systematyczności i chęci do nauki

- nawet przy pomocy nauczyciela nie rozwiązuje problemów o min. stopniu trudności

- nie rokuje nadziei na powodzenie nauczania w klasie programowo wyższej

89. Przedstaw kryteria dowolnie wybranej oceny z informatyki w szkole podstawowej.

BARDZO DOBRA- Uczeń potrafi: 

- samodzielnie odnaleźć wskazany program i go uruchomić

- nazwać dokument i samodzielnie go zapisać

- znaleźć interesującą go informację w bazie danych

- zaplanować czynności i ułożyć odpowiednią sekwencje poleceń dla robota

- numerować lub wypunktować akapity w czasie pisania tekstu lub po jego napisaniu

- przygotowywać tabelę

- dodawać i usuwać wiersze i kolumny tabeli

- zmieniać wielkości tabeli

- wycinać, kopiować i wklejać fragmenty tekstu, korzystając z pomocy schowka

- omówić znaczenie poszczególnych skrótów i nazw w adresie e-mail

- wysłać elektroniczną pocztą list przygotowany w innym programie

- planować większe obliczenia w arkuszu kalkulacyjnym

- sprawdzać za pomocą arkusza wiele wariantów obliczeń

- przygotować gazetkę z ciekawymi artykułami

samodzielnie przygotować referat na wybrany temat korzystając z różnych źródeł informacji

90. Przedstaw kryteria dowolnie wybranej oceny z informatyki w szkole gimnazjalnej.

Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który opanował pełny zakres wiedzy i umiejętności określonych programem nauczania informatyki

- umie sprawnie komunikować się z komputerem za pomocą systemu operacyjnego  
i w pełni wykorzystuje jego możliwości,

- swobodnie posługuje się oprogramowaniem użytkowym, trafnie i umiejętnie dobierając je do wykonywania zadań w nowych sytuacjach,

- właściwie dobiera środki informatyczne, które umożliwiają rozwiązanie zadań szkolnych,

- swobodnie i w pełni samodzielnie posługuje się metodami i środkami informatyki,

- dobrze zna pojęcia informatyczne występujące w materiale nauczania i swobodnie  
je stosuje,

- stosuje posiadaną wiedzę w wykonywanych samodzielnie zadaniach teoretycznych  
i praktycznych,

- samodzielnie proponuje metody i rozwiązuje złożone zadania i problemy  
(ujęte programem nauczania) wykorzystując różnorodne oprogramowanie,

- w pełni samodzielnie buduje wypowiedzi, popełniając sporadycznie drobne pomyłki.

91. Przedstaw kryteria dowolnie wybranej oceny z informatyki w szkole ponadgimnazjalnej.

92. Wymień teorie doboru treści kształcenia. Opisz jedną z nich.

Do najważniejszych zalicza się:

- Materializm dydaktyczny

- Formalizm

- Utylitaryzm

- Teoria problemowo- kompleksowa

- Strukturalizm

- Egzemplaryzm

- Materializm funkcjonalny

- Teoria programowania dydaktycznego

Materializm dydaktyczny (encyklopedycyzm)- teoria doboru treści nauczania, których źródeł doszukiwać się można w czasach hellenistycznych. Według niego celem pracy szkoły było wyposażenie uczniów w jak największy zasób wiadomości ze wszystkich dziedzin nauki (wielowiedza). Rezultatem tak traktowanego celu kształcenia było przeładowanie i niepomierne do możliwości ucznia rozbudowanie programów szkolnych. Nauczanie ograniczało się wyłącznie do stosowania metod transmisyjnych, a uczenie się do pamięciowego opanowania częstokroć niezrozumiałych i często nieusystematyzowanych wiadomości bez umiejętności ich stosowania (zwolennicy: Kodeński i Milion)

93. Osiągnięcia uczniów z zakresu informatyki po szkole podstawowej.

1. Posługiwanie się komputerem w przystosowanym dla ucznia środowisku sprzętowym i programistycznym.

2. Opracowywanie za pomocą komputera prostych tekstów, rysunków, motywów.

3. Korzystanie z różnorodnych źródeł i sposobów zdobywania informacji oraz jej przedstawiania i wykorzystania.

Stosowanie komputerów do wzbogacania własnego uczenia się i poznawania różnych dziedzin

94. Osiągnięcia uczniów z zakresu informatyki po szkole gimnazjalnej

1. Wybieranie, łączenie i celowe stosowanie różnych narzędzi informatycznych do rozwiązywania typowych praktycznych i szkolnych problemów ucznia.

2. Korzystanie z różnych, w tym multimedialnych i rozproszonych źródeł informacji dostępnych za pomocą komputera.

3. Rozwiązywanie umiarkowanie złożonych problemów przez stosowanie poznanych metod algorytmicznych.

4. Dostrzeganie korzyści i zagrożeń związanych z rozwojem zastosowań komputerów.

95. Osiągnięcia uczniów z zakresu informatyki po szkole ponadgimnazjalnej.

1. Formułowanie sytuacji problemowej, jej modelowanie i rozwiązywanie z użyciem metod informatycznych.

2. Ocenianie poprawności i efektywności rozwiązań i ich testowanie. Tworzenie dokumentów rozwiązań.

3. Wyszukiwanie informacji w bazach danych i projektowanie prostych baz danych.

4. Tworzenie opracowań multimedialnych.

5. Sprawne korzystanie z usług sieci komputerowych w pracy z informacjami swoimi i obcymi.

6. Planowanie pracy i nadzór nad przebiegiem wykonywania projektów realizowanych zespołowo z wykorzystaniem programów komputerowych

96. Osiągnięcia uczniów z zakresu technologii informacyjnej po szkole ponadgimnazjalnej.

1. Opracowywanie dokumentów z wykorzystaniem różnych narzędzi informatycznych i różnych źródeł informacji.

2. Tworzenie prezentacji z wykorzystaniem programów komputerowych.

3. Posługiwanie się programami komputerowymi i metodami informatyki w uczeniu się i rozwiązywaniu problemów.

4. Korzystanie z dostępnych źródeł informacji za pomocą komputerów.

5. Komunikowanie się z wykorzystaniem sieci komputerowej

97. Przedstaw standardy przygotowania nauczyciela informatyki.

Nauczyciel informatyki - to nauczyciel przygotowany do prowadzenia zajęć z przedmiotu informatyka w zakresie rozszerzonym w szkole ponadgimnazjalnej, które mogą kończyć się egzaminem maturalnym. Jego kompetencje są rozszerzeniem kompetencji nauczyciela technologii informacyjnej o zagadnienia z informatyki, jako dziedziny naukowej.

Standardy przygotowania nauczyciela informatyki

Zajęcia z informatyki w szkole ponadgimnazjalnej bazują na informatycznym przygotowaniu uczniów w zakresie technologii informacyjnej, zdobytym na wydzielonych przedmiotach informatycznych w szkole podstawowej i w gimnazjum (przedmiot informatyka) oraz w trakcie posługiwania się komputerem i technologią informacyjną na zajęciach z innych przedmiotów. Nauczyciel prowadzący zajęcia z informatyki powinien również uwzględniać zakres zajęć z technologii informacyjnej, przewidzianych dla szkół ponadgimnazjalnych. Zajęcia z informatyki powinny być również miejscem przygotowania uczniów do zdawania egzaminu maturalnego z tego przedmiotu.

Są one rozszerzeniem kompetencji, jakie ma nauczyciel wydzielonych zajęć informatycznych w szkole podstawowej, w gimnazjum i w szkole ponadgimnazjalnej, o kompetencje niezbędne do prowadzenia zajęć z dziedziny informatyka, która w liceum zawiera elementy informatyki, jako dziedziny akademickiej, w tym m.in. następujące działy: 1) algorytmika,

2) język i metody programowania,

3) bazy danych (relacyjne),

4) multimedia,

5) sieci komputerowe.

Profesjonalne przygotowanie w zakresie informatyki Nauczyciel wzbogaca kompetencje aby posiąść wiedzę, umiejętności i doświadczenie, odpowiednie do zakresu i poziomu wiedzy informatycznej, niezbędnej do nauczania informatyki, jako dyscypliny naukowej na poziomie szkoły ponadgimnazjalnej.

Warsztat pracy nauczyciela informatyki: sprzęt i oprogramowanieNauczyciel wzbogaca kompetencje o znajomość kryteriów doboru, sposobów instalowania i utrzymywania w sprawności sprzętu i oprogramowania, niezbędnego do prowadzenia zajęć z informatyki w szkole ponadgimnazjalnej, znajdującego się na wyposażeniu szkolnej pracowni komputerowej.

Metodyka nauczania informatyki i jej zastosowańNauczyciel wzbogaca kompetencje o umiejętności nauczania informatyki jako dziedziny akademickiej

98. Przedstaw standardy przygotowania nauczyciela podstaw informatyki.

1. Sprzęt i oprogramowanie: wybór instalowanie i utrzymywanie:

- Planuje rozkład sprzętu w pracowni komputerowej i konfiguruje go z oprogramowaniem odpowiednio do potrzeb edukacyjnych i zajęć które prowadzi

- Projektuje dalszy rozwój sprzętu i oprogramowania w pracowni komputerowej uwzględniając postęp w technologii oraz w jej wykorzystywaniu do celów edukacyjnych

- Opracowuje i wprowadza zasady sprawnego i bezpiecznego posługiwania się w pracowni komputerowej, zasady ochrony sprzętu i oprogramowania przed niewłaściwym stosowaniem

- Określa główne przyczyny niesprawności sprzętu i oprogramowania oraz radzi sobie w sytuacjach prostych awarii sprzętu i oprogramowania

2. Narzędzia TI w tworzeniu warsztatu pracy nauczyciela

- Stosuje zaawansowane możliwości edytora tekstu, grafiki i systemów składu do profesjonalnego tworzenia dokumentów

- Stosuje zaawansowane możliwości arkusza kalkulacyjnego do analizy, przetwarzania, prezentowania danych liczbowych

- Projektuje bazy danych korzysta z systemów baz danych

- Posługuje się narzędziami sieciowymi do poszukiwania i gromadzenia informacji

- Korzysta z komunikacji elektronicznej w kontaktach służbowych

- Wykorzystuje możliwości systemów komputerowych i sieciowych do tworzenia prezentacji multimedialnych i udostępniania ich w sieci

- Stosuje system integrujący: edytory tekstów, grafiki i muzyki, arkusz kalkulacyjny, bazę danych, program komunikacyjny i inne media

- Przedstawia rozwiązania problemów w postaci algorytmicznej i stosuje oprogramowanie do otrzymania rozwiązania w postaci komputerowej

- Służy pomoca w zakresie TI innym nauczycielom

3. Znajomość roli i wykorzystanie TI w swojej dziedzinie

4. Wykorzystanie TI jako pomocy dydaktycznej w nauczaniu swojej dziedziny

5. Aspekty prawne etyczne i społeczne.

99. Przedstaw standardy przygotowania szkolnego koordynatora TI.

Szkolny koordynator technologii informacyjnej - może nim być nauczyciel prowadzący zajęcia z informatyki, z technologii informacyjnej lub innego przedmiotu, który dodatkowo staje się doradcą dla innych nauczycieli w zakresie stosowania TI. Pomaga w przygotowaniu i prowadzeniu lekcji z różnych dziedzin z wykorzystaniem TI. Zajmuje się wewnątrzszkolnym doskonaleniem nauczycieli w zakresie TI. Dba o rozwój szkolnej sieci komputerowej w zakresie jej wyposażenia i wykorzystania do celów edukacyjnych. Szkolny koordynator TI jest potrzebny na każdym etapie kształcenia, w szkole podstawowej, gimnazjum i w szkole ponadgimnazjalnej.

Standardy przygotowania szkolnego koordynatora TI

Ze względu na interdyscyplinarny i ponadprzedmiotowy charakter technologii informacyjnej w edukacji, do koordynowania i wspierania działań w szkole w zakresie tej technologii, jeden z nauczycieli podejmuje się pełnienia funkcji szkolnego koordynatora technologii informacyjnej. Dotyczy to szkół na każdym etapie kształcenia, szkół podstawowych, gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych.

Szkolny koordynator TI powinien mieć kompetencje nauczyciela prowadzącego wydzielone zajęcia informatyczne z technologii informacyjnej lub informatyki. Ponadto jest doradcą pozostałych osób z personelu szkoły (nauczycieli, bibliotekarzy, administracji) w zakresie tworzenia infrastruktury TI i wykorzystania TI w nauczaniu różnych dziedzin oraz koordynatorem działań w tym zakresie w szkole. Przyjmuje także rolę lidera wewnątrzszkolnego doskonalenia nauczycieli w zakresie technologii informacyjnej.

Sprzęt i oprogramowanieinstalowanie, utrzymywanie i rozwój

Szkolny koordynator TI wzbogaca kompetencje tak, aby mógł dobierać, instalować, integrować i utrzymywać w sprawności sprzęt i oprogramowanie (w tym instalację sieciową), znajdujące się w wyposażeniu szkoły: w pracowni komputerowej i w innych pracowniach przedmiotowych, bibliotece i jednostkach administracji szkolnej.

Metodyka nauczania z wykorzystaniem TI. Szkolny koordynator TI integruje znajomość informatyki i technologii informacyjnej oraz ich zastosowań z wiedzą metodyczną, dotyczącą posługiwania się tą technologią oraz jej wykorzystania do wspomagania uczenia się i nauczania różnych dziedzin. Doradza innym nauczycielom Wspomaganie i doskonalenie nauczycieli i personelu szkoły w zakresie TISzkolny koordynator TI pełni funkcję doradcy nauczycieli w zakresie stosowania TI w nauczaniu i lidera wewnątrzszkolnego doskonalenia w zakresie TI.

100. Co to są ramowe plany nauczania?

Ramowy plan nauczania określa tygodniowy wymiar godzin zajęć edukacyjnych dla odpowiednich okresów kształcenia o wyróżnionych celach, stanowiących całość dydaktyczną, zwanych dalej "etapami edukacyjnymi", w szkole podstawowej, gimnazjum; trzyletnim liceum ogólnokształcącym, trzyletnim liceum profilowanym, czteroletnim technikum i zasadniczej szkole zawodowej oraz w szkołach ponadpodstawowych

Pełna prezentacja szkoły pojawi się po zatwierdzeniu oferty przedstawionej szkole.
Jeżeli szkoła nie otrzymała oferty, prosimy o kontakt:

zmiany@szkolnictwo.pl

Umieść poniższy link na swojej stronie aby wzmocnić promocję tej jednostki oraz jej pozycjonowanie w wyszukiwarkach internetowych:

X

TO JEST ROBOCZA PREZENTACJA JEDNOSTKI!

Zapraszamy jednostkę edukacyjną do współpracy.

Wypełnij formularz >>>




Od 20tu lat najpopularniejszy
i największy
informator branży edukacyjnej

- przedszkola, szkoły, uczelnie
-kolonie, zielone szkoły
- inne jednostki

OKS www.szkolnictwo.pl
e-mail: zmiany@szkolnictwo.pl
- ponad 1,5mln użytkowników/mies.


Zarejestruj się lub zaloguj, aby mieć pełny dostęp do informatora o szkołach.

Nauczycielu! Bezpłatne, interaktywne lekcje i testy oraz prezentacje w PowerPoint`cie --> www.szkolnictwo.pl (w zakładce "Nauka").

Zaloguj się aby mieć dostęp do platformy edukacyjnej




Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie