Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie
PrezentacjaForumPrezentacja nieoficjalnaZmiana prezentacji
Rozwój mowy i komunikacji dzieci

Od 01.01.2015 odwiedzono tę wizytówkę 1426 razy.
Chcesz zwiększyć zainteresowanie Twoją jednostką?
Zaprezentuj w naszym informatorze swoją jednostkę ->>>
* szkolnictwo.pl - najpopularniejszy informator edukacyjny - 1,5 mln użytkowników miesięcznie



Platforma Edukacyjna - gotowe opracowania lekcji oraz testów.



 

 

Prawidłowy rozwój mowy dziecka jest jednym z czynników warunkujących nie tylko powodzenie w karierze szkolnej ucznia, ale także w istotny sposób wpływa na jego rozwój poznawczy, emocjonalny i społeczny.

Na to, czy mowa będzie się rozwijała prawidłowo ma wpływ wiele czynników.
Bardzo ważny dla nabywania umiejętności posługiwania się mową - jej odbierania i nadawania - jest prawidłowo przebiegający rozwój psychomotoryczny dziecka. Szczególnie istotna jest tu prawidłowość w funkcjonowaniu narządów mowy oraz słuchu. Brak zaburzeń w odbieraniu dźwięków z otoczenia, w tym dźwięków mowy, pozwala na wykształcenie się słuchu fonematycznego pozwalającego na różnicowanie głosek - w tym odbiór i nadawanie mowy. Dla czynności nadawania mowy istotny jest udział tzw. układu czucia głębokiego, czyli zdolność odczuwania ułożenia narządów artykulacyjnych oraz ich ruchu. O poprawnej artykulacji głosek decyduje sprawność, celowość i precyzja ruchów narządów artykulacyjnych. Sprawność tą dziecko powinno nabyć w sposób naturalny przez ssanie piersi matki, a następnie gryzienie pokarmów i spontaniczne zabawy, podczas których ciągłej aktywności podlegają wargi, język, podniebienie miękkie, żuchwa.
Rozwój mowy uzależniony jest od ogólnego poziomu inteligencji. Dzieci inteligentniejsze zazwyczaj prędzej łamią szyfr językowy i szybciej opanowują język.
Niektóre dzieci mają większe uzdolnienia językowe. Te ich zdolności specjalne objawiają się płynnością słowną, większym niż u rówieśników rozumieniem słów.
Szczególnie istota dla rozwoju mowy jest stymulacja ze strony najbliższego środowiska, czyli rodziny. Matka przez kontakt emocjonalny z dzieckiem - uśmiech, utrzymywanie kontaktu wzrokowego, dotyk, zapewnienie poczucia bezpieczeństwa, a także przez mówienie do dziecka podczas codziennych zabiegów pielęgnacyjnych i zabaw wyzwala w dziecku chęć porozumiewania się najpierw z nią, a potem z otoczeniem. Ważne jest, aby osoby dorosłe zwracając się do dziecka, mówiły poprawną polszczyzną. Nie należy również spieszczać wyrazów, gdyż utrudnia to dziecku przyswojenie prawidłowego wzoru słowa. Do dziecka trzeba mówić dużo i okazywać zainteresowanie tym, co ono mówi, nawet jeśli jest ono na etapie gaworzenia. Podczas mówienia dobrze jest nazywać właśnie wykonywane czynności i przedmioty, które znajdują się jego otoczeniu, bądź są w tym momencie używane. Matka powinna odpowiadać na pierwsze wokalizacje dziecka (gaworzenie) i podążać za nim też wymawiając sylaby najpierw takie jak dziecko a potem dodawać wymyślone przez siebie. Powtarzanie za dzieckiem jego wokalizacji daje mu poczucie bycia słuchanym. W tej komunikacji matka - dziecko istotne są różne zachowania niewerbalne: dotyk, spojrzenia, ruchy. Matka nazywając przedmioty, osoby z najbliższego otoczenia inicjuje dziecko do zabawy, poznawania, a także do mówienia. Słowne i mimiczne stymulowanie sprawia, że dziecko samo zaczyna podejmować próby porozumiewania się. Już we wczesnym okresie rozwoju mowy - prewerbalnym matka w ten sposób nie tylko ćwiczy z dzieckiem jego aparat artykulacyjny, ale i uczy komunikacji.
Matka mówiąca dużo do dziecka, poddająca go kąpieli słownej powinna mówić w zwolnionym tempie, z nasilonym akcentowaniem, używając prostych struktur składniowych i słownictwa odnoszącego się do tego, co się aktualnie dzieje.

W rozwoju mowy dziecka możemy wyróżnić cztery okresy:
- I okres melodii (od urodzenia do 1 roku życia)
- II okres wyrazu (między 1 a 2 rokiem życia)
- III okres zdania (pierwsze zdania pojawiają się między 2 a 3 rokiem życia)
- IV okres- swoistej mowy dziecięcej (od 3 do 7 roku życia)

W każdym z tych okresów dziecko nabywa kolejnych umiejętności:
0-1 miesiąc - różne rodzaje krzyku, mlaskanie, cmokanie
0-2 miesiąc - głużenie (gruchanie) - niemowlę wydaje dźwięki guu, gau, aku
4-6 miesiąc gaworzenie - pierwsze zamierzone zabawy głosem - dziecko posługuje się prostymi sylabami
6-7 miesiąc gaworzenie samonaśladowcze - dziecko wwielokrotnie powtarza identyczne sylaby
12-18 miesiąc pojawiają się pierwsze wyrazy, które coś znaczą
18-23 miesiąc początek wypowiedzi dwuwyrazowych
2 lata w wypowiedziach przeważają proste zdania pojedyncze
3 lata poprawna wymowa samogłosek ustnych i spółgłosek: m, ń, ś, ź, ć, dź, h, f, w, t, d, p, b
4 lata poprawna wymowa spółgłosek: k, g, s, z, c, dz
5 lat poprawna wymowa spółgłosek: sz, ż, cz, dż, lub zastępowanie ich spółgłoskami: s, z, c, dz poprawna wymowa spółgłoski r lub zastępowanie jej głoskami l lub j
6 lat poprawna wymowa spółgłosek: sz, ż, cz, dż, r. mogą zdarzać się pomyłki, ale powinny być coraz rzadsze.
7 lat prawidłowa wymowa wszystkich głosek

Nabywanie umiejętności mówienia, a potem wypowiadania się jest procesem. Dziecko przy ciągłej stymulacji ze strony najbliższej rodziny, rówieśników, oddziaływań dydaktycznych np. w przedszkolu pokonuje kolejne etapy.
Zanim pojawią się pierwsze słowa, dziecko wskazuje przedmiot i jednocześnie wokalizuje. Gest służy nazwaniu przedmiotu i zanika po opanowaniu przez dziecko nazwy przedmiotu. Pierwsze wymawiane przez dziecko słowa charakteryzują pewne cechy:
- zmieniona artykulacja głosek prowadząca do zmienionej postaci słów
- reduplikacje sylab zamiast wyrazu
- używanie pierwszej sylaby zamiast całego wyrazu
- stosowanie w funkcji słowa wyrazów dźwiękonaśladowczych
Dziecko nie stosuje końcówek fleksyjnych, mowa jest ściśle powiązana z działaniem dziecka, towarzyszy działaniu. Mowa dziecka jest zrozumiała dla otoczenia w odniesieniu do konkretnej sytuacji i na podstawie zachowań pozawerbalnych. W roli zdania dziecko używa pojedynczych wyrazów. Dziecko w fazie wypowiedzi dwuwyrazowych (faza zdania) używa równoważników zdań, których interpretacja nadal wymaga odniesienia do kontekstu sytuacyjnego, pomija przyimki, spójniki, końcówki fleksyjne. Na kolejnym etapie przyswajania umiejętności językowych dziecko buduje zdania pojedyncze proste i rozwinięte. Wtedy też mały użytkownik języka wykazuje się większą precyzja w doborze znaczenia używanych słów, opanowuje gramatyczne podstawy mowy, poszerza zasób słownictwa. W końcu 3 roku życia w wypowiedziach dzieci pojawiają się coraz dłuższe zdania rozwinięte i zdania złożone współrzędnie. Dziecko w wieku przedszkolnym posługuje się zdaniami złożonymi wielokrotnie, popełnia coraz mniej błędów gramatycznych i fleksyjnych.

Bibliografia:

  • Gałkowski T. Jastrzębowska G., Logopedia, Opole 1999
  • Kaczmarek L., Kształtowanie się mowy dziecka, Poznań 1953
  • Kielar-Turska M., Mowa dziecka. Słowo i tekst, Kraków 1989
  • Smoczyński, P., Przyswajanie przez dziecko podstaw systemu językowego, Łódź 1955
  • Spałek E. Piechowicz-Kułakowska C., Jak pomóc dziecku z wadą wymowy, Kraków 1996
  • Danuta Kałędkiewicz

    Umieść poniższy link na swojej stronie aby wzmocnić promocję tej jednostki oraz jej pozycjonowanie w wyszukiwarkach internetowych:

    X


    Zarejestruj się lub zaloguj,
    aby mieć pełny dostęp
    do serwisu edukacyjnego.




    www.szkolnictwo.pl

    e-mail: zmiany@szkolnictwo.pl
    - największy w Polsce katalog szkół
    - ponad 1 mln użytkowników miesięcznie




    Nauczycielu! Bezpłatne, interaktywne lekcje i testy oraz prezentacje w PowerPoint`cie --> www.szkolnictwo.pl (w zakładce "Nauka").

    Zaloguj się aby mieć dostęp do platformy edukacyjnej




    Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie