Odbiór i przeżywanie dzieła literackiego przez dziecko, uwarunkowany jest pewnymi stałymi cechami jego osobowości, stanem jego rozwoju umysłowego, społecznego, emocjonalnego i dotyczy całokształtu zjawisk psychicznych powstających w procesie tak zwanej komunikacji literackiej.
Książka jest jednym z elementów współdziałających z całym środowiskiem wychowującym. "Należy sądzić, iż wychowawcze możliwości literatury dla dzieci w sto-sunku do najmłodszych jej odbiorców są bardzo duże i prawdopodobnie większe niż wobec starszych, bardziej dojrzałych czytelników. Składa się na to wiele przyczyn związanych z właściwościami tego wieku, a m. in. ze skłonnością do naśladownictwa, identyfikowania się z postaciami literackimi, szybkim rozwojem mowy i myślenia, aktywnością poznawczą i zabawową, wrażliwością emocjonalną, intensywnością w poznawaniu i przeżywaniu świata, a jednocześnie niepodważalnym dla dzieci auto-rytetem osób dorosłych - rodziców i wychowawców."(1)
Rodzice i wychowawcy powinni od najwcześniejszych lat kształtować nawyki stałego obcowania z książką i sięgania po czasopisma. Powinni bowiem pamiętać, że właśnie wiek przedszkolny jest dla osiągnięcia tego celu bardzo ważny.
"Budzenie motywacji czytelniczych, przygotowanie dziecka do tego, aby w przyszłości stało się czytelnikiem dojrzałym, zdolnym świadomie wybierać i oceniać książkę, rozwijać określone gusty i zainteresowania literackie, obcować z dziełem literackim w sposób samodzielny i twórczy - to podstawowy cel różnorodnych zabiegów podejmowanych w pracy przedszkola w dziedzinie wychowania literackiego.
Dlaczego wprowadzenie dziecka w świat literatury należy uważać za tak ważne zadanie przedszkola? W skrócie można odpowiedzieć na to pytanie następująco: ponieważ jest to wprowadzenie i otwarcie na świat bogatych wartości, jakie zawiera w sobie literatura piękna, pojmowana jako jedna z podstawowych dziedzin sztuki."(2)
Literatura dziecięca, będąca również dziedzina sztuki, jest ważnym elementem wychowania przez sztukę w przedszkolu. Irena Wojnar określa to wychowanie w charakterze dwuzakresowym. "(...) Zakres pierwszy obejmowałby wychowanie estetyczne jako kształcenie estetycznej wrażliwości i estetycznej kultury, konieczne dla przeżywania i poznawania wartości sztuki, natomiast zakres drugi pokrywałby się z kształceniem pełnej osobowości człowieka, także w sferze intelektualnej (...), moralno-społecznej (zdobywanie podstaw oceny moralnej i umiejętności rozumienia sytuacji ludzkich, a przez to pełniejszego porozumiewania się z drugim człowiekiem) oraz w dziedzinie kształtowania wyobraźni i postawy twórczej(...)."(3)
Przypisy:
1 - S. Frycie, I. Kaniowska-Lewańska, Kultura literacka w przedszkolu, WSiP, Warszawa 1982, s.221
2 - Tamże, s. 222
3 - I. Wojnar, Wychowanie przez sztukę w świecie współczesnym, Wychawanie w przedszkolu 1980 nr 1.
(...)
Bernadeta Duława |
