Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie
PrezentacjaForumPrezentacja nieoficjalnaZmiana prezentacji
Przyczyny niepowodzeń dzieci w nauce pisania i czytania

Od 01.01.2015 odwiedzono tę wizytówkę 3218 razy.
Chcesz zwiększyć zainteresowanie Twoją jednostką?
Zaprezentuj w naszym informatorze swoją jednostkę ->>>
* szkolnictwo.pl - najpopularniejszy informator edukacyjny - 1,5 mln użytkowników miesięcznie



Platforma Edukacyjna - gotowe opracowania lekcji oraz testów.



 

 

W każdej na ogół klasie znajdziemy uczniów, którym nauka sprawia poważne kłopoty.
Spotyka się ich już wśród pierwszoklasistów. Trudności tych najmłodszych dotyczą zwykle podstawowych umiejętności szkolnych, w tym czytaniu i pisaniu.

Przyczyny tych niepowodzeń bywają różne. Jedne z nich grupują się wokół samego procesu dydaktycznego tj. przeładowany program, zbyt liczne klasy uniemożliwiające bezpośredni kontakt z uczniem, indywidualne podejście do dziecka itp. Wszystko to niewątpliwie wpływa negatywnie na postępy szkolne, ale pamiętajmy, że w tej samej klasie, są dzieci zarówno dobrze jak i źle uczące się. Są uczniowie, którzy nie nadążają za rówieśnikami.

Bezpośrednie źródła niepowodzeń często leżą poza procesem dydaktycznym. Niekiedy tkwią one w niekorzystnych warunkach środowiskowych. Nie sprzyja postępom brak własnego kąta do nauki, czasem nadmierne obciążenie dziecka obowiązkami związanymi z gospodarstwem domowym lub opieką nad młodszym rodzeństwem a także stan zdrowia dziecka. Często dzieci nie mogą nauczyć się czytać w normalnym czasie i chodzi o dzieci nie tylko upośledzone umysłowo, lecz także, które nie wykazują żadnych oznak upośledzenia umysłowego. Czyli takie, które iloraz inteligencji mają w normie.

Czytanie i pisanie mogą być zaburzone w konsekwencji uszkodzenia różnych nieraz bardzo odległych od siebie struktur mózgowych, przy czym uszkodzenie jednej, prowadzi do zaburzenia nie jednej lecz wielu złożonych z reguły czynności.

W powstawaniu trudności w nauce czytania i pisania istotną role odgrywają opóźnienia zwane także fragmentarycznymi deficytami rozwojowymi. Obejmują one najczęściej następujące dziedziny:
a) rozwój spostrzegania wzrokowego
b) rozwój spostrzegania słuchowego
c) rozwój motoryczny (ruchowy) a zwłaszcza rozwój manualny.

W procesie nauki szkolnej bardzo dużą rolę odgrywają spostrzeżenia wzrokowe. Aby nauczyć się czytać i pisać dziecko musi dokładnie spostrzegać przede wszystkim kształty liter, z których składa się wyraz. Niektóre z nich różnią się tylko drobnymi szczegółami np. a:o czy p:b. Są dzieci, u których rozwój spostrzegania wzrokowego jest opóźniony. Dzieci te nie mają wady wzroku, ich narządy wzroku funkcjonują normalnie, zaburzenie dotyczy części kory mózgowej, w której zachodzi odbiór bodźców wzrokowych ich analiza i synteza. Mają one trudności w rozróżnianiu tych liter, a tym samym w opanowaniu umiejętności czytania i pisania jak również trudności w rysunkach.
Zjawiska te czyli zaburzenia pamięci w postrzeganiu wzrokowym czy słuchowym określamy mianem dysleksji rozwojowej. Uwarunkowania tych zaburzeń są różne np. dziedziczność, uszkodzenie układu nerwowego, zaburzenia hormonalne, zaniedbania środowiska.

Innym jest rodzaj kłopotów występujących u dzieci z opóźnionym rozwojem spostrzegania słuchowego, chociaż często prowadzą do konsekwencji tj. trudności w opanowaniu podstawowych umiejętności i technik szkolnych. Dzieci te nie mają wady słuchu. Niesprawnie funkcjonuje natomiast okolica kory mózgowej, w której dokonuje się odbiór dźwięków, ich różnicowanie i synteza. Czasem dziecko z zaburzonym rozwojem spostrzegania słuchowego później zaczyna mówić i mówi nieprawidłowo. Dziecku z zaburzeniami rozwoju spostrzegania słuchowego sprawia kłopot podział na głoski, a także łączenie głosek w wyraz.
Płyną stąd trudności w czytaniu i pisaniu, przede wszystkim pisaniu ze słuchu.
Trudności w nauce szkolnej mogą wypływać także z opóźnień-zaburzeń rozwoju motorycznego. Dzieci te wykonują różne czynności wolniej i mniej precyzyjnie.
Doznają w szkole niepowodzeń szczególnie na lekcjach wychowania fizycznego i zajęć praktyczno-technicznych. Opóźnienie w rozwoju ruchowym może dotyczyć sprawności manualnej ręki. U dziecka rozwijającego się prawidłowo stopniowo powstaje przewaga prawej strony ciała nad lewą. Przewaga ta zaznacza się w czynnościach rąk. nóg i oczu.
Są jednak dzieci leworęczne, równocześnie lewo-oczne. Mimo ćwiczeń i oddziaływania otoczenia lewa strona ciała wykazuje u nich przewagę nad prawą. Dzieci te powinny posługiwać się lewa ręką przy pisaniu i wykonywaniu innych czynności. Zazwyczaj napotykają one na wiele trudności. Przyczyna tkwi w tym iż nie wszyscy są przekonani o słuszności takiego postępowania. Rodzice a czasami też i nauczyciele twierdzą że dziecko mogłoby posługiwać się ręka prawa gdyby się postarało.
Na skutek niewłaściwego podejścia osób dorosłych niektóre spośród tych dzieci cierpią
Z powodu swojej inności i same usiłują posługiwać się prawą ręką. Jednak przychodzi im to z trudem przeżywają wówczas niepowodzenia, co ma ujemny wpływ na ich ogólny stosunek do nauki szkolnej.
Widzimy jak liczne mogą być przyczyny trudności w nauce u dzieci, których ogólny rozwój umysłowy jest przeciętny. Częściowe zaburzenia i opóźnienia obejmujące tylko jedną sferę rozwoju mogą być źródłem poważnych niepowodzeń. Są dzieci, u których następują zaburzenia kilku sfer równocześnie. Część tych niepowodzeń ujawnia się w początkowym okresie nauczania i dotyczy przede wszystkim opanowania umiejętności nauki pisania i czytania. Trudności w nauce czytania nazywamy dysleksją a w nauce pisania noszą nazwę dysgrafii. Dzieci te charakteryzuje wadliwa wymowa, trudności z wypowiadaniem złożonych wyrazów, trudności z podziałem wyrazów na głoski i sylaby, trudności z zapamiętywaniem, brzydkie pismo, opuszczanie, dodawanie i przestawianie liter, trudności w nauce czytania, oburęczność, mylenie prawej ii lewej ręki, mała sprawność ruchowa. Dzieci tzw. "ryzyka dysleksji" im wcześnie zostaną poddane badaniom diagnostycznym w poradni wychowawczo-zawodowej i objęte terapią pedagogiczną, tym łatwiej będzie zapobiec ich trudnością szkolnym. Przezwyciężania tego typu trudności w nauce czytani i pisania wymaga długotrwałego współdziałania wielu osób, odpowiednio przygotowanych do podjęcia reedukacji wobec dziecka dyslektycznego.
Maria Szurmiak opracowała trójtorową drogę reedukacji uczniów dyslektycznych, która daje rezultaty podczas współpracy uczeń- nauczyciel- rodzice.
Pierwsza droga reedukacji to systematyczne zajęcia korekcyjno-wyrównawcze z uczniami dyslektycznymi. Druga droga to współpraca reeduktora z nauczycielami uczącymi dziecko w klasie. Trzecia droga to współpraca z rodzicami. Rodzice powinni stworzyć odpowiednią atmosferę w domu, sprzyjającą dziecku, nie wywierać presji, nie denerwować, odnosić się do niego życzliwie, pomagać w wykonaniu ćwiczeń domowych.

Współpraca reeduktora z rodzicami powinna obejmować zorganizowany i planowy system pouczeń rodziców o możliwości wyrównywania braków w czytaniu i pisaniu w warunkach domowych Rodzice zobowiązani są do prowadzenia pracy wyrównawczej z dzieckiem poprzez systematyczne, krótkotrwałe ćwiczenia od 10-15 minut w pogodnej atmosferze. Przy właściwym postępowaniu reeduktora i rodziców dziecko wyzbywa się poczucia niższości, odzyskuje wiarę w siebie, która wpływa na postępy w nauce.
Ponieważ głównie w klasach najmłodszych kształtuje się stosunek dzieci do nauki i do szkoły, niepowodzenia w opanowaniu umiejętności czytania i pisania mają pośredni wpływ na dalsza postawę dziecka jako ucznia.
Musimy więc zdawać sobie sprawę z tego, że jeśli np. rysunki dziecka przedszkolnego wyraźnie odbiegają swoim poziomem od rysunków jego rówieśników to powodem może być opóźnienie funkcji wzrokowych lub ruchowych.
Jeśli nie chcemy aby dziecko miało w przyszłości kłopoty w szkole, musimy pobudzić rozwój funkcji opóźnionych.
Musimy dziecko zachęcić do tych zabaw i czynności, których ono unika i które sprawiają mu trudności. W tych zabawach powinni uczestniczyć dorośli. Gdy jednak dziecko napotyka na trudności w czytaniu i pisaniu należy mu pomóc poprzez zidentyfikowanie trudności i pobudzenie rozwoju funkcji opóźnionych lecz rodzaj podejmowanych działań zależeć będzie od diagnozy psychologa.
Nauka czytania i pisania jest czynnością skomplikowaną i wymagającą pełnej mobilizacji sił dziecka i dużego zaangażowania dziecka w pracę.
Duży wpływ na rozwój zdolności do czytania u dziecka ma również środowisko domowe, poziom inteligencji oraz wykształcenia rodziców itp. Dzieci, które wyrosły w środowisku, gdzie okazuje się szacunek do książki, mają większe szanse być dobrymi czytelnikami. Dodatkową przyczyną wpływającą na powstawanie trudności w czytaniu i pisaniu jest częsta zmiana szkoły i nauczyciela w czasie n pierwszych lat nauki szkolnej.
Wadliwość metody nauczania w zakresie nauki czytania i pisania w elementarzowym okresie nauki jest przyczyną niepowodzeń dzieci. Metoda pracy odgrywa zasadniczą rolę, od niej bowiem w głównej mierze zależą wyniki nauczania.
Nieprawidłowości dotyczące metod nauczania polegać mogą na:

  • nieumiejętnym wprowadzaniu liter
  • niewłaściwe podawanie brzmienia głosek
  • zbyt szybkie przejście od tekstu do litery lub odwrotnie
  • brak utrwalania materiału
  • niedostateczna liczba ćwiczeń w czytaniu i pisaniu.

    Doniesienia z różnych krajów, w których jest różny system nauczania, wskazują, że w każdej grupie uczniów rozpoczynających naukę w szkole istnieje pewien procent dzieci, które maja poważne problemy z nauka pisania i czytania.
    Do najczęściej spotykanych zaniedbań ze strony rodziców to brak zainteresowań nauką ich dziecka. Wywołuje to brak motywacji do nauki, a czasami całkowitą niechęć do pracy. Zjawisko to jest szczególnie niebezpieczne od klasy trzeciej wzwyż. Wówczas rodzice uważają, że ich dziecko już w dostatecznym stopniu radzi sobie z czytaniem i pisaniem. Uczeń pozostawiony sam sobie, kiedy napotyka na trudności wówczas rezygnuje z pracy nad ich przezwyciężeniem.
    Brak warunków w domu, które powinny sprzyjać utrwalaniu umiejętności zdobytych w szkole oraz luki spowodowane np. dłuższą przerwą w nauce prowadzą do powstania i pogłębienia się trudności u dzieci.

    Jolanta Bryla

  • Umieść poniższy link na swojej stronie aby wzmocnić promocję tej jednostki oraz jej pozycjonowanie w wyszukiwarkach internetowych:

    X


    Zarejestruj się lub zaloguj,
    aby mieć pełny dostęp
    do serwisu edukacyjnego.




    www.szkolnictwo.pl

    e-mail: zmiany@szkolnictwo.pl
    - największy w Polsce katalog szkół
    - ponad 1 mln użytkowników miesięcznie




    Nauczycielu! Bezpłatne, interaktywne lekcje i testy oraz prezentacje w PowerPoint`cie --> www.szkolnictwo.pl (w zakładce "Nauka").

    Zaloguj się aby mieć dostęp do platformy edukacyjnej




    Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie