Świetlica szkolna jest jedną z form opieki nad dzieckiem. Szkoła ma obowiązek zastąpić dziecku rodziców w czasie zajęć szkolnych i gdy rodzice pracują.
Świetlica jest miejscem, gdzie zaspakajane są szeroko rozumiane potrzeby dziecka, nie tylko biologiczne, ale także psychiczne i społeczne. Przebywają w niej głównie uczniowie klas I-III, jednak starsze również w razie potrzeby korzystają ze świetlicy.
Wychowawcy w swojej pracy z dziećmi kładą duży nacisk na zaspakajanie potrzeb swoich podopiecznych, na które składają się przede wszystkim potrzeba aktywności i działania, ruchu, kontaktów z rówieśnikami, uznania w grupie, akceptacji i samoakceptacji, sukcesu a także potrzeby poznawcze.
Aby sprostać wymaganiom rozwojowym dzieci, świetlica musi spełniać szereg zadań, które Statut szkoły formułuje następująco:
1. Organizowanie pomocy w nauce, tworzenie warunków do nauki własnej, przyzwyczajanie do samodzielnej pracy umysłowej.
2. Organizowanie gier i zabaw ruchowych oraz innych form kultury fizycznej w pomieszczeniach i na powietrzu, mających na celu prawidłowy rozwój fizyczny.
3. Ujawnianie i rozwijanie zainteresowań, zamiłowań i uzdolnień, organizowanie zajęć w tym zakresie.
4. Stworzenie warunków do uczestnictwa w kulturze, organizowanie kulturalnej rozrywki i kształtowanie nawyków kultury życia codziennego.
5. Upowszechnianie zasad kultury zdrowotnej, kształtowanie nawyków higieny i czystości oraz dbałość o zachowanie zdrowia.
6. Rozwijanie samodzielności i samorządności oraz społecznej aktywności.
7. Współdziałanie z rodzicami i nauczycielami uczestników świetlicy.
Z zadań tych bezpośrednio wynika działalność świetlicy, która poprzez różnorodne formy pracy, jest miejscem sprzyjającym rozwojowi dziecka.
Jest tutaj wiele możliwości wykazania się, poczynając od preferowanej na zajęciach metody zabawowej, zaspakajającej potrzebę aktywności i działania, poprzez uczestnictwo w świetlicowych konkursach, zajęciach plastycznych, umuzykalniających, praktycznych, dających duże szanse na zaistnienie w grupie rówieśniczej, a nawet na forum szkoły czy poza nią. Bardzo ważne jest dostrzeżenie sukcesu twórczego i prezentowanie twórczości dziecięcej eksponując prace na gazetkach ściennych czy dekoracji sali.
Jednym z priorytetowych zadań świetlicy jest wpajanie dzieciom zasad właściwego zachowanie się w grupie, umiejętności rozwiązywania konfliktów a także kulturalnego i higienicznego trybu życia. Pomocą przy realizacji tego zadania jest systematyczny kontakt z rodzicami i nauczycielami.
Należy jeszcze wspomnieć o jednym z najważniejszych czynników, mającym wpływ na prawidłowy rozwój dzieci w wieku szkolnym, jakim jest ruch. W okresie jesienno-zimowym prowadzone są zabawy ruchowe w salach, jednak nie zaspakajają one w pełni potrzeby ruchu przez dzieci. W miarę możliwości pogodowych, uczniowie przebywają na świeżym powietrzu, uczestnicząc w grach i zabawach ruchowych.
Świetlica do realizacji swoich zadań dysponuje różnorodną bazą materialną: TV, video, radiomagnetofon, odtwarzacz CD, biblioteka z literaturą dziecięcą, zabawki, sprzęt sportowy a także szeroki wybór gier edukacyjnych i zręcznościowych, także szereg pomocy rozwijających umiejętności plastyczne i twórczość dzieci oraz ich sprawność manualną. Należą tu m.in. różnorodne rodzaje farb (plakatowe, akrylowe, akwarelowe, do szkła, do witraży, do decoupage), kredki, modelina, plastelina, masa gipsowa, gips ceramiczny, różnorodne kleje itp.
Dzięki posiadanej bogatej literaturze o tematyce plastycznej, wychowawcy zainspirowani ich lekturą, mają do zaproponowania swoim podopiecznym szeroką gamę ciekawych zajęć plastycznych.
Znaczące miejsce wśród działalności twórczej dzieci są prace wykonane jedynie z naturalnych materiałów: drewno, gałęzie, kora, szyszki, piasek, sznurek, nasiona, makaron, owoce, rafia, kasztany, liście, tektura, gazety itp.
Tradycją świetlicy stało się ubieranie drzewka sosnowego w naturalne i oryginalne ozdoby wykonane przez dzieci. Choinka bożonarodzeniowa jest dumą dzieci i wychowawców, podziwianą przez personel szkoły i rodziców. Od kilku lat świetlica prowadzi akcje zbierania kasztanów, dzięki której zdobywa fundusze na zakup gier a także od nadleśnictwa, z którym współpracuje, otrzymuje świąteczne drzewko.
Zasady funkcjonowania świetlicy normuje regulamin, z którego wynika, że świetlica jest miejscem zapewniającym pomoc, odpoczynek, posiłek, ruch, naukę, rozwijanie zainteresowań oraz rozrywkę. Wychowawcy prowadzą zajęcia zgodnie z planem pracy opracowanym na bieżący rok szkolny. Realizacja planu dokumentowana jest w dzienniku zajęć świetlicowych, w których również odnotowywana jest frekwencja uczestników świetlicy. Dane dzieci i ich rodziców (opiekunów) gromadzone są na kartach zgłoszenia dziecka do świetlicy.
Małgorzata Janikowska
Szkoła Podstawowa Nr 23 w Gliwicach |
