Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie
PrezentacjaForumPrezentacja nieoficjalnaZmiana prezentacji
Gimnastyka korekcyjna w szkole podstawowej - założenia postępowania korekcyjnego

Od 01.01.2015 odwiedzono tę wizytówkę 19954 razy.
Chcesz zwiększyć zainteresowanie Twoją jednostką?
Zaprezentuj w naszym informatorze swoją jednostkę ->>>
* szkolnictwo.pl - najpopularniejszy informator edukacyjny - 1,5 mln użytkowników miesięcznie



Platforma Edukacyjna - gotowe opracowania lekcji oraz testów.



 

Jednym z warunków norrmalnego rozwoju i zdrowia człowieka jest sprawa jego prawidłowej postawy ciała. Ważnym zadaniem szkoły jest więc dbałość o poprawną sylwetkę dziecka. Wszelkie oddziaływania zapobiegawcze, wyrównujące i kompensujące są integralną częścią programów szkolnych i pozaszkolnych. Do działań w tym zakresie należy między innymi gimnastyka korekcyjna, której głównym celem jest przeciwdziałanie stwierdzonym wadom postawy i wyrównywanie odchyleń fizjologicznych.Beata Pięta
Szkoła Podstawowa nr 1
Twardogóra

I. ROLA CENTRALNEGO UKŁADU NERWOWEGO W PROCESIE KOREKCJI WAD POSTAWY

     W skład złożonego mechanizmu regulującego postawę ciała wchodzi zespół receptorów, analizatorów i efektorów obejmujących układ nerwowo-mięśniowy. System ten jest podporządkowany ośrodkowemu układowi centralnemu działającemu w oparciu o informacje płynące z analizatora optycznego, błędnika oraz receptorów mięśniowych, stawowych na zasadzie sprzężenia zwrotnego.
     Pierwszoplanową rolę odgrywa móżdżek uczestniczący w regulacji następujących czynności:

  • utrzymanie równowagi i pionowej postawy ciała,
  • utrzymanie odpowiedniego napięcia mięśni,
  • koordynacji ruchów,
  • kontroli precyzji wykonywania ruchów dowolnych.
     Mięsień reaguje na bodźce płynące z układu nerwowego skurczem. Podstawowym więc warunkiem pracy mięśnia jest jego łączność z ośrodkowym układem nerwowym. Mięśnie są unerwione przez włókna nerwowe wychodzące z komórek motorycznych przednich rogów rdzenia kręgowego oraz przez włókna czuciowe biegnące zazwyczaj z ruchowymi w jednym i tym samym nerwie.
     Ośrodki ruchowe kory mózgowej znajdują się w płacie czołowym. Największe ośrodki mają mięśnie, które wykonują ruchy precyzyjne np. mięśnie kciuka. Okolica przedruchowa koduje program ruchu, gromadzi doświadczenia ruchome.
     Mięśnie odpowiadające za utrzymanie postawy ciała są w stanie tonicznego napięcia. Jest ono regulowane przez ośrodki motoryki postawnej mieszczące się w pniu mózgu.
     Do ośrodków dochodzą impulsy z kory mózgowej, móżdżku, narządu równowagi. Odchodzą od nich drogi pozapiramidowe, które kończą się w rogach przednich rdzenia kręgowego. Drogi pozapiramidowe służą do istnienia odruchów motoryki postawnej.
     Odruchy postawne służą odpowiedniemu rozłożeniu napięcia mięśniowego i dostosowanie tego napięcia do postawy ciała. Zły rozkład napięć prowadzi do wad postawy.
     W powstawaniu ruchów dowolnych i regulacji napięcia mięśniowego uczestniczy układ pozapiramidowy. Przy zaburzonej funkcji tego układu powstają ruchy mimowolne, np. wysuwanie języka, drżenie rąk.
     Zachowanie prawidłowej postawy ciała i orientacji przestrzennej zależy od przetwarzania i interpretacji informacji sensorycznej z trzech źródeł:
  • receptorów czucia głębokiego,
  • receptorów narządu równowagi,
  • receptorów wzroku.
     Receptory czucia głębokiego pochodzące z narządu ruchu odbierają informacje z pracujących mięśni, ściegiem i drogą czuciową biegną do kory mózgowej. Dzięki czuciu głębokiemu można orientować się w położeniu kończyn i ciała w przestrzeni. Korowy ośrodek czucia znajduje się w płacie ciemieniowym, ośrodek ruchu w płacie czołowym, słuchu w płacie skroniowym a wzroku w płacie potylicznym.

II. WPŁYW KRZYWIZN KRĘGOSŁUPA NA JEGO WYTRZYMAŁOŚĆ

     Trzonem postawy ciała jest kręgosłup. Opiera się on na miednicy, która łączy go z podłożem za pośrednictwem kończyn dolnych. Poprzez klatkę piersiową i obręcz barkową kręgosłupa uczestniczy we wszelkich czynnościach kończyn górnych. Jest ściśle z łączony z głową – siedliskiem najważniejszych dla ustroju narządów.
     Kręgosłup pełni rolę podporową, która polega na podtrzymywaniu przez niego segmentów położonych wyżej i podlega on znacznym obciążeniom, wzrastającym ku dołowi. Zadanie przenoszenia obciążeń pełnią głównie trzony kręgowe. Drugim elementem umożliwiającym wytrzymywanie przez kręgosłup tak znacznych obciążeń są jego krzywizny fizjologiczne. Wytwarzają się one w związku z pionizacją osobnika poddawanego znacznym i zmiennym obciążeniom, zmuszonego do stałego równoważenia całości postawy drogą przesunięć odpowiednich segmentów ciała nad płaszczyzną podparcia.
     Według D.Tylmana kręgosłup posiadający 4 krzywizny fizjologicznie jest siedemnastokrotnie odporniejszy na obciążenia i wstrząsy niż gdyby był prosty.
     Dokonuje się to na skutek skośnego ustawienia trzonów kręgowych, dzięki czemu siła ucisku rozkłada się na wysokości każdego stawu kręgowego na dwie składowe: pierwsza – dociskając trzon do przodu i druga – powodująca ześlizgiwanie się trzonu górnego z dolnego, czemu przeciwdziałają wyrostki stawowe i wiązadła. Prawidłowe krzywizny pełnią też rolę czynnika potęgującego ekonomię pracy statycznej mięśni grzbietu w utrzymywaniu prawidłowej postawy.
     Kręgosłup pełni rolę amortyzacyjną, którą dzielą z krzywiznami krążki międzykręgowe dzięki swej specyficznej budowie. Substancja jądra rozkłada siłę ucisku, pochłaniając ją częściowo i skierowując we wszystkie strony, gdzie zostaje również wychwycona częściowo przez pierścień włóknisty. W przebiegu zmian przeciążeniowych krążki międzykręgowe zatracają stopniowo swe właściwości amortyzacyjne.
     Kręgosłup pełni również rolę kinetyczną uzależnioną od ruchomości jego krzywizny. Krzywizny lędźwiowe i szyjne (lordozy) są giętkie, odznaczające się znaczną ruchomością: krzywizna piersiowa (kifoza) jest strefą bardziej usztywnioną
     Krzywiznę szyjną cechuje znaczna ruchomość we wszystkich kierunkach, dzięki małym rozmiarom trzonów w stosunku do znacznej wysokości krążków międzykręgowych.
     Krzywizna lędźwiowa jest uzależniona od kąta nachylenia miednicy oraz kształtu i ruchomości krzywizny piersiowej. Ruchomość osiąga dzięki wysokim krążkom międzykręgowym, budowę wyrostków stawowych i kolczystych.
     Krzywiznę piersiową cechują w związku z jej zespoleniem z klatką piersiową oraz budową kręgów, małe ruchomości, dotyczy to szczególnie skłonów w tył, w których przeszkodę stanowi układ wyrostków kolczystych i kształt wyrostków stawowych.

III. ROLA ĆWICZEŃ ODDECHOWYCH I SPOSOBY ICH STOSOWANIA.

     Ćwiczenia oddechowe w gimnastyce korekcyjnej pełnią bardzo ważne funkcje. Korygując postawę dziecka nie można zapominać o rozwijaniu i usprawnianiu układu oddechowego, który ma decydujący wpływ na sprawność i wydolność dziecka. Wada postawy natomiast nie sprzyja prawidłowemu rozwojowi układu oddechowego, prowadzi często do pogorszenia jego mechanicznej sprawności, a to z kolei upośledza wentylację płuc i wydolność organizmu.
     Ćwiczenie oddechowe służy odpoczynkowi i uspokojeniu organizmu po intensywnych ćwiczeniach i przygotowaniu do dalszych ćwiczeń. Stosowanie ćwiczeń oddechowych jest szczególnie ważne po intensywnych ćwiczeniach izometrycznych w czasie których oddech jest utrudniony.
     Wdech jest czynną faza ruchów oddechowych. W czasie wdechu dochodzi do zwiększenia wymiarów klatki piersiowej. Rozszerzające się ściany klatki piersiowej rozciągają ze sobą płuca, co powoduje powstanie podciśnienia i wciąganie powietrza do płuc.
     Podstawowymi mięśniami wdechu są: przepona, mięśnie międzyżebrowe i mięśnie pochyłe szyi. Pomocniczymi mięśniami wdechowymi są mięśnie klatki piersiowej i obręczy barkowej. Są to mięśnie: mostkowo-sutkowo-obojczykowy, piersiowy wielki, piersiowy mały, zębaty przedni, czworoboczny, równoległoboczny, dźwigacz łopatki i prostownik grzbietu. Główną rolę w wykonaniu wdechu wykonuje przepona.
     Wydech jest bierną fazą oddychania. Występuje tu zmniejszenie wszystkich trzech wymiarów klatki piersiowej a więc zmniejszenie jej objętości. Wspomaganie wydechu odbywa się przy udziale mięśni brzucha i mięśni międzyżebrowych wewnętrznych.
     W intensywnym wydechu współdziałają takie mięśnie: czworoboczny lędźwi, zębaty tylni i najszerszy grzbietu.
Oddychaniem zawiaduje zlokalizowany w pniu mózgu ośrodek oddechowy.
Ćwiczenia oddechowe stosowane w gimnastyce korekcyjnej służą:
  1. Poprawie ruchomości i kształtu klatki piersiowej
         Wady postawy powodują ograniczenie ruchomości klatki piersiowej (hiperkifozy) i deformację klatki piersiowej ( skoliozy). Chcąc nie dopuścić do powstawania ograniczeń ruchomości i deformacji, należy stosować ćwiczenia oddechowe już u dzieci z niewielkimi wadami.
  2. Zwiększenie pojemności życiowej i wentylacji płuc.
         Pojemność życiowa płuc jest związana z wydolnością organizmu. Najlepszym sposobem poprawy pojemności życiowej jest stosowanie ćwiczeń, które w naturalny sposób zwiększają zapotrzebowanie organizmu na tlen. W gimnastyce korekcyjnej stosuje się ćwiczenia specjalnie wzmacniające mięśnie oddechowe i pogłębiające oddech.
  3. Usprawnienia oddychania.
    Duże grupy dzieci oddychają nieumiejętnie.
W ćwiczeniach oddechowych należy: - nauczyć dzieci oddychania torem brzusznym, skupić się na nauczeniu pełnego, głębokiego, przedłużonego wydechu, uczyć dzieci pogłębionego oddychania.
W grupie ćwiczeń oddechowych wyróżniamy:
  1. Ćwiczenia oddechowe wolne – uczą prawidłowego, swobodnego oddychania, wzmacniają mięśnie oddechowe.
  2. Ćwiczenia oddechowe wspomagane – poprzez ruch kończyn i tułowia, angażując pomocnicze mięśnie oddechowe uzyskuje się zwiększenie ruchomości klatki piersiowej oraz zwiększenie wentylacji płuc.
  3. Ćwiczenia oddechowe oporowe – zwiększające aktywność mięśni oddechowych mobilizują je do dodatkowej pracy.
Stosując ćwiczenia oddechowe należy pamiętać o zasadach: nie powinno się stosować ćwiczeń pogłębionego oddychania w narzuconym dla całego zespołu rytmie, nie powinno się stosować jednorazowo dużej ilości ćwiczeń pogłębionego oddychania, gdyż może to doprowadzić do hiperwentylacji, wdech i wydech nie może być przypadkowy, ćwiczenia oddechowe powinny stanowić integralną całość z innymi ćwiczeniami.
     Niezależnie od tego, czy ćwiczenia oddechowe stanowią oddzielny program czy integralną całość z innymi ćwiczeniami, zawsze mają na celu nauczenie prawidłowej czynności oddychania i usprawnienia narządu oddechowego.

IV. PRZYCZYNY POWSTAWANIA BOCZNYCH SKRZYWIEŃ KRĘGOSŁUPA

     Boczne skrzywienie kręgosłupa – skolioza jest to zniekształcenie kręgosłupa i tułowia powodujące zmiany w postawie ciała.
     Powstaje ono i rozwija się pod wpływem dwóch związanych za sobą czynników:
  • etiologiczno – przyczynowego naruszającego prawidłową stabilizację kręgosłupa,
  • mechanicznego, działającego zgadnie z prawem ciężkości.
     Przyczyną bocznego skrzywienia kręgosłupa mogą być: wrodzone zmiany w budowie kręgosłupa czy żeber (skoliozy wrodzone), porażenia i niedowład mięśni – choroba Heinego – Medina (skoliozy porażeniowe) choroby i zmiany w obrębie klatki piersiowej, np. ropnego zapalenia opłucnej, resekcji tkanki płucnej, marskość płuc(skoliozy torakogenne), nieprawidłowo leczone urazy kręgosłupa powodujące zaburzenie statyki (skoliozy pourazowe), nierówności (różnego pochodzenia) kończyn dolnych (skoliozy statyczne), zaburzenia w zakresie metabolizmu i napięcia mięśni stabilizujących kręgosłup nieznacznego pochodzenia (skoliozy idiopatyczne).
     Postawę dziecka kształtuje środowisko, w którym najistotniejszą rolę odgrywa dom i szkoła. Tak więc do przyczyn powstawania bocznych skrzywień kręgosłupa zaliczyć można również następujące czynniki:
niedobór ruchu (hipokineza),
siedzący tryb życia doprowadzający do osłabienia układu mięśniowego,
jednorodność i długotrwałość tych samych pozycji,
niewłaściwy sposób siedzenia,
złe proporcje między wysokością stołu i siedzenia,
nieprawidłowe stanie, np. w ławce, przy tablicy,
niewłaściwy tornister czy teczka,
niewiedza rodziców w doborze metod i środków wychowawczych, np. noszenie dziecka na jednej i tej samej ręce czy prowadzanie dziecka za jedną i tą samą rękę,
ciężka praca fizyczna we wczesnym wieku, dźwiganie ciężarów, złe warunki życiowe,
niski poziom kultury zdrowotnej wśród społeczeństwa.

V. ZESTAW WSKAZAŃ I PRZECIWWSKAZAŃ DLA OSÓB Z BOCZNYM SKRZYWIENIEM KRĘGOSŁUPA

     Celem korekcji skoliozy jest wyrównywanie skrzywienia, usunięcie przykurczów wiązadeł i mięśni, zrównoważenie sił układu mięśniowego, podniesienie ogólnej wydolności fizycznej i wyrobienie nawyku prawidłowej postawy ciała.
     Wśród wskazań dla osób z bocznym skrzywieniem kręgosłupa wyróżnia się:
  • symetryczne ćwiczenia wzmacniające gorset mięśniowy (mięśnie obręczy barkowej, mięśnie obręczy biodrowej, mięśnie brzucha i grzbietu);
  • ćwiczenia oddechowe w celu zwiększenia ruchomości klatki piersiowej,
  • ćwiczenia antygrawitacyjne w celu napięcia mięśni posturalnych przeciwko sile grawitacji,
  • ćwiczenia elongacyjne w celu napięcia mięśni posturalnych z wyeliminowaniem siły grawitacji,
  • ćwiczenia reedukacji posturalnej,
  • pływanie, zwłaszcza stylem klasycznym,
  • jazda na nartach i na rowerze,
  • zabawy na czworakach,
  • dużo ruchu na świeżym powietrzu,
  • umiarkowany bieg,
  • odżywianie pokarmami bogatymi w białko,
  • przerwy w odrabianiu lekcji co 30 – 40 minut,
  • lekka nie krępująca ruchów odzież,
  • elastyczne, miękkie obuwie z szerokimi noskami.
W skoliozach powyżej 20o należy przestrzegać następujących przeciwwskazań:
  • ćwiczenia asymetryczne,
  • ćwiczenia zginające osiowo kręgosłup,
  • biegi, skoki, podskoki obciążające osiowo kręgosłup,
  • nadmiar skłonów w przód nasilających rotację kręgów,
  • dźwiganie,
  • przewroty i mostki,
  • długotrwałe nieprawidłowe pozycje, np. oglądanie telewizji w pozycji siedzącej,
  • dłuższe wysiłki w pozycji stojącej,
  • niewłaściwy tornister,
  • nieodpowiednie miejsce do nauki i pracy.
VI. ORGANIZACJA GRUP KOREKCYJNYCH

     Pozytywny wynik ingerencji korekcyjnej zależy w dużej mierze od skorelowania środków oddziaływania biologicznego, psychicznego, pedagogicznego i społecznego. Wymienione czynniki mają wpływ na organizację grup korekcyjnych.
     Przypadkami kwalifikującymi do zespołów korekcyjnych są odchylenia od krzywizn fizjologicznymi kręgosłupa, płaskostopie (głównie I i II stopnia), a także postawy skoliotyczne i skolizy.
     Wg M. Kutzner organizując grupy korekcyjne łączy się uczniów wg rodzaju zaburzeń w następujące zespoły:
grupy korekcyjne (K1) dla uczniów z zaburzeniami statyki ciała;
grupy kompensacyjne (K2) dla uczniów z obniżoną sprawnością fizyczną;
grupy korekcyjno – kompensacyjne (K3) dla uczniów z obniżoną sprawnością i zaburzeniami w zdrowiu.
     Zasadą grupowania ćwiczących jest wiek, płeć oraz rodzaj wady. Zakłada się, że zespół powinny tworzyć przypadki jednorodne pod względem rodzaju wady lub pary ćwiczebne, mające podobne zadania korekcyjne.
     Liczba członków zespołu to od 5 do 10 osób.
     Czas trwania zajęć w grupach przedszkolnych powinien wynosić 30 minut, w pozostałych 45 minut. Zajęcia te powinny odbywać się 2-3 razy w tygodniu, w równomiernych odstępach czasu.
     Treść, metody i formy pracy grupy korekcyjnej powinny uwzględniać ogólne założenie programowe kultury fizycznej dostosowując je do aktualnych potrzeb i możliwości dziecka, rodzaju i stopnia zaburzeń.
     Przed rozpoczęciem gimnastyki prowadzący zajęcia powinien otrzymać od lekarza sprawującego opiekę nad dzieckiem szczegółową informację o rodzaju stwierdzonych zaburzeń, przeciwwskazaniach i innych zaleceniach.
     Podstawowym miejscem zajęć jest sala gimnastyczna lub salka gimnastyki korekcyjnej; uzupełniającym boisko, łąka, polana, basen.
     Sala gimnastyczna powinna odpowiadać określonym wymaganiom:
warunki sanitarne zgodne z przepisami (na jednego ćwiczącego 4,5 m2 powierzchni podłoga gładka bezpieczna i czysta);
temperatura sali nie powinna być niższa od + 180 C ,
przyrządy (drabinki, ławeczki, materace, skrzynie, równoważnie, lustro z zabezpieczonym zamknięciem o wymiarach 60 x 140 cm),
sprzęty i przybory (kocyki o wymiarach 80 x 100 cm, laski od 80 – 110 cm, piłki lekarskie, piłki różnej wielkości, chorągiewki, szarfy, woreczki wypełnione grochem, obręcze, ekspandory i hantle).
     W dokumentacji grupy korekcyjnej powinny znajdować się: dziennik zajęć, wykaz ćwiczeń zawierający dane personalne, opinie o stanie zdrowia i stopniu zaawansowania zaburzeń, rozkład materiału.

VII. RÓŻNICA W SPOSOBIE PROWADZENIA ZAJĘĆ KOREKCYJNYCH Z DZIEĆMI W WIEKU PRZEDSZKOLNYM A SZKOLNYM

     Sposób prowadzenia ćwiczeń korekcyjnych powinien zależeć od właściwości organizmu i jego funkcji na określonym etapie rozwoju fizycznego dziecka.
     Wiek przedszkolny i wczesnoszkolny charakteryzuje się jeszcze słabą koordynacją ruchową. W tym wieku dzieci są zdolne do intensywnego lecz krótkotrwałego ruchu. Unikać należy ćwiczeń wytrzymałoścowych , siłowych oraz intensywnych.
     Dzieci w wieku przedszkolnym 3 – 6 lat znajdują się jeszcze na niskim poziomie intelektualnym i reagują ruchem spontanicznie. Dlatego ćwiczenia wyrabiające gorset mięśniowy prowadzi się w formie zabawowej, naśladownictwa, stosując metodę zabawową- naśladowczą.
     Ruchy dziecka nie muszą dokładnie i ściśle odwzorowywać podanych treści. Należy umożliwiać dzieciom swobodę w ruchach pobudzając ich fantazję. Przestrzegać należy jednak zasad fizjologiczno – higienicznych oraz przyjęcia poprawnej pozycji wyjściowej do ćwiczeń.
     Czas trwania zajęć z dziećmi w wieku przedszkolnym wynosi od 15 – 30 minut.
     Dzieci w młodszym wieku szkolnym 7-11 lat zaczynają interesować się efektami wykonanych czynności oraz odczuwają zadowolenia z każdego nowego ćwiczenia.
     W tej grupie oprócz w/w metody można stosować metodę bezpośredniej celowości ruchu o charakterze zadaniowym. Polega ona na celowym zestawieniu odpowiednio dobranych pozycji wyjściowej z przemyślanym przebiegiem ruchu. Realizuje się ją często z użyciem przyborów pomocniczych. Celem tej metody jest osiągnięcie doskonałości ruchu przez jego wielokrotne powtarzanie. Czas trwania zajęć w szkole wynosi 45 minut.
     Na zajęciach z dziećmi w wieku 12-15 lat stosuje się metodę ścisłą polegającą na ruchu odwzorowanym z pokazu lub wykonywanym na podstawie słownego ujęcia ruchu. Wiąże się to z bardziej dojrzałą psychiką dziecka, większą trwałością uwagi i umiejętnością obserwacji.

VIII. SPOSOBY OCENY WYDOLNOŚCI I SPRAWNOŚCI FIZYCZNEJ DZIECI

     Wydolność fizyczna jest to większa lub mniejsza zdolność do wykonywania wysiłku fizycznego.
     Wśród metod pomiaru wydolności fizycznej wyróżnić można:
  1. Próbę Harwardzką polegającą na wchodzeniu na stołek (wysokość 45 cm) przez 5 minut.
    Po zakończeniu próby dokonuje się trzech pomiarów tętna (w 1, 2 i 4 minucie). Na podstawie obliczeń wg wzoru:
    Czas próby w sekundach x 100
    Suma trzech pomiarów x 2
    uzyskujemy wskaźnik wydolności fizycznej.
    Wskaźnik poniżej 55 wskazuje na złą wydolność fizyczną
    55-64 - wydolność poniżej przeciętnej
    65-79 - wydolność przeciętna
    80-89 – wydolność dobra
    powyżej 90 – wydolność doskonała.
  2. Próbę na cykloergometrze rowerowym z obciążeniem stałym, polegającym na pedałowaniu w ciągu 5 minut z obciążeniem 2W/ kg.
         Obliczamy wartość tętna z pięciu minut a następnie z diagramu Astranda odczytujemy pułap tlenowy osobnika.
  3. Test postawy Marthiassa informujący o zdolności antygrawitacyjnego oddziaływania mięśni. Polega on na mierzeniu czasu utrzymywania skorygowanej postawy z ramionami uniesionymi w przód.
     Wytrzymanie 30s oznacza się znakiem (+), pogarszanie się postawy w czasie 30s znakiem (-), pogarszanie się postawy po upływie kilku sekund znakiem (--). (-) oznacza słabowitość postawy, (--) zapadanie się postawy.
     Można także mierzyć maksymalny czas stania w opisanej pozycji określając wytrzymałość mięśni posturalnych.

LITERATURA:
  1. Kuć W. - "Dziecko z wadą postawy"; IW CRZZ, Warszawa 1980
  2. Kosibab J. - "Gimnastyka korekcyjno – kompensacyjna w szkole"; ODN Rzeszów 1983
  3. Kutzner – Kozińska M. - "Korekcja wad postawy"; WSiP Warszawa 1986
  4. Skolinowski T. - "Gimnastyka wyrównawcza w wadach postawy"; Wrocław 1986
  5. Kołodziej J. - "Gimnastyka korekcyjno – kompensacyjna w szkole"; FOSZE Rzeszów 1994

Umieść poniższy link na swojej stronie aby wzmocnić promocję tej jednostki oraz jej pozycjonowanie w wyszukiwarkach internetowych:

X


Zarejestruj się lub zaloguj,
aby mieć pełny dostęp
do serwisu edukacyjnego.




www.szkolnictwo.pl

e-mail: zmiany@szkolnictwo.pl
- największy w Polsce katalog szkół
- ponad 1 mln użytkowników miesięcznie




Nauczycielu! Bezpłatne, interaktywne lekcje i testy oraz prezentacje w PowerPoint`cie --> www.szkolnictwo.pl (w zakładce "Nauka").

Zaloguj się aby mieć dostęp do platformy edukacyjnej




Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie