Stosunki dorastającej młodzieży z rodzicami zwykle określa się mianem konfliktów.Co charakteryzuje młodzież okresu rozwojowego?W okresie tym na czoło wysuwa się bujny rozwój procesów poznawczych w tym spostrzegawczości,zdolności do analizy i wartościowania.Analizie i ocenie w tym wieku podlega w zasadzie wszystko od zjawisk przyrodniczych poczynając na ocenach moralnych kończąc.W swym krytycyzmie młodzież nie pomija nikogo i niczego w tym także,a może przede wszystkim swoich rodziców,szczególnie wtedy gdy pojawiają się trudności w ułożeniu z nimi wspólżycia.Za co winę ich zdaniem ponoszą rodzice.Zarzuca się im brak wyrozumiałości,konserwatyzm,despotyzm,nadmierną gadatliwość i nieobiektywość w ocenie zachowania swoich dzieci.Taka postawa prowadzi do stopniowego oziębiania więzi emocjonalnej.Dotychczasowy autorytet rodziców przestaje być czymś niepowtarzalnym.
Młodzież dąży do zajęcia nowej pozycji w życiu i wzajemnych stosunkach z ludżmi z najbliższego otoczenia,do całkowitego uniezależnienia się od dorosłych(...).Mimo przesadnego dążenia dorastających do niezależności dorośli jak wiadomo niechętnie rezygnują z dotychczasowej hegemonii,wytykając młodzieży liczne błędy i niedostatki w jej zachowaniu i myśleniu.Dorastający są przekonani-często nie bez racji,że rodzice nie doceniają lub nawet nie dostrzegają zachodzących w nich przemian a co gorsze nie rozumieją ich rodzących się coraz to nowych potrzeb.Nie do rzadkości należą wśród rodziców takie przekonania,że jeśli dziecko ma własny pokój, ma sie w co ubrać i co jeść,dysponuje komputerem i innymi środkami audiowizualnymi, to nie może narzekać na niezaspokojenie jakichkolwiek potrzeb.Tymczasem te potrzeby które są najważniejsze jak:potrzeba poczucia bezpieczeństwa ,sukcesu, wysokiej pozycji w grupie,potrzeba niezależności,akceptacji i miłości-pozostają niezrealizowane.Dorośli, rodzice a także nauczyciele nie zawsze są w stanie potrzeby te zaspokoić,czy to ze względu na braki materialne,brak czasu,lub ze względu na niekompetencje wychowawcze.Wszystko to sprawia,że dorastający doznają często poczucia niższej wartości,upokorzenia i niepewności siebie.Choć otoczeni ludzmi - w rezultacie są sami.Uczucie samotności sprawia,że młodzi często sięgają po alkohol,narkotyki a to z kolei pociąga za sobą kłopoty w nauce.
Korzenie narkomanii, alkoholizmu tkwią niestety przede wszystkim w atmosferze rodzinnej.Negatywny wpływ mają takie czynniki jak niepełność rodziny (brak jednego z rodziców naturalnych), zaburzenia w funkcjonowaniu rodziny(brak zgody między rodzicami, zakłócenia życia rodzinnego , domowego),niski społeczno-kulturalny czy społeczno-ekonomiczny standart rodziny,niesprzyjająca domowa atmosfera emocjonalna (niedosyt uczuciowy, poczucie odtrącenia przy jednoczesnym wyróżnianiu rodzeństwa lub rodziców) oraz naruszona diada matka-dziecko.Najbardziej typową przyczyną błędnych wyników wychowania jest "asymetria wychowawcza" przejawiająca się w wychowaniu bądż zbyt surowym bądż przeciwnie zbyt liberalnym.Drugim czynnikiem najbardziej typowym warunkującym niemoralne i skierowane przeciw prawu postawy młodzieży jest negatywny przykład rodziców, ich alkoholizm, negatywny stosunek do pracy, kłótnie, wulgarne słownictwo, przemoc.
Jeżeli zauważymy,że dziecko częściej przebywa poza domem, że ma trudności w nauce,jeżeli zauważymy na jego rękach znaki po ukłuciach igły, jeżeli poczujemy od wracającego do domu dziecka alkohol-nie powinniśmy traktować je jak przestępcę ale zbliżyć się do niego, stworzyć serdeczną atmosferę pomocy w walce z wrogami jakimi są narkomania i alkoholizm.Akceptujmy dzieci takimi, jakie są z ich cechami fizycznymi, usposobieniem,z ich umysłowymi możliwościami i łatwością osiągnięć w jednych dziedzinach a ograniczeniami i trudnościami w drugich. Wpółdziałajmy z dziećmi nie tylko wspólnie wykonując czynności ale również wzajemnie wymieniając uwagi, obserwacje,zdania.Dajmy dziecku właściwą dla jego wieku swobodę.Uznajmy prawa dziecka w rodzinie jako równe bez przeceniania i niedoceniania jego roli.
Emocjonalna więż i okazywanie zainteresowania sprawami dzieci i młodzieży przyczyniają się do umocnienia ich wiary w swoje możliwości, wmiejętność współżycia z innymi,wpływają na rozwój samodzielności myślenia i działania oraz kształtują poczucie odpowiedzialności za siebie i innych.Oschłość i surowość wywołują zamknięcie się w sobie, agresję, nałogi, niską samoocenę.Dziecko,abu czuć sie bezpieczne i kochane potrzebuje jasno wytyczonych granic i norm oraz pełnej miłości, stanowczości i konsekwencji.
Alicja Kuniec
|
