www.szkolnictwo.pl

Konspekty lekcji z języka polskiego dla klasy pierwszej uwzględniające realizację ścieżki międzyprzedmiotowej - Edukacja czytelnicza i medialna.
KONSPEKT PIERWSZY

1. Treść ścieżki: Dokumenty gromadzone w bibliotece.
2. Temat lekcji: Wypożycz książkę, by poczuć w dłoni znajomy kształt i.....
3. Cele:
   Uczeń potrafi:
   • korzystać ze zbiorów i warsztatu informacyjnego biblioteki,
   • samodzielnie wyszukiwać informacje na dany temat w różnych źródłach,
   • posługiwać się katalogiem alfabetycznym.
4. Cele edukacyjne:
   • rozbudzanie potrzeb czytelniczych,
   • kształtowanie postawy szacunku dla polskiego dziedzictwa kulturowego w związku z globalizacją kultury masowej.
5. Metody:
   • praca z tekstem, instrukcją
   • praca z katalogiem alfabetycznym.
6. Formy:
   • praca w grupach,
   • praca z klasą,
   • praca indywidualna.
7. Pomoce dydaktyczne:
   • "Słownik wiedzy komputerowej",
   • kserokopia tekstu –fragment opinii Umberto Eco o książce,
   • instrukcje dla grup,
   • katalog alfabetyczny.

Tok lekcji:

1. Nauczyciel zapisuje na tablicy wyrazy związane z technologią komputerową. Uczniowie wyjaśniają znaczenie poszczególnych wyrazów, w razie wątpliwości szukają wyjaśnień w "Encyklopedii komputerowej".
   • serwer, rauter, multimedialny, pecet, modem, e – mail, prowajder, interfejs, wirus, haker, internauta, "lista przebojów", "osobisty agent sieciowy".
     
     e—mail –
     1. forma przekazu informacji, w postaci listów elektronicznych (dokumentów, które można zobaczyć na ekranie komputera) wymienianych przez użytkowników sieci komputerowej, głównie w internecie.
     2. Pojedynczy list elektroniczny, który oprócz tekstu może zawierać załączniki o dowolnej treści.
     haker – zwykle zdolny programista i ekspert od komputerów dysponujący rozległą wiedzą i potrafiący znakomicie z niej korzystać w praktyce. Haker dzięki swoim umiejętnościom jest w stanie łamać najlepsze zabezpieczenia, np. sieci komputerowych. Nawet, gdy używa swojej wiedzy do działań niezgodnych z prawem, nie powoduje szkód, nie niszczy danych, ani nie wykrada ich dla zysku, nie próbuje także zacierać po sobie śladu w sposób brutalny, np.kasując system operacyjny komputera, na który się włamał.
     
     interfejs –
     1. zdefiniowany przez autora programu sposób komunikowania się użytkownika z programem i programu z użytkownikiem. Interfejs może być graficzny lub tekstowy.
     2. Urządzenie elektroniczne, które umożliwia połączenie się ze sobą dwóch lub więcej urządzeń.
     internauta – osoba korzystająca z internetu.
     
     lista przebojów – rodzaj szperacza, pomaga w poszukiwaniu źródeł informacji.
     
     modem – urządzenie, które przetwarza cyfrowe dane na postać analogową po to, aby można je było przesłać do innego modemu z użyciem standardowej linii telefonicznej.
     
     multimedialny – taki, który zawiera więcej niż jeden środek przekazu informacji, np. dźwięk i obraz.
     
     pecet – komputer osobisty, który jest kompatybilny (współpracują ze sobą) ze standardem firmy IBM i używa procesora z rodziny x86 lub z nim zgodnego.
     
     prowajder – dostawca usług komputerowych (firma, np. TP S.A.) –udostępnia swój numer telefonu umożliwiający dostęp do internetu.
     
     wirus – "infekcje" groźne dla komputera.
     
     "osobisty agent sieciowy" – wyszukuje informacje dla komputera.
     1. Z jaką dziedziną wiedzy łączą się zapisane na tablicy wyrazy?
     2. Które z podanych wyrazów mają jeszcze inne znaczenie? Gdzie będziesz szukał wyjaśnienia?
        wirus – pasożyt wywołujący choroby,
        lista przebojów – spis utworów muzycznych według popularności.
        agent – osoba pośrednicząca w zakresie umów.
     3. Co to jest internet?
     4. Kto może być użytkownikiem internetu?
2. Po sprawozdaniu ustnym uczniowie sporządzają notatkę. Przykład notatki.
        Koniec XX wieku to nadzwyczajne przyśpieszenie przesyłania informacji dzięki łączności elektronicznej. Powstało w związku z tym bogate słownictwo specjalistyczne, które przenika również do polszczyzny ogólnej – najczęściej z języka angielskiego. Niektóre zadomowione w języku polskim wyrazy nabierają nowych znaczeń, np. "wirus". Internet jest jedną z form łączności elektronicznej, przesyłającą informacje: tekst, dźwięk, obraz, wideo. Za pomocą internetu można już czytać "elektroniczne" książki: Mickiewicza, Słowackiego i innych. Nasza epoka to właśnie czas intensywnego przenoszenia treści zapisanych na papierze w ... cyberprzestrzeń. Korzystać z internetu może ten, kto posiada komputer, modem i telefon.
3. Przeczytanie opinii Umberto Eco o książce i zapisanie tematu lekcji:(Uczniowie otrzymują ksero tekstu ).
        "(...) książka to jeden z tych wynalazków, jak młotek, łyżka, widelec, dla których nie znaleziono w ciągu stuleci lepszych pod względem ergonomicznym odpowiedników. Książka dobrze pasuje do ręki, można ją czytać w każdej prawie sytuacji, także przy świetle świecy, także w łóżku, siedząc na gałęzi drzewa, na bezludnej wyspie, albo wędrując na wielbłądzie przez Saharę."
   "Przekrój" z 11.04.1999r.s.10
4. Uczniowie znajdują jeszcze inne argumenty przemawiające za korzystaniem z biblioteki.

Zapis w zeszytach.

1. Jeszcze stosunkowo niewiele osób ma osobisty komputer i dostęp do internetu.
2. Biblioteki z tradycyjnymi książkami będą zawsze.
3. Na stronach internetowych pojawiają się dzieła najbardziej znane, ale brak dzieł unikalnych.
4. Książka w dzisiejszej postaci istnieje 500 lat i trudno jest zaakceptować nową formę utrwalania słowa pisanego.
5. Przed wizytą w bibliotece szkolnej uczniowie zastanawiają się o co należy zapytać bibliotekarza.
   • Na jakich warunkach mogą zapisać się do biblioteki?
   • Jaki jest regulamin korzystania z bibliotecznych zbiorów?
   • Co gromadzi biblioteka?
   • Gdzie i jak należy szukać potrzebnych dokumentów i informacji?
6. Praca w grupach: Ćwiczenia w samodzielnym korzystaniu z katalogu alfabetycznego.
   
   Rozdanie instrukcji (załącznik 1—4)
   
   Załącznik 1
   
   INSTRUKCJA DLA GRUPY 1.
   
   Znajdź kartę książki "Pan Tadeusz" A. Mickiewicza i sprawdź, ile jej egzemplarzy znajduje się w bibliotece.
   
   Załącznik 2
   INSTRUKCJA DLA GRUPY 2.
   
   Odszukaj, w którym roku i w jakiej serii ukazały się "Kamienie na szaniec" A. Kamieńskiego.
   
   Załącznik 3
   INSTRUKCJA DLA GRUPY 3.
   Podaj nazwisko ilustratora najnowszego wydania "Krzyżaków" H. Sienkiewicza.
   
   Załącznik 4
   INSTRUKCJA DLA GRUPY 4.
   
   Sprawdź, czy książka ulubionego przez ciebie autora znajduje się w bibliotece.
7. Prezentacja pracy grup.
8. Wypożyczenia "Krzyżaków" H. Sienkiewicza.

Praca domowa: Przygotuj się do korzystania z katalogu rzeczowego. Zaproponuj tematykę lub dziedzinę wiedzy, z której książkę chciałbyś znaleźć w bibliotece.


KONSPEKT DRUGI

1. Treść ścieżki: Dokumenty gromadzone w bibliotece.
2. Temat lekcji: Ćwiczymy się w korzystaniu z katalogu rzeczowego.
3. Cele:
   Uczeń potrafi:
   • korzystać z katalogu rzeczowego,
   • wymieniać rodzaje katalogów,
   • rozpoznawać katalogi w bibliotece,
   • zdefiniować pojęcia: literatura piękna i popularnonaukowa,
   • wyjaśnić budowę katalogów i ich przeznaczenie.
4. Cele edukacyjne:
   • rozbudzanie potrzeb czytelniczych,
   • kształtowanie postawy szacunku dla polskiego dziedzictwa kulturowego w związku z globalizacją kultury masowej.
5. Metody:
   • praca z katalogiem rzeczowym,
   • pogadanka,
   • praca z instrukcją.
6. Formy:
   • praca indywidualna,
   • pokaz,
   • praca w grupie.
7. Pomoce dydaktyczne:
   • katalog rzeczowy,
   • instrukcja dla grup.

Tok lekcji:

• Nawiązanie do pracy domowej, której celem było przygotowanie się uczniów do korzystania z katalogu rzeczowego. Uczniowie mieli zaproponować dziedziny wiedzy, z której książkę chcieliby znaleźć w bibliotece.
• Praca w grupach: Ćwiczenia w samodzielnym korzystaniu z katalogu rzeczowego.
• Rozdanie instrukcji (załącznik 1)
  
  Załącznik nr 1
  
  INSTRUKCJA DLA GRUPY 1.
  Wyszukaj w katalogu rzeczowym dwie baśnie. Podaj autorów, tytuły i symbol działu.
  
  INSTRUKCJA DLA GRUPY 2.
  Wyszukaj w katalogu dwie powieści obyczajowe, które zaproponowałbyś innym do przeczytania. Podaj autorów i tytuły.
  
  INSTRUKCJA DLA GRUPY 3.
  Zaproponuj innym dwie książki podróżnicze lub przygodowe. Podaj autorów i tytuły.
  
  INSTRUKCJA DLA GRUPY 4.
  Wyszukaj w katalogu jakie atlasy posiada biblioteka. Podaj autorów i tytuły.
  
  INSTRUKCJA DLA GRUPY 5.
  Wybierz z katalogu kilka pozycji dotyczących miasta. Podaj autorów i tytuły.
  
  INSTRUKCJA DLA GRUPY 6.
  Wybierz z odpowiedniego katalogu kilka powieści historycznych. Podaj autorów i tytuły.
  
  INSTRUKCJA DLA GRUPY 7.
  Wyszukaj dwa zbiory wierszy znanych polskich poetów. Podaj tytuły zbiorków i nazwiska autorów.
• Prezentacja pracy grup.
• Podsumowanie wiadomości i sporządzenie notatki;
  • Kiedy posługujemy się katalogiem rzeczowym? (gdy poszukujemy książek na dany temat, a nie znamy autora).
  • Czym różni się katalog alfabetyczny od rzeczowego? (w katalogu alfabetycznym karty ułożone są według haseł autorskich lub tytułowych alfabetycznie. Korzystamy z niego, gdy znamy autora lub tytuł. W katalogu rzeczowym karty ułożone są według treści książek, w działach.
• Informacja zwrotna o stanie grupy.

     Odpowiadając sobie na postawione w układance pytanie, uczniowie oceniają stan swojej wiedzy o katalogach. Im więcej nabyli wiedzy i umiejętności, tym wyższe piętra zajmują.

KTÓRE PIĘTRO?

VI
V
IV
III
II
I
P

Praca domowa: Wyszukaj w odpowiednim katalogu dwa utwory o tematyce wojennej.
Podaj tytuły książek i ich autorów.

Opracowała Beata Baranowska - Graczyk