Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie
PrezentacjaForumPrezentacja nieoficjalnaZmiana prezentacji
Ruch przy muzyce - jedna z podstawowych form w kształceniu kreatywności ucznia

Od 01.01.2015 odwiedzono tę wizytówkę 20301 razy.
Chcesz zwiększyć zainteresowanie Twoją jednostką?
Zaprezentuj w naszym informatorze swoją jednostkę ->>>
* szkolnictwo.pl - najpopularniejszy informator edukacyjny - 1,5 mln użytkowników miesięcznie



Platforma Edukacyjna - gotowe opracowania lekcji oraz testów.



 

" Im bogatsze życie przenika nas samych, tym bogatsze życie możemy rozsiewać dokoła". ( E. Jaques – Dalcroze)

     Nauczycielowi kształcenia zintegrowanego przypada piękna rola wprowadzania dziecka w świat muzyki. Jest to kolejny etap kształcenia wrażliwości dziecka. Muzyka, poprzez utwór muzyczny, jawi się jako harmonijne piękno dostarczając wrażeń słuchowych i estetycznych. Jest syntezą wielu elementów takich jak: rytm, metrum, tempo, melodia, harmonia, dynamika, agogika, frazowanie, kolorystyka dźwiękowa, struktura formalna (budowa utworu).
     Pierwszym pedagogiem, który zwrócił uwagę na doniosłe znaczenie rytmu w muzyce był Emil Jaques Dalcroze (1865 – 1950). Jego zdaniem to właśnie rytm najmocniej oddziaływuje na zmysły i jest najściślej związany z życiem.
     Pedagogika współczesna, rozumiejąc naturalną wrażliwość człowieka na rytm i doceniając wszechstronną wartość wychowawczą rytmiki Dalcrozowskiej, w początkowym etapie kształcenia muzycznego na pierwsze miejsce wysuwa ćwiczenia rytmiczno – ruchowe.
Rytmika polega na ćwiczeniach ciała wykonywanych na różne "polecenia" muzyczne, przeżywaniu, a następnie wyrażaniu ruchem i gestem ciała treści emocjonalnych zawartych w muzyce. W czasie ćwiczeń rytmicznych dokonuje się przetwarzanie odbioru wrażeń słuchowych na ruch i gest ciała.
     Specjalną rangę improwizacji nadał niemiecki pedagog i kompozytor Carl Orff (1895). Oparł on swoją metodę wychowania muzycznego na trzech głównych elementach: mowie, muzyce i ruchu połączonych w jedną całość. Założeniem metody jest rozwinięcie twórczych predyspozycji dzieci poprzez czynną postawę na zajęciach, spontaniczne odtwarzanie i tworzenie muzyki. O uczestnictwie dzieci w zajęciach nie decyduje jednak indywidualne muzyczne przygotowanie dziecka , lecz prawidłowy dobór zadań do wykonania, stosowny do możliwości każdego dziecka.
     Elementy metod C. Orffa i E. J. Dalcrozea stanowią wzorzec do ćwiczeń muzyczno – ruchowych we współczesnym wychowaniu muzycznym w Polsce, a ponieważ metody te mimo różnic nie wykluczają się, są stosowane od dawna.
     Młodszy wiek szkolny jest okresem, w którym na każdym kroku daje znać o sobie potrzeba ruchu, dlatego realizowanie programu muzycznego z wykorzystaniem ruchowych jego form jest bardzo wskazany.
      "Dziecko podejmuje i realizuje czynności zabawowe dlatego, że chce być czynne. Dążenie do aktywnego działania jest jego podstawową potrzebą. Czynnie chce poznawać wszystko, co je otacza. Czynnie chce wchodzić w kontakt z ludźmi i z rzeczami, które się wokół znajdują. Chce wykonywać najrozmaitsze działania na rzeczach i za pomocą rzeczy. Samo przyglądanie się z daleka rzeczom i zjawiskom jest niewystarczające, by te rzeczy i zjawiska poznać. Aktywne działanie jest niezbędne do wszelkiego poznania"
(K. Przybylska).
     Ruch leży w naturze dziecka, warunkuje jego prawidłowy rozwój psychiczny i fizyczny oraz jest podstawową formą reagowania na otaczający świat dźwięków. Ponadto duża ruchliwość dzieci, rozwój i doskonalenie się narządów oddychania, krążenia, wzrastająca siła mięśni i kości sprawiają, że zajęcia prowadzone z wykorzystaniem ruchu są dla nich istotną potrzebą. Poprzez aktywność ruchową dzieci relaksują się, zapominają o swoich troskach, odkrywają swoje zdolności twórcze i wrażliwość na piękno. Wspólna zabawa wpływa również na rozwój właściwej postawy społecznej - dzieci uczą się panować nad swoim temperamentem, podporządkowywać swoją aktywność wymogom nauczycieli, działać w grupie. Wiele ćwiczeń zmusza do uważnego śledzenia zachowania się kolegów i liczenia się z ich możliwościami, a tym samym uświadamia korzyści płynące z indywidualnej pomocy poszczególnym dzieciom dla zespołowych wyników. Współzawodnictwo motywuje do osiągania jak najlepszych wyników.
     Ćwiczenia i zabawy ruchowe przy muzyce powinny być dominującą formą wychowania muzycznego w kształceniu zintegrowanym ze względu na swoją wielostronność, atrakcyjność i pożyteczność.

Klasyfikacja zabaw i ćwiczeń muzyczno – ruchowych.
     Ulubioną przez dzieci formą zajęć są zabawy ruchowe ze śpiewem, które zawierają zawsze jakieś elementy swobody, rozwijają przy tym własną aktywność i są przyjemnością dla dziecka. Tworząc zabawę ze śpiewem opieramy się albo na treści, albo na melodii piosenki. Jeżeli najważniejsze jest słowo, mamy do czynienia z zabawą inscenizowaną lub ilustracyjną. Jeżeli podstawą jest budowa melodii, jej rytm, będzie to zabawa rytmiczna. Czasami zdarza się, że melodia ma charakterystyczne rytmy taneczne, np. walca, polki, krakowiaka, wtedy możemy utworzyć zabawę taneczną.
     Podstawą zabawy inscenizowanej jest piosenka o bogatej treści, z żywą i interesującą akcją. Wynika z niej podział na role solowe lub zespołowe. Przed zabawą należy dokładnie omówić treść, określić osoby występujące, stworzyć odpowiedni nastrój, a także jeżeli to możliwe zastosować elementy dekoracji, proste kostiumy, rekwizyty, aby zabawę uczynić jeszcze bardziej atrakcyjną. Zabawy te pozwalają w pełni zrozumieć i przeżyć treść oraz nastrój piosenki, rozwijają wyobraźnię, fantazję, a także pomysłowość dziecka.
     Zabawy ilustracyjne polegają na przedstawieniu treści piosenki dowolnymi ruchami o charakterze naśladowczym. Dzieci powinny podawać własne pomysły, a rola nauczyciela winna sprowadzać się do dyskretnej sugestii, pochwały za oryginalne pomysły. Zabawa taka wzbudza zainteresowanie, widoczne nie tylko w aktywności ruchowej, ale i w wyrazie twarzy, uśmiechu, całkowitym zaangażowaniu. Opracowując ilustrację piosenki należy dobierać proste i naturalne ruchy, aby zabawa nie była przeładowana, a dzieci rozumiały jej sens.
     W zabawach rytmicznych największy nacisk kładzie się na charakterystyczne momenty rytmiczne i na budowę linii melodycznej piosenki. Dziecko za pomocą ruchu i gestu podkreśla różne elementy muzyki. Ważne jest, aby zadania stawiane dzieciom nie przerastały ich możliwości, ani nie były też zbyt łatwe. Wyrabiają one u dzieci poczucie rytmu, umiejętność koncentracji, ćwiczą pamięć i refleks.
     Zabawy taneczne opierają się na takich piosenkach, które mają charakterystyczne rytmy tańców. Są one formą przygotowującą do tańca, przewijają się w nich bowiem pewne jego elementy. Zabawy taneczne są szczególnym rodzajem dokonywania przez dziecko analizy słuchowej, bowiem ruch stosowany przy piosence powinien konsekwentnie wynikać z jej budowy. "Zabawy taneczne usprawniają ruchowo, kształcą umiejętność wyczuwania zwrotów zakończeniowych, wyodrębniania części, zdań, fraz, zauważania powtórzeń, podobieństw i kontrastów" ( D. Malko).
     Dla piosenek o regularnym, marszowym rytmie i prostej, symetrycznej budowie można opracować korowody – czyli marsze urozmaicone zmianami kierunku i różnymi ustawieniami. Można w nich zastosować elementy zapożyczone z popularnych tańców ( polonez, krakowiak), takie jak: rozchodzenia się i schodzenia, mostki, kółka, szeregi, rzędy, wiatraczki, itp. Ruch musi być ściśle dopasowany do piosenki, a figury wprowadzane stopniowo i utrwalane. Urozmaicony korowód jest dla dzieci wielką atrakcją, a poprzez zabawę uczą się właściwego poruszania się w przestrzeni, porządku i dyscypliny.
     Opowieści ruchowe to jedna z łatwiejszych form zabaw rytmicznych przy muzyce. Dzieci próbują wyrazić improwizowanym ruchem pozamuzyczną treść słuchanego utworu. Ułatwieniem tego zadania jest opowiadanie przez nauczyciela bajki, czytanie wiersza lub też oglądanie scenki teatralnej.
     Opowiadaniu powinna towarzyszyć muzyka. Niezwykle ważny jest też nastrój wytworzony przez nauczyciela. Od niego zależy emocjonalny stosunek dzieci do muzyki, pełne zrozumienie treści opowiadania oraz spontaniczność w wypowiedziach ruchowych.
     Tańce to bardzo lubiana przez dzieci forma ruchu, wymagająca od nich wyrobienia pamięci, orientacji przestrzennej, wrażliwości słuchowej, opanowania kroków tanecznych i poczucia frazy, wrażliwości na zmianę charakteru muzyki, umiejętności spostrzegania powtórzeń i kontrastów w budowie piosenek i utworów.
Opracowanie tańca powinno przebiegać kilkoma etapami:

  • zapoznanie dzieci z melodią tańca i omówienie go,
  • nauka podstawowego kroku danego tańca,
  • nauka poszczególnych elementów tańca,
  • łączenie wszystkich poznanych elementów tańca w całość.
     Nauka poszczególnych kroków i figur powinna być poprzedzona zabawami o charakterze inhibicyjno – incytacyjnym. Ważnym elementem jest również pokaz nauczyciela ( dzieci uczą się przez naśladownictwo) oraz oglądanie filmów z pokazem uczonego tańca. Kiedy dzieci opanują już kroki i figury należy połączyć je w całość i szczególnie zadbać o estetykę.
     " Taniec jest skutecznym sposobem kształtowania precyzji ruchów. Ruch taneczny wywodzący się z różnych gestów ludzkich prowadzi do kształtowania nawyków ruchowych wyraźnie określonych pod względem rysunku przestrzennego, dynamiki i czasu trwania ruchu. (...) Walory sprawnościowe kształtowane przez taniec to także takie cechy ruchu ludzkiego jak lekkość, sprężystość, obszerność ruchu, gibkość, płynność, skoczność" (B. Bednarzowa).
     Nauka tańców ma także znaczenie wychowawcze. Dzięki nim dzieci poznają folklor, zwyczaje i obrzędy ludzi mieszkających w różnych regionach naszego kraju, uczą się współdziałania w grupie, odprężają i relaksują. Uatrakcyjnieniem każdego tańca jest niewątpliwie wprowadzenie prostych kostiumów lub pewnych elementów takich jak: chusteczki, opaski, fartuszki, korale itp.

mgr Alicja Niedośpiał

Umieść poniższy link na swojej stronie aby wzmocnić promocję tej jednostki oraz jej pozycjonowanie w wyszukiwarkach internetowych:

X


Zarejestruj się lub zaloguj,
aby mieć pełny dostęp
do serwisu edukacyjnego.




www.szkolnictwo.pl

e-mail: zmiany@szkolnictwo.pl
- największy w Polsce katalog szkół
- ponad 1 mln użytkowników miesięcznie




Nauczycielu! Bezpłatne, interaktywne lekcje i testy oraz prezentacje w PowerPoint`cie --> www.szkolnictwo.pl (w zakładce "Nauka").

Zaloguj się aby mieć dostęp do platformy edukacyjnej




Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie