Jest to konspekt zajęć zintegrowanych w klasie I szkoły podstawowej. Obejmuje zagadnienia z zakresu edukacji polonistycznej, społeczno-przyrodniczej, plastyczno-technicznej. Głównym celem zajęć było utrwalenie wybranych zagadnień ortograficznych. W trakcie zajęć zastosowano wiele metod aktywizujących. Zajęcie zaprezentowałam nauczycielom ze szkół w Łomży [ zajęcia otwarte].
SCENARIUSZ ZAJĘĆ OTWARTYCH “ ZAKŁADAMY OGRÓDEK” z cyklu “Wiosenne porządki” Kształcenie zintegrowane Klasa I Autor: Barbara Porwoł Przedmiot: edukacja polonistyczna, środowiskowa, plastyczno – techniczna. Czas trwania: 2 godziny Wstęp: Cykl „Wiosenne porządki” realizowany jest w kwietniu.Scenariusz jest przeznaczony dla nauczycieli o stażu pracy do 5 lat. Zawiera różne formy praktycznej działalności uczniów, w związku z tym wymaga wcześniejszego przygotowania wielu pomocy np. grządki ze styropianu, kontury warzyw narysowane na kartce, składanki ortograficzne. Część z nich można przygotować z uczniami na zajęciach kilka dni wcześniej. Cele ogólne:
- doskonalenie umiejętności głośnego czytania oraz słuchania i rozumienia tekstu,
- utrwalenie poprawnej pisowni nazw warzyw z trudnościami ortograficznymi,
- utrwalenie zasady ortograficznej dotyczącej pisowni „ó” wymiennego na „o”,
- określenie warunków niezbędnych roślinom do wzrostu i rozwoju,
- doskonalenie umiejętności wykonywania czynności praktycznych związanych z uprawianiem rzeżuchy,
- estetyczne wycinanie i kolorowanie ilustracji
Cele operacyjne: Uczeń:
- pisze poprawnie nazwy warzyw,
- zna warunki niezbędne roślinom do życia,
- zna wartości odżywcze warzyw oraz potrafi określić pozytywny wpływ ich spożywania na zdrowie człowieka,
- układa zdania do tematu “W ogrodzie”,
- sieje rzeżuchę,
- śpiewa poznaną piosenkę,
- wycina i koloruje kontury warzyw.
Formy: zbiorowa jednolita, grupowa, indywidualna jednolita i zróżnicowana. Metody: problemowa, praktycznego działania, praca z tekstem, ćwiczenia. Pojęcia kluczowe: ogród, warzywa. Pomoce dydaktyczne: podręcznik „Wesoła szkoła „ część 4, składanki ortograficzne, kilka naturalnych okazów różnych warzyw, czarny worek, kawałki styropianu pomalowane na zielono, rysunki przedstawiające kontury warzyw, patyczki, ilustracje, tacki, wata i nasiona rzeżuchy. Bibliografia: ” Program wczesnoszkolnej edukacji zintegrowanej XXI wieku klasy 1 – 3” autor Jadwiga Hanisz, Wincenty Okoń “Wprowadzenie do dydaktyki ogólnej”. Tok zajęć:
- Wspólne odśpiewanie I zwrotki piosenki „Roślinki w klasie mam”.
1. Zgaduj – zgadula „Jakie to warzywo?”
Uczniowie podchodzą do nauczyciela, który ukrył w ciemnym, nieprzezroczystym worku różne warzywa. Po włożeniu rąk do worka odgadują nazwy ukrytych warzyw posługując się jedynie dotykiem.
- Rozmowa z uczniami – przypomnienie o wartościach odżywczych i zdrowotnych warzyw:
N: Dlaczego jedzenie warzyw jest dla nas tak ważne?
U: Warzywa mają dużo witamin i innych substancji, które są bardzo potrzebne dla naszego organizmu.
N: Co dzieje się z nami, z naszym organizmem, kiedy jemy dużo warzyw?
U: Jesteśmy zdrowi, nie chorujemy, mamy ładną cerę, lepszy wzrok, mocniejsze kości, mamy więcej siły itp.
- Czytanie indywidualne, głośne przez wybranych uczniów tekstu z podręcznika pt. „Zakładamy ogródek na parapecie okna”.
- Odpowiedzi uczniów na pytanie nauczyciela: Co jest potrzebne roślinom, aby mogły wzrastać i rozwijać się?
U: podają różne odpowiedzi np. woda, światło, gleba, nasłonecznienie, odpowiednia temperatura [ każdy uczeń, który udzielił prawidłowej odpowiedzi zawiesza na tablicy odpowiedni symbol: słoneczko, termometr, konewka itp.]
- Sianie rzeżuchy:
- N: Teraz sami posiejemy roślinę, która jest zdrowa i zawiera dużo witamin, a przy tym jej posianie jest proste i łatwe do wykonania. Jest to rzeżucha [ nauczyciel prezentuje nazwę i zwraca uwagę na jej pisownię ]. Gdy rzeżucha wyrośnie, wykorzystamy ją do wiosennej sałatki.
Uczniowie krótko przypominają najważniejsze fragmenty tekstu dotyczące czynności koniecznych do wykonania “ogródka” w klasie. Wspólnie z nauczycielem ustalają tok pracy, którą wykonają w grupach.
Uczniowie zostają podzieleni na zespoły. Członkowie każdego zespołu układają na przygotowanych tackach watę, polewają ją wodą i sypią nasiona. Następnie tacka każdej grupy jest oznakowana przez uczniów swoim wybranym symbolem. Dzięki temu uczniowie będą mogli obserwować wzrost roślin posianych przez swoją grupę i porównywać go z innymi.
Wszystkie tacki zostają umieszczone na parapecie okna, gdzie rośliny będą miały najwięcej światła.
- Utrwalenie pisowni wyrazów z „ó” wymiennym na „o” . Nauczyciel rozdaje każdemu uczniowi składankę ortograficzną.
N: Rozłóżcie kartki, które wam rozdałam i przeczytajcie wyrazy, które znajdują się w środku.
U: mój
twój
ogród
swój.
N: A teraz złóżcie składanki w zaznaczony sposób i przecztajcie otrzymane wyrazy.
U: moja
twoja
ogrody
swoja .
N.: A teraz odczytajcie wyrazy parami otwierając i zamykając składankę.
U: mój – moja
twój – twoja
ogród – ogrody
swój – swoja.
N: Dlaczego w wyrazach: mój, twój, ogród, swój piszemy „ó”?
U: Ponieważ wymienia się na „o” w wyrazach pokrewnych.
N: Czy możecie podać inne pary wyrazów pokrewnych, w których „ó” wymienie się na „o”?
U: Mógł – mogła, próg – progi, lód – lody, wóz – wozy [ jeśli uczniowie mają problemy z podaniem innych przykładów, nauczyciel im pomaga ].
- Praca indywidualna zróżnicowana w formie pisemnej.
Nauczyciel rozdaje uczniom podpisane wcześniej kartki z zadaniami do samodzielnego wykonania. Na wszystkich podany jest ten sam tytuł „W ogrodzie”.
N: Przeczytajcie uważnie polecenie zapisane na waszej kartce. Pamiętajcie, że wasi sąsiedzi mogą mieć inne polecenie, dlatego swoje zadanie wykonujemy samodzielnie [ polecenia mogą być inne, ale nie ma lepszych ani gorszych ].
I poziom – uczniowie samodzielnie układają zdania z wykorzystaniem słownictwa poznanego na zajęciach,
II poziom: uczniowie otrzymują tekst – zdania z lukami. Samodzielnie wpisują brakujące wyrazy ze zwróceniem uwagi na pisownię.
III poziom: uczniowie kolorują podane pod tytułem rysunki warzyw, wklejają nazwę warzywa i podpisują je samodzielnie [ wzorując się na podpisie wykonanym drukowanymi literami muszą wykonać podpis własnoręcznie].
- Sprawdzenie poprawności wykonania zadania: Nauczyciel prosi uczniów z różnych poziomów o odczytanie swoich prac [ prace z poziomu
- II i III odczytuje po jednej osobie, zdania wykonane przez uczniów z I poziomu może odczytać kilka osób, ponieważ będą to samodzielne, zupełnie różne propozycje ].
- Wykonanie „grządki” z warzywami:
Nauczyciel dzieli uczniów na grupy. Każda grupa otrzymuje grządkę wykonaną ze styropianu pomalowanego na zielono. Następnie jedna osoba z każdej grupy losuje nazwy warzyw – po 2 dla każdej grupy. Są to nazwy z trudnościami ortograficznymi np. kapusta, ogórek, burak, groch, rzodkiewka.
N: Każda grupa już wylosowała nazwy warzyw. Teraz zgodnie z losowaniem otrzymacie rysunki warzyw. Trzeba wyciąć kontury, pomalować warzywa zgodnie z ich prawdziwym wyglądem. Potem wkleicie do środka patyczki. Mają one zaostrzone końce i dzięki temu łatwo będzie je wbić w grządkę ze styropianu. Po umieszczeniu na grządce wszystkich warzyw każda grupa umieści podpis – nazwę warzywa - na tabliczce. Swoje grządki umieścicie na półce na końcu klasy.
- Praca uczniów – każda grupa po wylosowaniu koloruje swoje rysunki, umieszcza na patyczkach i wbija w grządkę. Na koniec umieszcza podpis. W miarę potrzeb uczniowie mogą sobie pomagać w ramach swojej grupy.
- Wspólne oglądanie wykonanych grządek, odczytanie nazw ze zwróceniem uwagi na trudności ortograficzne i poprawną pisownię.
- Gra w „Ortusia”- gra kartami ortograficznymi na zasadzie “Piotrusia” w ramach wyznaczonych wcześniej grup.
N: Teraz każda grupa otrzyma specjalne karty do gry. Są podobne do Piotrusia, ale zawierają nazwy z trudnościami ortograficznymi, dlatego ta gra nosi nazwę „Ortuś”. Będziecie tu dobierać pary wyrazów, w których „ó” wymienia się na „o”. Można też wymieniać się zbędnymi kartami. Każdą otrzymaną parę odkładamy na bok, aż pozostanie karta, która nie będzie miała pary – jej posiadacz będzie “Ortusiem”.
Uczniowie grają w grę według ustalonych zasad. Komentarz metodyczny. W trakcie zajęć uczniowie poznają nazwy warzyw. Zwrócona zostanie szczególna uwaga na poprawną ich pisownię – wiele nazw zawiera trudności ortograficzne. Pisownię tych nazw będą uczniowie utrwalać w następnych klasach, samo jednak wykonanie “ogródków” i umieszczenie ich na wystwie w klasie wraz z tabliczkami zawierającymi podpisy będzie pomagało w sposób wzrokowy w utrwaleniu pisowni trudnych wyrazów. Na zajęciach uczniowie mogą również nie tylko poznać, ale i zobaczyć na składance ortograficznej, w jaki sposób “ó” w wyrazach pokrewnych zamienia się w “o” - zasada ortograficzna zastaje poparta konkretną czynnością. |
