Wychowanie emocjonalne dziecka nie może być oddzielone od kształcenia intelektualnego. Życie emocjonalne dziecka jest regulatorem jego postępowania. Natura uczy pokory wobec swych praw, szacunku dla każdego życia. Tym artykułem chciałam przybliżyć jak należy rozwijać u uczniów klas najmłodszych kontakty z przyrodą.
ROZWIJANIE U UCZNIÓW KLAS 0-1 KONTAKTÓW EMOCJONALNYCH Z PRZYRODĄ.
Życie emocjonalne dziecka jest regulatorem jego postępowania.
Aby dziecko miało różnorodne pragnienia, winno mieć bogate doświadczenia w zakresie stosunków z życia społecznego i twórczości intelektualnej. Nie wystarczy jednak wzbudzenie w dziecku żywej wrażliwości i silnych uczuć. Po to, by motywy i w konsekwencji- czyny były mądre, należy życie uczuciowe poddawać pewnej dyscyplinie. Wychowanie emocjonalne dziecka nie może być oddzielone od kształcenia intelektualnego.
Kształtowanie się uczuć dziecka przebiega dwoma drogami: poprzez internalizację, tzn. przekształcenie się nakazów we własne potrzeby oraz identyfikację, tj. naśladowanie sposobów reagowania osób bliskich. Dlatego też w prawidłowym rozwoju emocjonalnym dziecka ważny jest wzorzec zachowań , jakie daje rodzina i środowisko.
Młodszy wiek szkolny jest okresem ogromnej podatności na wpływy wychowawcze, a także okresem, który sprzyja podejmowaniu przez dziecko różnych zadań służących
rozwojowi jego osobowości i swoich związków ze światem.
Szczególny związek łączy małe dziecko ze światem przyrody. To ono właśnie lubi opiekować się jakimś zwierzątkiem, rozmawia z biedronką czy drzewem, sadzi swoje własne roślinki i potrafi się nimi opiekować. Dziecko wie, że przyroda czuje, wierzy w jej magiczną moc. Wiarę tę mogą podsysać baśnie, gdzie upersonifikowana przyroda współdziała z człowiekiem dobrym, czy przeciwstawia się złu. Czyni to także właściwie prowadzona edukacja. Dzieje się tak dlatego, że „wierzenie wpojone w pierwszych latach życia, gdy mózg jest wrażliwy, staje się niemal instynktem, a zasadniczą cechą instynktu jest to, że się go słucha niezależnie od tego,co mówi rozum.” Warto wykorzystać tę dziecięcą wiarę i chłonność, by kształtować w uczniach postawy ekologiczne, tak potrzebne dzisiejszemu społeczeństwu.
Od samej przyrody można się tak wiele nauczyć:”Natura jest bardzo doskonałą, za którą idąc, jak za dobrym hetmanem, nie zbłądzimy nigdy z dobrej drogi. Dlatego częste w niej przebywanie, obserwowanie praw,którymi się rządzi, przemian, którym podlega oraz wpływów, jakie ma na nią człowiek bywa lepszym nauczycielem od najlepszego przekazu słownego czy nawet filmowego. Tylko w bezpośrednim kontakcie mają szansę wyłonić się związki łączące człowieka z przyrodą, z którymi często nawet nie zdaje on sobie sprawy.
Natura uczy pokory wobec swych praw, właściwego zachowania w kontakcie z nią, szacunku dla każdego życia. Cudownie jest „pójść na łono natury” , w otwartą przestrzeń, gdzie nauka szkolna jest połączona z doznawaniem życia. Całodzienne działania w naturalnym środowisku, ich niezwykłość, otwiera najbardziej zamknięte osobowości. To, co dzieci początkowo śmieszy czy zaskakuje, staje się potem dla nich pasjonującą przyrodą. Dzieci stają się śmielsze, twórcze, odkrywcze i wrażliwsze. Potrafią fantazjować,warto zatem dążyć, by ich kontakt z przyrodą dostarczał okazji do rozwoju uczuć i myśli, wprowadzał do świata wartości takich jak: piękno, dobro, prawda, sprawiedliwość, miłość, nadzieja.
Różnorodne i systematycznie prowadzone zajęcia przyrodnicze w dużym stopniu rozwijają zdolności- koncentrowania uwagi, skupiania się. Nie można skupiać uwagi dzieci na zjawiskach przyrodniczych- samemu nie będąc na nich skupionym. Tylko własny zachwyt, uczucia swobodnie wyrażone są dla dzieci zarażliwe i kształcące.
Opracowała: ELŻBIETA KOZIOŁ
|
