Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie
PrezentacjaForumPrezentacja nieoficjalnaZmiana prezentacji
Praca z dziećmi z objawami zahamowania psychoruchowego

Od 01.01.2015 odwiedzono tę wizytówkę 15031 razy.
Chcesz zwiększyć zainteresowanie Twoją jednostką?
Zaprezentuj w naszym informatorze swoją jednostkę ->>>
* szkolnictwo.pl - najpopularniejszy informator edukacyjny - 1,5 mln użytkowników miesięcznie



Platforma Edukacyjna - gotowe opracowania lekcji oraz testów.



 

Praca z dziećmi zahamowanymi ma na celu pobudzanie ich do działania. Dzieci te nie sprawiają trudności wychowawczych , dlatego często ich cierpienie pozostaje niezauważone . Praca z dziećmi zahamowanymi (nieśmiałymi , apatycznymi , bojaźliwymi) ma na celu pobudzenie ich do działania . Na początku pomagamy im , zachęcając je i mobilizując do wykonywania prostych , dających sukces czynności . Pracy powinna towarzyszyć spokojna , ciepła atmosfera . Dzieci zahamowane podobnie jak nadpobudliwe cechuje silne pobudzenie emocjonalne. Jednak w przeciwieństwie  do nadpobudliwych , dzieci zahamowane tłumią to pobudzenie w sobie.

Autor: Ewa Swarzyńska
Wychowawca w Domu Dziecka

1.     Praca z dziećmi z objawami zahamowania psychoruchowego
 
Praca z dziećmi zahamowanymi (nieśmiałymi , apatycznymi , bojaźliwymi) ma na celu pobudzenie ich do działania .

Na początku pomagamy im , zachęcając je i mobilizując do wykonywania prostych , dających sukces czynności . Pracy powinna towarzyszyć spokojna , ciepła atmosfera . Dzieci zahamowane podobnie jak nadpobudliwe cechuje silne pobudzenie emocjonalne. Jednak w przeciwieństwie
do nadpobudliwych , dzieci zahamowane tłumią to pobudzenie w sobie.
W pracy dzieciom  zahamowanym poświęca się mniej czasu niż nadpobudliwym , może dlatego, że dzieci zahamowane sprawiają znacznie mniej kłopotu. Określa się je mianem dzieci lękowych, obserwuje się 
u nich trudności w kontaktach społecznych i obniżoną aktywność. 
Cechuje je zwolniony przebieg procesów poznawczych, ich reakcje uczuciowe są osłabione, reagują jedynie na bardzo silne bodźce. Zahamowanie odbija się ujemnie na postępach w nauce, i ogólnym przystosowaniu społecznym.  

Wycofane i spokojne dzieci zahamowane nie sprawiają trudności wychowawczych , dlatego często ich cierpienie pozostaje niezauważone.
Jest to duży błąd wychowawców, gdyż to właśnie te dzieci najbardziej potrzebują zachęty, życzliwości i  uwagi. Zadania , zabawy dla nich powinny być tak dobierane, by zapewniały powodzenie i wzmacniały poczucie własnej wartości. Należy zapewnić dziecku poczucie bezpieczeństwa, akceptując go takim jakim jest, bez ocen, porównywania z innymi, czy zawstydzania
w przypadku wycofywania się z aktywności.
Przedstawię teraz kilka ćwiczeń , które zastosowałam w pracy z dziećmi zahamowanymi psychoruchowo .

 
 
 
A.   Terapia zabawą z wykorzystaniem metody Weroniki Sherborne
 
Udział w ćwiczeniach metody W. Sherborne ma na celu stworzyć dziecku okazję do poznania własnego ciała , usprawnienia motoryki , poczucia siły , sprawności i w związku z tym możliwości ruchowych .

Ponieważ dzięki temu zaczyna mieć ono zaufanie do siebie , zyskuje też poczucie bezpieczeństwa . Podczas ćwiczeń ruchowych dziecko może poznać przestrzeń w której się znajduje , przestaje być ona dla niego groźna ,

dlatego dziecko czuje się w niej bezpiecznie , staje się bardziej aktywne , przejawia większą inicjatywę , może być twórcze .

Tą przestrzeń może dzielić z innymi osobami . Wymaga to nauczenia się nawiązywania kontaktu początkowo z jednym partnerem , potem z większą grupą , a wreszcie nauczenia się współdziałania z innymi .

Nawiązanie bliskiego kontaktu opartego na zaufaniu i współpracy , daje możność poczucia wspólnoty i przeżycia szczęścia , czego człowiek nie doświadczyłby nigdy sam .

Dzieci zahamowane psychoruchowo stronią od kontaktu z innymi ludźmi , unikają ich jeśli tylko jest to możliwe .Takim dzieciom proponuje się na początek bierny udział w zabawie – obserwację .

Dzieci z lękową postawą wobec otoczenia każdy ruch , zmianę pozycji ciała odbierają jako zagrożenie . Być może nie wierzą , że mogłyby się bawić

i ćwiczyć jak inne . Poczucie niepewności i zagrożenia wyraża ich ciało : usztywnione , nieruchome .

Dzieci takie należy zachęcać do udziału w ćwiczeniach w sposób stonowany , wystrzegając się zbyt gwałtownych reakcji .
Dopiero wtedy , gdy dziecko pozyska zaufanie do otoczenia , zwykle też ochotę do udziału w zabawie nagradzamy je naszą uwagą i pochwałą . Podchwytujemy ćwiczenia , które proponuje i prowadzimy je z całą grupą . Chodzi tu o to , aby dziecko uwierzyło w swoje siły , co rozluźni je i uczyni bardziej spontanicznym
Dzieci , które uczestniczyły w zajęciach ruchowych według Weroniki Sherborne stały się spokojniejsze , łagodniejsze , bardziej radosne , aktywne , wykazują większą pewność siebie i inicjatywę w zabawie . Zwiększyła się także ilość pozytywnych reakcji dzieci w stosunku do partnerów zabawy .
Dzieci stały się bardziej świadome własnego ciała , częściej wysuwały własne pomysły i łatwiej koncentrowały swoją uwagę .
Oto przykłady tych ćwiczeń .
 
I. Ćwiczenia wprowadzające – wytworzenie atmosfery wzajemnego zaufania , bliskiego kontaktu oraz poczucia bezpieczeństwa

 
Zabawa „Już czas zawiązać krąg”
Przebieg : Dzieci maszerują po obrębie koła trzymając się za ręce . Zatrzymują się i siadają . Zabawa – wywoływanie , np. „wstaną wszyscy , którzy...”
-         mają na imię...
-         dzisiaj na śniadanie pili herbatę
-         mają ciemne włosy
-         przyszli dzisiaj w spódniczce
-         lubią czekoladę
-         mają niebieskie oczy.
II. Ćwiczenia prowadzące do poznania własnego ciała
1.     Dotykanie jedną częścią ciała do drugiej .
2.     Wyczuwanie twarzy .
3.     Chodzenie w pozycji wyprostowanej i przygarbionej .
4.     Wyczuwanie stóp .
5.     Wyczuwanie nóg .
6.     Wyczuwanie całego ciała .
7.     Wyczuwanie ciężaru ciała .
8.     Wyczuwanie czasu .
III. Ćwiczenia pozwalające zdobyć pewność siebie i poczucie bezpieczeństwa
      w otoczeniu .
IV. Ćwiczenia ułatwiające nawiązywanie kontaktu i współpracy z partnerem
       i grupą .
1.     Ćwiczenia w parach .
2.     Ćwiczenia w trójkach .
3.     Ćwiczenia w grupie .
V. Ćwiczenia uspakajające .
 
B.   Muzyka i taniec

 
U dziecka każde przeżycie znajduje swój wyraz w geście , ruchu i głosie ,

co stanowi dynamiczną całość . Elementy te dają nieskończone możliwości różnych środków wyrazu , a rozwój wyobraźni ruchowej umożliwia muzyka

i taniec .

W tańcu dziecko porusza się w rytm muzyki : szybko , wolno , przyśpieszając , zwalniając, ilustruje ruchem wszystkie zmiany tempa , mową ciała ilustruje różne motywy muzyczne i rytmiczne o zmiennym czasie trwania . Podstawowe elementy tańca – rytm i ruch – pozwalają lepiej poznać własne ciało oraz pomóc ludziom wyrazić bez słów to , co się dzieje w głębi ich samych i odzyskać harmonię w różnych sferach życia .

Dziecko poprzez ruch zdobywa wiedzę o własnym ciele . Poznaje działania w przestrzeni , dostosowuje własną aktywność do sytuacji . Obserwując dzieci można zauważyć  , jak uzewnętrzniają swoje uczucia
w mimice , geście , ruchu . Dzięki uzewnętrznieniu się dziecko poznaje swoje możliwości . Poznaje własne ciało jako środek do wyrażania woli , uczuć , fantazji . Dziecko w tańcu musi nawiązać kontakt ruchowy z innymi dziećmi , współdziałać , staje się przez to członkiem wspólnoty, razem działającej
i współodczuwającej . Nabiera zaufania , przestaje być egocentryczne ,
staje się komunikatywne i otwarte . Zwiększa się jego poczucie pewności siebie , zaufanie do siebie .
Jest to szczególnie ważne w odniesieniu do nieśmiałego dziecka . Bardzo istotne jest również zaspokojenie jednej z najważniejszych potrzeb dziecka – być zauważonym .
Na początku prowadzonych zajęć z dziećmi z objawami zahamowania psychoruchowego można było zauważyć , że w czasie tańca ich gesty przejawiały postawę obronną ( sztywna , napięta postawa , krótki , wahadłowy krok , zaciśnięte w pięści dłonie , unikanie kontaktu wzrokowego, grymas twarzy, izolowanie się od innych). Z czasem dzieci coraz chętniej nawiązywały kontakt wzrokowy , trzymając się za ręce tańczyły z innymi dziećmi , uśmiechały się .
 
C. Metoda Malowania Dziesięcioma Palcami (Finger Painting)
 
Malowanie dziesięcioma palcami , obejmujące manipulacje farbami
przy użyciu dłoni i palców ma wiele wspólnego z naturalną skłonnością dziecka do „paćkania się” w substancjach o konsystencji błota .
Walory tej metody to przede wszystkim : pomoc w pokonywaniu lęków , uwalnianie się od zahamowań , wzmacnianie wiary we własne siły , pobudzanie ekspresji fantastycznej . Metoda malowania dziesięcioma palcami wymaga przystosowania farb w sześciu podstawowych kolorach : niebieskim , czarnym , czerwonym , brązowym , zielonym i żółtym , można dodać także kolor biały i fioletowy . Farby powinny być podane
w miseczkach o takiej wielkości , by dziecko mogło swobodnie włożyć
w nie rękę . Drugim elementem potrzebnym do zajęć jest papier pakowy
o rozmiarach 55/40cm . Papier kładzie się na stole , do którego jest dostęp
ze wszystkich stron . W pobliżu należy umieścić miednicę z wodą i ręcznik .
Konieczna jest instrukcja słowna wychowawcy wyjaśniająca zadanie ,
a także jego obecność .
Dziecko może wykazać lęk przed włożeniem ręki do farby , wychowawca powinien sam pokazać, iż to nic strasznego . Elementem terapii za pomocą malowania dziesięcioma palcami jest końcowy jej akcent polegający na „Wystawce” wykonanych prac .
Jest to dowód uznania dla pracy dziecka .
W metodzie malowania dziesięcioma palcami zwraca się uwagę
na następujące elementy : ustosunkowanie się dziecka do tworzywa , element czasu , element ruchu , zachowanie się wobec kolorów . Notowane wyniki obserwacji dziecka w wyżej określonych zakresach , pozwalają
na uchwycenie zmian zachodzących w jego zachowaniu .
 
Obserwując reakcje dzieci na zetknięcie się z tworzywem można
zauważyć , że dzieci zahamowane psychoruchowo zachowują postawy dystansu . Pierwsza z nich wiąże się z chęcią unikania wykonania zadania .
Dziecko wykazuje opór emocjonalny związany z koniecznością zabrudzenia całej ręki farbami . Moczy koniec palca w tworzywie i maluje nim
jak pędzlem . Często przerywa malowanie . W kontakcie słownym werbalizowana jest niechęć do malowania . Dziecko robi wszystko ,
by opóźnić rozpoczęcie pracy .
Postawa dystansu występuje u większości dzieci w pierwszym zetknięciu się
z malowaniem palcami . W trakcie kolejnych seansów dzieci  powoli przechodzą do postawy zaangażowania . O jej wystąpieniu świadczy całokształt ich zachowań , malują wówczas nie tylko palcami , ale pomagają sobie ruchami całego ciała , słowami , gestami wyrażają bądź to entuzjazm bądź oburzenie . Podczas pracy obserwuje się bardzo silną reakcję emocjonalną na kontakt z mazistym tworzywem . To silne napięcie uczuciowe przyczynia się do skuteczności leczniczej malowania palcami .
Ważny jest czas trwania startu do zajęć . Dzieci zahamowane psychoruchowo mają problemy z rozpoczęciem pracy . Im bardziej się on przedłuża , tym większe prawdopodobieństwo występowania u dzieci stanów lękowych .
Należy także zwrócić uwagę na czas wykonania rysunku , częstotliwość , długość przerw w pracy . Przerwy te mogą być objawem reakcji lękowych na barwę . Niektóre dzieci przerywają pracę , by umyć ręce , co wiąże się z lękiem przed zabrudzeniem .  Ostatnim elementem analizy zachowania się dziecka jest zachowanie się wobec kolorów .
Dotyczy wyborów kolorów oraz kolejności ich użycia , reakcji dziecka
na kolor widziany na arkuszu , poprawienia położonego koloru .
 
 
 
 
 
Literatura :

1.     Bogdanowicz M. , Kisiel B. , Przasnyska M. , Metoda Weroniki Sherborne w terapii i wspomaganiu rozwoju dziecka , Warszawa 1996 .

2.     Dudkiewicz K. , Mowa ciała przez taniec , „Życie Szkoły” , 2000/6 .

3.     Kaja B. , Zarys terapii dziecka , Bydgoszcz 2001 .

Umieść poniższy link na swojej stronie aby wzmocnić promocję tej jednostki oraz jej pozycjonowanie w wyszukiwarkach internetowych:

X


Zarejestruj się lub zaloguj,
aby mieć pełny dostęp
do serwisu edukacyjnego.




www.szkolnictwo.pl

e-mail: zmiany@szkolnictwo.pl
- największy w Polsce katalog szkół
- ponad 1 mln użytkowników miesięcznie




Nauczycielu! Bezpłatne, interaktywne lekcje i testy oraz prezentacje w PowerPoint`cie --> www.szkolnictwo.pl (w zakładce "Nauka").

Zaloguj się aby mieć dostęp do platformy edukacyjnej




Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie