Wprowadzenie do lekcji.
1. Powtórzenie wiadomości z poprzedniej lekcji ( w formie gry dydaktycznej).
2. Pogadanka na temat: Co daje człowiekowi przyroda?
II. Realizacja nowego tematu.
1. Zapis tematu lekcji na tablicy i do zeszytów ćwiczeń.
2. Jakie w przyrodzie występują zasoby naturalne?
(wyjaśnienie pojęcia zasoby naturalne), [scenka z udziałem uczniów]: zgadnij, „Kim jestem jestem”?
Wybrani uczniowie cytują krótkie teksty, a pozostali uczniowie odgadują, jakie reprezentują zasoby przyrody.
Np.
Zwierzęta: np. myszołów - …
dzięcioł – chętnie odwiedzam drzewa, szukam tam pożywienia. Nazywają mnie lekarzem drzew.
Analogicznie postępujemy przedstawiając rośliny: np.
sosna jestem dużą rośliną, mam liście w postaci igiełek, nie zrzucam ich na zimę.
Powietrze – wypełniam wolne przestrzenie. Najczęściej jestem tam, gdzie jest
dużo zieleni (np. w lasach). Nie lubię, gdy dostają się do mnie zanieczyszczenia, a zwłaszcza tlenki siarki i azotu (w związku z rozwojem przemysłu, motoryzacji itp.)
Woda - jestem płynem, wypełniam dna zbiorników. Często chłodzę w upalne
dnie. Wszyscy mnie piją. W związku z rozwojem przemysłu często mnie zabrudzają.
Gleba – mieszkają u mnie różne zwierzęta. Ludzie u mnie sieją i sadzą różne rośliny. Zmniejsza się moja powierzchnia w związku z urbanizacją.
Węgiel – jestem czarny. Górnicy mnie wydobywają z kopalni. Chciałbym do wszystkich zdążyć, by ogrzać zimne mieszkania. W związku z uprzemysłowieniem zmniejszają się moje zasoby.
Ropa naftowa – jestem płynem, poruszam silniki samochodów. Wydobywają mnie z ziemi.
Po odgadnięciu właściwych postaci uczniowie – aktorzy przypinają sobie elementy z właściwą nazwą zasobów.
3. N –I wyjaśnia, dlaczego zwierzęta, rośliny, powietrze, gleba, woda są zasobami odnawialnymi, a węgiel, torf, ropa naftowa, gaz ziemny są zasobami nieodnawialnymi.
4. Uczniowie – aktorzy ustawiają się w 2 grupach obrazujących zasoby odnawialne i nieodnawialne.
5. Pokaz schematu, przepisanie go do zeszytów uczniowskich oraz obserwacja okazów bogactw mineralnych.
ZASOBY
ODNAWIALNE : NIEODNAWIALNE:
zwierzęta, rośliny, węgiel, torf,
powietrze, gleba, ropa naftowa,
woda gaz ziemny
6. Dyskusja na temat przyczyn i skutków niszczenia zasobów przyrody. W dyskusji podkreślamy, że intensywna gospodarka człowieka, rozwój cywilizacji (wyjaśniamy to pojęcie), uprzemysłowienia doprowadziły do bardzo szybkiego tępa eksploatacji nieodnawialnych zasobów przyrody i zanieczyszczenia odnawialnych (głównie wód i powietrza):
a) źródła zanieczyszczeń wód i powietrza
b) skutki zanieczyszczeń wód i powietrza
7. Wyciąganie wniosków:
Człowiek ingerując w przyrodę np. intensywne nawożenie gleb, stosowanie chemicznych środków ochrony roślin itp., przyczynia się do zachwiania równowagi w przyrodzie (wymieranie niektórych gatunków roślin, zwierząt, usychanie drzew).
Uszkodzenie jednego ogniwa w łańcuchu pokarmowym powoduje rozerwanie łańcucha (zachwianie równowagi biologicznej). Zniszczenie np. sosny jest przyczyną wyginięcia dzięcioła, gdyż zabraknie mu pożywienia (kornika).
8. Co zrobić, aby zahamować zbyt intensywną eksploatację środowiska i ochronić zasoby?
(wypowiedzi ustne)
III. Utrwalenie wiadomości.
Uczniowie otrzymują w kopertach rozsypankę wyrazową i układają z niej hasła:
1. Rośliny, zwierzęta, węgiel, woda, powietrze, ropa naftowa, torf, gaz ziemny – to bogactwa naturalne naszej Ziemi, którymi powinniśmy racjonalnie gospodarować.
2. Człowiek swoją bezmyślną działalnością przyczynia się do zagrożenia życia na Ziemi.
Praca domowa:
Ułożyć hasła dotyczące ochrony przyrody i wpisać je do zeszytu.
Opracowały:
M. Plona -nauczycielka SP w Bemowie Piskim
B. Bodgańska –nauczycielka SP w Bemowie Piskim
