Kilka uwag na temat tego jak sobie radzić w sytuacji, gdy musimy pracować w szkole z dzieckiem nadpobudliwym.
Coraz częściej w rozmowach z nauczycielami i rodzicami pojawiają się problemy wychowawcze związane z nadmierną impulsywnością, ruchliwością i nasilonymi zaburzeniami uwagi. W literaturze fachowej określa się te dzieci jako nadpobudliwe ruchowo.
Dziecko nadpobudliwe ma zbyt mało zdolności do wewnętrznej kontroli. Szybko się denerwuje, płacze, jest bardzo wrażliwe. Inne dzieci stają się agresywne, mają stałe konflikty z kolegami. Objawy nasilają się w szkole, ponieważ zwiększają się wymagania, sytuacja jest nowa i dziecko nie jest już jako jedyne w centrum zainteresowania dorosłych. Nasilenie objawów zmniejsza się wraz z wiekiem dziecka, a objawy nadruchliwości przyjmują formę uczucia niepokoju oraz trudności uczestniczenia w zajęciach wymagających spokojnego siedzenia.
Dzieci pobudliwe mają kłopoty:
Ø ze skupieniem się na jednej czynności (często nie kończą konkretnego zadania i przechodzą do następnego),
Ø z dostosowaniem się do kolejnego polecenia,
Ø z odrabianiem lekcji lub czytaniem tekstu (łatwo ulegają rozproszeniu),
Ø z zapamiętaniem tego, co było zadane,
Ø z zorganizowaniem sobie pracy.
Co może zrobić w takiej sytuacji nauczyciel?
W przypadku dzieci z zaburzoną koncentracją uwagi sprawdza się:
Ø wydawanie bardzo krótkich i jednoznacznych komunikatów, np.: Spójrz do książki!, Posłuchaj, powiem ci coś bardzo ważnego!, Teraz otwórz zeszyt!, Kopiesz ławkę! Uwaga, zaczynamy pisać!,
Ø powtarzanie poleceń krótko i jasno,
Ø zapisanie poleceń,
Ø sprawdzenie, czy uczeń wykonał dane polecenie,
Ø zwracanie uwagi hasłowo, np.: Spójrz na mnie!, Zobacz!, Uwaga! – i zatrzymać wzrok na dziecku,
Ø zrobienie gimnastyki śródlekcyjnej.
W przypadku dzieci z nadmierną ruchliwością nauczyciel może:
Ø prosić ucznia o wykonanie drobnych czynności, np.: starcie tablicy, zebranie zeszytów, podlanie kwiatków,
Ø pochwalić za każdy etap pracy, wzmacniać pozytywnie,
Ø mówić powoli, to uspokaja, unikać pytania „dlaczego?”, w zamian zapytać: „co skłoniło cię do ....?”,
Ø gdy biegnie na korytarzu, to zatrzymać go i utrzymać kontakt wzrokowy, spytać o imię, odciągnąć uwagę słowami, np.: „Chodź, pomóż mi...”
W przypadku dzieci o nadmiernej impulsywności nauczyciel może:
Ø dzień po dniu przypominać o obowiązujących zasadach,
Ø ograniczyć bodźce, ponieważ takiemu dziecku trudniej się skoncentrować,
Ø posadzić między dwiema powolnymi osobami,
Ø odwrócić uwagę dziecka.
Bliskość zamiast odrzucenia ze strony dorosłych sprawia, że stworzona zostaje szansa kontaktu i pomocy dla pobudliwych dzieci. Współpraca rodziców z nauczycielem może ułatwić dziecku funkcjonowanie w szkole. Autorzy książki pt. „Nadpobudliwość psychoruchowa u dzieci” T.Wolańczyk, A.Kołakowski i M.Skotnicka napisali:
„Nikt nie zawinił, po prostu tak jest! Dzieci nadpobudliwe są trudne, a byłyby jeszcze trudniejsze, gdyby nie wysiłki i codzienna praca ich ukochanych rodziców i wychowawców...”. opr.B.Gizelska
| 
