Inscenizacja przygotowana z okazji Dnia Patrona, poświęcona bohaterowi spod Racławic.
/Na scenę wkracza rozkrzyczany lud, chłopi wyposażeni w kosy, dzidy a kobiety z wałkami kuchennymi/.
Lud:
Wiwat, naród!
Wiwat, wolność!
Wiwat, Kościuszko!
Wiwat , niepodległość!
Niech żyje Naczelnik!
Ziemia i swoboda!
Narrator:
Generał: Tadeusz Kościuszko urodził się 4 lutego 1746 roku na Polesiu.
Był inżynierem, słynnym patriotom i bojownikiem o niepodległość Polski i Ameryki.
Młody Tadeusz uczył się w Kolegium Pijarów w Lubieszowie.
Później wstąpił do Szkoły Rycerskiej, gdzie przygotowywano przyszłych oficerów.
Następnie Tadeusz Kościuszko wstąpił do Korpusu Kadetów
I brał udział w kursie dla wyróżniających się słuchaczy.
W 1769 roku wyjechał do Francji i studiował w Akademii Malarstwa i Rzeźby lecz szkołę tę przerwał
ponieważ kariera malarza mu nie odpowiadała.
Wiedział, że najbardziej fascynuje go wojskowość i w tym kierunku dalej pogłębiał swoja wiedzę.
Kościuszko w 1776r. wyruszył do Ameryki i tam dzięki swym inżynieryjskim umiejętnościom odnosił
zwycięstwa.
Za zasługi w Ameryce nasz patron otrzymał awans i został generałem brygady armii amerykańskiej,
otrzymał specjalne podziękowanie, znaczną sumę pieniędzy i przyjęto go do grona najbardziej
zasłużonych oficerów Ameryki.
W 1784r. wrócił do ojczyzny.
W 1789r. otrzymał nominacje na generała majora wojsk koronnych.
Polacy wciąż walczyli o przywrócenie niepodległości w Polsce, walczyli o poprawę sytuacji materialnej
warstw najuboższych.
Do walk o tak zacne cele przyłączył się Tadeusz Kościuszko, za niezwykle oddaną walkę i bohaterstwo
otrzymał order Virtuti Militari.
Patrioci polscy nie mogli się pogodzić z zagarnięciem ziem polskich przez zaborców, postanowiono
zorganizować powstanie aby odebrać ziemie polskie z obcych rąk,
na czele powstania stanął Tadeusz Kościuszko.
24 marca 1794 roku, o godzinie 10 rano, Tadeusz Kościuszko m, przed zgromadzonym ludem krakowskim
złożył przysięgę.
Kościuszko:
/składa przysięgę na rynku krakowskim, klęczy z uniesioną dłonią ku górze/
Ja, Tadeusz Kościuszko, przysięgam w obliczu Boga całemu Narodowi Polskiemu, iż powierzonej
mi władzy na niczyj prywatny ucisk nie użyję, lecz jedynie jej dla obrony całości granic, odzyskania
samodzielności Narodu i ugruntowania powszechnej wolności używać będę. Tak mi Panie Boże dopomóż i niewinna Męka Syna Twego.
/Kościuszko wstaje i mówi/
Do broni, bracia , do broni!
Dzień sławy dla nas przychodzi.
Podnieś oręż w dzielnej broni,
Lepsza od ojców tych młodzi.
Lud:
Śpiewa Rotę;
Nie rzucim ziemi skąd nasz ród,
Nie damy pogrześć mowy,
Polski my naród, polski lud,
Królewski szczep piastowy.
Nie damy by nas zniemczył wróg!
Ref.:
Tak nam dopomóż Bóg!
Tak nam dopomóż Bóg!
Do krwi ostatniej kropli z żył
Bronić będziemy ducha,
Aż się rozpadnie w proch i w pył
Krzyżacka zawierucha.
Twierdzą nam będzie każdy próg.
Ref.:
Tak nam dopomóż Bóg!
Tak nam dopomóż Bóg!
Nie będzie Niemiec pluł nam w twarz,
Ni dzieci nam germanił!
Orężny wstanie hufiec nasz,
Duch będzie nam hetmanił.
Pójdziem, gdy zabrzmi złoty róg.
Ref.:
Tak nam dopomóż Bóg!
Tak nam dopomóż Bóg!
Narrator:
Nasz bohater dowodził w bitwie pod Racławicami, w której wraz z kosynierami pokonał piechotę rosyjską.
Chcąc uhonorować walecznych chłopów sam przywdział sukmanę chłopską.
Kościuszko:
/zarzuca na siebie symboliczna sukmanę/
Kosy do ataku!
Za wolność i ojczyznę!
Naprzód!
Zabrać mi chłopy te armaty!
Naprzód wiara!
Szymku, Maćku, dalej!
Bij w nich!
Chłopy za mną!
Narrator:
Sceny z tej słynnej bitwy możemy oglądać we Wrocławiu, gdyż malarze polscy pod kierunkiem Jana Styki
i Wojciecha Kossaka, namalowali ogromny obraz, który nazwali Panorama Racławicka;.
W swym życiu Tadeusz Kościuszko stoczył wiele walk, do każdej z nich podchodził z wielkim
zaangażowaniem oddaniem.
W 1817roku zmarł na obczyźnie a jego prochy w 1818r. przywieziono do polski i umieszczono w Katedrze
Wawelskiej w Krakowie.
Później również w Krakowie usypano słynny Kopiec Kościuszki.
Natomiast Paweł Edmund Strzelecki nazwał odkryty przez siebie najwyższy szczyt Australii- Górą
Kościuszki.
Wiele szkół polskich tak jak nasza nosi imię walecznego wodza kosynierów.
Kościuszko:
Chłopi!
Swym męstwem przyczyniliście się do zwycięstwa.
Dziękuję wam imieniem polski
Krwią za nią wylaną podpisaliście swą wolność.
Czego dokonaliście,
Zachowa wdzięczna potomność!
Lud:
/śpiewa pieśń/
Patrz, Kościuszko, na nas z nieba,
Jak w krwi wrogów będziem brodzić,
Twego miecza nam potrzeba,
By ojczyznę oswobodzić.
Wolność droga w białej szacie
Złotym skrzydłem w górę leci,
Na jej czole, patrz pan bracie,
Jak swobody gwiazdka świeci.
Oto jest wolności śpiew, śpiew, śpiew,
My za nią przelejem krew, krew, krew!
Z naszym duchem i orężem
Polak ziemię oswobodzi.
Zdrajca pierzchnie, my zwyciężym,
Bo wódz śmiały nam przewodzi.
Tylko razem, tylko w zgodzie,
A powstańcy zwartym szykiem,
Wszak Kościuszko przy narodzie!
Cały naród z Naczelnikiem!
Oto jest wolności...
Kościuszko i lud:
/schodzą ze sceny wołając/
Wiwat, naród!
Wiwat, wolność!
Wiwat Kościuszko!
Wiwat, Niepodległość!
Niech żyje Naczelnik!
Ziemia i swoboda!
Chłopka:
„O Kościuszko, piękny wzorze,
Jako Ojczyznę miłować!
W każdej życia swego porze
Pragniemy cię naśladowa;
Rota
Wszyscy:
Nie rzucim ziemi skąd nasz ród,
Nie damy pogrześć mowy!
Polski my naród, polski lud,
Królewski szczep Piastowy.
Nie damy by nas zniemczył wróg.
Tak nam dopomóż Bóg (bis)
Do krwi ostatniej kropli z żył
Bronić będziemy Ducha,
Aż się rozpadnie w proch i w pył
Krzyżacka zawierucha.
Twierdzą nam będzie każdy próg
Tak nam dopomóż Bóg! (bis)
Nie będzie niemiec pluł nam w twarz,
I dzieci nam germanił,
Orężny sercem hufiec nasz,
Duch będzie nam hetmanił.
Pójdziem, gdy zabrzmi złoty róg!
Tak nam dopomóż Bóg! (bis)
Opracowała Renata Ptak |
