Artykuł ten kieruje do nauczycieli kształcenia zintegrowanego. Tekst ten jest fragmentem mojej pracy magisterskiej. Publikujac go pragnę podzielić się swoją wiedzą i doświadczeniami z innymi nauczycielami.
ROLA NAUCZYCIELA W KSZTAŁCENIU UCZNIÓW
Nauczyciel to człowiek niewzruszonych zasad i szerokich horyzontów. To jednostka wysoko niosąca posłannictwo mistrza i przyjaźnie podporządkowująca siebie podopiecznym. To uczony w swojej specjalności i wielki znawca duszy młodzieży. Umysł systematyczny, starannie planujący działania na podstawie swojej wiedzy, ale przy tym szczery i spontaniczny w swoich odruchach. Bogata, pełnowymiarowa osobowość, ale także człowiek, który całym swym życiem – zarówno publicznym, jak i prywatnym – daje przykład wychowawczych cnót.
Nauczyciel jest osobą planującą i kontrolującą pracę ucznia. Pracując i mając kontakt z dzieckiem, codziennie dostrzega trudności. W każdej klasie są dzieci o różnym stopniu rozwoju. Głównym zadaniem nauczyciela w okresie nauczania początkowego, jest nauczanie i wychowanie, zainteresowanie wiedzą i pomoc w jej osiągnięciu.
Nauczyciel chętnie pracuje, jeżeli jego praca jest skuteczna i znajduje w niej osobistą satysfakcję.
Aby być dobrym nauczycielem trzeba przygotować się do pełnienia swej roli ze strony teoretycznej jak i praktycznej, przejawiać twórczą inicjatywę oraz dążyć do innowacji.
Praca dydaktyczna, wychowawcza i opiekuńcza z dzieckiem przedszkolnym i młodszoszkolnym ma specyficzny charakter. Wrażliwość poznawcza, estetyczna i moralna dziecka, nadzwyczajna plastyczność jego psychiki i wysoka podatność na oddziaływania pedagogiczne czynią tę pracę interesującą, a zarazem trudną, nade wszystko zaś ważną dla rozwoju osobowości dziecka. Z tych powodów rola zawodowa nauczyciela staje się szczególnie istotna, co z kolei implikuje wiele wymagań pod adresem nauczyciela, jego wykształcenia, przygotowania zawodowego i cech osobowości.
Skuteczność procesu nauczania matematyki w dużym stopniu zależy od poziomu merytorycznego i metodycznego przygotowania nauczyciela, jego zaangażowania w pracy dydaktyczno – wychowawczej, życzliwości wobec uczniów, odpowiedniego doboru metod, środków i form organizacyjnych stosowanych na poszczególnych lekcjach.
Z psychicznego punktu widzenia nauczyciel powinien być osobą twórczą, posiadać określoną wiedzę, określone zdolności i pewne szczególne cechy osobowości.
O skuteczności kształcenia decyduje przede wszystkim stopień aktywności uczniów uczenie się. Wiadomo również, że uczniowie uczą się, tak jak proces ten zorganizowany jest przez nauczyciela. Nauczyciel organizując lekcje dokonuje:
- doboru treści uczenia się,
- ustala metody wykorzystywane przy opanowaniu treści,
- Stosuje odpowiednie środki dydaktyczne,
- ustala formy organizacji pracy uczniów na lekcji i jej tok.
Trzeba wiedzieć, że sposoby organizacji procesu dydaktyczno – wychowawczego wyznaczane są przede wszystkim przez cele i zadania szczegółowe objęte programem nauczania danego przedmiotu oraz właściwości psychiczne dziecka w określonym wieku jego życia
Nauczyciel nie powinien nadużywać metod słownych, które w nauczaniu początkowym są mało przydatne. Dużo lepsze wyniki daje stosowanie metody czynnościowej. Realizowana jest ona na odpowiednio dobranych środkach dydaktycznych,
Większe zaangażowanie nauczyciela w przekazywaniu wiadomości zmienia samą sytuację na lekcji, która stanie się bardziej zajmująca, dająca uczniom więcej informacji. Uczeń musi wtedy z konieczności więcej przyswoić.
W procesie nauczania ważnym czynnikiem jest stosunek nauczyciela do uczniów.
Nauczyciel powinien traktować uczniów podmiotowo, stawiać ich w roli partnerów mających swe określone potrzeby, zaciekawienia, pomysły i traktować ich poważnie oraz w sposób tolerancyjny. Takie ustawianie pracy dydaktyczno – wychowawczej, skoncentrowanej na uczniach jako jednostkach czynnych, dążących do rozwoju, bogatych w potencjalne możliwości, daje szanse sukcesu każdemu dziecku, stwarza siłę motywacyjną do uczenia się, czyni ze szkoły środowisko bytowania aprobowane przez wychowanków, bo chętnie doń wracają i dobrze się w nim czują.
Szanse edukacyjne uczniów klas początkowych stwarzane są w głównej mierze przez nauczycieli, a to zależy od ich przygotowania metodycznego i merytorycznego. Duże znaczenie mają również wzajemne stosunki nauczycieli i uczniów. To od cech osobowości nauczycieli, poziomu wykształcenia, inteligencji i umiejętności zależą w dużym stopniu osiągnięcia uczniów.
Autor: Beata Herod
