Grześ jest dzieckiem z upośledzeniem umysłowym umiarkowanym. Ma 8 lat. Pochodzi z rodziny wielodzietnej – ma pięcioro rodzeństwa, w tym dwie młodsze siostry. Ciąża matki przebiegała prawidłowo. Wszystkie dzieci z innych ciąż żyją. Poród odbył się w sposób naturalny. Dziecko otrzymało 7 pkt w skali Apgar. W okresie niemowlęcym i poniemowlęcym często chorował na infekcje górnych dróg oddechowych. Przebył ospę i różyczkę. W wyniku badań stwierdzono u niego alergię na pyłki traw , drzew i babkę lancetowatą.
Opracowała:
Leokadia Renata Tarnawska
SP Liszno
Grześ jest dzieckiem z upośledzeniem umysłowym umiarkowanym. Ma 8 lat. Pochodzi z rodziny wielodzietnej – ma pięcioro rodzeństwa, w tym dwie młodsze siostry. Ciąża matki przebiegała prawidłowo. Wszystkie dzieci z innych ciąż żyją. Poród odbył się w sposób naturalny. Dziecko otrzymało 7 pkt w skali Apgar. W okresie niemowlęcym i poniemowlęcym często chorował na infekcje górnych dróg oddechowych. Przebył ospę i różyczkę. W wyniku badań stwierdzono u niego alergię na pyłki traw , drzew i babkę lancetowatą. Od trzech lat przyjmuje leki odczulające. Ma znaczną wadę wzroku korygowaną okularami od czwartego roku życia.
Matka nie pamięta dokładnie, kiedy zaczął siadać, chodzić. Bardzo długo się moczył. Późno zaczął gaworzyć. Pojedyncze wyrazy zaczęły się pojawiać około 5 roku życia. Chłopiec ma wadę wymowy. Matka i rodzeństwo do 6 roku życia wyręczali go w czynnościach samoobsługowych. Gdy ktoś obcy przychodził do domu, dziecko z trudem nawiązywało kontakt. Od małego otoczone jest opieką rodzeństwa.
Ojciec pracuje dorywczo i często nadużywa alkoholu. Matka zajmuje się prowadzeniem domu. Cała rodzina mieszka na wsi w domu składającym się z kuchni, dwóch pokoi i korytarza. W budynku brak jest wody bieżącej i centralnego ogrzewania. Dziecko do 6 roku życia przebywało w domu. Później przez dwa miesiące chodziło do klasy zerowej. Po badaniach w poradni, zostało zakwalifikowane do kształcenia specjalnego. Teraz uczęszcza na zajęcia dzienne do Ośrodka Rehabilitacyjno-Terapeutycznego.
I. Wymiar poznawczy
Chłopiec zna kilka liter i potrafi je pojedynczo zapisać. Liczy do 2. Rozróżnia podstawowe kolory. Chętnie ogląda kolorowe książeczki o zwierzętach (szczególnie znanych mu z podwórka ).
Spostrzega cechy konkretne. Dobrze koncentruje uwagę przy wykonywaniu prostych czynności na interesujących przedmiotach. Ma dobrą pamięć – zapamiętuje bardzo krótkie i proste piosenki, wierszyki. Nie potrafi czytać, pisać wyrazów. Nie odróżnia cech ważnych. Ma trudności z koncentracją uwagi dowolnej. Używa bardzo krótkich, prostych zdań. Posiada ubogi zasób słownictwa czynnego, niską sprawność manualną.
Propozycje pracy:
- eliminowanie podczas zajęć atrakcyjnych przedmiotów i bodźców rozpraszających uwagę,
- duża ilość ekspozycji, powtórzeń danego bodźca,
- bodźcowanie wielozmysłowe,
- wskazywanie cech na konkretach ( zabawkach, innych przedmiotach ) i próba ustalenia cech ważnych,
- dobieranie obrazków według cech
- układanie puzzli,
- opowiadanie historyjek obrazkowych,
- odpowiedzi na pytania dotyczące przedmiotów z najbliższego otoczenia,
-poszerzanie zasobu słownictwa poprzez: ilustracje, wiersze, krótkie opowiadania, zagadki, program komputerowy – „Od obrazka do słowa’’,
- rozwiązywanie rebusów,
- ćwiczenia artykulacyjne,
-długotrwała terapia logopedyczna,
- program – „Rozwijanie mowy dziecka’’, bity, „Kreciki’, gry fonetyczne,
- odtwarzanie różnorodnych struktur dźwiękowych (ćw. wg Bogdanowicz ),
- rozwijanie słuchu fonematycznego (ćw. do rozróżniania dźwięków – „Słucham i mówię’’ – program komputerowy ),
- analiza i synteza sylabowa wyrazów (zestawy ćwiczeń wg „18 struktur wyrazowych’ ),
- wyszczególnianie głosek w nagłosie (klocki Rocławskiego ),
- dobieranie elementów wg 2 cech,
- wyszukiwanie brakujących elementów,
- różnicowanie kształtów literopodobnych,
- utrwalenie znajomości liter (loteryjki, gry, obrazki, układanki, wzory liter,
- Program Stymulacji Intelektualnej Pomorskiego Centrum Terapii Pedagogicznej – (bity, „Kreciki’’),
- praca z komputerem (pedagogiczne programy komputerowe ),
- ćwiczenia grafomotoryczne: malowanie dużych lub ograniczonych powierzchni, kalkowanie, obrysowywanie, rysowanie wg wzoru,kolorowanie ograniczonych powierzchni, kreślenie elementów literopodobnych, wodzenie palcem po śladzie, rysowanie – ćwiczenia wg metody Dobrego Startu,
- ćwiczenia wg Frostig,
- lepienie z różnych mas,
- wycinanie nożyczkami,
- montowanie gotowych elementów,
- praktyczne ćwiczenia mieszania farb i otrzymywanie kolorów pośrednich,
- praca z komputerem – program „Bolek i Lolek” (wypełnianie odpowiednim kolorem wg polecenia ),
- nazywanie kolorów kredek (zabawa, piosenka „Kolorowe kredki’’),
- stosowanie wzmocnień pozytywnych za wykonane zadanie.
II. Kompetencje społeczne
Przekazuje pozytywne i negatywne informacje. Świetnie bawi się z rodzeństwem. Koryguje swoje zachowanie pod wpływem wychowawczyni. Pomaga innym, gdy go o to p[oproszą. Podtrzymuje relacje miłości i przyjaźni z osobami, które bardzo długo zna. Sam zostaje w ośrodku i sam porusza się po podwórku.
Trudno nawiązuje nowe kontakty. Jest bierny w zabawach dowolnych z dziećmi z ośrodka. Nie używa form grzecznościowych. Poza teren podwórza wychodzi w towarzystwie rodzeństwa lub matki. Nie był w kinie ani na żadnej wycieczce z dziećmi.
Propozycje pracy:
- włączanie do wszystkich zabaw grupowych i zajęć wymagających współdziałania w grupie,
- wdrażanie do przestrzegania zasad i reguł panujących w grupie rówieśniczej,
-pokazanie, że człowiek żyje w grupie społecznej (opowiadanie, wiersz, historyjka obrazkowa, film, drama ),
- ukazywanie sytuacji, w których używa się form grzecznościowych (filmy, drama, sytuacje z życia codziennego, historyjki, obrazkowe, krótkie opowiadania, wierszyki ),
- rozmowa z matką uświadamiająca potrzebę samodzielności dziecka,
- próba przekonania matki, by wyraziła zgodę na wspólny wyjazd do kina, na wycieczkę organizowaną przez ośrodek,
III. Wymiar emocjonalno-motywacyjny
Potrafi wyrazić swoje emocje – pozytywne i negatywne. Okazuje miłość i przywiązanie wobec osób, które zna. Wykonuje prace praktyczne na podwórzu (wspólnie z rodzeństwem ).Dobrze pełni rolę dyżurnego w ośrodku. Jest niezbyt chętny do wysiłku umysłowego. Łączy go silna więź emocjonalna z matką i rodzeństwem. Boi się natomiast ojca.
Propozycje pracy:
- zajęcia z inteligencji emocjonalnej,
- eliminacja silnych napięć emocjonalnych (muzyka relaksacyjna ),
- rozwijanie słownika z zakresu sfery emocjonalnej,
- uświadamianie dziecku stanów emocjonalnych oraz ich silnych związków z daną sytuacją,
- kształtowanie empatii poprzez dostarczanie adekwatnych do sytuacji wzorców zachowań,
- rozwijanie u dziecka świadomości przeżywania przez innych różnych stanów emocjonalnych,
- muzykoterapia,
- próba rozmowy z ojcem,
- ćwiczenia wg m. Kinezjologii Edukacyjnej P. Denisona,
- ćwiczenia wg m. Ruchu Rozwijającego W. Sherborne,
- nagradzanie dziecka nawet za minimalne sukcesy,
- dobieranie krótkich zadań – takich, by dziecko mogło je doprowadzić je do końca,
- opracowanie rytuału związanego z podejmowaniem i kończeniem zadania,
- egzekwowanie ukończenia zadania,
- wdrażanie dziecka do stałej i systematycznej pracy (pochwała, zachęta, nagroda ),
- organizowanie sytuacji, by dziecko miało poczucie sprawstwa.
Opis funkcjonowania dziecka został dokonany na podstawie wywiadu z matką, rozmowy z wychowawczynią w ośrodku i na podstawie analizy dokumentacji z poradni.
