Zjawisko agresji w szkole jest coraz bardziej powszechne. Z tego powodu postanowiłam podjąć z młodzieżą temat asertywności. Przeprowadziłam kilka ćwiczeń, podczas których uczniowie przedstawili różne życiowe sytuacje, w których zastosowali asertywną postawę. Temat ten miał na celu kształtowania postaw asertywny wśród obecnej młodzieży. Czas trwania: 90 minut Klasa : I Temat lekcji : W zgodzie z samym sobą – jak być asertywnym. Cele lekcji:
- Wie co oznacza asertywność.
- Potrafi wyrazić uczucia pozytywne.
- Potrafi wyrazić uczucia negatywne.
- Kształtowanie postawy odpowiedzialności za siebie i innych.
- Określanie przyczyn rezygnacji z własnych przekonań oraz wartości w konfrontacji z oddziaływaniem grupy.
- Sformułowanie bilansu zysków i strat w sytuacji, gdy pod naciskiem otoczenia działa się wbrew uznawanym normom i wartościom.
- Kształtowanie postaw asertywnych.
Pomoce dydaktyczne:
- arkusze papieru,
- mazaki,
- foliogram,
Metody pracy:
Formy pracy:
- grupowa,
- zbiorowa,
- indywidualna.
Spis przebiegu lekcji:
- Faza organizacyjna
- Faza wprowadzająca
- Faza główna
- Faza podsumowująca
Przebieg lekcji:
- Faza organizacyjna
Powitanie, sprawdzenie listy obecności, zapisanie tematu do dziennika
- Faza wprowadzająca
Nauczyciel stawia pytanie, czy uczniowie spotkali się już z takim słowem jak asertywność. Po odpowiedzi uczniów nauczyciel pokazuje foliogram z tym pojęciem i razem z uczniami zastanawiają się kiedy każdy człowiek – dziecko czy dorosły powinien być asertywny czyli wyrażać własne uczucia, bronić swoich praw itp.. Dzieje się to zwłaszcza wtedy, kiedy nastolatek znajdzie się w rówieśniczej grupie. Zastanówcie się, z jakich powodów młodzież decyduje się na zapalenie papierosa, wypicie alkoholu czy spróbowanie narkotyku, choć jest to sprzeczne z własnym systemem wartości i wzorcami, które przekazali rodzice. Co w takiej sytuacji może stracić i czy coś zyskuje? Obecnie młodzi ludzie narażeni są na różne pokusy, które oferuje im rzeczywistość. Niektóre zarezerwowane są dla osób dorosłych, np. palenie papierosów czy picie alkoholu. Jednak wielu młodych ludzi próbuje tych zakazanych owoców.
- Faza główna
Praca w sześciu grupach. Czas wykonania około 10 minut. Zadania dla grup:
Grupa I
Z jakich powodów, znajdując się w grupie rówieśników, mogę zgodzić się na zapalenie papierosa, choć jest to sprzeczne z moim systemem wartości i wzorcami, które przekazali mi rodzice?
Grupa II
Z jakich powodów, znajdując się w grupie rówieśników, mogę zgodzić się na wypicie alkoholu, choć jest to sprzeczne z moim systemem wartości i wzorcami, które przekazali mi rodzice?
Grupa III
Z jakich powodów, znajdując się w grupie rówieśników, mogę zgodzić się na spróbowanie narkotyków, choć jest to sprzeczne z moim systemem wartości i wzorcami, które przekazali mi rodzice?
Grupa IV
Co tracę, a co zyskam, jeśli znajdując się w grupie rówieśników, zdecyduję się na zapalenie papierosa, mimo że jest to sprzeczne z moim systemem wartości i wzorcami, które przekazali mi rodzice? Sporządź bilans zysków i strat.
Grupa V
Co tracę, a co zyskam, jeśli znajdując się w grupie rówieśników, zdecyduję się na wypicie alkoholu, mimo że jest to sprzeczne z moim systemem wartości i wzorcami, które przekazali mi rodzice? Sporządź bilans zysków i strat.
Grupa VI
Co tracę, a co zyskam, jeśli znajdując się w grupie rówieśników, zdecyduję się na spróbowanie narkotyków, mimo że jest to sprzeczne z moim systemem wartości i wzorcami, które przekazali mi rodzice? Sporządź bilans zysków i strat.
Po krótkim przygotowaniu uczniowie prezentują to co wcześniej przygotowali. Inne ćwiczenie - zadania dla grup (ćwiczenie postaw asertywnych):
Grupa I (4 osoby)
Zosia jest pilną uczennicą. Zależy jej na wynikach w nauce i wywiązuje się ze swoich szkolnych obowiązków. Koleguje się i siedzi w ławce z Magdą, która specjalnie nie przejmuje się systematycznym odrabianiem prac domowych. Zwykle tuż przed lekcją pożycza od Zosi zeszyty lub ćwiczenia i odpisuje zadania.
Podzielcie się na dwie grupy. Przedstawcie rozmowę dwóch koleżanek. Jedna para wymyśla dialog, który ilustruje postawę nieasertywną (np. zachowanie uległe lub agresywne), a druga – postawę asertywną. Wchodząc w swoje role, postarajcie się zapamiętać, co czułyście w tej sytuacji.
Grupa II (4 osoby)
Jesteście na imprezie w domu kolegi, którego rodzice wyjechali na jeden dzień. Dobrze się bawicie. Nagle ktoś proponuje, aby spróbować alkohol przyniesiony na prywatkę.Podzielcie się na dwie grupy – namawiający (2 osoby) i namawiani (2 osoby). Przedstawcie rozmowę, która ilustruje postawę nieasertywną. Namawiający sporządzają listę „argumentów”, aby jak najskuteczniej przekonać namawianych, którzy po pewnym czasie ulegają. Wchodząc w swoje role, postarajcie się zapamiętać, co czuliście w tej sytuacji.
Grupa III (4 osoby)
Jesteście na imprezie w domu kolegi, którego rodzice wyjechali na jeden dzień. Dobrze się bawicie. Nagle ktoś proponuje, aby spróbować alkohol przyniesiony na prywatkę.
Podzielcie się na dwie grupy – namawiający (2 osoby) i namawiani (2 osoby). Przedstawcie rozmowę, która ilustruje postawę asertywną. Namawiający sporządzają listę „argumentów”, aby jak najskuteczniej przekonać namawianych, którzy w trakcie przygotowań do inscenizacji mogą spróbować przewidzieć sposób przekonywania do wypicia alkoholu i wymyślić możliwe odpowiedzi. Namawiani powinni łagodnie, ale stanowczo i bez lęku odpowiedzieć „nie”. Wchodząc w swoje role, postarajcie się zapamiętać, co czuliście w tej sytuacji.
Grupa IV (4 osoby)
Jesteście na imprezie w domu kolegi, którego rodzice wyjechali na jeden dzień. Dobrze się bawicie. Nagle ktoś proponuje, aby zapalić spróbować marihuanę przyniesioną na prywatkę.
Podzielcie się na dwie grupy – namawiający (2 osoby) i namawiani (2 osoby). Przedstawcie rozmowę, która ilustruje postawę nieasertywną. Namawiający sporządzają listę „argumentów”, aby jak najskuteczniej przekonać namawianych, którzy po pewnym czasie ulegają. Wchodząc w swoje role, postarajcie się zapamiętać, co czuliście w tej sytuacji.
Grupa V (4 osoby)
Jesteście na imprezie w domu kolegi, którego rodzice wyjechali na jeden dzień. Dobrze się bawicie. Nagle ktoś proponuje, aby spróbować marihuanę przyniesioną na prywatkę.
Podzielcie się na dwie grupy – namawiający (2 osoby) i namawiani (2 osoby). Przedstawcie rozmowę, która ilustruje postawę asertywną.
Namawiający sporządzają listę „argumentów”, aby jak najskuteczniej przekonać namawianych, którzy w trakcie przygotowań do inscenizacji mogą spróbować przewidzieć sposób przekonywania do spróbowania narkotyku i wymyślić możliwe odpowiedzi. Namawiani powinni łagodnie, ale stanowczo i bez lęku odpowiedzieć „nie”. Wchodząc w swoje role, postarajcie się zapamiętać, co czuliście w tej sytuacji.
Prezentacja inscenizacji – analiza emocji towarzyszących wejściu w określoną rolę.
- Faza podsumowująca
Asertywność nie jest wrodzona. Można się jej zacząć w każdym momencie życia uczyć. Z pewnością wzmacnia poczucie własnej wartości i ułatwia właściwe kontaktowanie się z otoczeniem. Pozwala odpowiednio przeżywać i reagować w różnych sytuacjach. Masz prawo do obrony własnych praw.
Pamiętaj:
Jeżeli człowiek, kontaktując się z innymi, nie zdecyduje się na samodzielne określenie swoich praw, inni – z konieczności – określą za niego jego rolę.
A wówczas przestanie on być sobą.
- Ewaluacja – rozdanie każdemu i głośne odczytanie asertywnych maksym.
Opracowano na podstawie scenariusza lekcji wychowawczych Autor: Izabela Sekret |
