Bywają dzieci, które unikają uczestnictwa w lekcjach wychowania fizycznego. Wydawałoby się, że wynika to z ich lenistwa czy niechęci do ćwiczeń. Okazuje sie często, że podłoże takiego zachowania jest zupełnie inne. Warto bliżej przyjżeć się temu dziecku, jego środowisku, problemom.
OPIS I ANALIZA PRZYPADKU WYCHOWAWCZEGO
1. IDENTYFIKACJA PROBLEMU
Kiedy przydzielono nauczanie wychowania fizycznego w klasie IV, szybko zauważyłam że dziewczynki są sumienne, chętne, zawsze przygotowane do ćwiczeń. Tylko jedno dziecko wzbudziło mój niepokój. Odniosłam wrażenie, że Sandra nie lubi lekcji wychowania fizycznego, ale co gorsze ma również niechętny stosunek do swoich koleżanek z klasy. Dziewczynka wykazywała się przeciętną sprawnością fizyczną. Często spóźniała się na lekcje, zapominała stroju lub odmawiała wykonywania ćwiczeń, tłumacząc się bólem głowy lub zmęczeniem. Odnosiła się niechętnie do rówieśniczek, co powodowało, że one również traktowały ją z rezerwą.
2. GENEZA I DYNAMIKA ZJAWISKA
Trzymając się systemu oceniania w wychowaniu fizycznym odnotowywałam nieprzygotowania dziewczynki i jej postawę na lekcji, które ujemnie wpływały na jej ocenę z wychowania fizycznego i z zachowania.
W trakcie rozmów z dzieckiem dowiedziałam się, że mama dziewczynki pracuje na zmiany również w nocy, a dzieckiem często zajmuje się jej niewiele starszy brat. Wywnioskowałam, że dziewczynki nie ma kto przypilnować w domu, pomóc w odrabianiu lekcji czy przygotowaniu się do szkoły. Odbyłam rozmowę z wychowawczynią klasy, która potwierdziła moje przypuszczenia co do trudnej sytuacji rodzinnej Sandry, dowiedziałam się również że z innych przedmiotów dziewczynka otrzymuje również co najwyżej przeciętne wyniki. Po przeprowadzeniu rozmowy z matką dziewczynki, nie byłam uspokojona. Matka mówiła o dziecku ozięble i z surowością, obiecała, że „przypilnuje” córkę.
3. ZNACZENIE PROBLEMU
Poznając bliżej dziecko i jego sytuację rodzinną odniosłam wrażenie, że to niepokojące zachowanie dziewczynki, nie wynika z czystej niechęci do ćwiczeń i do otoczenia. Sandrze brakowało oparcia, pomocy ze strony bliskich a miała zbyt mało pewności siebie, aby prosić innych o pomoc. Często była zmęczona, rozkojarzona po nieprzespanej nocy gdy matki nie było w domu. Uznałam, że więcej zainteresowania z mojej i rówieśników strony nie zaszkodzi, a może pomóc.
4. PROGNOZA
Prognoza negatywna
Gdybym nie podjęła działań, stan taki mógłby się utrzymywać, dziecko stroniłoby od ćwiczeń i od zabaw z rówieśnikami, co odbiłoby się na jej sprawności ruchowej, zdrowiu, integracji z klasą, ocenach, a przede wszystkim poczuciu własnej wartości.
Prognoza pozytywna
Wspólna praca nauczyciela i koleżanek mogłaby uświadomić dziewczynce, że są ludzie, którym na niej zależy, że warto się starać być lepszym, milszym, sprawniejszym.
5. PROPOZYCJE ROZWIĄZANIA
- okazywanie dziecku większego zainteresowania ze strony nauczyciela i rówieśników
- znalezienie jej mocnych stron w sporcie
- jak najczęstsze podkreślanie jej osiągnięć, pochwały, pozytywna motywacja
- rozmowy z klasą na temat tolerancji, akceptacji, zasad fair play
- przekazywanie informacji o postępach córki matce, stawianie jej w jak najlepszym świetle
5. WDRAŻANIE ODDZIAŁYWAŃ
Starałam się okazywać Sandrze jak najwięcej ciepła, zachęcać ją do brania udziału w zajęciach, często podkreślałam jej postępy. Jednocześnie prosiłam inne dziewczynki aby się nią zaopiekowały i starały się ją zrozumieć bez względu na jej złe humory. Odbywałam w klasie pogadanki na temat tolerancji, zasad fair play, starałam się pielęgnować wśród dzieci takie cechy jak uczciwość, dobroć (w czym pomagała mi również wychowawczyni tej klasy).
7. EFEKTY ODDZIAŁYWAŃ
W klasie piątej zauważyłam wyraźną integrację Sandry z klasą, dziewczynka stała się bardziej otwarta, wydawało się, że bardziej jej zależy na tym, aby być dobrze postrzeganą przez otoczenie. Nieprzygotowania zdarzały się już rzadko, być może wynikało to z większej dojrzałości i zaradności dziecka, choć mam nadzieję również na mój wpływ na tą sytuację.
W rozmowach starałam się bardzo podkreślać pozytywną zmianę zachowania Sandry, co sprawiało jej przyjemność. Poprosiłam wychowawczynię aby poinformowała o tym również mamę uczennicy, zresztą wyraźna poprawa nastawienia odbiła się pozytywnie na ocenach z wychowania fizycznego i zachowania. Dziewczynka podnosiła swoją sprawność fizyczną, okazało się że szybko biega i dobrze gra w siatkówkę, a jej atutem są mocne serwy. Obecnie Sandra jest uczennicą VI klasy, ma dobry kontakt z grupą, widać że czerpie przyjemność z uczestnictwa w lekcjach wychowania fizycznego i z możliwości obcowania z koleżankami.
Agnieszka Proczek
