www.szkolnictwo.pl

Zajęcia koncentrują się na zagadnieniu dziedzictwa kulturowego. Ich celem jest uwrażliwienie na wartości duchowe i materialne przekazywane przez przodków.
Przedmiot: wiedza o kulturze
Poziom kształcenia: klasa III LO
Czas realizacji: 1 godz. lekcyjna

Temat: Memento... – pamiątki rodzinne naszym dziedzictwem

Cel ogólny: umacnianie i pielęgnowanie więzi emocjonalnych z "Ziemią Ojców"
Cele szczegółowe

Uczeń:
• rozumie pojęcie - dziedzictwo kulturowe;
• dostrzega etyczny aspekt dziedzictwa;
• dostrzega potrzebę ochrony dziedzictwa kulturowego;
• potrafi wyjaśnić dlaczego odwiedzone w czasie wycieczki miejsca są ważne dla historii Zwierzyńca;
• potrafi określić znaczenie tych miejsc dla kształtowania postawy patriotycznej;
• kultywuje pamiątki po przodkach i rozbudza swoje zainteresowania przeszłością rodu oraz narodu;
• kształci umiejętność wnioskowania;

Metody pracy: oglądowa (wystawa), swobodna rozmowa (elementy wywiadu),dyskusja,
Formy pracy: indywidualna, zbiorowa, praca w parach
Środki dydaktyczne: pamiątki po przodkach (zdjęcia, wycinki z prasy, tablica obozu przejściowego w Zwierzyńcu – wypożyczona z kościoła parafialnego)
Faza wprowadzająca (7 min.):

1. Czynności organizacyjne.
2. Uświadomienie uczniom celów lekcji.
3. Ustalenie przebiegu lekcji.

Faza operacyjna (30 min.):

1. Dzielenie się wrażeniami po wycieczce (wypowiedzi chętnych uczniów)
2. Wprowadzenie w klimat lekcji - wysłuchanie nagrania "Biały Krzyż".
3. Prezentacja pamiątek przyniesionych przez uczniów – oglądanie, swobodne rozmowy, pytania)
4. Pogrupowanie pamiątek ze względu na okres, z którego pochodzą (ułożenie na wskazanych ławkach)
5. Sporządzenie przez dwóch wybranych uczniów rejestru ("inwentarza") zgromadzonych "śladów przeszłości".
6. Określenie przez uczniów znaczenia tychże pamiątek dla nich, dla ich rodzin, dla regionu, dla ojczyzny ( komentarz nauczyciela).

Faza podsumowująca (8 min.):

1. Podsumowanie przebiegu zajęć (nauczyciel).
2. Ocena pracy i zaangażowania uczniów.
3. Zadanie i objaśnienie pracy domowej ( wywieszenie tematów pracy na tablicy) - Spośród podanej listy wybierz jedno zadanie i przygotuj pracę .

Tematy pracy

1. Wykonaj herb miasta Zwierzyniec farbami akwarelowymi lub plakatowymi.
2. Jakie znaczenie dla miejscowości ma herb? Wyszukaj informacje o historii i tajemnicach herbów polskich.
3. Wykonaj pracę pt. "Szczególny pomnik". Zastosuj technikę graficzną lub rysunkową.
4. Nawiąż kontakt z twórcami regionalnymi i przygotuj wystawę prezentującą Zwierzyniec w obrazach malarskich.
5. Odwołując się do własnych wyobrażeń o historii wpisanej w życie Zwierzyńca, stwórz malarski portret swojego miasta.
6. Napisz sprawozdanie z odbytej wycieczki. Zaakcentuj te miejsca, których historia prawdziwie Cię poruszyła.
7. Przeprowadź wywiad z Panią Haliną Matławską na temat sposobu gromadzenia informacji do opracowania monograficznego pt. "Zwierzyniec".
8. Napisz scenariusz przedstawienia pt. "Jeden dzień z życia Powstańca".
9. Zredaguj tekst, który mógłby stanowić epilog do przewodnika "Ziemia Ojców, z której wyrosłeś".
10. Jako Polak i Europejczyk zredaguj przemówienie, przeznaczone do głośnej prezentacji wobec innych młodych ludzi na temat potrzeby pielęgnowania pamięci o szlachetnych dokonaniach przodków.
11. Opracuj "Dekalog Młodego Polaka".
12. "Wszystko czymś jest, po Bogu Ojczyźnie zawdzięczasz" – rozwiń myśl w formie eseju.
13. Opracuj antologię tekstów, które stanowią literacki pomnik minionych wydarzeń rozegranych na zwierzynieckiej ziemi.
14. Zainspirowany historią miejsc upamiętnionych krwią powstańców stwórz mapę trasy przemierzonej przez walczących o wolność w 1863 r. Poproś o pomoc nauczyciela geografii.
15. W dowolnej formie literackiej wyraź swoje uznanie dla przedstawicieli Stowarzyszenia Dzieci Ofiar Wojny Ziemi Zamojskiej za ich cierpienia znoszone za imię "Polska".
16. Opracuj kalendarz uroczystości historycznych obchodzonych w Twoim mieście.
17. Zaproponuj program obchodów Dni Zwierzyńca. Uwzględnij sylwetki tych osób, które przyczyniły się do krzewienia kultury w mieście.
18. Opracuj plan działalności Stowarzyszenia Miłośników Zwierzyńca na następny rok kalendarzowy.
19. Wykonaj reportaż zdjęciowy z powtórnie odbytej "wycieczki". Przygotuj jego prezentację.
20. Wyszukaj teksty pieśni i piosenek żołnierskich, które można by wykorzystać podczas wieczoru przy ognisku na zakończenie trasy.
21. Przygotuj album na podstawie sporządzonego w czasie lekcji rejestru "pamiątek" i nadaj mu tytuł.

OBJAŚNIENIE
      Proponowana lista tematów zawiera polecenia do samodzielnego wykonania (przewiduje odrębne zadanie dla każdego ucznia). Celem pracy jest oczywiście pobudzenie aktywności młodego pokolenia – aktywności plastycznej, literackiej, muzycznej itp. Polecenia mniej lub bardziej ściśle wiążą się z umownie wyznaczoną trasą.
      Na wykonanie tych zadań uczniowie powinni otrzymać określony czas (stosowny do stopnia trudności zadania).
      Po upływie ustalonego terminu proponuję w odniesieniu do zadania pierwszego, trzeciego, czwartego, piątego i dwudziestego pierwszego zorganizowanie - na lekcji wiedzy o kulturze - klasowej wystawy, która polegałaby na prezentacji oraz omówieniu indywidualnych dokonań uczniów - refleksji "twórców" i ocenie ich zaangażowania przez nauczyciela.
      Zadania od szóstego do trzynastego oraz zadanie piętnaste można sprawdzić na lekcji języka polskiego. Zadania szesnaste, siedemnaste i osiemnaste warto zrealizować w porozumieniu ze Zwierzynieckim Ośrodkiem Kultury i Rekreacji, co powinno dostarczyć nowych doświadczeń.
      Pozostałe zadania można sprawdzić również na lekcji wiedzy o kulturze. Prace te w zależności od pomysłów uczniów - mogą okazać się niezwykle ciekawe. Ich wykonanie stwarza możliwość korelacji międzyprzedmiotowej.

Agata Tkaczyk