Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie
PrezentacjaForumPrezentacja nieoficjalnaZmiana prezentacji
Szkoła - rzecznikiem praw dziecka

Od 01.01.2015 odwiedzono tę wizytówkę 1518 razy.
Chcesz zwiększyć zainteresowanie Twoją jednostką?
Zaprezentuj w naszym informatorze swoją jednostkę ->>>
* szkolnictwo.pl - najpopularniejszy informator edukacyjny - 1,5 mln użytkowników miesięcznie



Platforma Edukacyjna - gotowe opracowania lekcji oraz testów.



 

 

W Polsce jest 30 % ludzi, którzy nie ukończyli 18 lat. Warto to wiedzieć, aby uświadomić sobie jak ważnej grupy dotyczą problemy związane z respektowaniem praw dziecka. Świadomość własnych praw, możliwości i ograniczeń, norm regulujących zachowania ma bardzo duże znaczenie dla społecznego rozwoju dziecka. Wiedza o prawach dziecka była dotychczas niedoceniana. Niesłuszna jest obawa dorosłych, że dzieci znając swoje prawa będą nieposłuszne, zbuntują się, co w efekcie zaszkodzi ich prawidłowemu wychowaniu. Tak myślą przede wszystkim ci, dla których wychowanie polega na całkowitym podporządkowaniu dziecka dorosłym. Uczenie dzieci ich praw nie oznacza przecież całkowitej swobody decyzji, braku obowiązków, negacji wszelkich wartości. Jest to uczenie rozumnego korzystania z własnych praw, możliwość i przywilejów. Oznacza to powiązanie z rozumieniem ograniczeń, konieczności i obowiązków. Jedynie dziecko świadome swoich praw rozumie, że inni także mają prawa. Wychowanie bez szacunku dla własnych praw powoduje, że wzajemne kontakty dzieci i nauczycieli pełne są sytuacji, w których prawo jednych wyklucza prawo drugich. Zapoznanie dzieci z ich prawami już na wstępie uczula ich na prawa innych.

Jest rzeczą pozytywną jeżeli dzieci nauczą się wymagać od dorosłych respektowania ich praw, praw przysługujących przecież każdemu człowiekowi - a w szczególności praw godności i autonomii. Aby przygotować dziecko do życia w społeczeństwie demokratycznym nie wolno nie doceniać takiego elementu jak uczenie przestrzegania praw innych ludzi i radzenia sobie w sytuacji naruszania praw własnych.

Przemiany ustrojowe, które zachodzą w Polsce od 1989 roku, jednoznacznie obaliły założenia wychowania, które były raczej zasadami postulowanymi niż rzeczywistym stanem rzeczy realizowanym w naszych szkołach. Szkoły ukierunkowane były niemal wyłącznie na przekazywanie wiedzy, dostosowanej do potrzeb określonych grup i klas społecznych, wychowanie natomiast ograniczało się do utrzymania dyscypliny. W praktyce zbyt często nie brano pod uwagę faktu, że uczniom do prawidłowego rozwoju i poczucia odpowiedzialnego funkcjonowania w społeczności ludzkiej, należy stworzyć warunki służące ich własnemu, indywidualnemu i samodzielnemu procesowi przeobrażeń. Dzisiejsza szkoła w swoich założeniach postuluje ukształtowanie w dziecku przeświadczenia o tym, że posiada ono prawa, z których może korzystać oraz o konieczności przestrzegania tych praw i obowiązków w społeczeństwie.

W 1990 roku weszła w życie Konwencja Praw Dziecka, zwana światową konstytucją praw dziecka. Polska ratyfikowała ją w 1991 roku. Jest to pierwszy dokument międzynarodowy dotyczący dzieci, który zawiera w miarę pełny katalog praw dziecka oraz wprowadza mechanizm kontroli przestrzegania postanowień przez państwa strony.

Status dziecka, jaki ustanowiła Konwencja oparty został na następujących założeniach:

  • dziecko jest samodzielnym podmiotem i ze względu na swoją niedojrzałość psychiczną i fizyczną wymaga szczególnej opieki i ochrony prawnej,
  • dziecko jako istota ludzka wymaga poszanowania jego tożsamości, godności i prywatności,
  • rodzina jest najlepszym środowiskiem wychowania dziecka,
  • państwo winno wspierać rodzinę, ale nie wyręczać w jej funkcjach.

    Od czasu ratyfikowania konwencji w Polsce dużo mówi się o prawach dziecka. Jednak edukowanie zarówno dorosłych jak i dzieci w zakresie katalogu praw zawartych w konwencji, nie jest zadaniem łatwym. Upowszechnienie wiedzy o prawach to proces, który choć powoli, to jednak dokonuje pewnych zmian w świadomości dorosłych, zwłaszcza nauczycieli i dzieci. W szkołach, gdzie nie obca jest Konwencja Praw Dziecka nauczyciele troszczą się o uczniów. Zdają sobie sprawę z tego, że każde dziecko jest inne, ma inną osobowość i potrafią traktować je podmiotowo. Wykazują się dużym poczuciem świadomości tego, iż dzieci nie stanowią niczyjej własności, należą wyłącznie do samych siebie, mogą swobodnie i samodzielnie się rozwijać. Ważne jest bowiem uświadomienie jak katastrofalne skutki może mieć w życiu dziecka nieprzestrzeganie jego praw, w szczególności prawa do godności i autonomii osobistej.

    Uczenie dzieci ich praw nie oznacza całkowitej wolności decyzji, braku powinności, ale jest ściśle związane z rozumieniem ograniczeń, konieczności i obowiązków. Jest to uczenie rozumnego korzystania z własnych praw, możliwości i przywilejów. Dziecko, które jest świadome swoich praw rozumie, że inni także mają prawa, które należy przestrzegać i respektować. Nie jest rzeczą naganną, jeżeli dzieci nauczą się wymagać od dorosłych respektowania ich praw, praw przysługujących każdemu człowiekowi.

    Analiza literatury dotyczącej praw dziecka i doświadczenie pedagogiczne pozwala na sformułowanie następujących wniosków:
    1. Obecnie szkoła w swych założeniach gwarantuje wychowanie dziecka z przeświadczeniem mówiącym o tym, iż posiada ono prawa, z których może korzystać oraz o konieczności przestrzegania tych praw w społeczeństwie.
    2. Podstawowym obowiązkiem nauczycieli jest wprowadzenie ucznia w świat jego spraw oraz zapoznanie z prawami jakie mu przysługują.
    3. Nauczyciele winni dbać o pełny rozwój osobowości dziecka wykraczający poza przekazywanie niezmiennej wiedzy, przyjmować zainteresowania ucznia, zakładając szacunek ze strony każdego i dla każdego ze strony wszystkich.
    4. Oparcie pracy nauczyciela w szkole na powyższych zasadach zmienia diametralnie rolę ucznia, przywracając jego rangę a także nauczyciela, który z pozycji głównego animatora dydaktyczno - wychowawczego przechodzi do roli osoby wspomagającej i współpracującej z uczniami.
    5. Realizacja praw dziecka, a zwłaszcza prawa do godności i autonomii przez nauczycieli spowoduje, iż dziecko bez urazów psychicznych, z bogatym bagażem doświadczeń, wejdzie w dorosłe życie.

    Nowoczesna, demokratyczna szkoła pod żadnym względem nie powinna ignorować postanowień Konwencji Praw Dziecka. Wolnego i myślącego człowieka można wychować ucząc go egzekwowania praw własnych i poszanowania dla praw innych ludzi. Szkoła jest takim specyficznym środowiskiem społecznym, w którym codziennie należy mówić o prawach - człowieka - dziecka - ucznia, ponadto winna być miejscem spotkań dwóch podmiotów: ucznia i nauczyciela. To zamierzenie nie jest przedsięwzięciem prostym. Wydaje się jednak, że przestrzeganie praw człowieka w szkole prędzej czy później spowoduje, że norma ta stanie się regułą respektowaną poza szkołą. Pamiętać przy tym należy, że edukacja praw człowieka będzie efektywna tylko wtedy, gdy pedagodzy zaczną łączyć wiedzę z praktyką wychowawczą. Równie istotne w tym procesie jest także to, by uczniowie mieli kontakt z organizacjami zajmującymi się ochraną praw człowieka. Pożądana byłaby też współpraca szkół z organizacjami pozarządowymi, które mogłyby dostarczyć informacji i podzielić się doświadczeniem w zakresie prowadzonych przez siebie pozytywnych kampanii na rzecz praw i ochrony godności i autonomii dziecka.

    BIBLIOGRAFIA
    1. Balcerek M., Międzynarodowa ochrona dziecka, Warszawa 1988.
    2. Balcerek M., Prawa dziecka, Warszawa 1986
    3. Balcerek M., Prawo dziecka "Życie szkoły", 1982, nr 718
    4. Balcerek M., Historia państwa i prawa Polski, Warszawa 1965
    5. Dziennik Ustaw Rzeczpospolitej Polskiej nr 95 poz. 425, Warszawa 1991.
    6. Dziennik Urzędowy MEN nr 4 poz. 18, Warszawa 1992
    7. Konwencja o Prawach Dziecka przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 20 listopada 1989. Dziennik Ustaw R.P. Warszawa 23.12.1991 nr 140 poz. 526
    8. Kozielecki J., O człowieku wielowymiarowym, Warszawa 1988
    9. Kozielecki J., O godności człowieka, Warszawa 1988
    10. Łopatka A., Konwencja o prawach dziecka a prawo polskie, Warszawa 1991
    11. Łopatka A., Prawa człowieka w Polsce, Warszawa 1964
    12. Maslow A., Teorie hierarchii potrzeb, Warszawa 1964
    13. Muszyński H., Ideał i cele wychowania, Warszawa 1874
    14. Nalaskowski S., Wybrane zagadnienia teorii i metod nauczania, Toruń 986
    15. Obuchowski K., Człowiek intencjonalny, Warszawa 1993
    16. Ossowska M., Normy moralne, Warszawa 1970
    17. Piotrowski J., Wygoda H., Prawo dla dziecka, Warszawa 1980
    18. Pytka L., Granice kontroli społecznej i autonomii osobistej młodzieży "Opieka Wychowanie i Terapia", Warszawa 1995 nr 1, 21
    19. Sawicki M., Dziecko jest osobą. Szkice kształcenia i wychowania, Warszawa 1995
    20. Sośnicki K., Problem odnowy szkoły polskiej, Warszawa 1958

    Anna Strzelecka
    Publiczna Szkoła Podstawowa
    im. Jana Pawła II w Kamieńsku

  • Umieść poniższy link na swojej stronie aby wzmocnić promocję tej jednostki oraz jej pozycjonowanie w wyszukiwarkach internetowych:

    X


    Zarejestruj się lub zaloguj,
    aby mieć pełny dostęp
    do serwisu edukacyjnego.




    www.szkolnictwo.pl

    e-mail: zmiany@szkolnictwo.pl
    - największy w Polsce katalog szkół
    - ponad 1 mln użytkowników miesięcznie




    Nauczycielu! Bezpłatne, interaktywne lekcje i testy oraz prezentacje w PowerPoint`cie --> www.szkolnictwo.pl (w zakładce "Nauka").

    Zaloguj się aby mieć dostęp do platformy edukacyjnej




    Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie