Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie
PrezentacjaForumPrezentacja nieoficjalnaZmiana prezentacji
Dysleksja rozwojowa czyli specyficzne trudności w nauce

Od 01.01.2015 odwiedzono tę wizytówkę 8232 razy.
Chcesz zwiększyć zainteresowanie Twoją jednostką?
Zaprezentuj w naszym informatorze swoją jednostkę ->>>
* szkolnictwo.pl - najpopularniejszy informator edukacyjny - 1,5 mln użytkowników miesięcznie



Platforma Edukacyjna - gotowe opracowania lekcji oraz testów.



 

 

,,Pomagać drugiemu człowiekowi,
to znaczy przede wszystkim
robić dla jego dobra to,
czego on naprawdę potrzebuje”

Jerzy Mellibruda

Dysleksja to specyficzna trudność w uczeniu się czytania i pisania, która nie wynika z obniżenia sprawności intelektualnej, z wad wzroku lub słuchu ani zaniedbania środowiskowego czy błędów pedagogicznych.
Termin ,,dysleksja” utworzony został z greckiego morfemu dys- brak czegoś, trudność, niemożność i słowa lexicos- odnoszącego się do słów.

Dysleksja- to trudności w czytaniu, często połączone z trudnościami
w pisaniu.
Charakterystyczne objawy dysleksji:
- czytanie powolne, zaburzenia płynności, nierówne tempo czytania, głoskowanie lub sylabizowanie, czytanie wyraz za wyrazem, mało zniekształceń i przekręceń, dobre rozumienie
lub
- czytanie szybkie, pozornie płynne, czytanie frazami lub zdaniami, częste błędy- zniekształcenia, przekręcenia, zastępowanie wyrazów innymi o podobnej treści (zgadywanie na podstawne kontekstu) lub o podobnym wyglądzie (zgadywanie na podstawie cech wizualnych), zaburzenia rozumienia.

Dysgrafia- to problemy z techniczną stroną pisma objawiające się niemal nieczytelnym pismem, zjadaniem liter i końcówek, pomijaniem drobnych elementów graficznych liter, bardzo zmiennym, nie utrwalonym charakterem pisma, kłopotami z trzymaniem długopisu lub ołówka (zły uchwyt), męczliwość ręki, liczne przekreślenia, gubienie linii, nie kończenie strony, bałaganiarstwo
w zeszytach.

Dysortografia- to kłopoty z opanowaniem poprawnej pisowni objawiające się
w błędach ortograficznych nie wynikających z nieznajomości zasad pisowni, myleniu liter o podobnym kształcie, pomijaniu drobnych elementów graficznych liter, myleniu głosek zbliżonych fonetycznie, myleniu głosek miękkich
i zmiękczeń, błędnej pisowni i- j lub głosek nosowych, opuszczaniu
i przestawianiu liter, w błędnym zapisie fonetycznym oraz w błędach
w interpunkcji, czasem wręcz pomijaniu znaków interpunkcyjnych i wielkich liter.

Hiperleksja- to trudności w czytaniu ze zrozumieniem, czytający dobrze opanował samą technikę czytania, ale słabo rozumie czytany tekst.

W 1994r. w Stanach Zjednoczonych została opublikowana przez Towarzystwo Dysleksji im. Ortona definicja dysleksji, która brzmi:

,,Dysleksja jest jednym z wielu różnych rodzajów trudności w uczeniu się. Jest specyficznym zaburzeniem o podłożu językowym, uwarunkowanym konstytucjonalnie.
Charakteryzuje się trudnościami w dekodowaniu pojedynczych słów,
a najczęściej odzwierciedla niewystarczające zdolności przetwarzania fonologicznego. Trudności w dekodowaniu pojedynczych słów są zazwyczaj niewspółmierne do wieku życia oraz do innych zdolności poznawczych
i umiejętności szkolnych; trudności te nie są wynikiem ogólnego zaburzenia rozwoju ani zaburzeń sensorycznych.
Dysleksja manifestuje się różnorodnymi trudnościami w odniesieniu do różnych form komunikacji językowej, często obok trudności w czytaniu, dodatkowo pojawiają się trudności w opanowaniu czynności pisania
i poprawnej pisowni”.

Specyficzne trudności- określone trudności, gdzie nie znamy przyczyn, dziecko jest sprawne intelektualnie, dobrze widzi i słyszy,
Dysleksja jest uwarunkowana konstytucjonalnie tzn. że wynika ze struktury
i budowy centralnego układu nerwowego.

Przyczyny dysleksji (etiologia):

1) koncepcja genetyczna- zakłada dziedziczenie trudności, znaleziono geny, które mogą być odpowiedzialne za dziedziczenie trudności
2) koncepcja organiczna- mikrouszkodzenia okolic mózgu, których nie można zbadać przyrządami medycznymi
3) hormonalna- hormon męski- testoster ma wpływ na rozwój lewej półkuli mózgu, która jest odpowiedzialna za rozwój mowy (nadprodukcja testosteronu)

Etiologia dysleksji jest zagadnieniem kontrowersyjnym, gdyż żadna
z koncepcji nie przedstawia dostatecznie przekonywujących dowodów. Większość badaczy przyjmuje stanowisko wieloczynnikowego uwarunkowania dysleksji, opowiadając się za uznaniem jako dominującej koncepcji opóźnienia rozwojowego ośrodkowego układu nerwowego. Według tej koncepcji, zaburzenia w czytaniu i pisaniu wynikają z opóźnienia w rozwoju poszczególnych funkcji:
1) analizy i syntezy wzrokowej,
2) analizy i syntezy słuchowej,
3) motoryki,
4) współdziałania, czyli integracji ww. procesów,
5) pamięci wzrokowej, słuchowej, ruchowej,
6) lateralizacji (dominacji stronnej ciała),
7) orientacji w schemacie ciała.

Do terminu ,,dysleksja” dodaje się często określenie ,,rozwojowa”. Oznacza to, że opisywane trudności występują od początku nauki szkolnej, w odróżnieniu od ,,dysleksji nabytej” (określanej aleksją), tj, utraty już opanowanej umiejętności czytania w wyniku urazu mózgu.

Objawy dysleksji rozwojowej.

Objawy dysleksji rozwojowej Marta Bogdanowicz podzieliła na:

- specyficzne trudności w czytaniu,
- specyficzne błędy związane z dysortografią,
- błędy związane z dysgrafią.

Specyficzne trudności w czytaniu:

- trudności z przypominaniem sobie głoski odpowiadającej odczytywanej literze,
- mylenie liter podobnych pod względem kształtu, np.: p-b, d-g,
- czytanie wyrazów od końca do początku (dotyczy to szczególnie wyrazów krótkich, np.: do- od),
- czytanie pierwszej sylaby i ostatniej z opuszczeniem środkowej,
- gubienie miejsca, w którym dziecko czyta,
- przeskakiwanie wyrazów,
- gubienie linijek,
- ponowne czytanie tej samej linijki,
- opuszczanie podczas czytania początków wyrazów lub końcówek,
- odczytywanie pierwszej litery lub sylaby i domyślanie się wyrazu, często
w oparciu o kontekst treściowy,
- syntezowanie głosek po cichu, następnie głośne wypowiadanie całego wyrazu (tzw. podwójne czytanie),
- ,,zacinanie się”,
- nieuwzględnianie znaków interpunkcyjnych,
- zła intonacja,
- powolne czytanie,
- brak zrozumienia tekstu.

Specyficzne błędy związane z dysortografią:

- uporczywe opuszczanie, dodawanie i przestawianie liter oraz sylab,
- mylenie liter podobnych pod względem kształtu (np. l- t- ł) lub gdy odpowiadające im głoski są do siebie podobne, różni je tylko dźwięczność- bezdźwięczność (np. d- t),
- mylenie liter o tym samym kształcie, lecz innym układzie w przestrzeni (np. p- b, m- w)
- pisanie liter zwierciadlanych, pisanie wyrazu od strony prawej do lewej- pismo lustrzane,
- pomijanie znaków diakrytycznych,
- występowanie wyrazów bezsensownych wskutek pojawienia się w jednym wyrazie kilku rodzajów błędów,
- błędy ortograficzne nie wynikające z nieznajomości zasad pisowni.

Błędy związane z dysgrafią:

- trudności ze zmieszczeniem się w liniaturze zeszytu, z kreśleniem kształtu liter,
- litery mają różne wymiary, są niekształtne, drżące, nachylone w różnym kierunku,
- pismo jest mało czytelne,
- nieestetyczny zeszyt (podziurawione kartki, zamazany tekst),
- wolne tempo pisania,
- łączenie dwóch liter w jedną,
- pojawienie się dodatkowych elementów w literze,
- brak łączenia liter ze sobą lub wadliwe ich łączenie.

Z badań przeprowadzonych przez M. Bogdanowicz wynika, że 4% dzieci
w wieku szkolnym wykazuje głębokie zaburzenia typu dyslektycznego, a 10-15% zaburzenia o nasileniu umiarkowanym. Oznacza to, że w każdej klasie jedno dziecko, a czasem nawet troje wymaga pomocy terapeutycznej. Pomoc specjalistyczna udzielana dzieciom ze specyficznymi trudnościami w czytaniu
i pisaniu nazywana jest ,,terapią pedagogiczną”. Oddziaływania te mają charakter korekcyjno-kompensacyjny. Oznacza to, że ukierunkowane są na usprawnianie zaburzonych funkcji (korekcja) oraz na wspomaganie funkcji dobrze rozwijających się, które mogą stać się wsparciem dla zaburzonych lub zastąpić je w razie potrzeby (kompensacja). Dzieci z dysleksją są uczniami
o specjalnych potrzebach edukacyjnych. Same często nie potrafią dostosować się do wymagań programu nauczania obowiązującego w szkołach publicznych, ponieważ ich rozwój jest nieharmonijny mają większe trudności z nauką niż ich nie zaburzeni rówieśnicy. W nauce muszą być wspierane specjalistyczną pomocą korekcyjno- kompensacyjną, dostosowaną do ich możliwości
i ograniczeń. Pozytywne wyniki można uzyskać wtedy, gdy ćwiczenia są właściwie dobrane, a w pracy z dzieckiem na równi z terapeutą uczestniczą jego rodzice i nauczyciele.

Uczniowie z dysleksją mają problemy nie tylko na lekcji języka polskiego, ale również na innych lekcjach:

a) geometrii- zła orientacja przestrzenna, brak wyobraźni itd.
b) geografii- zła orientacja na mapie
c) fizyki i chemii- nie pamiętają schematów, wzorów, zapisu reakcji chemicznych
d) jęz. obcych- nie pamiętają zapisu wyrazów, liter, ich kolejności
e) zajęć plastycznych- nie rysują rysunków przestrzennych, rysunki są uproszczone, niekształtne.

Inne objawy trudności uczniów dyslektycznych to:

- długo utrzymująca się wada wymowy,
- dzieci nie pamiętają ciągów wyrazowych tj.: nie wymieniają dni tygodnia, miesięcy, nie mogą opanować tabliczki mnożenia, gubią myśli, mają trudności
z zapamiętaniem wierszy,
- nie słyszą przerw w mówieniu więc nie stosują interpunkcji,
- nie pamiętają dat, nazw geograficznych, nowych pojęć, nazw gramatycznych,
- nie umieją opowiadać, gubią wątek,
- wypowiadają się nie gramatycznie, nielogicznie, wiedzą co chcą powiedzieć, ale nie wiedzą jak to wyrazić,
- trudno opanowują treści, które nauczyciel określa ,,regułą”, ,,zasadą”

Co może zrobić nauczyciel, aby pomóc uczniowi z dysleksją?

1.Posadzić dziecko blisko siebie, aby móc je obserwować i pomóc gdy będzie miało trudności. Uczeń lepiej koncentruje uwagę.
2.Nauczyciel jęz. polskiego i jęz. obcych, rozumiejący problem dziecka
z dysortografią, może odpytywać je ustnie; jego prace pisemne oceniać pod kątem merytorycznym (treści, kompozycji, stylistyki), a nie ze względu na poprawność ortograficzną czy poziom graficzny pisma.
3. Poprawność ortograficzna powinna być oceniana jakościowo- jako ocena opisowa. Nauczyciel powinien podać liczbę błędów, dziecko zaś ma obowiązek je odszukać i opracować w sposób wskazany przez nauczyciela.
4. Słownik ortograficzny powinien stale towarzyszyć uczniowi, nawet w czasie klasówek.
5. Dzieci z trudnościami w uczeniu się nie powinny być wyrywane do natychmiastowej odpowiedzi, ponieważ mają problemy z szybkim przypomnieniem sobie słówek, dat, terminów, nazw. Mają one słabszą pamięć, nauka polega na częstym przypominaniu, utrwalanie wiadomości trwa dłużej. Można dać dziecku więcej czasu lub dzielić materiał na mniejsze części.
6. Nauczanie będzie efektywne, jeżeli nie będzie opierało się na strachu, niepewności, poczuciu wstydu, winy.
7. Nauczyciel powinien stwarzać okazję do przeżycia choćby najmniejszego sukcesu, co pozwoli uczniowi uwierzyć w siebie.

Sławne osoby z dysleksją:
- Albert Einstein- twórca teorii względności, Nagroda Nobla w dziedzinie fizyki.
- Tomasz Edison- wynalazca amerykański, udoskonalił telefon, wynalazł żarówkę.
- George Washington- pierwszy prezydent USA, bohater walk o niepodległość.
- Winston Churchill- mąż stanu, polityk, premier Wielkiej Brytanii w czasie
II wojny światowej, Nagroda Nobla w dziedzinie literatury.
- August Rodin- rzeźbiarz francuski
- Giacomo Puccini- włoski kompozytor
- Hans Christian Andersen- pisarz duński, autor baśni
- Agata Christie- autorka powieści kryminalnych
- Jacek Kuroń- historyk, autor wielu publikacji, polityk
- tom Cruise- aktor amerykański

Bibliografia:
1. Bogdanowicz M.: Dysleksja rozwojowa- symptomy, patomechanizmy, terapia pedagogiczna. Warszawa 1997.
2. Spionek H.: Zaburzenia rozwoju uczniów a niepowodzenia szkolne. Warszawa 1997.
3. Brejnak W.: Dysleksja- poradnik, Warszawa 2003.
4. Zakrzewska B.: Trudności w czytaniu i pisaniu. Modele ćwiczeń. Warszawa 1996.

Opracowała:
Barbara Korolczuk

Umieść poniższy link na swojej stronie aby wzmocnić promocję tej jednostki oraz jej pozycjonowanie w wyszukiwarkach internetowych:

X


Zarejestruj się lub zaloguj,
aby mieć pełny dostęp
do serwisu edukacyjnego.




www.szkolnictwo.pl

e-mail: zmiany@szkolnictwo.pl
- największy w Polsce katalog szkół
- ponad 1 mln użytkowników miesięcznie




Nauczycielu! Bezpłatne, interaktywne lekcje i testy oraz prezentacje w PowerPoint`cie --> www.szkolnictwo.pl (w zakładce "Nauka").

Zaloguj się aby mieć dostęp do platformy edukacyjnej




Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie