Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie
PrezentacjaForumPrezentacja nieoficjalnaZmiana prezentacji
Analiza i interpretacja wiersza L. Staffa

Od 01.01.2015 odwiedzono tę wizytówkę 3405 razy.
Chcesz zwiększyć zainteresowanie Twoją jednostką?
Zaprezentuj w naszym informatorze swoją jednostkę ->>>
* szkolnictwo.pl - najpopularniejszy informator edukacyjny - 1,5 mln użytkowników miesięcznie



Platforma Edukacyjna - gotowe opracowania lekcji oraz testów.



 

 
     Wiersz L. Staffa "Bocian" należy do regularnego systemu wersyfikacyjnego zwanego sylabizmem. Co decyduje o jego regularności? Przede wszystkim stała, niezmienna ilość trzynastu sylab w każdym wersie. Elementem stałym jest także wewnątrzwersowy dział międzywyrazowy, czyli średniówka występująca po siódmej sylabie każdego wersu. Przed średniówką akcentowana jest przedostatnia sylaba, jest to, więc akcent paroksytoniczny. Również paroksytoniczna jest klauzula, czyli zakończenie wersu. Typową cechą wiersza sylabicznego jest występowanie w klauzuli regularnych rymów o przestrzeni półtorazgłoskowej zwanych żeńskimi: "stodole" – "kole". Są one sąsiadujące, dokładne, występują zarówno gramatyczne: "pisarza" – "kałamarza", jak i niegramatyczne: "ciały" – "poszalały". Rymy pełnią tu funkcję wierszotwórczą, rytmizacyjną. Swą regularnością, to jest miejscem występowania, postacią, układem silnie uwydatniają równoważność kolejnych wersów. Pojawiając się na końcu wersu pełnią również rolę delimitacyjną będąc dla czytelnika wyraźnym sygnałem wersowej klauzuli. Ważną funkcją rymów jest tu również ich rola instrumentacyjna, wpływająca na brzmienie wiersza. Rymy zostały zestawione w pojedynczych parach, występują w bezpośredniej bliskości.
     Kolejną cechą charakteryzującą wiesz sylabiczny jest to, że zdanie nie pełni tu funkcji wersyfikacyjnej, jest czynnikiem stylistycznego różnicowania. Tok zdania nie zawsze zgadza się z klauzulą, czasem przechodzi swobodnie z wersu do wersu, wydzielając za pośrednictwem intonacji odcinki o innym obszarze niż ten, który zakreślają granice wersu:

"Syty żab i lazuru, w którym na stodole
Na jednej nodze stoi, na piastowym kole".
     Jest to zjawisko przerzutni. Zastosowanie tego środka wpływa na osłabienie jednostajności rytmizacyjnej wiersza, stylizując go na swobodny tok gawędy jakby mowy potocznej:
"Zdziwiony i ciekawy, w gładkim spłynął locie
Na dziedziniec zagrody, ujrzawszy na płocie
Jakieś postacie barwą pokrewne i bliźnie".
     Utwór Staffa można zaklasyfikować do liryki pośredniej, gdyż podmiot liryczny nie ujawnia się. Drążąc głębiej jest to liryka sytuacyjna. Autor kreśli przed oczami czytelnika sielski obraz wiejskiego podwórka z postacią bociana w roli głównej. Ptak ten został obdarzony cechami ludzkimi: "zadziwiony i ciekawy". Mówimy tu, więc o personifikacji. Dla podkreślenia sielankowości i nadania utworowi bardziej podniosłego charakteru, w pierwszym zdaniu został zmieniony ogólnie przyjęty szyk. Jest to zjawisko inwersji. Autor nie poprzestał na uosobieniu bociana. Ożywił też i upersonifikował również przedmioty suszące się na płocie czyniąc z nich ruchliwe i przekorne postacie:
"A pocieszna czereda owa nieznajoma
Kłóciła się z powiewem, machając rękoma".
     Mówiąc o rzeczach wiszących na ogrodzeniu Staff posłużył się peryfrazą nie nazywając ich wprost, jedynie zaznaczając, że w oczach bociana są to:
"Jakieś postacie barwą pokrewne i bliźnie,
Lecz z głowami Murzynów, choć w śnieżnej bieliźnie".
Ruchy wyimaginowanych postaci zostały porównane do tańca:
"Podrygując i łamiąc się wiotkimi ciały,
Jak gdyby w niedorzeczny m tańcu poszalały".
     Dla ubarwienia przedstawionych postaci zostały użyte liczne epitety: "butniejsze", "śmielsze", "czystsze", "bielsze". Dzięki zastosowaniu przymiotników w stopniu wyższym uzyskany został efekt dynamizmu. Występujące w tych wyrazach "głoski szeleszczące" powodują, że czytelnik odczuwa i słyszy powiew i szelest poruszanych wiatrem chust. Zabieg ten nazywamy instrumentalizacją wypowiedzi. Na zasadzie kontrastu przedstawiono spokojną i dystyngowaną postać bociana:
"Który stąpa z powagą gminnego pisarza"
W opisie ptaka autor zastosował porównanie:
"I jak ów pióro w zębach, dziób nosi zbyt długi".
W momencie rozwiązania akcji zmienia się dobór słów, którymi posługuje się poeta, pojawia się prozaizm:
"na łby wetknięto makutry gliniane".
      Pointa utworu oparta jest o symboliczne ujęcie postaci bociana, który jest zwiastunem rychłych narodzin nowego potomka. Symbolika tego ptaka w odniesieniu do całego wiersza ma nieco szerszy zasięg. Bocian stojący na jednej nodze w swym olbrzymim gnieździe jest elementem nieodparcie kojarzącym się z polską wsią. Stosunek narratora do bohatera jest żartobliwy i serdeczny. Wiesz ma charakter humorystycznej, ludowej przypowieści. Dzięki bogactwu zastosowanych środków jest utworem barwnym i malowniczym.
Sporządziła: mgr Katarzyna Wudkiewicz
Nauczycielka Szkoły Podstawowej w Skarżynie

Umieść poniższy link na swojej stronie aby wzmocnić promocję tej jednostki oraz jej pozycjonowanie w wyszukiwarkach internetowych:

X


Zarejestruj się lub zaloguj,
aby mieć pełny dostęp
do serwisu edukacyjnego.




www.szkolnictwo.pl

e-mail: zmiany@szkolnictwo.pl
- największy w Polsce katalog szkół
- ponad 1 mln użytkowników miesięcznie




Nauczycielu! Bezpłatne, interaktywne lekcje i testy oraz prezentacje w PowerPoint`cie --> www.szkolnictwo.pl (w zakładce "Nauka").

Zaloguj się aby mieć dostęp do platformy edukacyjnej




Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie