www.szkolnictwo.pl

 Co to jest korupcja i jak z nią walczyć?

Cele:

• poznanie mechanizmów korupcji
• kształtowanie umiejętności rozpoznania działań korupcyjnych w życiu społecznym
• przekonanie o szkodliwości korupcji
• kształtowanie świadomości przeciwdziałania korupcji, jako zjawisku patologicznemu
• kształtowanie umiejętności pracy w grupie

• praca w grupie
• burza mózgów
• drama

• raport OBOP na temat korupcji
• tekst scenki do odegrania przez uczniów
• ankieta
• flamastry, instrukcje dla grup

1. Przedstawienie przez nauczyciela fragmentu publikacji OBOP „Co Polacy myślą o korupcji?”
   Fragment publikacji OBOP „Co Polacy myślą o korupcji?”
   (Sondaż został przeprowadzony w dniach 1-4 lutego 2003 roku wśród 1006 dorosłych mieszkańców Polski)
   W ostatnich latach szczególnie wzrósł odsetek osób, które uważają, że zagrożenie korupcją w Polsce jest bardzo duże. 12 lat temu na pytanie w tej sprawie twierdząco odpowiadało 33% badanych. 2 lata temu odsetek ludzi tak twierdzących wzrósł do 46%. Obecnie przekonanych o tym jest 68% badanych, a kolejne 23% odpowiada, że zagrożenie korupcją jest duże. Nikt z badanych nie udzielił odpowiedzi, że Polska jest krajem wolnym od korupcji.
2. Nauczyciel pyta uczniów, jaką sumę pieniędzy gotowi byliby przeznaczyć za ocenę celującą na koniec roku z WF-u, języka polskiego, matematyki, egzaminu końcowego, egzaminu wstępnego do szkoły.
   Na tym przykładzie nauczyciel uświadamia uczniom, że korupcja związana jest z pragnieniem uzyskania dobra a jej cena zależy od trudności jej osiągnięcia. Wykorzystując ten przykład uczniowie próbują odpowiedzieć na pytanie „co to jest korupcja?”.
   
   Korupcja to wykorzystywanie władzy i funkcji publicznej dla celów prywatnych.
   Może przybierać różne formy, na przykład:
   • przyjęcie łapówki – pieniędzy lub kosztownego prezentu
   • kradzież środków publicznych
   • obsadzanie stanowisk znajomymi, krewnymi lub innymi osobami nie mającymi odpowiednich kwalifikacji
3. Czterech uczniów ma zagrać lekarzy. Dwóch z nich wzięło łapówkę (jeden od studenta alkoholika, drugi od profesora).
   Lekarze mają czterech pacjentów i dwie nerki do przeszczepu. Muszą wskazać dwie osoby. Każdy lekarz musi podać argument za przydzieleniem nerki danej osobie.
   Osoby potrzebujące to:
   • Dziewczynka 5 lat, wada serca
   • Student, alkoholik
   • Bezrobotna, 35 lat, matka samotnie wychowująca dzieci
   • Profesor 60 lat, światowej sławy naukowiec.
   Nauczyciel dopisuje na kartce informacje uczniom (lekarzom), którzy wzięli łapówkę od ojca studenta, od rodziny profesora.
   Zadaniem pozostałych uczniów będzie odgadnięcie, kto spośród uczniów grających w dramie lekarzy, został skorumpowany.
4. Grupy 4-5 osobowe po przeczytaniu danego wydarzenia, mają określić, co jest w nim podmiotem, przedmiotem a co celem korupcji.
   Pan Kowalski przekroczył, jadąc samochodem w stanie nietrzeźwym dozwoloną prędkość. Został zatrzymany przez funkcjonariusza policji i ukarany mandatem w wysokości 500 zł. Klient próbował przekupić policjanta łapówką w wysokości 200 zł. Policjant nie zgodził się na przyjęcie pieniędzy, wypisał mandat, zatrzymał samochód pana Kowalskiego i odebrał mu prawo jazdy.
   Na drugi dzień pan Kowalski udał się do znajomego komendanta policji, opowiedział całe zdarzenie i zaproponował mu układ odstąpienia 250 zł. za załatwienie cofnięcia mandatu. Sprawa została załatwiona po myśli pana Kowalskiego.
   
   Podmiot korupcji
   ......................
   Przedmiot korupcji
   ......................
   Cel korupcji
   ......................
5. Grupy 4-5 osobowe po przeczytaniu krótkich historyjek, które zdarzyły się w pewnej miejscowości, mają określić które z nich można uznać za przykłady korupcji, a które nie. Każdy przypadek grupy oznaczają odpowiednią literą:
   K – korupcja
   N – nie doszło do korupcji
   W – w przypadku wątpliwości jak ocenić daną sytuację
   
   A. Janek powiedział konduktorowi w pociągu, że nie zdążył kupić biletu w kasie na stacji. Konduktor zaproponował, że weźmie od niego za przejazd tylko połowę ceny, jeśli Janek zgodzi się na nie wypisywanie biletu.
   
   B. Firma „Jasna przyszłość” uczestnicząca w przetargu, który ma rozstrzygnąć, kto otrzyma zamówienie na budowę szkoły, ofiarowała członkom komisji telefony komórkowe, aby, jak wyjaśniła ułatwić ich pracę.
   
   C. Gdy Hanka R. nie zdała egzaminu na prawo jazdy, instruktor powiedział jej, że za pewną niewygórowaną opłatą można uzyskać prawo jazdy bez konieczności powtórnego zdawania egzaminu.
   
   D. Na zakończenie roku szkolnego klasa II b ofiarowała swej wychowawczyni ogromny bukiet kwiatów
   
   E. Barbara C. zachorowała i znalazła się w szpitalu. Córka prosząc pielęgniarkę, by szczególnie troskliwie zajęła się matką, wręczyła jej 100 złotych
   
   F. Dyrektorem muzeum regionalnego w Y. został siostrzeniec marszałka sejmiku wojewódzkiego.
   
   G. Beata S. umówiła się z firmą budowlaną „Zaradność”, że jeśli firma sfinansuje jej kampanię wyborczą do rady gminy, to ona pomoże później w zdobyciu dla tego przedsiębiorstwa atrakcyjnych zamówień na budowę gminnych szkół i innych budynków.
   
   H. Urzędnicy z urzędu wojewódzkiego umówili się z kelnerem, że dostaną od niego rachunek na kwotę 2 razy większą od rzeczywistego zamówienia.
   
   I. Z wdzięczności za wyleczenie ciężko chorego dziecka Anna Z. ofiarowała lekarzowi wielkie pudełko czekoladek i bukiet róż z własnego ogrodu.
6. Na zakończenie uczniowie wypełniają ankietę na temat: Co uczniowie sądzą o korupcji w Polsce, naszej gminie?
   1. Jaki jest twoim zdaniem poziom korupcji w Polsce?
      1. wysoki
      2. średni
      3. niski
      4. nie ma go w ogóle
   2. Jaki jest twoim zdaniem poziom korupcji w naszej gminie?
      1. wysoki
      2. średni
      3. niski
      4. nie ma go w ogóle
   3. Gdzie najczęściej dochodzi do korupcji? Wskaż dwie spośród wymienionych poniżej możliwości. (Jeśli uważasz, że w Polsce nie występuje zjawisko korupcji pomiń to pytanie)
      1. w szpitalach
      2. w kontaktach z policją
      3. w urzędach
      4. na najwyższych szczeblach władzy państwowej
      5. w innych instytucjach – określ w jakich ...................................
   4. Jaki wpływ wywiera korupcja na życie w Polsce?
      1. bardzo negatywny
      2. negatywny
      3. neutralny
      4. w zasadzie pozytywny
      5. nie mam zdania
   5. W jaki sposób twoim zdaniem można zmniejszyć zasięg korupcji w Polsce?
      ............................................................................ ............................................................
   6. Wyniki ankiet zostaną opracowane i przedstawione na kolejnej godzinie wychowawczej