Rewolucja technologiczna , jaka dokonuje się na naszych oczach powoduje , że komputer staje się powszechnym narzędziem pracy i należy liczyć się z tym, że prędzej czy póżniej trafi do pracowni historycznej. Podobnie z Internetem, największą siecią komputerową na świecie. Stanowi on atrakcyjne żródło informacji, dlatego też grono jego użytkowników stale się powiększa.
Coraz większa ilość polskojęzycznych stron WWW powoduje, że korzystanie z Internetu nie sprawia większego problemu nawet uczniom szkoły podstawowej. Należy tu oczywiście zwrócić uwagę , że dzieci najczęściej znajdują w Sieci rozrywkę, a szkoły raczej nie stosują technologii komputerowej w nauczaniu np. historii, ograniczając się jedynie do lekcji informatyki. Usprawiedliwieniem jest fakt, że dostępność pracowni informatycznych, szczególnie w szkołach wiejskich, jest ograniczona i mowy nie ma, aby historyk wykorzystywał komputery do pracy na swojej lekcji.
Myślę jednak, że to z czasem się zmieni i uczniowie będą mogli pracować z Internetem , aby " rozwijać indywidualne zainteresowania i uzdolnienia uczniów, kształtować ich umiejętności badawcze, wreszcie- pogłębiać i rozszerzać ich wiedzę historyczną w jej nowoczesnym pojmowaniu" .
Internet to ocean informacji różnej jakości i różnego rodzaju. Często dostarcza użytkownikowi mnóstwa wręcz niepotrzebnych wiadomości, które trzeba umiejętnie posegregować i wykorzystać tylko te wartościowe. Duże pole do działania ma w tym wypadku nauczyciel, który może służyć radą i pokierować pracą ucznia. Internet zatem może być pomocny w doskonaleniu różnych umiejętności pomocnych w nauczaniu i uczeniu się historii. Joanna Wojdon proponuje trzy rodzaje ćwiczeń możliwych do wykonania przez nauczyciela historii:
- wskazanie wartościowych z punktu widzenia nauczania historii stron WWW
- doskonalenie umiejętności wyszukiwania potrzebnych informacji
- weryfikowanie rzetelnych danych pochodzących z Sieci
Warto zaznaczyć, iż do przeprowadzenia ćwiczeń w pracowni komputerowej na potrzeby lekcji historii nie jest konieczna fizyczna obecność historyka. Wystarczy współpraca z opiekunem pracowni, który mając do dyspozycji opracowane przez nauczyciela polecenia dla uczniów, pokieruje pracą.
Efektem samodzielnych poszukiwań uczniów oraz przeprowadzonej przez nich krytyki materiałów zamieszczonych w Internecie mogą być zestawienia najbardziej popularnych stron WWW , recenzje i ich opracowania.
Internet może zatem stanowić pomoc w doskonaleniu różnych umiejętności pomocnych w nauczaniu i uczeniu się historii.
Materiały tam zawarte pozwalają wprowadzać nowe rodzaje ćwiczeń , nie eliminują jednak tradycyjnych metod nauczania. Weżmy, np. dostępne na stronach WWW wypracowania, które uczniowie mają podane w gotowej formie. Czy stawiają one pod znakiem zapytania celowość zadawania prac domowych? Otóż nie. Uczniowie ściągając " gotowca" ryzykują , bo tę samą pracę może mieć także kolega. Ponadto i nauczyciel może przeszukiwać Sieć. Najlepiej zatem zrezygnować z szablonowych tematów i stawiać ucznia przed oryginalnymi wyzwaniami, które zmuszą go do samodzielnej pracy.
Przydatnymi dla historyka są także listy dyskusyjne , którymi może on wzbogacić swój warsztat pracy. Poziom merytoryczny i językowy zamieszczanych wypowiedzi jest różny, ale można tam znależć wiele interesujących historyka informacji. Z odpowiedzi na pytania dałoby się sporządzić długą listę przydatnych do pracy stron WWW wraz ze żródłami, opracowaniami, zdjęciami i starodrukami. Interesującym materiałem dydaktycznym są także dyskusje w ramach tak zwanej historii alternatywnej. Niektóre ciekawe debaty można wykorzystać na lekcjach symulując dyskusję panelową.
Internet jest więc szansą dla szkolnej edukacji, pod warunkiem jednak, że stanie się on powszechnie dostępny.
Szkoła, w której pracuję jest duża i nowoczesna, jednakże baza informatyczna stanowi duży problem. Pracownia zaopatrzona w 10 komputerów jest niewystarczająca na potrzeby szkoły podstawowej i gimnazjum, toteż przeprowadzenie tam jakiejś innej lekcji niż informatyki jest niemożliwe.
Ciekawa byłam, jak uczniowie zapatrują się na sprawę dostępności komputerów i Internetu w szkole. Przeprowadziłam ankietę audytoryjną z jednym 20- osobowym zespołem. Badanymi byli uczniowie klasy VI.
Odpowiedzieli oni na wszystkie pytania , które dotyczyły częstotliwości, sposobu i celowości korzystania z Internetu w ogóle, a także dla potrzeb zajęć lekcyjnych.
Z badań wyłania się pesymistyczny obraz , jeśli chodzi o dostępność komputera i Internetu dla uczniów. Tylko 40% badanych posiada komputer w domu, dostęp do Internetu deklarowało 10%. Pocieszający jest jednak fakt, iż wszyscy chociaż raz korzystali samodzielnie z Internetu. Najczęściej odbywa się to w kawiarence internetowej – 65%(tutaj dominują chłopcy), u rodziny- 60% ( przewaga dziewcząt), w szkole- 40%.
Ponad połowa respondentów ( 60%) wchodzi do Sieci raz w tygodniu , raz w miesiącu ( 30%), rzadziej niż raz w miesiącu (10%).
Najczęściej wykorzystywaną usługą sieciową jest WWW (100%), następnie e-mail ( 20%) , czaty (70%) , z forum dyskusyjnego uczniowie nie korzystają.
Respondenci wykazali, iż Internet służy im najczęściej do rozrywki (70%), rzadziej do nauki (tylko 30%). Przy wyszukiwaniu informacji korzystają z Google.pl (75%), Onet.pl ( 50%).
Do przygotowywania materiałów na lekcje historii przyznaje się 60%, że czyni to " często", 20%- " rzadko", 20% " w ogóle". Na pytanie dotyczące dostępu Internetu w każdej szkole badani w 100% wybrali odpowiedź " zdecydowanie tak", podobnie rzecz się przedstawiała z określeniem ważności Internetu w życiu współczesnego człowieka. Badani w 80% zaznaczyli odpowiedz" nadzwyczaj ważny", 20% określiło Internet jako " bardzo ważny".
Wyniki ankiety potwierdzają fakt, iż Internet w dalszym ciągu jest rzadko wykorzystywany do nauki. Główna przeszkoda to brak komputerów w pracowniach szkolnych, szczególnie szkół wiejskich, ale i w domach.
Myślę, że w przeciwnym razie uczniowie odpowiednio zmotywowani i prowadzeni przez nauczyciela, potrafiliby docenić walory edukacyjne Internetu i posługiwać się nim, nie tylko dla zabawy.
Internet to skarbnica różnorakiej wiedzy, która odpowiednio uporządkowana mogłaby wspomóc kształcenie młodego człowieka w dobie XXI wieku.
ANKIETA 05/05/2004
********************************************
Drodzy Uczniowie!!!
Celem ankiety jest zebranie Waszej opinii na temat częstotliwości, sposobu i celowości korzystania z Internetu w ogóle i na potrzeby szkoły.
********************************************
- Czy masz dostęp do komputera?
Tak �
Nie �
- Czy kiedykolwiek korzystałeś(aś) z Internetu?
Tak �
Nie �
- W którym z poniższych miejsc korzystałeś(aś) z Internetu? ( można wybrać więcej niż jedną odpowiedź)
- w domu �
- w szkole �
- u rodziny �
- u znajomych �
- w kawiarence internetowej �
- Jak często korzystasz z Internetu?
- częściej niż raz w tygodniu �
- raz w tygodniu �
- częściej niż raz w miesiącu �
- raz w miesiącu �
- rzadziej niż raz w miesiącu �
- Którą usługę sieciową wybierasz ? ( można wybrać więcej niż jedna odpowiedź)
- WWW �
- e-mail �
- czat �
- forum dyskusyjne �
- Do czego najczęściej wykorzystujesz Internet?
- do nauki �
- do rozrywki i zabawy �
- Z jakiego portalu internetowego korzystasz ? ( można wybrać więcej niż jedną odpowiedź)
- Onet.pl �
- Wp.pl �
- Interia.pl �
- Google.pl �
- Jak często korzystałeś(aś) z Internetu dla potrzeb lekcji historii?
- bardzo często �
- często �
- rzadko �
- w ogóle �
- Korzystanie z Internetu powinno być zapewnione uczniom w każdej szkole
- zdecydowanie tak �
- raczej tak �
- waham się �
- raczej nie �
- zdecydowanie nie �
- Internet w życiu współczesnego człowieka jest
- nadzwyczaj ważny �
- bardzo ważny �
- czasami ważny �
- niezbyt ważny �
- nieważny �
Jestem dziewczynką � Jestem chłopcem �
Dziękujemy za wypełnienie powyższej ankiety.
Autor: Agnieszka Leszczyńska |
