Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie
PrezentacjaForumPrezentacja nieoficjalnaZmiana prezentacji
Monografia Szkoły Podstawowej nr 2 w Będzinie

Od 01.01.2015 odwiedzono tę wizytówkę 2201 razy.
Chcesz zwiększyć zainteresowanie Twoją jednostką?
Zaprezentuj w naszym informatorze swoją jednostkę ->>>
* szkolnictwo.pl - najpopularniejszy informator edukacyjny - 1,5 mln użytkowników miesięcznie



Platforma Edukacyjna - gotowe opracowania lekcji oraz testów.



 

 Monografia Szkoły Podstawowej Nr 2.
Trudne początki . Rys historyczny.
Okres międzywojenny ( 1918-1939 )
Opracowała: mgr Zofia Kowalik - bibliotekarz

     Prawie 80 lat istnieje Szkoła Podstawowa nr. 2 w Będzinie . Jest to bardzo długi okres czasu . Mury Szkoły opuściło wiele roczników uczniów, pracowało w niej wielu nauczycieli . Po tylu latach istnienia , najtrudniej odtworzyć początkowy okres , pionierski , a sięga on lat dwudziestych XX wieku .
     Początki były trudne, gdyż nierozerwalnie związane z trudną sytuacją naszego państwa. Był to czas odrodzenia państwowości polskiej po wielu latach zaborów. Polska odzyskała niepodległość 11 XI 1918 roku i stanęła przed ogromną pracą odtworzenia wszystkich dziedzin życia państwa . Jedną z nich było szkolnictwo .Należało od podstaw odbudować system oświatowy , który obejmowałby wszystkie dzieci i wychowywałby w duchu patriotycznym . Cel ten wymagał olbrzymiego wysiłku ludzi i ogromnych nakładów finansowych . Ówczesne Ministerstwo Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego postawiło sobie za zadanie utworzenie siedmioklasowych powszechnych szkół publicznych .
     Nie ma dobrze funkcjonującego systemu szkolnego bez dobrze przygotowanej kadry nauczycielskiej , która posiadałaby odpowiedni status zawodowy i prestiż społeczny .
     18 XII 1918 r. wydany został dekret 1, który sankcjonował prawie wszystkie te cele oraz stwarzał warunki zachęcające do pracy w tym zawodzie . Bardzo szybko, bo już w kwietniu 1919 r. odbył się I Ogólnopolski Zjazd Nauczycielski, zwany Sejmem Nauczycielskim. Poparł on w pełni ideę siedmioklasowej powszechnej szkoły podstawowej .
     Dorobek oświatowy dwudziestolecia międzywojennego był wielki . Ujednolicono , rozbudowano szkolnictwo , osiągnięto powszechność nauczania , stworzono nową wykształconą kadrę nauczycielską . Nie umniejsza tego dorobku nawet kryzys ekonomiczny lat 1929-1935 , który spowodował zmniejszenie nakładów finansowych na szkoły i obniżył poziom nauczania . Przypadł on akurat na okres wyżu demograficznego w drugim dziesięcioleciu okresu międzywojennego .
     Właśnie w latach dwudziestych XX wieku powstała Szkoła Podstawowa nr 2 w Będzinie.Są to lata 1924/1925.Wskazane jest nakreślenie sytuacji w jakiej znajdowało się nasze miasto w momencie odzyskania niepodległości.Będzin do roku 1914 znajdował się pod zaborem rosyjskim, a później okupacją niemiecką2.Do wolnej Polski wkroczył urbanistycznie nieuporządkowany. Z powodu dużych ruchów migracyjnych ludność była przemieszana narodowościowo. Duży odsetek ludności stanowił naród żydowski. Przemysł był dobrze rozwinięty ( głównie górnictwo i hutnictwo ), stąd dużo klasy robotniczej .
     Stan szkół i oświaty przedstawiał się tragicznie. Było to spowodowane polityką zaborcy rosyjskiego, który traktował szkoły i oświatę w swoim zaborze po macoszemu3. Rosjanie nie wierzyli w rusyfikacyjne możliwości szkoły. Szkoły utrzymywane były więc przez gminę z bardzo skąpych środków finansowych. Nauczaniem nie objęto wszystkich dzieci ,dlatego było dużo analfabetów.
     Trudno dotrzeć do dokumentów z tamtego okresu. Zostały one bowiem bardzo przetrzebione. Istnieje wiele luk w aktach miasta Będzina.. Są dowody, że niszczono dokumenty celowo, aby nie świadczyły o polskości naszego miasta .4 W latach , które nas interesują (1922 – 1925 ) spustoszenia w aktach dokonali zwierzchnicy ówczesnego magistratu.5 . Wywieziono na makulaturę wiele cennych pergaminów, a miary zniszczenia dopełnili hitlerowcy w okresie okupacji.
     Państwowe Archiwum w Katowicach dysponuje aktami miasta Będzina (załączone kserokopie akt 6), które są jeżeli chodzi o szkoły i oświatę bardzo fragmentaryczne. Treścią tych akt są głównie korespondencje ze starostwem na tematy administracyjne , finansowe , dzierżawy, opieka nad zamkiem .
     Z dokumentów do których udało się dotrzeć, wynika iż Będzin podobnie jak inne miasta w Polsce przystąpił do odbudowy szkolnictwa z dużym rozmachem
     Powołane po 1918 roku Powiatowe Rady Szkolne , zostały zobowiązane ustawą z dnia 17. 02.. 1922 r . do zakładania i utrzymywania publicznych szkół powszechnych . zał. 1 Miasto podzielono na rejony szkolne : rejon wschodni i rejon zachodni .Rejon wschodni obejmował ulice : Małachowskiego , Kołłątaja , Sączewskiego , Plac 3 – go Maja, Potockiego , cała Góra Zamkowa i Warpie . Rejon Zachodni obejmował ulice: Sielecką, Zagórską-Kościuszki, Modrzejowską do ulicy Kołłątaja, Stary Rynek, Rybny Rynek, Zawale, Czeladzką, Browarną, Nadrzeczną, Groblę .
     Z ogłoszenia w dniu 19.08.1924 rzał.2 . wynika , że szkoły były podzielone na chrześcijańskie i żydowskie. Chrześcijańskie to szkoły: przy ulicy Małachowskiego nr 10, Modrzejowskiej nr 74, na. Ksawerze, Warpiu ul. Główna 7, Małobądzu . Żydowskie : przy ul. Kołłąttaja 33 i 46 .
     Gmina została zobowiązana do świadczeń na rzecz szkółzał.3powszechnych szkół publicznych , znajdujących się w obrębie Rady Szkolnej Powiatowej pow. będzińskiego ( norma z dn. 31.08.1925 r. ). Obejmowały one: opał i światło , materiały i przybory piśmiennicze , znaczki pocztowe , usługi i utrzymywanie czystości .
     Nadzór społeczny nad szkołami publicznymi sprawowały opieki szkolne (Regulamin Opiek Szkolnych zał. 4) Opieka Szkoły składała się z 1)opiekuna głównego, 2)dwójki rodziców dzieci uczęszczających do szkoły, 3) z osób duchownych wszystkich wyznań, 4) z kierownika szkoły . Wyżej wspomniany regulamin określał obowiązki i prawa opiek szkolnych.
     W kwestiach istotnych dla szkoły dużo do powiedzenia mieli rodzice dzieci szkolnych . Zbierali się oni i decydowali o tym jak rozwiązać palące problemy szkoły . W przypadku pilnym wystosowywali pisma do Magistratu (przeważnie były to sprawy dotyczące stanu technicznego budynku i sal szkolnych )zał. 5.
     Obecna Szkoła Podstawowa nr 2 mieściła się wówczas w budynku gminy przy ul. Gzichowskiej . Budynek był w fatalnym stanie technicznym . Na przełomie lat 1924-25 został przebudowany zał. 6 . Szkoła która tam miała swoją siedzibę ( poprzedniczka SP. nr 2 Będzin ) nosiła miano siedmioklasowej Publicznej Szkoły Powszechnej nr 7 . Składała się z właściwego budynku szkolnego ( 7 sal lekcyjnych ) , budynku gospodarczego i szopy. Klasy wyposażone były w niezbędny sprzęt i przybory szkolne . Ławki wykonywane były na zamówienie wg. planu zał.7 . Wyposażenie szkoły było ubogie w porównaniu z dzisiejszym . Składało się na nie zał. 8 : oszklone szafy na pomoce naukowe , szafy na książki i zeszyty , tablice , biurka , kosze , spluwaczki , godła państwowe i religijne , portrety ,komplety do mycia rąk , wycieraczki do nóg , wieszadła , dzwonki , lampy , termometry , siekiery , kałamarze , suszki , pieczęcie .
     Z dokumentów wynika , że uczniowie szkoły otoczeni byli opieką lekarską zał. 9 , mogli również korzystać w określone dni o ustalonej porze z kąpieli w łaźni miejskiej zał. 10 . Było to niebagatelnym osiągnięciem biorąc pod uwagę ówczesny stan sanitarny naszego miasta i warunki bytowe młodzieży wywodzącej się głównie ze środowisk robotniczego , kupieckiego i drobnych rzemieślników .
     Kadra nauczycielska szkoły składała się z kierownika szkoły i 7-miu nauczycieli ( wynikało to z ustawy z dnia 17 lutego 1922 r. , która uzależniała liczbę zatrudnionych nauczycieli od ilości dzieci i klas ) . Nasza szkoła liczyła 7 klas , chodziło więc do niej prawdopodobnie ponad trzystu uczniów i uczyło siedmiu nauczycieli . Szkoła była duża, ponieważ w tych latach, kadra nauczycielska miasta Będzina składała się z 43 osób zał. 11 .
     Ciekawą postacią był pierwszy kierownik szkoły pan Leopold Strużyk . Pan ten oprócz pełnienia obowiązków kierownika szkoły , pracował społecznie w kole będzińskim Polskiej Macierzy Szkolnej , gdzie pełnił funkcję zastępcy członka zarządu . Polska Macierz Szkolna miała swoją siedzibę na placu 3-go Maja nr 4 . Zajmowała się ona oświatą pozaszkolną na terenie miasta . Sprawowała pieczę nad bibliotekami i czytelniami , wyjednywała subwencje na ich utrzymanie w Magistracie miasta . Widać z tego ,że pierwszy kierownik naszej szkoły był osobą bardzo czynną i zaangażowaną społecznie .
     Z powodu ubogiej dokumentacji dostępnej w Archiwum Państwowym w Katowicach niniejszy rys historyczny pierwszych lat istnienia naszej szkoły nie jest pełny . Nie odzwierciedla z pewnością całego bogactwa życia szkolnego w okresie międzywojennym . Przybliża jedynie te odległe lata ,gdyż bez tych początków nie byłoby dzisiejszej Szkoły Podstawowej nr 2.

WYKORZYSTANA LITERATURA

  1. Nałęcz D. : Dzieje Narodu i Państwa Polskiego : Kultura Drugiej Rzeczypospolitej ; str. 10-15 .
  2. Kantor – Mirski M. : Będzin . [ przypis 17 , str. 102 ]
  3. Nałęcz D. : Dzieje Narodu i Państwa Polskiego : Kultura Drugiej Rzeczypospolitej ; str. 10 .
  4. Błaszczyk W. : Będzin przez wieki ; str. 28 .
  5. Kantor - Mirski M. : str.
  6. załączniki od 1-11 ( kserokopie akt archiwalnych wykonane z zasobu Archiwum Państwowego w Katowicach ; M/Będzin sygnatury 1135 , 1141 , 1142 , 1143 , 1144 , 1145 , 1148 ).

Umieść poniższy link na swojej stronie aby wzmocnić promocję tej jednostki oraz jej pozycjonowanie w wyszukiwarkach internetowych:

X


Zarejestruj się lub zaloguj,
aby mieć pełny dostęp
do serwisu edukacyjnego.




www.szkolnictwo.pl

e-mail: zmiany@szkolnictwo.pl
- największy w Polsce katalog szkół
- ponad 1 mln użytkowników miesięcznie




Nauczycielu! Bezpłatne, interaktywne lekcje i testy oraz prezentacje w PowerPoint`cie --> www.szkolnictwo.pl (w zakładce "Nauka").

Zaloguj się aby mieć dostęp do platformy edukacyjnej




Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie