Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie
PrezentacjaForumPrezentacja nieoficjalnaZmiana prezentacji
Problem dziecka zagrożonego niedostosowaniem społecznym

Od 01.01.2015 odwiedzono tę wizytówkę 42325 razy.
Chcesz zwiększyć zainteresowanie Twoją jednostką?
Zaprezentuj w naszym informatorze swoją jednostkę ->>>
* szkolnictwo.pl - najpopularniejszy informator edukacyjny - 1,5 mln użytkowników miesięcznie



Platforma Edukacyjna - gotowe opracowania lekcji oraz testów.



 

 Uczeń często nie może podołać stawianym mu wymaganiom, łamie obowiązujące w społeczności uczniowskiej normy, wybiera to, co naszym wychowawców zdaniem, jest nieodpowiednie. Przysparza to wielu trudności zarówno jemu, jak i nam.

OPIS I ANALIZA ROZPOZNANIA I ROZWIĄZANIA PROBLEMU WYCHOWAWCZEGO W SZKOLE PODSTAWOWEJ



Nazwa przypadku: Problem dziecka zagrożonego niedostosowaniem społecznym


1. Identyfikacja problemu

We wrześniu 2001 roku powierzono mi wychowawstwo w klasie I.
Jako nauczyciel z długoletnią praktyką zdaję sobie sprawę z faktu, że przez cały czas uczestniczę w kształtowaniu człowieka w sytuacjach wielorakich uwarunkowań jego rozwoju.
Tak jak każdy wychowawca zakładam, że dzieci powierzone mojej opiece powinny sprostać wymaganiom wynikającym ze stawianych im zadań, że powinny prawidłowo rozwijać się i stopniowo dorastać do roli członka społeczeństwa. Jestem także świadoma, że psychofizyczne wyposażenie dzieci nie jest identyczne, a społeczeństwo, w którym się rozwijają jest zróżnicowane i co za tym idzie, dostarcza różnych wzorców zachowań.
Uczeń często nie może podołać stawianym mu wymaganiom, łamie obowiązujące
w społeczności uczniowskiej normy, wybiera to, co naszym wychowawców zdaniem, jest nieodpowiednie. Przysparza to wielu trudności zarówno jemu, jak i nam.
Dla mnie jako wychowawcy najważniejszym jest znalezienie przyczyn i okoliczności, które kształtują niepożądane postawy. Efektem tych postaw są problemy, z którymi dziecko nie może, a niekiedy nie chce sobie poradzić.

W powierzonym mi zespole znajdował się chłopiec, który jest szczególnym przypadkiem nie tylko w mojej klasie, ale i w szkole.
Od pierwszych dni nauki Krystian S. sprawiał trudności wychowawcze. Był niezdyscyplinowany na lekcjach, konfliktowy i agresywny wobec rówieśników, lekceważył dorosłych, a szczególnie matkę.
Z przedszkolnej karty obserwacyjnej dziecka 6-letniego wynikało, że już wcześniej sprawiał kłopoty wychowawcze, co powodowało, że był nieakceptowany przez rówieśników.
Obserwacja umiejętności ucznia prowadzona przeze mnie w miesiącu wrześniu wykazała, że chłopiec jest dobrze przygotowany do podjęcia nauki. Obawiałam się, że negatywne zachowanie może mieć w przyszłości ujemny wpływ na osiąganie postępów w nauce.
Postanowiłam głębiej poznać przyczyny niewłaściwego zachowania ucznia i pomóc mu
w dostosowaniu się do obowiązujących w szkole zasad i norm społecznych.


2. Geneza i dynamika zjawiska

We wrześniu przeprowadziłam rozmowę z matką chłopca i uzyskałam dane o rodzinie.
Matka urodziła dziecko w wieku 17 lat w wyniku nieplanowanej ciąży. Zawarła związek małżeński, który rozpadł się, gdy dziecko miało 4 lata. W okresie przedszkolnym chłopiec był wychowywany przez dziadków, mieszkał z nimi i 16-letnim wujkiem (bratem matki), który był dla dziecka autorytetem i z którego zachowaniem chłopiec się utożsamiał oraz czerpał wzorce. Wujek otaczał się rówieśnikami o skłonnościach patologicznych. Matka za niepowodzenia wychowawcze obwinia brata i środowisko, ale jednocześnie nie wykazuje chęci do samodzielnego wychowywania i opiekowania się synem w miejscu swojego zamieszkania. Przyznała, że była na bieżąco informowana przez wychowawców przedszkola o agresywnym zachowaniu dziecka, ale w niewielkim stopniu próbowała temu przeciwdziałać.
Wywiad uzmysłowił mi, że matka jest mało wydolna wychowawczo, a moją rolą będzie uświadomienie jej popełnianych błędów i skłonienie jej do zmiany postawy rodzicielskiej.

Wraz z narastającymi objawami agresji rosła niechęć uczniów do dziecka, przejawiająca się w:
- ustawicznych konfliktach rówieśniczych,
- nieustannych skargach na chłopca,
- odrzucaniu ucznia w zabawach i pracach zespołowych,
- braku chętnego ucznia do dzielenia z Krystianem ławki szkolnej.
Zauważyłam jeszcze jedno zjawisko: w opinii uczniów, którzy uczęszczali z nim
do przedszkola, a teraz znaleźli się w tej samej klasie, wszystko złe, co się w szkole
i klasie działo było „zasługą” Krystiana, bez względu na to, czy chłopiec uczestniczył
w wydarzeniach, czy nie. Przeprowadzony przeze mnie w miesiącu styczniu „plebiscyt życzliwości i niechęci” potwierdził moje obserwacje – dziecko otrzymało dużą liczbę ocen negatywnych przy całkowitym braku wyborów pozytywnych.

Obserwacja, analiza różnych zachowań i reakcji na Krystiana i nauczycieli i uczniów, poznanie środowiska rodzinnego dziecka, rozmowy z nauczycielami, uczniami pozwoliły mi na wysunięcie wniosku, że przyczyna niedostosowania społecznego ma swój początek w środowisku domowym ucznia, obowiązujących w nim metod wychowawczych, braku pozytywnych wzorców.
Krystian jest „złym” uczniem, bo:
- rodzina jego jest nieudolna wychowawczo („masz same prawa bez żadnych obowiązków i odpowiedzialności, to inni cię krzywdzą, jesteś najmłodszy w rodzinie, brak ci ojca, więc trzeba ci wiele wybaczyć”),
- brakuje konsekwentnych poczynań matki i rodziny wobec dziecka,
- niewielkie pozytywne wsparcie ze strony domu, pozostawienie „samemu sobie”
z możliwością decydowania o swoim postępowaniu .
Konsekwencją powyższego było:
1) spędzanie wolnego czasu przed blokiem w towarzystwie wujka i osób stanowiących zły wzór do naśladowania,
2) brak konsekwencji za swoje postępowanie w szkole i poza szkołą,
3) zachowanie agresywne nieadekwatne do sytuacji,
4) nieprzestrzeganie norm szkolnych,
5) wulgarne słownictwo,
6) nieakceptowanie przez zespół klasowy niegrzecznego, dokuczliwego ucznia,
7) próby zwrócenia na siebie uwagi za wszelką cenę np. niewłaściwym zachowaniem.


3. Znaczenie problemu

Zaobserwowany problem nieprzystosowania społecznego jest bardzo ważny i wymagał interwencji ze strony wychowawcy. Uczniom sprawiającym kłopoty wychowawcze należy się szczególna uwaga i zainteresowanie ze strony dorosłych.
Brak akceptacji wśród rówieśników znacznie ogranicza szanse rozwoju społecznego
na skutek niemożliwości uczenia się zachowań pozwalających na satysfakcjonujące kontakty z dziećmi oraz następuje obniżenie poczucia własnej wartości.
Kłopoty wychowawcze są częstą przyczyną niechęci do szkoły i trudności dydaktycznych.


4. Prognoza

Negatywna w przypadku zaniechania oddziaływań:

- brak umiejętności zachowań prospołecznych,
- wzrost konfliktów w kontaktach z rówieśnikami i dorosłymi,
- pogłębianie zachowań agresywnych,
- zagrożenie bezpieczeństwa i zdrowia ucznia i rówieśników,
- izolacja w grupie rówieśniczej,
- niekorzystny wpływ ucznia na zespół klasowy,
- nieadekwatna samoocena i samoakceptacja,
- powstawanie trudności dydaktycznych,
- rozpad więzi emocjonalnej z matką.

Pozytywna w przypadku wdrożenia oddziaływań:

- nabywanie umiejętności panowania nad negatywnymi emocjami,
- zachowania adekwatne do sytuacji,
- zmniejszenie ilości konfliktów,
- przestrzeganie zasad i norm społecznych,
- nawiązanie właściwych relacji społecznych z rówieśnikami i dorosłymi,
- poprawa wizerunku dziecka,
- akceptacja grupy rówieśniczej
- nawiązanie współpracy w relacjach: szkoła – dom rodzinny,
- zmiana metod wychowawczych rodziny.


5. Propozycje rozwiązania

Celem głównym moich oddziaływań wychowawczych jest doprowadzenie do zaniechania niewłaściwych zachowań w stosunku do rówieśników, rozwinięcie umiejętności prawidłowego funkcjonowania w grupie i wdrażanie do akceptacji zasad i norm społecznych.

Zadania naprawcze:

1) aranżowanie sytuacji wychowawczych umożliwiających dziecku rozładowanie napięcia emocjonalnego,
2) zlecanie zadań, w których uczeń może odnieść sukces i przy każdej nadarzającej się okazji nagradzanie zachowań pozytywnych,
3) przydzielanie Krystianowi „ról społecznych” na rzecz klasy,
4) indywidualne systematyczne rozmowy z chłopcem,
5) stała kontrola, obserwacja, konsekwentne i natychmiastowe reagowanie na przejawy agresji i negatywne zachowania ucznia,
6) dostarczanie dziecku pozytywnych wzorców do naśladowania,
7) badania w PPP nr 1 w Bydgoszczy w kierunku diagnozy nadpobudliwości psychoruchowej,
8) terapia indywidualna prowadzona przez pedagoga szkolnego,
9) wspólne analizowanie z uczniami klasy powstałych konfliktów,
10) praca nad integracją zespołu klasowego,
11) systematyczne rozmowy z matką dziecka w celu weryfikacji jej metod wychowawczych.


6. Wdrażanie oddziaływań

Działania prowadziłam dwupłaszczyznowo – pracując z dzieckiem i klasą.
Po ukończeniu warsztatów „Wychowawca i jego klasa” i pogłębieniu wiadomości, postanowiłam wiedzę wykorzystać do rozwiązania problemu w następujący sposób: pracowałam nad integracją klasy i poprawą zachowania Krystiana.
Często tematyka zajęć lekcyjnych oscylowała wokół nurtującego mnie problemu wychowawczego.
Na lekcjach wprowadzałam zabawy i ćwiczenia integrujące zespół. Krystian miał podczas nich możliwość znalezienia ujścia dla nadmiaru energii i był po nich bardziej opanowany.
Badania w PPP nr 1 wykluczyły nadpobudliwość psychoruchową, natomiast potwierdziły przeciętne możliwości intelektualne ucznia.
Krystian bardzo polubił wykonywanie zadań dodatkowych na rzecz klasy, doskonale pełnił rolę dyżurnego i pomocnika wychowawcy.
Prowadziłam indywidualne rozmowy z chłopcem w celu rozwiązywania aktualnych konfliktów i innych przejawów jego niepożądanych zachowań.
Wprowadziłam i konsekwentnie stosowałam klasowy system nagród i kar w postaci znaczków za pozytywne i negatywne zachowania.
Przeprowadziłam zajęcia otwarte dla nauczycieli wdrażające do dokonywania samooceny na temat: „Potrafię siebie ocenić”.
Krystian raz w tygodniu uczęszczał na indywidualne zajęcia terapeutyczne z pedagogiem szkolnym.
Systematycznie informowałam matkę o powodzeniach i kłopotach ucznia. W trakcie rozmów udzielałam jej porad wychowawczych i wskazywałam sposoby rozwiązywania problemów z synem.


7. Efekty oddziaływań

Zastosowane przeze mnie działania przynoszą oczekiwane efekty.
Krystian znajduje akceptację w zespole klasowym, zmniejszyła się wyraźnie ilość konfliktów koleżeńskich, zmniejszyła się liczba przypadków zachowań negatywnych chłopca i jego postępowanie uległo znacznej poprawie.
Koledzy przestali za wszystko winić Krystiana. Odnoszone przez chłopca sukcesy poprawiły jego wizerunek w oczach rówieśników. Nawiązał przyjazne kontakty
z chłopcami.
Zrozumiał, że należy przestrzegać szkolnego „kodeksu zachowania ucznia”, że społeczne normy zachowania obowiązują także jego.
W sytuacjach konfliktowych coraz częściej reaguje adekwatnie, próbuje je rozwiązać szukając pomocy wychowawcy.
Ścisła współpraca z matką pozwoliła na konsekwentne stosowanie wspólnie ustalonego systemu nagród i kar. Jednolite oddziaływanie szkoły i domu wzmocniło poczucie bezpieczeństwa chłopca i kształtuje osobowość ucznia w pożądanym kierunku.
Zainteresowanie matki postępami syna i poświęcanie mu uwagi, wzmocniło więź emocjonalną, co wpłynęło na poprawę zachowania chłopca.

Lidia Pałubicka
Szkoła Podstawowa 38
Bydgoszcz




LITERATURA:

H. Spionek, „Zaburzenia rozwoju uczniów a niepowodzenia szkolne”, PWN,
Warszawa 1985
M. Przetacznik-Gierowska, G. Makiełło-Jarża, „Psychologia rozwojowa i wychowawcza wieku dziecięcego”, WSiP, Warszawa 1985
M. Deptuła, „Koncepcja diagnozy rozwoju społecznego dzieci w klasach I – IV”, Wydawnictwo Uczelniane WSP w Bydgoszczy, Bydgoszcz 1996

Umieść poniższy link na swojej stronie aby wzmocnić promocję tej jednostki oraz jej pozycjonowanie w wyszukiwarkach internetowych:

X


Zarejestruj się lub zaloguj,
aby mieć pełny dostęp
do serwisu edukacyjnego.




www.szkolnictwo.pl

e-mail: zmiany@szkolnictwo.pl
- największy w Polsce katalog szkół
- ponad 1 mln użytkowników miesięcznie




Nauczycielu! Bezpłatne, interaktywne lekcje i testy oraz prezentacje w PowerPoint`cie --> www.szkolnictwo.pl (w zakładce "Nauka").

Zaloguj się aby mieć dostęp do platformy edukacyjnej




Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie